توافق منطقهای میان ایران و آمریکا تا چه اندازه جدی است؟
پرسشی که مطرح است و تاکنون پاسخی برای آن یافت نشده، این است که «اگر نزدیکی در روابط عربستان - ایران بهوجود آید و توافق آمریکایی - روسی حاصل شود و روابط آمریکا - ایران به هم نزدیک شوند»، بعد از آنچه خواهد شد؟ اگر همه اینها تحقق یابند، بعد از آنچه خواهد شد؟
پاسخ به این سوالها در گرو نتایج مذاکرات بر سر پرونده هستهای ایران و چگونگی پایان روند نابود کردن سلاحهای شیمیایی سوریه و همچنین یافتن راهحلی برای پایان دادن به بحران اوکراین است. البته این نکته را نیز میتوان گفت که اگر هیچ کدام از این مسائل به نتیجه نرسیدند، نمیتوان نتیجهای برای بحران سوریه نیز در نظر گرفت.
پاسخ به این سوالها در گرو نتایج مذاکرات بر سر پرونده هستهای ایران و چگونگی پایان روند نابود کردن سلاحهای شیمیایی سوریه و همچنین یافتن راهحلی برای پایان دادن به بحران اوکراین است. البته این نکته را نیز میتوان گفت که اگر هیچ کدام از این مسائل به نتیجه نرسیدند، نمیتوان نتیجهای برای بحران سوریه نیز در نظر گرفت.
پرسشی که مطرح است و تاکنون پاسخی برای آن یافت نشده، این است که «اگر نزدیکی در روابط عربستان - ایران بهوجود آید و توافق آمریکایی - روسی حاصل شود و روابط آمریکا - ایران به هم نزدیک شوند»، بعد از آنچه خواهد شد؟ اگر همه اینها تحقق یابند، بعد از آنچه خواهد شد؟
پاسخ به این سوالها در گرو نتایج مذاکرات بر سر پرونده هستهای ایران و چگونگی پایان روند نابود کردن سلاحهای شیمیایی سوریه و همچنین یافتن راهحلی برای پایان دادن به بحران اوکراین است. البته این نکته را نیز میتوان گفت که اگر هیچ کدام از این مسائل به نتیجه نرسیدند، نمیتوان نتیجهای برای بحران سوریه نیز در نظر گرفت.
بر اساس منابع دیپلماتیک، ایالاتمتحده آمریکا هم طرفدار رسیدن به توافق با ایران است و هم بهطور همزمان در مرحله اختلاف با آن به سر میبرد. بهویژه بر سر جنگ سوریه که به اعتقاد بسیاری منطق رسیدن به بسیاری از راهحلها برای بسیاری از مشکلات منطقه است. به گفته این منابع بعید نیست که اگر ایالاتمتحده آمریکا با روسیه بر سر بحرانهای مختلف منطقهای به توافق نرسد شاهد جنگهایی در لبنان مشابه همان درگیریهای دوران جنگ سرد و شاید هم شدیدتر از آن باشیم. مشابه همان اتفاقی که در گذشته در زمان جنگهای داخلی لبنان در برابر سفارت ایالاتمتحده آمریکا و فرانسه در بیروت رخ داد.
اکنون سوال این است که آیا این احتمال وجود دارد که مشابه همان توافق و قرار و مدار را آمریکا با ایران منعقد کند و بر سر آن با عربستان سعودی به تفاهم برسد و روسیه را از این گردونه کنار بگذارد و حتی باعث شود تا این کشور از منطقه خارج شود؟ اگر بحران اوکراین ادامه یابد و به کشورهای دیگر کشیدهشود تا چه اندازه امکان تحقق چنین طرحی وجود دارد؟
واقعیت این است که ایران برگههای لازم برای حل بحرانهای لبنان و سوریه و عراق و حتی فلسطین را مشابه همان برگهای که حافظ اسد در لبنان داشت، در اختیار دارد و تنها مساله این است که ارزش این برگهها چقدر هستند؟
در عین حال چه کسی گفته است که ایران میخواهد نفوذش در منطقه از جمله در عراق و سوریه و لبنان به رسمیت شناخته شود تا از نفوذ در کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بکاهد و اطمینان عربستان نیز جلب شود؛ درحالیکه ایالاتمتحده آمریکا هیچ ممانعتی نمیبیند که بر سر مناطق تحت نفوذ میان ایران و عربستان توافقی حاصل شود تا به این ترتیب ضربهای به تروریسم که هدف اصلی و نهایی آن است، وارد آید. آنچه ایران در عراق و سوریه انجام میدهد میتواند به آمریکاییها این اطمینان را بدهد که تهران میتواند امنیت و ثبات و مبارزه با تروریسم را تثبیت کند. مشابه همین کار را ایران در لبنان با وجود همه حساسیتهایش میتواند انجام دهد، کما اینکه گوشهای از تواناییهای ایران را در تشکیل دولت اخیر لبنان و بیانیه «بعبدا» نیز دیدیم.
برای ورود به جزئیات عقد چنین قراردادی قبل از هر چیز باید توافقی در پرونده هستهای ایران حاصل شود تا به این ترتیب اطمینان اسرائیل نیز جلب شود. بعد از آن دیگر ممانعتی وجود ندارد تا روند نابود کردن سلاحهای شیمیایی سوریه کامل شود.
به این ترتیب آیا میتوانیم بگوییم که وضعیتی شبیه وضعیت «الستاتیکو» در انتظار منطقه است تا تفاهمها و قرارومدارهایی میان کشورهای بزرگ حاصل شود که اننتخاب رئیسجمهوری لبنان نقطه عطف آن است؟
منبع: النهار / دیپلماسی ایرانی
ارسال نظر