تلاش ریاض برای تشکیل جبهه مقابله با ایران
حسن هانیزاده کارشناس مسائل خاورمیانه سفر همزمان رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهوری مصر و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به ریاض در چارچوب تلاش عربستان و کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس برای تشکیل «نیروی واکنش سریع منطقهای» است. در همین راستا عربستان با هدف تشکیل چنین نیرویی به ایجاد همگرایی و رفع اختلاف میان مصر، ترکیه و قطر نیاز دارد. از آنجا که حمایت قطر و ترکیه از جنبش اخوانالمسلمین مصر و تقابل این دو کشور با دولت عبدالفتاح السیسی به بروز اختلاف میان قاهره، آنکارا و دوحه منجر شده، بنابراین گام نخست عربستان برای تشکیل یک نیروی واکنش سریع، حل اختلافات این سه کشور است.
حسن هانیزاده کارشناس مسائل خاورمیانه سفر همزمان رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهوری مصر و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به ریاض در چارچوب تلاش عربستان و کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس برای تشکیل «نیروی واکنش سریع منطقهای» است. در همین راستا عربستان با هدف تشکیل چنین نیرویی به ایجاد همگرایی و رفع اختلاف میان مصر، ترکیه و قطر نیاز دارد. از آنجا که حمایت قطر و ترکیه از جنبش اخوانالمسلمین مصر و تقابل این دو کشور با دولت عبدالفتاح السیسی به بروز اختلاف میان قاهره، آنکارا و دوحه منجر شده، بنابراین گام نخست عربستان برای تشکیل یک نیروی واکنش سریع، حل اختلافات این سه کشور است. دوحه و آنکارا طی یک سال گذشته موضعی کاملا تهاجمی علیه دولت السیسی اتخاذ کردهاند که این امر به تیرگی روابط مصر با قطر و ترکیه منجر شده است. دولت ژنرال عبدالفتاح السیسی، دوحه و آنکارا را به تحریک عوامل اسلامگرا در مصر و لیبی متهم کرده تا جایی که سطح روابط این سه کشور به پایینترین سطح خود رسیده است. پس از بروز حوادث اخیر یمن و گسترش حوزه نفوذ انصارالله در شمال یمن، عربستان درصدد تشکیل یک جبهه منطقهای علیه حوثیها برآمد. ۶ کشور حوزه خلیجفارس نیز به میدانداری عربستان در صدد ایجاد یک جبهه گسترده با حضور ترکیه برای مقابله با حوثیهای یمن برآمدند. اعتقاد ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیجفارس این است که نفوذ حوثیها در یمن به گسترش نفوذ جمهوری اسلامی در کنار مرزهای عربستان و تنگه بابالمندب منجر خواهد شد و به همین دلیل در تلاش هستند تا از ظرفیت مصر و ترکیه برای مقابله با نفوذ ایران استفاده کنند. از این رو عربستان سعودی از اردوغان و السیسی روسای جمهوری ترکیه و مصر و شیخ تمیم بن آل حمد، امیر قطر برای تشکیل یک نشست مشترک در ریاض دعوت کرد. البته برآیند گزارش رسانههای عربی نشان میدهد که رئیسجمهور مصر با طرح عربستان برای تشکیل نیروی مشترک واکنش سریع مخالفت و به همین دلیل از ملاقات با اردوغان و شیخ تمیم بن حمد خودداری کرده است. به نظر میرسد که عربستان در شرایط فعلی تلاش میکند تا به بهانه کاهش نفوذ حوثیها در یمن، ترکیه و مصر را در برابر ایران قرار دهد اما هوشمندی دولت مصر مانع از شکلگیری این نیرو شده است.
در حال حاضر شرایط یمن به سود عربستان نیست زیرا دخالت عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیجفارس در مسائل داخلی یمن به گسست حاکمیت و مردم شمال یمن منجر شده است. در ادامه طبیعی است تحرکات دینامیکی اغلب کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس علیه ایران بیارتباط با مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ نباشد. از آنجا که کشورهای عرب حوزه خلیجفارس به ویژه عربستان در همه طرحهای خود که همسو با سیاستهای رژیم صهیونیستی است، موفقیتی در به شکست کشاندن مذاکرات ایران و ۶ قدرت جهانی کسب نکردهاند، بنابراین اکنون برای ناکام گذاشتن روند مذاکرات دست به تحرکات جدیدی زدهاند. کاهش قیمت نفت از سوی عربستان و همکاری تنگاتنگ ریاض و تل آویو برای شکست مذاکرات نتیجه نداشته و به همین دلیل رژیم آل سعود و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی دور جدیدی از فعالیتهای سیاسی خود را علیه ایران و روند مذاکرات هستهای آغاز کردهاند.
ارسال نظر