روایت عراقچی از فراز و نشیب ۲ سال مذاکره هسته‌ای
عکس: ایرنا
گزارش عراقچی از روند پر تنش مذاکرات و ستانده‌های ایران
احتمال مذاکرات موردی با آمریکا در آینده وجود دارد
سامانه موشکی ایران خارج از موضوع قطعنامه است
او در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا در حاشیه مذاکرات، موضوعات دیگری از جمله سوریه نیز مورد گفت‌وگو قرار گرفته است، گفت: «در طول مذاکرات هسته‌ای هیچ موضوعی غیر از موضوع هسته‌ای ایران را مورد بحث قرار ندادیم به جز بحث اتباع ایرانی و آمریکایی که با عنوان موضوعی انساندوستانه مورد توجه قرار گرفت تا از جهت انسانی مسائل موجود برطرف شود.» او ادامه داد: «اینکه بعد از اجرایی شدن توافق، زمینه برای مذاکره درباره سایر مسائل مورد علاقه طرفین نیز وجود دارد، باید بگوییم که احتمال دارد به‌صورت موضوعی و موردی توسط مقامات عالی تصمیم‌گیری شود و وارد مذاکره شویم.» عراقچی اضافه کرد: «این بحث مربوط به آینده است، باید در آینده با توجه به منافع ملی در موضوعات خاص تصمیم‌گیری شود.»
محدودیت‌های 10 ساله
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه اگر آمریکایی‌ها بخواهند محدودیت را از ۱۰ سال به ۱۵ سال افزایش دهند، پاسخ جمهوری اسلامی چه خواهد بود؟ گفت: «چنین چیزی امکان ندارد؛ قطعنامه شورای امنیت که روز دوشنبه صادر شد، کاملا روشن بود و تاریخ خاتمه بررسی‌ها کاملا در آن مشخص است و جای هیچ ابهامی ندارد.» عراقچی اضافه کرد: «بنابراین طول دوره بررسی شورای امنیت از نظر قطعنامه و به صراحت قطعنامه، همان ۱۰ سال است.» او اضافه کرد: «این که اعلام شده بعد از ۱۰ سال اینها قصد دارند قطعنامه جدیدی ارائه دهند و موضوع بازگشت‌پذیری برای چند سال تمدید شود، خواسته‌ای است که ابراز کرده‌اند، اما از نظر ما هیچ اعتباری ندارد و بخشی از توافق نیست؛ بنابراین هرگونه تاریخی بعد از ۱۰ سال فاقد موضوعیت است.»
۳۰۰ S مشمول قطعنامه نیست
معاون وزیر خارجه در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه آیا محدودیت‌ها شامل سلاح «S300» می‌شود، گفت: «سلاح‌هایی که فروش آنها به ایران مشمول محدودیت می‌شود، هفت قلم است و اقلام دفاعی از جمله S300 شامل اینها نیست. عراقچی ادامه داد: «دولت روسیه به صراحت اعلام کرده که S300 شامل این محدودیت‌ها نمی‌شود.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده درباره محدودیت‌های تسلیحاتی قطعنامه شورای امنیت گفت: «تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی از قبل وجود داشته که آخرین آن، قطعنامه 1929 بود. این تحریم‌ها در قطعنامه جدید به محدودیت تبدیل و نسبت به گذشته بسیار کم‌رنگ‌تر شده است.» عراقچی افزود: «قطعنامه فعلی بدون اشاره به بند 41 فقط از ایران درخواست می‌کند که این فعالیت‌ها را برای موشک‌هایی که برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده است، انجام ندهد.» او با تاکید بر اینکه هیچ یک از موشک‌های ایران برای حمل کلاهک اتمی طراحی نشده است، تاکید کرد: «از این رو کل سامانه موشکی ایران خارج از موضوع قطعنامه خواهد بود.»
سازوکار حل اختلافات در برجام
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در پاسخ به این پرسش که جریان بازگشت‌پذیری تحریم‌ها چگونه خواهد بود؟ گفت: «سازوکار بازگشت‌پذیری، سازوکاری پیچیده است که در توافق به آن اشاره شده است؛ اولا این سازوکار دو طرفه است؛ اگر هر یک از طرفین معتقد باشند که طرف مقابل تعهدات خود را نقض کرده است، می‌توانند از این سازوکار استفاده کنند.» عراقچی اضافه کرد: «این سازوکار شامل رجوع به کمیته مشترک ایران و ۱+۵ است و این کمیته ۱۵ روز فرصت دارد که به این مساله بپردازد؛ بعد از ۱۵ روز، وزرای خارجه ایران و۱+۵،مجددا ۱۵ روز دیگر به موضوع رسیدگی می‌کنند که می‌توانند این زمان را تمدید کنند؛ سپس، کمیته مشورتی سه نفره متشکل از نمایندگان ایران، کشور دوم و فرد بی‌طرف تشکیل می‌شود؛ این مراحل باید طی شود و اگر در طول این مراحل مساله حل‌وفصل نشود موضوع به شورای امنیت می‌رود.»
معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: «پس از آن، حدود 30 روز شورای امنیت فرصت دارد که برای حل‌وفصل موضوع تلاش کند و موضوع را حل‌وفصل کند و اگر نتواند به جمع‌بندی برسد، آن کشور مربوطه یا رئیس شورای امنیت باید قطعنامه‌ای را درخواست کند و برای ادامه تحریم‌ها به رای‌گیری بگذارد و آن کشور باید قطعنامه را وتو کند.» او افزود: «این روال حداقل 60 روز است و چندین پروسه باید طی شود و کشوری که بخواهد این پروسه را طی کند و تحریم‌ها را برگرداند اگر دلیل و مدرکی نداشته باشد و صرفا بخواهد بهانه‌جویی کند، هزینه سیاسی سنگینی باید پرداخت کند و در نهایت باید بداند در این صورت ایران به هیچ‌یک از تعهدات برجام متعهد نخواهد ماند که این، در قطعنامه به صراحت آمده است.»
پایان PMD در سال 2015
معاون وزیر امورخارجه در بخش دیگری از سخنان خود درباره همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای پایان دادن به موضوعات گذشته افزود: «برای حل‌وفصل مسائل گذشته بین ایران و آژانس منتظر طی مراحل قانونی توافق نیستیم.» عراقچی با بیان اینکه نقشه راه همکاری ایران و آژانس کاملا روشن است و اعلام عمومی هم شده، گفت: «تا آخر ماه ژوئیه، (۹ مرداد) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فرصت دارد در مورد ۱۱ پرسش مدنظر خود مستندات کافی ارائه دهد. بعد از آن ایران یک ماه فرصت دارد تا به این ابهامات و سوالات پاسخ دهد. فرصت دیگری این بار برای ارزیابی مستندات داده می‌شود و در نقشه راه ذکر شده است که این فرصت در ۱۵ اکتبر تمام می‌شود. او ادامه داد: «دبیر کل آژانس گزارش نهایی خود را در این زمینه ۱۵ دسامبر تقدیم شورای حکام می‌کند و زمانی که گزارش مدیرکل در ۱۵ دسامبر به شورای حکام ارائه شود، ۱+۵ قطعنامه‌ای با هدف بستن موضوع ارائه خواهد داد.» به گفته معاون وزیر امور خارجه تا پایان ۲۰۱۵ موضوع پی‌ام‌دی و ابهامات آن بسته خواهد شد ولی این نقشه راه باید با برنامه اجرایی شدن توافق، هماهنگ شود تا انجام اقدامات ما براساس انطباق با نقشه راه و اطمینان از این باشد که این نقشه در مسیر معقولی پیش خواهد رفت.
تایید یا رد برجام فقط در کلیات
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای درباره نحوه فرآیند تصویب توافق‌نامه در داخل ایران و آمریکا و نقش کنگره آمریکا و مجلس شورای اسلامی گفت: «در این مرحله تایید یا رد کلیات توافق صورت می‌گیرد و در هیچ کدام از کشورهای 1+5 و ایران در موقعیت تغییر و اصلاح مفاد توافق نیست و تنها کلیات را تایید یا رد می‌کند.» او ادامه داد: «در این مقطع تایید یا رد شدن کلیات این توافق مطرح است.»
آزاد شدن دارایی‌های بلوکه شده
عراقچی در ادامه درباره نحوه آزاد شدن دارایی‌های بلوکه شده ایران گفت: «این مساله یکی از بندهای روشن توافق است و احتیاج به سازوکار ویژه‌ای ندارد، بعد از برداشته شدن تحریم‌ها این اموال آزاد شده و در دسترس صاحبان آنها قرار می‌گیرد و هر پولی که متعلق به جمهوری اسلامی ایران باشد، آزاد و قابل بهره‌برداری خواهد بود.» او در عین حال گفت: «تا پیش از اجرایی شدن توافق که احتمالا بین چهار تا ۶ ماه طول می‌کشد، توافق ژنو کماکان پابرجا است و آزاد شدن ماهانه ۷۰۰ میلیون دلار از دارایی‌های ایران در دستور کار قرار دارد.»
بیش از ۱۰ بار میز مذاکره را ترک کردیم
عباس عراقچی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر ادعای جان کری برای ترک میز مذاکرات در سه نوبت گفت: «در این دو سال، مذاکرات فراز و نشیب زیادی داشته است اگر آنها سه بار میز مذاکره را ترک کردند ما بیش از 10 بار ترک کردیم، این‌طور نیست که مذاکرات روال ثابت، معمول و دوستانه‌ای داشته است، مذاکرات بسیار پر‌تنش، پر استرس و همراه با کشمکش‌ها و فراز و نشیب‌ها بوده است.» عراقچی ادامه داد: «در مقاطع مختلف مذاکرات متوقف و با موانع جدی روبه‌رو شد، حتی تا دو روز قبل از توافق مطمئن نبودیم که به توافق می‌رسیم به دلیل اینکه به دنبال توافق خوبی بودیم که در آن اصول، چارچوب‌ها و خطوط قرمز رعایت شده باشند و برای رسیدن به توافق خوب تلاش کردیم و اجازه ندادیم فشارهای روانی و عصبی مانع از کار ما شود.»
خارج شدن از فصل 7 منشور
این مقام دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه پرونده ایران چه زمانی از ذیل فصل ۷ منشور ملل متحد خارج شده و عادی می‌شود، گفت: «با قطعنامه‌ای که دو روز گذشته صادر شد، ایران از ذیل فصل ۷ منشور ملل متحد خارج شد.» عراقچی ادامه داد: «اگر قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت به خصوص قطعنامه‌هایی را که به تحریم می‌پردازد، ملاحظه کنید، می‌بینید که در آخرین بند بخش مقدماتی قید می‌کند که این قطعنامه تحت ماده ۴۱ صادر می‌شود و شورای امنیت در ابتدای کار تاکید می‌کند که براساس ماده ۴۱ عمل می‌کند که این روال در ۶ قطعنامه قبلی در مورد پرونده هسته‌ای ایران وجود داشته است.» معاون وزیر امورخارجه افزود: «در ۱۰ بند اجرایی به‌طور مشخص به ماده ۴۱ اشاره می‌کند که بین ۸ تا ۹ مورد آن مربوط به لغو تحریم‌های گذشته است، برای اینکه لغو تحریم‌های گذشته را الزام‌آور کند.»
مقایسه قطعنامه ۲۲۳۱ با ۱۹۲۹
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای یادآور شد: «کسانی که قطعنامه‌ها را بررسی می‌کنند تصویر کلان را ببینند و این دستاورد بزرگ و نقاط ضعف آن را با هم ببینند.» عراقچی ادامه داد: «بند 9 قطعنامه 1929 را با بند 3 ضمیمه قطعنامه حاضر مقایسه کنید که حتی ادبیات آن هم تفاوت دارد و در قطعنامه 1929 از عبارت «ایران نباید» استفاده می‌کند و اما در این قطعنامه از عبارت «می‌خواهد» استفاده کرده است، در قطعنامه 1929 همه موشک‌ها را قید کرده است، اما در قطعنامه فعلی موشک‌هایی که برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند مدنظر قرار داده شده است.» به گفته او علاوه بر این در قطعنامه 1929 همه کشورها موظفند با هر ابزاری از برنامه هسته‌ای ایران جلوگیری کنند و این یعنی مجوز اقدام نظامی. البته هیچ کس جرات نکرد این مجوز را امضا کند و مجوز هم نخواهد داشت، اما در هر صورت باید تصویر کلان مدنظر قرار گیرد.
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اضافه کرد: «در این صورت معلوم می‌شود که مقاومت ۱۰ ساله مردم تحت رهبری داهیانه رهبر معظم انقلاب به چه نتایجی رسیده است، البته در حاشیه آن نقاط ضعف را هم می‌توان بررسی کرد و برای آن تمهیداتی اندیشید اما نباید نتیجه مقاومت خودمان را با تعبیرات خاص، نگاه‌های غیرملی و فروملی خدشه‌دار کنیم.»
موج سفرهای مقامات اروپایی
عراقچی درباره سفر وزیر امور خارجه فرانسه به ایران نیز گفت: «بعد از توافق ژنو شاهد موج سفر مقامات اروپایی به ایران بودیم، بعد از توافق وین نیز موج سفر مقامات اروپایی به ایران شروع شده است.» او افزود: «اولین سفر معاون صدر‌اعظم آلمان بود و پس از آن سفر موگرینی را در هفته آینده و فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه را خواهیم داشت.» او با بیان اینکه سفرهای دیگری نیز در دستور کار است، ادامه داد: «توافق وین راه را برای همکاری‌های اقتصادی با ایران برای بسیاری از کشورهایی که به خاطر تحریم‌ها از همکاری با ایران محروم شده بودند، باز خواهد کرد.»
نقض توافق برای آمریکا تبعات دارد
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که تغییر دولت‌ها در آمریکا و کشورهای غربی چه تاثیری در توافق می‌گذارد، گفت: «طبق توافق، دولت آمریکا متعهد شده که رئیس‌جمهور آن کشور قوانین و تصمیم کنگره را اجرا نکند و تا زمانی که توافق پابرجا است به این عدم اجرا ادامه دهد؛ یعنی حتما رئیس‌جمهوری آمریکا باید اجرای تحریم‌ها را متوقف کند.» او ادامه داد: «اگر هر رئیس‌جمهوری در آمریکا در آینده این عمل را انجام ندهد در واقع توافق را نقض کرده که نقض آن توسط آمریکا یا هر کشور ۱+۵ تبعات خود را خواهد داشت؛ درآن صورت ما به سازوکاری که وجود دارد رجوع خواهیم کرد و توافق منتفی خواهد بود که این در توافق به روشنی ذکر شده است.»
لغو و نه تعلیق تحریم‌ها
عراقچی در پاسخ به سوالی در مورد لغو یا تعلیق تحریم‌ها در توافق هسته‌ای گفت: «روز گذشته(سه‌شنبه) رئیس مجلس شورای اسلامی سوالی از وزیر امور خارجه درخصوص تحریم‌های شورای امنیت با عبارت تحریم‌هایUN مطرح کرد که ظریف پاسخ داد در هیچ جای توافق از کلمه تعلیق استفاده نشده است. او ادامه داد: «اینکه در برخی رسانه‌ها اعلام شده که در توافق از عبارت تعلیق استفاده شده است صحت دارد؛ در ضمیمه شماره 2 قطعنامه از کلمه تعلیق استفاده شده است، ولی جایی که این کلمه استفاده شده، مربوط به لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا است.» معاون وزیر امور خارجه افزود: «اتحادیه اروپا از سازوکار تصمیم‌گیری پیچیده‌ای برخوردار است؛ ولی آنچه در عمل اتفاق می‌افتد لغو قوانین تحریمی اروپا است که صادر شده و اینکه از کلمه تعلیق در دو جای ضمیمه استفاده شده به این معنی نیست که تعلیق جایگاهی در توافق برجام دارد؛ تمامی تحریم‌های مالی و اقتصادی که وجود داشته توسط توافق وین در روز توافق که دو ماه دیگر است به‌طور کامل لغو می‌شود.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در پاسخ به این سوال که آیا امکان لغو یا نقض توافق توسط کنگره آمریکا وجود دارد، گفت: «قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای کشورها الزام‌آور است اما اینکه آیا این قطعنامه بر حقوق داخلی هم تفوق دارد، متفاوت است.»
ارسال نظر