جیم لوب کارشناس سیاست خارجی آمریکا وقتی که دوازده ماه مذاکرات فشرده میان ایران و گروه ۱+۵ به جای دستیابی به توافق، منجر به تمدید مجدد آن شد، بدبینان آن را حاصل پوچ بودن این مذاکرات دانستند. اما همان‌گونه که نادیده گرفتن پیشرفت‌های چشمگیری که در مذاکرات صورت گرفته خطای بزرگی است، بزرگ‌نمایی شانس موفقیت آن هم اشتباه است. در صورتی که طرفین در مورد ظرفیت غنی‌سازی و رفع تحریم‌ها از خود انعطاف بیشتری نشان دهند، یک توافق تاریخی در دسترس آنها خواهد بود. با وجود آنکه طرفین درک عمیق‌تری از نگرانی‌ها و محدودیت‌های سیاسی یکدیگر پیدا کرده‌اند، هنوز بر سر دو موضوع مهم اختلاف‌نظر دارند: ابعاد برنامه غنی‌سازی ایران و چگونگی رفع تحریم‌ها. ما در گزارش جدید خود به نام «مذاکرات هسته‌ای ایران: مه محو می‌شود» به کاستی‌هایی که در روند مذاکرات وجود داشت و خطوط قرمز طرفین پرداخته‌ایم و نتیجه می‌گیریم که همچنان امکان دستیابی به یک توافق جامع و پایدار بدون نیاز به نادیده گرفتن مواضع و منافع طرفین وجود دارد. پیشنهادها و راهکارهای اصلی این گزارش شامل موارد زیر می‌شود:

۱- خطوط قرمز ایران دوگانه است و شامل به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی صنعتی و انجام اقدامات بازگشت‌ناپذیر هسته‌ای تنها در مقابل اقدامات بازگشت‌ناپذیر در لغو - و نه تعلیق - تحریم‌ها هستند. در مقابل، ۱+۵ به دنبال طولانی کردن زمان گریز هسته‌ای ایران به حداقل یک سال و حفظ اهرم تحریم - حتی در صورت تعلیق برخی از آنها - تا پایان دوره توافق است.

۲- برای تسریع مذاکرات، ایران و آمریکا، به‌عنوان دو طرف اصلی این نزاع، باید سریعا کانال ارتباط مستقیم خود را مجددا فعال کنند تا بتوانند در مورد راهکاری که محدودیت‌های سیاست داخلی و منافع اصلی آنها را در نظر می‌گیرد مذاکره کنند. به موازات این گفت‌وگوها اعضای اروپایی گروه ۱+۵ باید در رفع نگرانی‌های کنگره آمریکا و متحدان منطقه‌ای یعنی اسرائیل و اعراب، تلاش کنند.

۳- هر دو طرف باید از نگرانی‌های بیش از ‌اندازه درباره تعداد سانتریفیوژها خودداری کنند. همان‌طور که ایران نیازی فوری به سانتریفیوژهای فعال خود در آینده نزدیک ندارد، دلیلی برای نگرانی ۱+۵ از گریز هسته‌ای از طریق سانتریفیوژهای نسل اول در مراکزی که تحت نظارت شدید آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی هستند وجود ندارد.

۴- هنوز راهی برای حصول یک توافق بلندمدت وجود دارد، به شرط آنکه ایران برنامه خود برای دستیابی به غنی‌سازی صنعتی در آینده نزدیک را به عقب بیندازد و در مقابل ۱+۵ بپذیرد که ایران برنامه رشد کیفی و کمی کنترل‌شده‌ای داشته باشد و برای رفع پله‌ای تحریم‌ها یک تقویم از پیش تعیین شده، تهیه کند. کنگره آمریکا باید از وضع تحریم‌های جدیدی که می‌تواند مذاکرات را از ریل خارج کرده و به اتحاد ۱+۵ آسیب برساند، پرهیز کند.

منبع: لوب‌لاگ/ دیپلماسی ایرانی