سونامی 5/8میلیون نفری بیکاران در راه است

دنیای اقتصاد- با اینکه وزیر کار دولت احمدی‌نژاد ادعای ایجاد ۷ میلیون فرصت شغلی را مطرح کرده بود، وزیر اقتصاد دولت یازدهم اعلام کرد: به زودی بازار کار کشور با بحران ۵/۸ میلیون کارجو مواجه خواهد شد. در صورت رسیدن آمار متقاضیان کار کشور به میزان یادشده، کشور با تقاضای تاریخی کار در ۱۰۰ سال گذشته مواجه می‌شود. بر این اساس می‌توان رکورد تاریخی تعداد بیکاران را هم به دیگر رکوردهای ثبت شده توسط دولت دهم اضافه کرد. به گزارش «مهر» اگرچه قرار است تعداد دقیق بیکاران را وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در ۱۰۰ روز آینده اعلام کند؛ اما وزیر اقتصاد گفت: با استناد به آمار مرکز آمار ۳ میلیون بیکار در کشور وجود دارد و ۵ میلیون نفر هم یا در حال تحصیل در دانشگاه هستند یا به تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اند که با اضافه شدن این افراد به رقم فعلی بیکاری باید منتظر سونامی بیکاری ۵/۸ میلیون نفری باشیم.

اما پیش از آنکه علی ربیعی گزارش دقیقی از بیکاری بدهد، مسعود نیلی اقتصاددان برجسته آمار خالص اشتغال کشور را ناچیز اعلام کرد. آماری که پیش از انتخابات از برنامه پایش اعلام شد و برای اولین بار بعد از مدت‌ها آمار دولتی در خصوص بیکاری و اشتغال را زیر سوال برد. آن هم آمار دولتی را که وعده داده بود سالانه ۵/۲ میلیون شغل ایجاد کند. با یک حساب سرانگشتی دولت باید در پایان دوره چهار ساله خود ۱۰ میلیون شغل ایجاد می‌کرد؛ اما آماری که نیلی ارائه داد با این عدد اختلاف بسیار زیادی داشت. بر اساس گزارشی که نیلی از مرکز آمار ایران ارائه داد در فاصله سال‌های ۸۵ تا ۹۰ تنها حدود ۷۰ هزار نفر به رقم خالص اشتغال اضافه شده بود که با تقسیم این عدد بر ۵ سال بازه زمانی مدنظر، رقم ایجاد اشتغال سالانه دولت دهم به ۱۴ هزار نفر می‌رسد. آمار ۱۴ هزار نفری سالانه مطرح شده توسط نیلی در برابر وعده ۵/۲ میلیونی دولت دهم، جنجال خبری زیادی ایجاد کرد. امری که از سوی دولت دهم بدون جواب باقی نماند. وزارت کار در واکنش به این اظهارات رقم ایجاد اشتغال ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار فرصت شغلی را اعلام کرد. اما این آمار در حالی اعلام شد که مسوولان وزارت کار دولت سابق در موارد متعدد آمار متناقض و متفاوتی از اشتغالزایی دولت دهم ارائه داده بودند.

صحت آماری که نیلی اعلام کرده بود زمانی تایید شد که حسن روحانی در سخنرانی خود در مجلس بعد از انتخابات در توصیف آمار بیکاری کشور به آمار نیلی استناد کرد و نه گزارش‌های مرکز آمار یا اعداد اشتغال دولت دهم. روحانی در توضیح این موضوع گفت: در فاصله سال‌های ۸۵ تا ۹۰ رقم شاغلان سالانه ۱۴ هزار نفر بوده است. این آمار اشتغال کار در سال‌های اخیر است و همین هم وضعیت کنونی کشور ما را نشان می‌دهد. اظهارات روحانی هم بی‌بازخورد نبود. بلافاصله معاون رییس‌جمهور از ارائه آمار کامل اشتغال دولت نهم و دهم ظرف چند روز آینده خبر داد. اظهار نظری که نشان می‌داد دولت دهم آمار مستندی از ایجاد اشتغال و تعداد بیکاران ندارد. بعد از وعده رحیمی هم دولت دهم نتوانست آمار درستی ارائه دهد و تنها به رد و نفی این اظهارات اکتفا کردند. تا آنکه نهایتا وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی دولت دهم آمار دوران صدارت خود را ۷ میلیون اعلام کرد! البته بعد از آن هم پاس‌کاری بین وزارت کار ومرکز آمار رخ داد و هر کدام اعلام نرخ دقیق اشتغال را بر گردن دیگری انداخت. اما چیزی که مسلم است آن است که دولت دهم با وجود اجرای طرح‌هایی مانند: طرح بنگاه‌های زودبازده و هزینه ۲۷ هزار میلیارد تومانی آن در ایجاد اشتغال توفیقی نداشته است.

حمید حاج اسماعیلی فعال کارگری در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه آمارهای متفاوتی از بیکاری و وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی ارائه شده است، گفت: نگرانی‌ها درباره وضعیت نامناسب بازار کار و اینکه تعداد بسیار زیادی از فارغ‌التحصیلان به درهای بسته بازار کار خورده‌اند درست است. دولت تدبیر و امید باید برای بالای ۵ میلیون نفر کارجو برنامه‌ریزی داشته باشد، چرا که به صورت رسمی بیکاری ۴ میلیون نفر تایید می‌شود و از آن سو تعداد بسیار زیادی از شاغلان، اساسا در بخش‌های غیررسمی، مقطعی، فصلی و غیررسمی حضور دارند که در اصل شغل محسوب نمی‌شود.