نیروهای تاریک علیه توافق تلاش می‌کنند

عراقچی: نیروهای «تاریک» تلاش می‌کنند تا توافق تاریخی بین ایران و غرب ناکام بماند اوباما با حضور ناگهانی در محل مذاکرات میان سوزان رایس و اشتون، بر «تعهد در پیشبرد مذاکرات با ایران» تاکید کرد گری سیک: دستیابی به توافق میان ایران و ۱+ ۵ در تیرماه محتمل است اوباما در آستانه مذاکرات جامع هسته‌ای خبر داد

به پیشبرد مذاکرات با ایران متعهدیم

عراقچی: تلاش نیروهای تاریک برای ناکامی توافق بزرگ هسته‌ای

روانچی: تمام تحریم‌ها باید لغو شود

گروه دیپلماسی:در میانه مذاکرات فنی و کارشناسی ایران و ۱+۵ در نیویورک و در آستانه مذاکرات جامع هسته‌ای برای تدوین پیش‌نویس توافق نهایی در شهر وین اتریش، باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا، در جریان بازدید کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از کاخ سفید گفت که آمریکا و اروپا به پیشبرد مذاکرات جاری با ایران تعهد دارند.

به گزارش «ایسنا»، براساس بیانیه کاخ سفید، سوزان رایس مشاور امنیت ملی کاخ سفید و کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این دیدار موافقت کردند که یک راه حل جامع باید به جامعه بین‌المللی اطمینان دهد که برنامه هسته‌ای ایران صرفا مقاصد صلح‌آمیز دارد. بر اساس گزارش پایگاه اینترنتی بی‌بی‌سی فارسی، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا عصر سه‌شنبه در شرایطی که سوزان رایس مشغول دیدار با کاترین اشتون بود وارد جلسه شد و گفت که آمریکا و اروپا به پیشبرد مذاکرات جاری با ایران تعهد دارند.

اوباما بر اهمیت بنا کردن مذاکرات بر اساس پیشرفتی که در اجرای «برنامه اقدام مشترک» به دست آمده است، تاکید کرد. رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، همچنین بر ادامه همکاری نزدیک آمریکا و اتحادیه اروپا و دیگر اعضای گروه ۱+۵، حین پیشرفت گفت‌وگوها با ایران تاکید کرد.

دور جدید مذاکرات که چهارمین دور گفت‌و‌گوهای جامع هسته‌ای ایران است، قرار است میان محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون هفته آینده در وین برگزار شود. این کشورها در نوامبر سال گذشته به یک توافق اولیه دست پیدا کردند. از روز سه‌شنبه نیز کارشناسان ایران و گروه ۱+۵ دور تازه‌ای از مذاکرات اتمی را در نیویورک از سر گرفته‌اند. این مذاکرات در طول هفته ادامه خواهد داشت.

همزمان وزیر امور خارجه آمریکا نیز در دیدار با کاترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر ادعاهای پیشین غرب مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای گفت: «ایران باید تصمیمات بسیار سختی بگیرد و ما در اهداف خود مصمم هستیم.»

جان‌کری، وزیر امور خارجه آمریکا در دیدار با کاترین اشتون در کاخ سفید ضمن تقدیر از مشارکت اشتون در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در خصوص فعالیت هسته‌ای ایران گفت: «من از کمک‌های اشتون در مذاکرات مهم ایران و گروه ۱+۵ که هم اکنون به منظور رسیدن به راه‌حل جامع و نهایی در جریان است، بسیار خرسندم.»

براساس گزارش پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا، جان‌کری در ادامه گفت: «اشتون و مدیران سیاسی ما بار دیگر هفته آینده در وین گردهم خواهند آمد و تلاش می‌کنند تا از این فرصت دیپلماتیک استفاده کرده و خود و هم‌پیمانانمان را ایمن‌تر کنیم.»

کری مدعی شد: «به‌طور مسلم ایران باید تصمیمات سختی بگیرد. ما در اهداف خود مصمم هستیم و آنها تغییری نکرده‌اند. ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. از این رو این کشور باید تضمین کند که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است.» وزیر امور خارجه آمریکا همچنین متذکر شد: «همان‌طور که بارها گفته‌ام، ما همچنان معتقدیم که نرسیدن به توافق بهتر از یک توافق بد است.»

رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این دیدار ضمن گفت‌وگو با جان‌کری درباره مسائل مهم سودان‌جنوبی،‌ نیجریه و ایران درباره مذاکرات هسته‌ای ایران گفت: «ما به طور قطع هفته آینده تلاش می‌کنیم تا این پروسه را پیش ببریم. ما همگی می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم که اگر می‌توانیم به توافقی دست پیدا کنیم که این توافق بهترین باشد.»

در همین حال، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که مذاکرات هسته‌ای ایران یکی از موضوعات مورد بحث سفر سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا به اسرائیل خواهد بود. به گزارش «ایسنا»، سوزان رایس برای اولین بار به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا و پس از توقف مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین به تل‌آویو سفر خواهد کرد تا با مقامات اسرائیلی دیدار و گفت‌وگو کند.

بر اساس گزارش رویترز، جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید گفت که مذاکرات هسته‌ای ایران یکی دیگر از موضوعاتی است که قرار است میان سوزان رایس و مقامات اسرائیلی مورد بحث و گفت‌وگو قرار گیرد. او در ادامه یادآور شد که مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران هنوز کامل نیست و دیدارهای رایس در اسرائیل چیزی به این گفت‌وگوها اضافه نخواهد کرد.

نیروهای تاریک، علیه مذاکرات

مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ هم‌اکنون در جریان است. طرفین در نوامبر سال گذشته به توافقی اولیه دست یافتند که بر اساس آن ایران در ازای کاهش برخی از تحریم‌های اقتصادی غرب، بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای خود را به حالت تعلیق در آورده است. در همین ارتباط روزنامه بریتانیایی گاردین در گفت‌وگو با عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه و از اعضای اصلی تیم هسته‌ای ایران به بررسی مذاکرات هسته‌ای و دورنمای توافق فراگیر ایران با ۱ + ۵ پرداخته است.

به گزارش «ایرنا»، سید عباس عراقچی مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در گفت‌وگو با روزنامه گاردین در تهران گفت: «نیروهای «تاریک» تلاش می‌کنند تا اقدامات انجام شده برای رسیدن به یک توافق تاریخی بین ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران را ناکام بگذارند.» او در عین حال تاکید کرد که ایران برای رسیدن به توافق فراگیر تا مهلت ۲۰ ژوئیه امیدوار است.»

عراقچی افزود: «مشکلات بسیاری در این زمینه همچون نبود اعتماد بین آمریکا و ایران، برخی مسائل فنی و تلاش‌های بیرونی برای خراب کردن فرآیند مذاکرات باقی مانده است.» معاون وزیر خارجه با بیان اینکه خرابکارهایی که نمی‌خواهند توافق انجام شود در همه جا حضور دارند، گفت: «نیروهای تاریکی وجود دارند که این فرآیند را دوست ندارند. آشکار است که برخی نمی‌خواهند این مساله از راه مسالمت‌آمیز و منطقی حل شود.»

عراقچی افزود: «نمی‌خواهم از لفظ جنگ‌طلب استفاده کنم، اما این افراد خواستار تداوم تنش‌ها و ادامه بحران در منطقه ما هستند. آنان نمی‌خواهند تحریم‌های ضد ایران پایان یابد. آنها نمی‌خواهند ایران بازیگری بزرگ در این منطقه باشد؛ اما در حقیقت هم‌اکنون ایران بازیگر بزرگی در منطقه است.»

عراقچی همچنین تاکید کرد که جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا با توافق موقتی نوامبر گذشته (آبان ۹۲) مخالفت کرده‌اند. معاون وزیر خارجه همچنین با یادآوری برخی مخالفت‌های داخلی در ایران با مذاکرات هسته‌ای گفت: «ما در ایران جامعه‌ای متکثر داریم؛ ایده‌های متفاوت و عقاید متفاوتی در ایران وجود دارد و برخی اعتقاد دارند ما نباید مذاکره کنیم.»

عراقچی در عین حال افزود: «احساس می‌کنیم اکثریت جامعه از ما حمایت می‌کنند، اما این به معنای آن نیست که هیچ انتقادی وجود ندارد.» عراقچی با بیان اینکه مذاکرات در مسیر درستی قرار دارد، افزود: «اما اینکه مذاکرات به نتیجه برسد یا نه مساله دیگری است. تا جایی که به ما مربوط است، امیدواریم و بسیار جدی و دارای حسن نیت هستیم. اگر طرف مقابل جدیت و حسن نیت ما را پاسخ دهد، امیدواریم به نتیجه برسیم؛ اما هر اتفاقی می‌تواند روی دهد.»

عباس عراقچی در پایان گفت‌وگوی خود، با بیان اینکه دور بعدی مذاکرات که قرار است روز ۱۳ مه (۲۳ اردیبهشت) در وین آغاز شود، دشوارترین بخش از مذاکراتی است که تاکنون برگزار شده است؛ افزود: «طرفین توافق کرده‌اند کار نگارش پیش‌نویس توافق نهایی را آغاز کنند. ما می‌توانیم ۹۵ درصد به توافق برسیم، اما پنج درصد باقیمانده می‌تواند همه چیز را خراب کند.»

تمدید مهلت مذاکرات منتفی نیست

دیگر عضو تیم مذاکره‌کننده ایران نیز در تهران به گاردین گفت که درباره رسیدن به توافق بدبین نیستم. ما تمام تلاش خود را برای پایان کار پیش از ۲۰ ژوئیه امسال (۳۰خردادماه) انجام می‌دهیم. مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه در عین‌حال گفت که تمدید این مهلت منتفی نیست. تخت روانچی افزود: «اگر قرار است به توافقی برسیم، باید همه تحریم‌ها برداشته شوند. این برعهده آنان (آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها) است که کار خود را انجام دهند.»

روانچی تاکید کرد که تلاش‌های آمریکا برای وارد کردن مسائلی مانند «حقوق بشر» و «توان موشکی دوربرد ایران» به مذاکرات راه به جایی نمی‌برد و مورد بحث قرار نخواهد گرفت. او درباره اینکه آیا بحران اوکراین به دلیل نشان دادن نیاز اروپا به انرژی، موضع ایران را تقویت کرده است یا نه، افزود: «مذاکره‌کنندگان به طور انحصاری تمرکزشان بر مساله هسته‌ای است؛ اما طبیعی است که ایران و اروپا می‌توانند همکاری بسیار بهتری درخصوص اقتصاد و انرژی داشته باشند. اعتقاد ما این است که فضای زیادی برای بهبود همکاری‌ها وجود دارد.»

توافق هسته‌ای احتمالا تیرماه حاصل می‌شود

گری سیک*

این دور از مذاکرات بررسی جزئیات توافق نهایی است و کارشناسان مشغول بررسی مسائل فنی هستند تا زمینه حضور نمایندگان عالیرتبه فراهم شود. هر دو طرف می‌گویند برای رسیدن به یک توافق تا ماه ژوئیه آماده هستند که نکته مهمی است. علائم ارسال شده از سوی همه طرف‌ها از جمله ایران و آمریکا نشان می‌دهد که تا ۲۰ ماه ژوئیه (۲۹ تیرماه سال‌جاری) می‌توان به توافق دست یافت. از این رو من محتاطانه خوش بینم که بتوان تا آن زمان به توافق دست یافت.

تا اینجا به‌نظر می‌رسد همه گفته‌ها و تلاش اوباما برای دستیابی به توافق با ایران باشد و هیچ علامتی نمی‌بینم که نشان دهد او به‌دنبال ایجاد تاخیر در توافق باشد. نتایج مثبت توافق با ایران می‌تواند بیش از پیامدهای منفی آن در انتخابات میان دوره‌ای کنگره باشد. برای همین توافق هسته‌ای تا ماه ژوئیه می‌تواند به نفع وی تمام شود. او می‌خواهد هر چه زودتر این کار صورت بگیرد. اساسا مجموعه‌ای از مسائل مانند بحران اوکراین یا سوریه نتوانسته بر روند مذاکرات هسته‌ای تاثیری بگذارد و جدل بر سر موضوع روادید ابوطالبی نیز همین گونه است. طرف‌های مذاکره می‌دانند مسائل مهمی وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد؛ اما این تفاهم وجود دارد که باید نخست بر موضوع هسته‌ای تمرکز کرد و پس از آن به مسائل دیگر مانند بحران خاورمیانه پرداخت.

*استاد روابط بین‌الملل دانشگاه کلمبیا و عضو شورای امنیت ملی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری جرالد فورد، جیمی کارتر و رونالد ریگان / منبع: ایرنا