تهدید اتمی ناتو از سوی پوتین

دنیای اقتصاد: در شرایطی که برخی گمان می‌کردند روسیه ممکن است به دلیل بحران اقتصادی در برابر غرب کمی نرمش نشان دهد، اما کرملین روز جمعه اعلام کرد که دکترین امنیتی خود را تغییر داده است و قصد دارد ناتو را یک خطر قلمداد کند. در دکترین جدید نظامی روسیه که به امضای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری این کشور رسیده است، آرایش ناتو در نزدیکی مرزهای این کشور به‌عنوان تهدید نظامی قلمداد شده است. در دکترین جدید نظامی روسیه، استفاده احتمالی از سلاح‌های «استراتژیک بازدارنده» در مقابل تهدید ناتو نیز افزایش یافته است. حسین موسوی: پوتین قصد ندارد در برابر غرب عقب بنشیند و برای هر گام غرب یک گام رو به جلو بر می‌دارد. در شرایطی که برخی گمان می‌کردند که روسیه ممکن است به دلیل بحران اقتصادی در برابر غرب کمی نرمش نشان دهد اما کرملین روز جمعه اعلام کرد که دکترین امنیتی خود را تغییر داده است و قصد دارد ناتو را در نزدیکی‌ مرزهایش یک خطر قلمداد کند.

به گزارش آسوشیتدپرس، دکترین جدید نظامی روسیه که به امضای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری این کشور رسیده است، آرایش ناتو در نزدیکی مرزهای این کشور به‌عنوان تهدید نظامی قلمداد شده است. در دکترین جدید نظامی روسیه، استفاده احتمالی از سلاح‌های «استراتژیک بازدارنده» در مقابل تهدید ناتو افزایش یافته است. این گزارش می‌افزاید ناتو به صراحت اعلام کرده است که تهدیدی برای روسیه نیست و این کشور را متهم کرده که امنیت اروپا را تضعیف کرده است.

دکترین جدید نظامی روسیه در بحبوحه تنش‌های این کشور با غرب بر سر اوکراین، در اصل ویرایشی است بر آخرین نسخه دکترین نظامی این کشور که استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را در مقابل دشمنانش منتفی نمی‌دانست. این دکترین نظامی می‌گوید که روسیه می‌تواند به تلافی استفاده از سلاح‌ هسته‌ای یا سلاح‌های متعارف که تهدیدی علیه این کشور و متحدین آن باشد، از سلاح هسته‌ای خود استفاده کند.

با این حال خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه گزارش داد که این دکترین برای اولین بار به این نکته اشاره کرده است که روسیه می‌تواند به‌عنوان عاملی بازدارنده از سلاح‌های استراتژیک استفاده کند، بدون اینکه اشاره کند چگونه و چه زمانی روسیه از این سلاح‌ها بهره خواهد گرفت.

در دکترین جدید نظامی روسیه به آرایش نیروهای ناتو و پتانسیل تهدید نزدیک شدن امکانات ناتو به مرزهای روسیه به‌عنوان تهدید جدی علیه مسکو اشاره شده است. امضای دکترین جدید نظامی توسط ولادیمیر پوتین درست چند روز بعد از اینکه پارلمان اوکراین تعهد این کشور به داشتن «موضع بی‌طرف» را لغو کرد انجام شده است، اقدامی که به دولت اوکراین اجازه می‌دهد رسما برای عضویت در ناتو گام پیش گذارد. دکترین جدید روسیه می‌گوید که اعزام نیروهای ناتو به نزدیکی مرزهای روسیه گامی برای فشار «نظامی و سیاسی» به مسکو است.

با این حال، اوانا لانگسکو، سخنگوی ناتو به آسوشیتدپرس گفته است که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی تهدیدی برای روسیه یا هیچ کشور دیگری نیست. به گفته وی، هر اقدام ناتو برای دفاع از اعضای خود در چارچوب قوانین بین‌المللی است.

لانگسکو در ادامه گفت که این اقدامات روسیه در اوکراین است که قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند. غرب، روسیه را به دامن زدن به ناآرامی‌های اوکراین و اشغال خاک این کشور متهم کرده است.

روسیه، شبه جزیره کریمه را در مارس امسال از اوکراین جدا و به خاک خود ضمیمه کرد. آسوشیتدپرس می‌نویسد که روابط روسیه و غرب بعد از پایان جنگ سرد در بد‌ترین وضعیت خود قرار دارد. آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌هایی را علیه روسیه اعمال کرده‌اند. همزمان با این تحریم‌ها، پایین آمدن قیمت نفت هم روسیه را وارد بحران اقتصادی پیچیده‌ای کرده است که گفته می‌شود از سال ۱۹۹۸ به این سو بی‌سابقه است.

با وجود این، پوتین در آخرین مصاحبه مطبوعاتی‌اش در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که در برابر غرب کوتاه نخواهد آمد و دکترین جدید امنیتی روسیه نیز در این راستا ارزیابی می‌شود. این در شرایطی است که ناتو تاکنون توانسته است این سازمان را تا شرق اروپا نیز گسترش دهد. اینک در صورت قطعی شدن حضور اوکراین در ناتو که همسایه روسیه است، این پرسش مطرح می‌شود که آیا رویارویی روسیه با غرب به یک میدان جنگ واقعی تبدیل خواهد شد یا نه؟

یکی از مقامات ناتو در این‌باره می‌گوید که این سازمان به رای پارلمان اوکراین احترام می‌گذارد و روسیه نیز باید به خواست مردم این کشور رفتاری مشابه در پیش گیرد. این مقام ناتو که خواست نامش فاش نشود اعتقاد دارد که روسیه نباید در کار کشورهای مستقل دخالت کند و ناتو نیز به تصمیم کشورهایی که قصد پیوستن به این پیمان را دارند، احترام بگذارند و راه حضور آنها را تسهیل کند.

با این حال، نوام چامسکی، زبان‌شناس معروف آمریکایی در گفت‌وگو با سایت راشا تودی ضمن انتقاد از گسترش ناتو به سمت شرق اعتقاد دارد که رویارویی دو طرف به مرحله خطرناکی رسیده و ممکن است درگیری‌های پراکنده‌ای بین دو طرف صورت بگیرد. او همچنین اعتقاد دارد امکان رویارویی هسته‌ای بین غرب و شرق پس از دوران جنگ سرد به‌وجود آمده است.

چامسکی می‌گوید روزگاری به‌وجود آمدن ناتو به دلیل تهدید شوروی بوده است؛ اما اکنون با نبود شوروی دیگر لزومی به وجود یا گسترش ناتو نیست. به‌رغم صحبت‌های چامسکی، روابط روسیه با غرب پس از دوران جنگ سرد، به سخت‌ترین دوران خود رسیده است. غرب، روسیه را به آنچه مداخله آن کشور در امور داخلی اوکراین می‌خواند، تحریم کرده است.

تحریم‌های غرب سپس پایین آمدن قیمت نفت و سقوط ارزش روبل، شرایط سختی را به اقتصاد این کشور تحمیل کرده است. سقوط شدید قیمت نفت که ستون فقرات اقتصاد روسیه را تشکیل می‌دهد و تحریم‌های غرب علیه این کشور به دلیل بحران اوکراین، که امکان وام گرفتن شرکت‌های روسی از بازارهای غربی را تقریبا ناممکن کرده است، موجب سقوط شدید ارزش روبل در برابر دلار شده است. ارزش روبل در هفته گذشته به پایین‌ترین حد خود رسید. هر چند که در روزهای اخیر به دنبال برخی تدابیر مقام‌های روسیه از جمله افزایش سود بانکی از ۱۰/۵ درصد به ۱۷ درصد و اعمال محدودیت‌هایی بر صادرات غلات و کنترل سرمایه‌های غیررسمی، قیمت روبل دوباره افزایش یافته است. سیلوانوف همچنین تصریح کرد در صورتی که وضعیت پایدار در بازار ارز ادامه پیدا کند نرخ بهره دوباره کاهش خواهد یافت. این در شرایطی است که موسسه رتبه‌بندی اعتباری استاندارد اند‌پورز این هفته در خصوص کاهش رتبه اعتباری روسیه تا ماه ژانویه به دلیل وخامت سریع انعطاف پولی این کشور هشدار داده بود. در تلاش برای پیشگیری از کاسته شدن رتبه اعتباری روسیه مقامات این کشور تماس‌هایی با سازمان‌های رتبه‌بندی مالی به منظور توضیح اقدامات دولت انجام داده‌اند. از اواسط ماه دسامبر سقوط ارزش روبل در برابر دیگر ارزهای معتبر جهان، به بالاترین حد خود رسید. نرخ دلار از۳۰-۳۵ روبل در نیمه اول سال ۲۰۱۴ به ۸۰ روبل افزایش یافت. در چند روز گذشته روند کاهش ارزش روبل متوقف شد و امروز هر دلار آمریکا با ۵۲ روبل معامله شد. فشار دولت به صادرکنندگان برای فروش ارز نیز در احیای ارزش روبل موثر بوده است. هفته گذشته، ذخایر طلا و ارز خارجی روسیه برای نخستین بار از ماه آگوست ۲۰۰۹ به میزان ۱۵.۷ میلیارد دلار کاهش یافت و به زیر ۴۰۰ میلیارد دلار رسید. این ذخایر در آغاز سال جاری معادل ۵۱۰ میلیارد دلار بود. بسیاری از کالاهای مصرفی در روسیه از طریق واردات تامین می‌شود و به همین جهت کاهش ارزش روبل باعث افزایش تورم شده است.

آندری بلوسوف، مشاور اقتصادی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، امروز اعلام کرد که نرخ تورم در روسیه برای نخستین بار پس از بحران جهانی اقتصادی ۲۰۰۸ دو رقمی شده و به عدد ۴/۱۰ درصد رسیده است و ممکن است تا پایان ماه جاری به ۱۱ درصد نیز افزایش یابد.