«اما» و «اگر»های منتقدان داخلی به بیانیه لوزان با گذشت ۱۵ روز از قرائت و انتشار این بیانیه، شکلی جدید به خود گرفته است. اگرچه تا پیش از این، مقام‌های ارشد مذاکره‌کننده ازجمله محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه در راس پاسخ‌دهندگان به سوالات منتقدان بیانیه لوزان قرار داشتند، اما به‌نظر می‌رسد طیفی از منتقدان همچنان سوالات بی‌پاسخی را در ذهن دارند که می‌خواهند پاسخ آن را با «طرح سوال از رئیس‌جمهوری» در صحن علنی مجلس جویا شوند. حمید رسایی، نماینده نزدیک به جبهه پایداری در مجلس، دیروز در تذکری شفاهی با اشاره به طرح سوالاتی درباره مفاد بیانیه لوزان از وزیر امور خارجه، هشدار داد که «اگر در این‌باره قانع نشویم، از رئیس‌جمهوری نیز سوال می‌کنیم.» تذکر حمید رسایی ناظر بر موضوع انتشار «فکت‌شیت (گزاره برگ) ایرانی» از سوی مقامات وزارت خارجه ایران بوده است که چندی پیش ظریف درباره انتشار آن، در گفت‌وگویی اعلام کرده بود: «هر وقت ما به یک متن مورد توافق برسیم، عین متن را منتشر خواهیم کرد.» ظریف پس از بیانیه لوزان نیز در گفت‌وگوی تلویزیونی خود با برنامه نگاه یک، با تاکید بر اینکه بیانیه لوزان تنها یک بیانیه مطبوعاتی است و برای طرفین الزام‌آور نخواهد بود، اعلام کرد که بیانیه لوزان چرک‌نویس توافق نهایی است و ما بارها گفته‌ایم که روی یک چرک‌نویس کار کرده‌ایم. با این همه حمید رسایی دیروز با تاکید بر اینکه پس از گذشت ۲ هفته، دولت فکت‌شیت را منتشر نکرده است، گفت: «اظهارات مقامات دولتی و تیم مذاکره‌کننده نشان می‌دهد که نمی‌خواهند فکت‌شیت را منتشر کنند.» بر اساس آنچه «ایسنا» از تذکر شفاهی رسایی خبر داده است، این نماینده مجلس با بیان سوالاتی از دولت و دستگاه دیپلماسی مبنی بر اینکه چرا به مردم گفته نمی‌شود قرار است چه بدهیم و چه بگیریم؟ چرا به مردم نمی‌گویید تحریم‌ها چگونه و چه زمانی برداشته خواهند شد؟ اعلام کرد: «در این باره از آقای ظریف سؤال کردیم که اگر در این باره قانع نشویم از رئیس‌جمهوری نیز سوال می‌کنیم.» موضوع سوال از رئیس‌جمهوری در مجلس، در شرایطی مطرح شده است که تیم مذاکره‌کننده ایرانی به‌ویژه محمدجواد ظریف، در مدت زمان دو هفته‌ای پس از بیانیه لوزان با حضور در جلسات متعدد از جمله جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و نیز جلسه غیرعلنی با نمایندگان، درصدد ایجاد اطمینان و اعتمادبخشی به منتقدان به‌ویژه نمایندگان مجلس برآمده است. از سوی دیگر برخی کارشناسان و مقامات بر این باورند که انتشار فکت‌شیت به‌صورت جداگانه از سوی طرفین مذاکره‌کننده می‌تواند روند رسیدن به توافق نهایی را با مشکل روبه‌رو کند. علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک سه‌شنبه گذشته در جمع خبرنگاران، درباره اینکه آیا انتشار فکت‌شیت ایرانی ضرورت دارد، گفت: «انتشار فکت‌شیت تنها باعث جلب افکار عمومی می‌شود، ولی از آنجا که در بیانیه لوزان هیچ تعهدی متوجه ایران نیست، به‌نظر می‌رسد که انتشار فکت‌شیت تنها مخل مذاکرات ۱+۵ است.» او به «ایسنا» گفته بود که مقام معظم رهبری در رابطه با هر آنچه مربوط به مذاکرات هسته‌ای و بیانیه‌ لوزان می‌شد صحبت کردند و جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس همان فرمایش‌ها اقدام می‌کند. از سوی دیگر ۴ روز پس از قرائت بیانیه لوزان، کا‌ترین رِی سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تنها بیانیه معتبر در ارتباط با مذاکرات هسته‌ای با ایران را بیانیه لوزان که در لوزان سوئیس توسط فدریکا موگرینی و محمدجواد ظریف منتشر شد، خواند . به گزارش خبرگزاری نسیم، کاترین ری در کنفرانس خبری کوتاه در بروکسل گفت: «فقط بیانیه لوزان است که معتبر است.»

اقبال کم به سوال از رئیس‌جمهوری

در این میان مهدی دواتگری، عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه موضوع «فکت‌شیت»‌ها روایتی از دستور کار مذاکرات بوده و تا حدی طبیعی است که هر کشوری بر اساس منافع ملی خود اقدام به انتشار فکت‌شیت می‌کند، گفت: «صرف نظر از آنکه سوال از وزرا و رئیس‌جمهوری حق مجلس است، اما به‌نظر می‌رسد فضا برای تحصیل سوال از رئیس‌جمهوری در شرایط کنونی آماده نباشد.» به باور این نماینده مجلس سوال از رئیس‌جمهوری به حد نصاب نخواهد رسید.

او با تاکید بر اینکه فکت‌شیت‌ها برای ما الزام آور نیست، گفت: «فکت‌شیت آمریکایی مصرف داخلی دارد و بیش از آنکه وقت را صرف انتشار فکت‌شیت ایرانی کنیم، باید ملاک را بر توافق نهایی گذاشته و پس از رسیدن به آن، توافق نهایی را مورد بررسی قرار دهیم .» این سخنان به‌ علاوه برآیند ابتدایی از واکنش نمایندگان به تذکر رسایی درباره سوال از رئیس‌جمهوری، نشان می‌دهد که این موضوع با اقبال کمی روبه‌رو خواهد شد.