گفت‌و‌گوهای هسته‌ای به مرحله تصمیمات سیاسی رسید
پایان فاز فنی مذاکرات؟
دنیای اقتصاد: در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای که قرار است طی روزهای آینده در دهکده مونترو، در حومه شهر ژنو سوئیس برگزار شود، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با همتای ایتالیایی خود در تهران گفت که با وجود پیشرفت‌های صورت‌گرفته در مذاکرات هسته‌ای، تحریم‌ها مهم‌ترین مانع توافق هسته‌ای هستند. ظریف در همین باره گفت:«هفته گذشته، پیشرفت‌های جدی در مذاکرات به دست آمد و امیدواریم که این هفته نیز در سایر موضوعات به ویژه رفع تحریم‌ها، به پیشرفت دست یابیم. » او در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که «بحث‌های مفیدی در حوزه فنی و رسیدن به تفاهم فنی و حل مسائل انجام شده؛ اما در دیگر حوزه‌های هسته‌ای از جمله تحریم‌ها اختلافات باقی است.
دنیای اقتصاد: در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای که قرار است طی روزهای آینده در دهکده مونترو، در حومه شهر ژنو سوئیس برگزار شود، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با همتای ایتالیایی خود در تهران گفت که با وجود پیشرفت‌های صورت‌گرفته در مذاکرات هسته‌ای، تحریم‌ها مهم‌ترین مانع توافق هسته‌ای هستند. ظریف در همین باره گفت:«هفته گذشته، پیشرفت‌های جدی در مذاکرات به دست آمد و امیدواریم که این هفته نیز در سایر موضوعات به ویژه رفع تحریم‌ها، به پیشرفت دست یابیم.» او در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که «بحث‌های مفیدی در حوزه فنی و رسیدن به تفاهم فنی و حل مسائل انجام شده؛ اما در دیگر حوزه‌های هسته‌ای از جمله تحریم‌ها اختلافات باقی است.» در همین حال اخبار و تحلیل‌هایی که از مذاکرات به گوش می‌رسند حکایت از آن دارند که ایران و گروه ۱+۵ از فاز بحث درباره ظرفیت غنی‌سازی در ایران عبور کرده‌اند و این هفته روی مساله تحریم‌ها که موضوعی سیاسی است، متمرکز خواهند شد. به‌نظر می‌رسد زمان پیشنهادی ایالات‌متحده برای لغو تحریم‌ها و همچنین مدت زمان اجرای توافق که قرار است صرف راستی‌آزمایی ایران شود، مهم‌ترین محور مذاکرات در دهکده زیبای مونترو در کرانه دریاچه لک لمن در نزدیکی مرز فرانسه باشند. آخرین تحلیل‌ها از روند مذاکرات هسته‌ای حکایت دارند
عبور از فاز فنی؛ تمرکز بر فاز سیاسی
ظریف: اگر درباره تحریم‌ها به نتیجه برسیم، نگارش متن جامع توافق را آغاز خواهیم کرد
گروه دیپلماسی: در آستانه دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و ایالات‌متحده در شهر مونترو سوئیس، وزیر خارجه ایران با بیان اینکه مذاکرات هسته‌ای به مرحله حساس خود نزدیک شده است، گفت که با وجود پیشرفت‌های صورت گرفته در هفته گذشته، اما همچنان تحریم‌ها مانع اصلی توافق است. همزمان یک مقام آمریکایی نیز گفت که مذاکرات با ایران پیشرفت قابل توجهی داشته است.
اذعان به پیشرفت در گفت‌وگوها در شرایطی است که سناتورهای جمهوری‌خواه و دموکرات آمریکایی لایحه‌ای جدید ارائه کرده‌اند که کنگره را به بررسی هرگونه توافق هسته‌ای با ایران ملزم می‌کند. در دو ماه اخیر، روی کار آمدن کنگره جمهوری‌خواه و همچنین دعوت از نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برای سخنرانی در این نهاد قانونگذار، موجب شده تا موج انتقادات داخلی و بین‌المللی علیه جمهوری‌خواهان و همچنین شخص بنیامین نتانیاهو، شکل بگیرد. محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در کنفرانس خبری مشترک با همتای ایتالیایی خود در پاسخ به سوالی درخصوص سخنرانی نتانیاهو در کنگره گفت: «جای تاسف است که گروهی منافع خود را در تنش و بحران می‌بینند و از هیچ راه‌حلی استقبال نمی‌کنند، نتانیاهو مخالف هر گونه راه‌حل است و این نشان‌دهنده تلاشی است برای اینکه با استفاده از یک موضوع غیرواقعی و ساختگی بر واقعیات منطقه از جمله اشغال و سرکوب مردم فلسطین و نقض حقوق آنها سرپوش گذاشته شود.» ظریف با بیان اینکه این رویکرد جدید نیست، افزود: «معتقدم این تلاش بیهوده است و نباید مانع رسیدن به توافق شود.» به گزارش «ایرنا»، وزیر خارجه دیروز در نشست خبری مشترک با همتای ایتالیایی خود با اذعان به پیشرفت‌های صورت گرفته در مذاکرات گفت: «هفته گذشته پیشرفت‌هایی جدی در مذاکرات به‌دست آمد. امیدواریم این هفته نیز، در سایر موضوعات به ویژه رفع تحریم‌ها به پیشرفت دست یابیم؛ در این صورت آن را تدوین و به شکل یک توافق جامع و دقیق در می‌آوریم.» قرار است دور تازه مذاکرات روز پنج‌شنبه در حاشیه اجلاس حقوق بشر در شهر مونترو سوئیس برگزار شود. همچنین قرار است وزرای خارجه آمریکا و فرانسه درخصوص ایران گفت‌وگو کنند. رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به اینکه بحث‌های مفیدی در حوزه فنی و رسیدن به تفاهم فنی و حل مسائل انجام شد، تاکید کرد: «پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در این زمینه‌ها صورت گرفت، اما در حوزه‌های دیگر هسته‌ای و تحریم‌ها اختلاف‌ها باقی است.» ظریف ادامه داد: «بارها تکرار کرده ایم تحریم‌ها برای رسیدن به هیچ هدفی مفید نبوده و آمریکا و دیگر کشورها باید به این نتیجه برسند که تحریم‌ها راه گشا نیست، بلکه مانع است. اگر این نگرش به وجود آید برای رسیدن به توافق جامع آماده‌ایم.» در همین ارتباط سایت ایران هسته‌ای نزدیک به منتقدان توافق موقت ژنو در تحلیلی آورده است که برخی گزارش‌ها نشان‌دهنده آن است که ایران و ۱+۵ از فاز بحث درباره ظرفیت غنی‌سازی در ایران عبور کرده‌اند و قصد دارند در مذاکرات این هفته روی مساله تحریم‌ها متمرکز شوند.
ایران هسته‌ای می‌نویسد: «اصلی‌ترین مساله در اینجا این است که زمان بندی پیشنهادی آمریکا برای لغو تحریم‌ها بسیار طولانی است و این درجه اعتماد به توافق را در تهران به شدت پایین آورده است.» برخی منابع می‌گویند مذاکره‌کنندگان آمریکایی وعده داده‌اند دولت آمریکا در پی تصویب قانونی در کنگره خواهد بود که ضمانت‌های لازم را برای تعلیق، سپس لغو تحریم‌ها در ۱۵ سال آینده در صورت پایبندی ایران به تعهداتش فراهم می‌کند. این منابع حتی عقیده دارند ممکن است هدف اصلی سفر نتانیاهو به واشنگتن جلوگیری از تصویب چنین قانونی باشد.
چالش جدید سناتورها برای اوباما
همزمان با این تحولات، سناتورهای جمهوری‌خواه و دموکرات آمریکایی لایحه‌ای جدید ارائه کردند که کنگره را به بررسی هرگونه توافق هسته‌ای با ایران ملزم می‌کند. به گزارش «ایسنا»، براساس این لایحه که قانون بازنگری در توافق هسته‌ای با ایران نامیده می‌شود، از باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا خواسته شده است تا هر توافق هسته‌ای با ایران را برای بازنگری در یک دوره زمانی ۶۰ روزه به کنگره ارائه دهد و دولت موظف است در طول این مدت برای اجرای این توافق منتظر موافقت کنگره بماند. این لایحه جدید علاوه بر این از دولت آمریکا می‌خواهد تا در صورت هرگونه تلاش ایران برای نقض توافق نهایی مساله را به کنگره گزارش دهد و دولت را ملزم می‌کند تا دو بار در سال درباره پایبندی ایران به متن توافق نهایی گزارش دهد. به علاوه ابزاری قوی به کنگره می‌دهد که از طریق آن می‌تواند در صورت تخلف ایران از توافق، تحریم‌ها را دوباره اجرا کند.
پیشرفت قابل توجه
همزمان یک مقام بلندپایه آمریکایی روز جمعه گفت مذاکرات برای حل مناقشه هسته‌ای ایران پیشرفت‌های اساسی و قابل توجهی داشته است، اما همچنان مسائل دشواری وجود دارد و انتظار نمی‌رود در مذاکرات هفته جاری توافق حاصل شود. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، این مقام بلندپایه آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، گفته است: «خیلی واضح است که مذاکرات پیشرفت اساسی و قابل توجهی داشته است، اختلافات کاهش یافته است، اما واقعا نمی‌دانیم که قادر خواهیم بود به یک توافق خوب دست پیدا کنیم یا خیر.» او اضافه کرده است: «همچنان مسائل دشواری وجود دارند. هنوز اختلافاتی وجود دارند.» در همین ارتباط، روزنامه فرامنطقه‌ای الحیات نیز نوشت که مذاکرات بین ایران و ۱+۵ پیشرفتی چشمگیر داشته است و حدود ۷۰ درصد احتمال دستیابی به توافق پیش از پایان ماه آینده میلادی (مارس) وجود دارد.
قضاوت جهانی درباره توافق
از سوی دیگر، وندی شرمن، معاون سیاسی وزیر خارجه آمریکا و مذاکره‌کننده ارشد با ایران، روز جمعه گفت: «اگر مذاکرات جاری با ایران نتیجه دهد و به توافق برسیم، جهان درخصوص این توافق به مثابه یک موضوع خوب قضاوت خواهد کرد.» شرمن که در موسسه «کارنگی» که ریاست آن بر عهده سلف او یعنی ویلیام برنز قائم مقام وزارت خارجه آمریکا است، سخن می‌گفت افزود: «چنین توافقی ما را مطمئن می‌سازد که راه‌های دستیابی ایران به سلاح اتمی بسته خواهد شد و راه دیگری وجود ندارد که ما را به چنین هدفی برساند.»
توافق به منزله یک میراث
همچنین سناتور مارکو روبیو، یکی از گزینه‌های احتمالی جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا، می‌گوید باراک اوباما توافق هسته‌ای با ایران را «میراثی» برای دولت خود می‌داند. این سناتور ایالت فلوریدا اوباما را متهم کرد که به اندازه کافی از متحد آمریکا یعنی اسرائیل حمایت نمی‌کند.
نتانیاهو برای اسرائیل مخرب است
همزمان مئیر داگان، رئیس پیشین موساد، گفته است سیاست‌های بنیامین نتانیاهو در قبال مساله هسته‌ای ایران نه تنها به مناسبات اسرائیل و آمریکا لطمه زده، بلکه آسیب «استراتژیک» به این روابط وارد کرده است و خود او به‌زودی در یک همایش خیابانی بزرگ علیه نتانیاهو سخنرانی خواهد کرد. نخست‌وزیر اسرائیل در روزهای گذشته تاکید کرده است که با وجود همه انتقادها در آمریکا و اسرائیل از سخنرانی هفته آینده او، سفر به واشنگتن را عملی خواهد کرد. مشاور امنیت ملی آمریکا این هفته گفت، این بحران «اساس روابط دو کشور را تخریب کرده است». وزیر امور خارجه آمریکا نیز در اظهارنظرهای پی در پی روزهای اخیر، صریح‌تر از هر زمان دیگر، گفت قضاوت نتانیاهو در مورد ایران نادرست است.
با توافق مخالفتی نداریم
در ادامه یووال اشتاینیتس، وزیر اطلاعات و امور استراتژیک اسرائیل در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی اعلام کرد که اصولا با توافق هسته‌ای میان ایران و غرب مخالفتی ندارد، اما از روند فعلی مذاکرات ناخرسند است.
ارسال نظر