به دنبال اجرایی شدن توافق‌نامه ژنو و پیشرفت‎هایی که تیم هسته‎ای ایران در این عرصه داشت، بحث نظارت بر چگونگی اجرای تعهدات دو طرف چند بار مطرح شد: بار نخست از جانب مجلس و شخص اسماعیل کوثری، کمتر از یک ماه پیش بود که این نماینده اصولگرای مجلس از طرح تشکیل هیات ناظر بر مذاکره‌کنندگان هسته‌ای با حضور مسوولان ارشد کشور، خبر داد. مساله‎ای که از سوی برخی تکذیب شد و برخی نیز آن را طرحی بی‌سرانجام دانستند، البته حدس و گمان‎ها در این رابطه خیلی هم اشتباه نبود، زیرا روز گذشته دو عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، خبر از منتفی شدن تشکیل این هیات دادند. این در حالی است که روز سه‌شنبه عباس عراقچی از تشکیل دبیرخانه اجرای توافق ژنو خبر داد، البته کار این دبیرخانه با هیات نظارت کاملا متفاوت است و این دبیرخانه قرار است بر اقدامات تعهدات طرف مقابل نظارت داشته باشد و نه بر مذاکره‌کنندگان هسته‎ای ایران.

«برای پیگیری توافقات مربوط به اجرای برنامه اقدام مشترک، در وزارت امور خارجه دبیرخانه‌ای تشکیل شده است تا به نحوه اجرای تعهدات طرف مقابل نظارت کند.» این موضوع را سیدعباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت‌وگو با «ایسنا» اعلام کرد. به گفته عراقچی این دبیرخانه با شرکت نمایندگانی از ۶ وزارتخانه و دو سازمان تشکیل شده است و در صورت لزوم پیگیری‌های لازم را درباره به موقع انجام شدن توافقات انجام می‌دهد. عراقچی افزود: رئیس این دبیرخانه حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت امورخارجه و عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای است. عراقچی در رابطه با برگزاری اولین جلسه دبیرخانه نیز گفت که این جلسه در وزارت خارجه و در روز یکشنبه تشکیل خواهد شد.

از جمله وزارتخانه‌هایی که نمایندگانی در این دبیرخانه دارند، عبارت است از: وزارت نفت، صنایع و بازرگانی، راه‌، علوم تحقیقات و فناوری، جهاد کشاورزی و بهداشت و همچنین بانک مرکزی و سازمان انرژی اتمی. عراقچی همچنین در پاسخ به سوالی درباره زمان تاسیس کمیسیون مشترک نظارت بر اساس توافق ژنو از سوی ایران و ۱+۵ گفت: «این کمیسیون یک ماه بعد از اجرایی‌شدن برنامه اقدام مشترک ژنو شروع به فعالیت می‎کند تا بر روند اجرای توافق ژنو نظارت کند.» او در پاسخ به این سوال که این کمیسیون بر چه مواردی نظارت خواهد کرد؟ گفت: به درخواست طرفین موارد مشکل زا یا مورد اختلاف را بررسی و نظارت می‎کند.

توافق نهایی چه زمانی است؟

عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‎ای در پاسخ به سوال دیگری درباره اظهارات کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی‌بر اینکه گفت و گوها برای رسیدن به توافق نهایی در فوریه از سرگرفته می‎شود، انجام مذاکرات جامع ایران و گروه ۱+۵ را برای رسیدن به توافق نهایی در این ماه تایید کرد؛ اما گفت: «درباره زمان دقیق و مکان آغاز این مذاکرات در حال رایزنی هستیم.» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه افزود: «همان‌طور‌که پیش‌تر نیز بیان شد، زمان و مکان مذاکرات نهایی ایران و ۱+۵ در دیدار محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و کاترین اشتون بررسی و تعیین می‌شود که ممکن است این دیدار در حاشیه جلاس بین‌المللی داووس یا مونیخ انجام شود یا اینکه در جریان سفر اشتون به تهران صورت گیرد.»

طرح تشکیل هیات نظارت منتفی شد

یک روز پس از انتشار نقل قول‌هایی از نمایندگان مجلس ایران در‌خصوص احتمال تشکیل هیات نظارت بر توافق اتمی ژنو در مجلس، دو عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، خبر از منتفی شدن تشکیل این هیات داده‌اند. منصور حقیقت پور در گفت‌وگو با خانه ملت گفته است در جلسه روز سه‌شنبه هیات‌رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس چنین موضوعی مطرح نشد و حتی در صحن کمیسیون هم اعضا به‌طور دقیق از این موضوع اطلاع نداشتند. احمدرضا دستغیب، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی نیز گفته که این موضوع مورد بررسی قرار نمی‌گیرد چون تشکیل چنین هیاتی با کار شورای امنیت ملی تداخل دارد. نظارت بر مذاکرات اتمی در ایران از ابتدای آغاز این مذاکرات در ۱۰ سال پیش تاکنون در شورای‌عالی امنیت ملی ایران متمرکز بوده اما در هفته‎های اخیر برخی از نمایندگان مجلس از جمله اسماعیل کوثری، از تشکیل هیاتی با حضور نمایندگان مجلس خبر داده بودند که با تکذیب مقامات دولتی مواجه شد، اما در تازه‌ترین اظهارنظر در این باره، روز سه‌شنبه دو نماینده مجلس در اظهاراتی کم و بیش مشابه از تشکیل این هیات در مجلس سخن گفتند. باقر حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به «ایسنا» گفته بود که به پیشنهاد هیات‌رئیسه این کمیسیون، گروه ناظر مجلس بر اجرای توافق ژنو تشکیل خواهد شد، اما حسین نقوی سخنگوی این کمیسیون از تشکیل آن خبر داده بود و گفته بود که سه نفر از روسای کمیته‌های تخصصی مجلس همراه با پنج نماینده، عضو این گروه هستند. مجلس ایران از ابتدای آغاز به‌کار دولت روحانی و بازگشت ماموریت انجام مذاکرات از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت خارجه خواستار حضور نماینده‌ای از مجلس در مذاکرات بود؛ اما با این درخواست موافقت نشد. این در حالی است که گروهی از نمایندگان مجلس ایران از نحوه اطلاع‌رسانی دولت به مجلس درباره جزئیات مذاکرات اتمی راضی نیستند و در حال جمع آوری امضا و ارسال نامه اعتراضی خطاب به رئیس مجلس هستند. همچنان‌که حمید رسایی، نماینده اصولگرای مجلس، روز اجرایی شدن توافق ژنو را تسلیت گفت و اظهار کرد که این روز، روزی است که دستاورد دانشمندان هسته‎ای از دست رفت؛ ولی ما فعلا مامور به سکوت هستیم.

روسیه از آغاز دور جدید مذاکرات خبر داد

رئیس هیات روسی در مذاکرات ۱+۵ با ایران از آغاز مقدمات لازم برای برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و ۱+۵ خبر داد. به گزارش «ایسنا»، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت که نمایندگان ۱+۵ و کاترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به دنبال آماده‌سازی مقدمات دور جدید مذاکرات با ایرانیان برای دستیابی به توافق جامع در ژنو هستند. همچنین مایکل مان، سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه از گفت‌وگوی کاترین اشتون در ژنو با مدیران سیاسی ۱+۵ خبر داد.

منتقدان ضدایرانی آمریکا دست به‌کار شدند

از دیگر سو خبرگزاری تسنیم نیز خبر داد کمیته‌های فرعی کمیته روابط خارجی مجلس آمریکا طی هفته آینده توافق‌نامه هسته‌ای بین ایران و گروه ۱+۵ را مورد بحث و بررسی قرار خواهند داد. این در حالی است که منتقدان می‌گویند این توافق‌نامه برای آمریکا خوب نبوده و خواهان برقراری مجدد تحریم‌ها شده‌اند.