میراث دولت نهم و دهم برای دولت یازدهم
۲۰ هزار و ۴۷۴ پروژه عمرانی ناتمام برنامه چهارم
دنیای اقتصاد-۲۰ هزار و ۴۷۴ پروژه عمرانی در برنامه چهارم توسعه ناتمام مانده و همه به برنامه پنجم توسعه موکول شدهاست؛ از این میان ۴۲۹۶ پروژه عمرانی ملی و ۱۶ هزار و ۱۷۸ پروژه عمرانی استانی بوده است. این در حالی است که تنها ۲ هزار و ۹۸۲ پروژه از برنامه سوم به برنامه چهارم منتقل شده است. پروژههایی که به نظر نمیرسد در برنامه پنجم و در دولت دهم به اتمام رسیده باشند و اتمام همه آنها بر عهده دولت یازدهم خواهد بود. آغاز برنامه چهارم توسعه در سال ۸۴ و همزمان با روی کار آمدن دولت نهم بود. برنامهای که به گفته کارشناسان یکی از بهترین برنامههای توسعه بود و کاملا کارشناسانه تنظیم شده بود اما دولت نهم تا سال ۸۸ تعهدی به اجرای این برنامه از خود نشان نداد.
دنیای اقتصاد-۲۰ هزار و ۴۷۴ پروژه عمرانی در برنامه چهارم توسعه ناتمام مانده و همه به برنامه پنجم توسعه موکول شدهاست؛ از این میان ۴۲۹۶ پروژه عمرانی ملی و ۱۶ هزار و ۱۷۸ پروژه عمرانی استانی بوده است. این در حالی است که تنها ۲ هزار و ۹۸۲ پروژه از برنامه سوم به برنامه چهارم منتقل شده است. پروژههایی که به نظر نمیرسد در برنامه پنجم و در دولت دهم به اتمام رسیده باشند و اتمام همه آنها بر عهده دولت یازدهم خواهد بود. آغاز برنامه چهارم توسعه در سال ۸۴ و همزمان با روی کار آمدن دولت نهم بود. برنامهای که به گفته کارشناسان یکی از بهترین برنامههای توسعه بود و کاملا کارشناسانه تنظیم شده بود اما دولت نهم تا سال ۸۸ تعهدی به اجرای این برنامه از خود نشان نداد. بیاعتنایی به برنامه و تاخیر در تدوین و تهیه برنامه پنجم، مدت زمان اجرای این برنامه را از پنج به ۶ سال افزایش داد و این برنامه در سال ۸۹ به پایان رسید. انتظار میرفت طولانی شدن فرآیند اجرای این برنامه، بار پروژههای ناتمام را کاهش دهد، اما اکنون خبرگزاری تسنیم از بیش از ۲۰ هزار پروژه نیمه تمام این برنامه و موکول شدن آن به برنامه پنجم گزارش میدهد. این در حالی است که برنامه پنجم توسعه هم دچار مشکلات و مسائل بسیار است و مدتی است زمزمه توقف و ایجاد تغییرات در آن به گوش میرسد. با وجود افزایش هزینههای جاری دولت نهم و دهم هم نمیتوان امیدی به اجرا و اتمام پروژههای عمرانی برنامه چهارم در زمان اجرای برنامه پنجم داشت. چند روز پیش هم معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاستجمهور از اعلام آمادگی برای تدوین برنامه ششم خبر داده است. بر این اساس باید در انتظار آمار نجومی دیگر و تجمیع برنامههای چهارم و پنجم توسعه در برنامه ششم و تحمیل بار هزینه طرحهای نیمه تمام از دولت نهم و دهم به دولت یازدهم بود.
انتقال پروژههای عمرانی برنامه چهارم به برنامه پنجم در حالی است که مشکل عدم اجرا، کمبود بودجه مصوب نبوده است. چون پروژههای عمرانی ملی در برنامه چهارم بودجهای حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان و طرحهای عمرانی بودجه ۱۹ هزار میلیاردی دریافت کردهاند. یعنی میانگین رشد سالانه بودجه عمرانی مصوب در این سالها در حوزه عمرانی ملی ۳/۲۷ درصد و در حوزه عمرانی استانی ۴/۲۱درصد بوده است. همچنین متوسط تخصیص اعتبارات عمرانی در طول سالهای برنامه چهارم در حوزه ملی ۸۰ درصد و در حوزه استانی۲/۸۵ درصد بوده که در مجموع به حدود ۶/۸۲ درصد میرسد. تاخیر در اجرای پروژهها نسبت به برنامه زمانی پیشبینی شده همچنان از مشکلات اصلی عملیات عمرانی بوده و مهمترین دلایل این تاخیرها هم عوامل اعتباری از جمله اعتبارات مصوب، تخصیص اعتبار، پرداختی خزانه و جذب اعتبار بوده است. از دیگر دلایل تاخیر میتوان به ضعف دستگاههای اجرایی و ناتوانی برخی از پیمانکاران اشاره کرد.از روشهای پیمانی در اجرای پروژههای عمرانی در طول برنامه چهارم در پروژههای عمرانی ملی به میزان ۸/۶۶ درصد و در پروژههای عمرانی استانی به میزان ۷/۳۸ درصد استفاده و بقیه به صورت امانی یا امانی- پیمانی واگذار شد. این در حالی است که پارامترها و مشخصات پروژههای عمرانی در برنامه سوم توسعه (۱۳۸۳ - ۱۳۷۹) ملموستر است. در این برنامه مجموع اعتبارات عمرانی مصوب در قوانین بودجه سالهای این برنامه برای طرحهای عمرانی ملی بالغ بر ۱۷ هزار میلیارد و برای طرحهای عمرانی استانی بالغ بر ۶ هزار میلیارد بوده است. از طرف دیگر دولت در اجرای این طرحها از توان بخش خصوصی کمک گرفته است. از دیگر دلایل نشاندهنده حضور بخش خصوصی در پروژههای عمرانی، برگزاری مناقصات و تبعیت از قانون مناقصه است.
ارسال نظر