گروه دیپلماسی: دو تغییر اساسی در حوزه سیاست خارجی و دفاعی ایالات‌متحده طی چند وقت اخیر رخ داده است. ابتدا اشتون کارتر جایگزین هیگل شد و حال تونی بلینکن نفر دوم وزارت خارجه شده است. باید دید آیا این تغییر و تحولات کشتی توفان زده سیاست خارجی ایالات‌متحده را نجات خواهد داد یا خیر. به گزارش سایت «الف»، مجلس سنای آمریکا روز سه‌شنبه با اکثریت آرا با انتصاب «تونی بلینکن» به‌عنوان قائم مقام جدید وزارت خارجه این کشور موافقت کرد تا قائم مقامی موقت «وندی شرمن» به پایان برسد. بلینکن توانست ۵۵ رای مثبت در برابر ۳۸ رای منفی به دست آورد.آنتونی بلینکن جای ویلیام برنز را می‌گیرد که در دولت باراک اوباما، از اصلی‌ترین چهره‌های مذاکرات میان تهران و واشنگتن بوده و عنوان شده که نقش اساسی در از سرگیری مذاکرات هسته‌ای داشته است. همچنین برنز در جریان ادامه مذاکرات ایران و ۱+۵ که به توافق موقت ژنو منجر شد نیز نقشی محوری داشت.

تحمیل گزینه اوباما به کری

رقابت زیادی میان وندی شرمن و بلینکن برای تصدی پست قائم‌مقامی وجود داشت. شرمن گزینه مد نظر جان کری بود، کری معتقد بود که شرمن به خاطر هدایت مذاکرات هسته‌ای شایستگی تصدی این پست را دارد، ولی نظر کاخ سفید روی بلینکن بود. این انتصاب نشانه عزم باراک اوباما برای تاثیرگذاری مستقیم و بیشتر بر سیاست خارجی آمریکا است.

کارنامه بلینکن

بلینکن ۵۲ ساله است و هم اکنون معاون مشاور امنیت ملی باراک اوباما است. او دانش‌آموخته هاروارد است که ابتدا در وزارت خارجه مشغول‌به‌کار شد. چند سال بعد در کاخ سفید، در دایره مشاوران نزدیک بیل کلینتون در حوزه سیاست خارجی قرار گرفت و در جریان بحران کوزوو به‌عنوان یکی از مقام‌های شورای امنیت ملی آمریکا در حوزه اروپا فعال شد. بعد از آن به جو بایدن، معاون اول کنونی رئیس‌جمهوری پیوست که آن‌زمان در کمیسیون روابط خارجی سنا بود.

بلینکن یکی از طراحان استراتژی اوباما درمبارزه با داعش محسوب می‌شود. ادعا شده که او همچنین فرآیند تعیین جانشین پس از استعفای نوری مالکی از مقام نخست‌وزیری را مدیریت کرده است. بلینکن همچنین یکی از بازیگران با نفوذ در پشت صحنه مذاکرات هسته‌ای با ایران هم هست. او ۲۸ آبان در جلسه استماع بررسی صلاحیتش برای این سمت، در رابطه با مذاکرات هسته‌ای، مسوولیت عدم حصول توافق را بر عهده ایران گذاشته و گفته بود: «این به‌طور کامل به آن بستگی دارد که آیا ایران می‌خواهد گام‌هایی را که لازم است برداردتا ما و شرکایمان اطمینان یابیم که برنامه هسته‌ای آنها کاملا صلح‌آمیز است یا نه.»

حلقه کوچک تصمیم‌گیری اوباما

به نظر می رسد که با جایگزینی کارتر و بلینکن، تصمیم‌گیری‌های اصلی حوزه سیاست خارجی و دفاعی ایالات‌متحده در حلقه کوچک مشاوران کاخ سفید، همانند سوزان رایس مشاور امنیت ملی، دنیس مک دانا رئیس کارکنان کاخ سفید، تونی بلینکن بن رودز معاون مشاور امنیت ملی و والری جارت مشاور ارشد، صورت می‌گیرد. سیاست‌هایی که به نظر نمی‌رسد تا به حال چندان موفقیت آمیز بوده باشند. همچنین در حالی که دور کنونی سنا به زودی به پایان می‌رسد و کنگره بعدی با اکثریت جمهوری‌خواه روی کار می‌آید، دموکرات‌ها در تلاش هستند تا اغلب تایید صلاحیت‌های مد نظر اوباما و طرح‌های مد نظر خود را در فرصت باقیمانده به سرانجام برسانند.

واکنش‌های مثبت به تایید بلینکن

پس از تایید بلینکن در سنا، واکنش‌های مثبتی از سوی مقامات ارشد آمریکا به این انتصاب صورت گرفت. در بخشی از بیانیه اوباما آمده است: «از اینکه مجلس سنا آنتونی بلینکن را به‌عنوان قائم مقام جدید وزارت خارجه ما تایید کرد، خرسندم. من به توانایی آمریکا برای ادامه موفقیت‌های خارجی، اطمینان دارم.» رئیس‌جمهور آمریکا همچنین قائم مقام جدید وزارت خارجه آمریکا را فردی توصیف کرد که از خود «کمال، توان قضاوت و جامعیت فوق‌العاده‌ای» نشان داده است. همزمان وزیر خارجه آمریکا هم که بنا بر گزارش‌های منتشرشده، مخالف قائم مقامی بلینکن بود، به او تبریک گفته و در توییتر نوشت که وی فردی «فوق‌العاده» برای وزارت خارجه آمریکا خواهد بود. «جو‌بایدن» معاون رئیس‌جمهور آمریکا هم که سال‌ها بلینکن را به‌عنوان مشاور در کنار خود داشته، عنوان کرد که وی در تمامی‌جهان، فردی «تحسین‌شده» به شمار می‌آید.

انتقاد مک کین از بلینکن

یکی از مخالفان جدی انتصاب بلینکن به این سمت جان مک کین، سناتور جمهوری‌خواه بود. از نظر او، بلینکن «نه تنها صلاحیت این پست را ندارد، بلکه یکی از بدترین انتخاب‌هایی است که رئیس‌جمهور انجام داده است. او بخشی از یک سیاست خارجی شکست‌خورده است که امنیت آمریکا را کاهش داده است.» مک‌کین در نشست روز سه‌شنبه گفت تمامی‌پیش‌بینی‌های بلینکن به‌خصوص در مورد تحولات خاورمیانه، اشتباه از آب درآمده است.