آغاز نگارش متن نهایی توافق جامع هسته‌ای

گروه دیپلماسی: با نزدیک شدن به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ برای تدوین پیش‌نویس توافق جامع در شهر وین، پایتخت اتریش، کارشناسان طرفین از دیروز، ۱۵ اردیبهشت، گفت‌وگوهای یک‌هفته‌ای خود را بر سر برنامه هسته‌ای تهران، در نیویورک آغاز کردند. هیات ایرانی که هفته گذشته برای شرکت در گفت‌وگوهای مربوط به «بازنگری در توافق خلع سلاح اتمی» عازم نیویورک مقر سازمان ملل شده بود، گفت‌وگوهای کارشناسی را با ۶ قدرت جهانی «در حاشیه برگزاری کمیته مقدماتی کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی» برپا می‌کند. طرفین بعد از این مذاکرات، از روز ۲۳ اردیبهشت در شهر وین، دور چهارم مذاکرات جامع را با هدف بحث بر سر پیش‌نویس توافق جامع آغاز می‌کنند.

در همین ارتباط محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران، با بیان اینکه مذاکرات سیاسی برای نگارش متن جامع توافق با گروه ۱+۵ از هفته آینده آغاز می‌شود، گفت: «رسیدن به نتیجه بستگی به حسن‌نیت طرف غربی دارد.» به گزارش «ایرنا»، رئیس دستگاه دیپلماسی این مطلب را دیروز در حاشیه حضور جمعی از اعضای هیات دولت در مجمع عمومی فراکسیون رهروان ولایت مجلس بیان کرد و افزود: «دور چهارم مذاکرات سیاسی نیز از هفته آینده در وین شروع می‌شود که در آن مذاکرات شروع به نگارش متن برنامه جامع توافق با کشورهای غربی می‌کنیم.»

وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا امکان تمدید زمان ۶ ماه تعیین شده در توافق ژنو وجود دارد؟ گفت که مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در یک روند یک ساله انجام می‌شود و بر این اساس می‌تواند تا بهمن‌ماه امسال ادامه یابد.

او افزود: «البته توافق ژنو یک دوره اولیه ۶ ماهه دارد که امیدواریم در همان دوره به نتیجه برسیم که رسیدن به نتیجه بستگی به حسن‌نیت طرف غربی دارد.» ظریف درباره مذاکرات کارشناسی ایران و گروه ۱+۵ در نیویورک نیز گفت: «طبق توافق ژنو، مذاکرات کارشناسی میان ایران و طرف‌های غربی تاکنون چند دور برگزار شده و این روند ادامه دارد که این دور از مذاکرات کارشناسی در نیویورک انجام می‌شود.»

همچنین حمید بعیدی‌نژاد رئیس هیات کارشناسی مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران روز دوشنبه در گفت‌و‌گو با «ایرنا» اعلام کرد که نشست کارشناسی ایران و ۱+۵ روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه ۱۶ و ۱۷ اردیبهشت‌ماه در نیویورک برگزار می‌شود. مدیرکل سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت: «از آنجا که هیات‌های مذاکره‌کننده برای حضور در سومین نشست کمیته مقدماتی کنفرانس بازنگری معاهده ان.پی.تی در نیویورک به‌سر می‌برند، نشست کارشناسان ایران و ۱+۵ نیز این بار در نیویورک برگزار می‌شود.» از سوی دیگر سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز پیش از این اعلام کرده بود که ادامه بحث‌های فنی و حقوقی، دستور کار این دور از مذاکرات کارشناسی ایران و ۱+۵ است. عراقچی با تاکید بر اهمیت این دوره از مذاکرات گفته بود که در این مذاکرات، تدوین و نگارش متن توافق جامع هسته‌ای آغاز می‌شود که کار پیچیده و دشواری است.

نمایندگان ایران، بریتانیا، چین، فرانسه، آمریکا، روسیه و آلمان تا ۲۹ تیر ماه فرصت دارند تا به توافقی کامل در مورد برنامه ۱۰ ساله هسته‌ای ایران دست پیدا کنند. بر اساس توافق اولیه در ۳ آذر ۹۲ موسوم به برنامه اقدام مشترک، طرفین به صورت داوطلبانه بخش‌هایی از تعهدات خود را اجرایی کرده‌اند. ایران بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای خود را محدود کرده و در مقابل، غرب هم بخش‌هایی از تحریم‌های جهانی خود را کاهش داده است.

در همین ارتباط، خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌گوید: هنوز گفت‌وگو بر سر سخت‌ترین قسمت‌های این برنامه باقی مانده است؛ اما همین خبرگزاری از قول روسیه، آژانس و کارشناسان می‌گوید که ایران در حال همکاری و پاسخ دادن به پرسش‌هایی است که می‌تواند مسیر توافق نهایی را هموار سازد. این موضوعی است که رئیس‌جمهوری ایران نیز در مورد آن ابراز «خوشبینی» کرده است. حسن روحانی در پایان فروردین‌ماه در سفر استانی به سیستان و بلوچستان گفته بود «دستیابی به توافق نهایی در همین مدت ۶ ماه امکان‌پذیر است.»

از سوی دیگر، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز روز یکشنبه ۱۴ اردیبهشت اعلام کرد که ماسیمو آپارو، مدیرکل پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای گزارش‌دهی آغاز اجرای گام اول برنامه اقدام مشترک ژنو از سوی ایران، وارد تهران شده است.

بهروز کمالوندی به «ایرنا» گفت که گزارش این اقدامات در بازدید روزهای دوشنبه و سه‌شنبه (۱۵‌و‌۱۶ اردیبهشت) ماسیمو آپارو، از معدن ساغند و کارخانه تغلیظ اردکان یزد ارائه خواهد شد. به گفته کمالوندی، در پی این بازدید، ایران می‌تواند بگوید که هفت اقدام مورد توافق ایران و آژانس در راستای همکاری‌های انجام شده در برنامه اقدام مشترک مانند ۶ مورد قبلی در زمان مورد توافق انجام شده است و درواقع می‌توان گفت که این هفت اقدام به زودی نهایی می‌شود. دیدار کارشناسان اتمی در نیویورک، مقدمه‌ای برای ادامه مذاکرات در سطح مقام‌های عالی هفت کشور است که قرار است از سیزدهم ماه مه (یک هفته دیگر) در وین اتریش، از سر گرفته شود. خبرگزاری آسوشیتدپرس از قول پاتریسیا لویس، رئیس پیشین موسسه تحقیقات در مورد خلع سلاح اتمی وابسته به سازمان ملل، می‌گوید در رویکرد ایران به برنامه اتمی در مقایسه با دو سال پیش «تغییری بزرگ» رخ داده است.

در همین ارتباط «داریل کیمبال» در آستانه آغاز دور تازه‌ای از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، با اشاره به بروز نشانه‌های مثبت در روند مذاکرات، مساله تعداد سانتریفیوژهای ایران و زمان و نحوه لغو تحریم‌ها را اصلی‌ترین مسائل مورد بحث دانست. به گزارش خبرگزاری فارس، داریل کیمبال مدیر انجمن کنترل تسلیحاتی آمریکا به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است: نشانه‌های مثبتی در مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ در حال بروز است. او ضمن ابراز خوش‌بینی نسبت به موفقیت مذاکرات، گفت: «ما نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای را شاهدیم؛ زیرا هر دو طرف انعطاف‌پذیری و عمل‌گرایی لازم برای رسیدن به یک راهکار نهایی را نشان می‌دهند.» کیمبال با بیان اینکه طرفین بارها تاکید کرده‌اند که هیچ‌ چیز تا وقتی همه چیز مورد توافق قرار گیرد، نهایی نیست، می‌گوید: بحث تعداد سانتریفیوژ‌هایی که ایران می‌تواند توسط آنها غنی‌سازی کند و همچنین زمان و نحوه لغو تحریم‌های تهران، مهم‌ترین مباحثی است که دیپلمات‌ها باید در این دور از مذاکرات بر سر آن به توافق برسند.