با دیپلماسی فرهنگی می‌توان بخشی از فشارها را کاهش داد

دنیای اقتصاد - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر پنج شنبه راهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد تا کلید این وزارتخانه را رسما تحویل بگیرد، اما صاحبخانه قبلی در مراسم حاضر نشد. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور، احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران، محمود دعایی رییس موسسه اطلاعات و لاله افتخاری، نماینده تهران در تالار وحدت علی جنتی را بدرقه وزارتخانه‌ای کردند که در هشت سال گذشته انتقادات زیادی به آن وارد بود. اقداماتی که تا مرز ممیزی حتی کتاب‌های هاشمی رفسنجانی نیز پیش رفت. در حاشیه مراسم دعایی از دل نازکی هنرمندان سخن گفت و با گلویی پر بغض یادآور شد با آنان بد معامله شده است. اسحاق جهانگیری نیز به عنوان اولین سخنران مراسم رسم ادب و وفاداری به اصلاحات را خوب به جا آورد؛ چند بار به اشتباه نام «خاتمی» را به جای نام روحانی و دولت «اصلاحات» را به جای دولت «تدبیر و امید» به کار برد و با تشویق حاضرین متوجه اشتباه خود شد. البته معاون اول رییس‌جمهور نیز بلافاصله بعد از اشتباه خود، مطرح کرد که «روحانی فرهنگ دولتی را به دولت فرهنگی تغییر خواهد داد». غایب بزرگ سید محمد‌حسینی بود که با غیبت خود نام مراسم را به مراسم معارفه و نه مراسم تودیع و معارفه تقلیل داد. حمید شاه آبادی، رامین مهمانپرست، مصطفی میرسلیم، محمد بهشتی، علی مرادخانی، جواد شمقدری، علی ترابی، احمد مسجد جامعی و... از جمله مدیران و مسوولان حاضر در این جلسه بودند.

دولت، فرهنگی می‌شود

معاون اول رییس‌جمهور در مراسم دیدار وزیر ارشاد با اهالی فرهنگ و هنر گفت: دولت دکتر روحانی به جای اینکه فرهنگ را دولتی کند، دولت را فرهنگی خواهد کرد.

اسحاق جهانگیری در مراسم معارفه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: فکر می‌کنم که حوزه صنعت، اقتصاد و مدیریت اجرایی با فرهنگ آمیخته است؛ چرا که فرهنگ جان مایه توسعه ملی کشور است و در همه بخش‌های کشور اثرگذار اصلی است و به همین دلیل وقتی به عنوان وزیر صنعت و معدن در دولت آقای خاتمی مشغول به کار بودم به همراه آقای مسجدجامعی که ایشان مسوولیت وزارت فرهنگ و ارشاد را بر عهده داشتند شورای فرهنگ و صنعت را ایجاد کردیم؛ چرا که معتقد بودیم که این دو بر یکدیگر تاثیرگذارند. هشت سال گذشته که اوقات فراغت داشتیم ماهنامه صنعت و توسعه را منتشر کردیم و در واقع تا حدودی در جریان دشواری‌های موجود در این بخش هستیم.

جهانگیری گفت:‌ عمیقتا اعتقاد دارم که بدون درک درست از فرهنگ حرف زدن از توسعه اقتصادی و صنعتی ناممکن است و وقتی می‌توان به توسعه صنعتی و اقتصادی دست یافت که درک صحیحی از اثرات فرهنگ بر روی این بخش‌ها به وجود آید.

وی به اشتباه در ادامه صحبت‌هایش گفت: گفتمانی که در دولت آقای خاتمی شکل گرفت با عنوان تدبیر و امید دو مولفه اصلی داشت که با شاخصه‌های مختلفی شناخته می‌شدند. اینها پارامترهایی هستند که دولت آقای خاتمی نیز باید به آنها بپردازد. در این مقطع از این مراسم، حاضران با تشویق جهانگیری، اسم دکتر روحانی را به زبان آوردند و اشتباه جهانگیری را به او متذکر شدند که معاون اول رییس‌جمهور در واکنش گفت: ۸ سال کار در دولت آقای خاتمی و ۸ سال اخیر که در کنارشان بودم باعث بروز این اشتباهات می‌شود.

معاون اول رییس‌جمهور در ادامه سخنانش دوباره اشتباها اسم سیدمحمد خاتمی را به جای حسن روحانی به زبان آورد که حاضران دوباره او را تشویق کردند و جهانگیری گفت: اسم آقای خاتمی با شما هنرمندان گره خورده است. آقای روحانی سعی دارد به جای اینکه فرهنگ را دولتی کند، دولت را فرهنگی کند. به این ترتیب فرهنگی به معنای کامل کلمه در کشور مستقر می‌شود که بنایش این است که در توسعه ملی طوری حرکت کند که فرهنگ به جای سایه‌نشین بودن، مدار اصلی توسعه باشد و صاحب منصبان فرهنگی مهم‌ترین و اصلی‌ترین کسانی باشند که با هدایت آنها بتوان به توسعه امور کشور پرداخت.

معاون اول رییس‌جمهور ادامه داد: آنچه در این دوره اهمیت دارد، دیپلماسی فرهنگی است. ما در مقطعی قرار گرفته‌ایم که فشارهای ظالمانه‌ای به ملت ایران وارد می‌شود و تصور می‌کنیم با دیپلماسی فرهنگی می‌توان بخشی از فشارها را کاهش داد. شاید در برخی عرصه‌ها دولت نتواند کاری انجام دهد، اما شما اهالی فرهنگ و هنر می‌توانید صدای ملت ایران باشید. دولت آقای روحانی در مقطع سختی کار را به عهده گرفته است. انتخابات پیام مهمی برای ما داشت. شاید همه ما تا هفته‌های آخر پیش از انتخابات تصور نمی‌کردیم که این اتفاق بیفتد. یقینا نقش شما فرهیختگان در این اتفاق تعیین‌کننده بود و آقای روحانی قدردان شماست.

مدیریت فرهنگی را به اهلش می‌سپارم

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: بزرگ‌ترین ظلم به فرهیختگان، سپردن امورشان به مدیرانی است که هیچ گفتمان مشترکی با آنها ندارند و من سعی دارم مدیریت فرهنگی را به اهلش بسپارم.

وزیر ارشاد در مراسم معارفه و دیدار با اهل فرهنگ و هنر گفت: یکی دیگر از آفت‌های فرهنگ و هنر به مدیرانی برمی‌گردد که نگاهشان به فرهنگ تنگ و محدود است منظورمان از تنگ‌نظران آن گروهی است که عرصه فرهنگ و هنر را عرصه نان و آب می‌دانند. بزرگ‌ترین ظلم به فرهیختگان کشور سپردن امورشان به مدیرانی است که هیچ گفتمان مشترکی با آنها ندارند. من خود را مصون از اشتباه نمی‌دانم، ولی سعی دارم مدیریت فرهنگی را به اهلش بسپارم؛ یعنی مدیرانی با پشتوانه علم و عمل. به ثبات مدیریتی اعتقاد راسخ دارم و جابه‌جایی‌های بی‌مورد را نمی‌پسندم؛ چون معتقدم در دهه چهارم انقلاب فرصت آزمون و خطا نداریم. دغدغه عمده فرهنگی گریز از حاشیه‌ها است.

وزیر ارشاد گفت: مشکلات ایجادشده در عرصه سینما را قابل تحمل می‌دانم. سازمان سینمایی با نگاه به همه سلیقه‌ها خواهد کوشید همه اعضای این خانواده را دور هم جمع کند و به نظرمان می‌توان مشکلات را به راحتی حل کرد.

جنتی ادامه داد: چالش‌های عرصه نشر و مطبوعات بر کسی پوشیده نیست و ما راهی جز سهولت بخشیدن به ممیزی و گشودن این عرصه نداریم. ممیزی سلیقه‌ای دست نویسندگان را کرخت و احساس آنها را جریحه‌دار می‌کند. ممیزی معقول و منطقی حق حاکمیت است. جنتی درباره ارائه برنامه کوتاه ۱۰۰ روزه برای حل مشکلات سینمای ایران نیز اظهار کرد: برنامه‌ای در حال تدوین است و این برنامه باید کاملا واقع‌گرایانه باشد. باید سخنی بگوییم که ظرف چند روز بتوان عمل کرد. در حوزه‌های مختلف کارهایی را که می‌شود ظرف این ۱۰۰ روز انجام داد آماده می‌کنیم.

وزیر ارشاد بعد از مراسم و در جمع خبرنگاران نیز گفت: برخی از معاونت‌های وزارت ارشاد تعیین‌شده و به زودی اعلام می‌شوند.

با هنرمندان بد معامله شد

سید محمود دعایی یکی از سخنرانان این مراسم بود که به عنوان نماینده جامعه مطبوعاتی سخن گفت. مدیرمسوول روزنامه اطلاعات با انتقاد از رفتارهای سلیقه‌ای در دوره‌های گذشته گفت: اعمال سلیقه‌های شخصی باعث ایجاد شکاف بین هنرمندان و مسوولان شد. هنرمندان قلب‌های نازکی دارند و به اندک مسائل ناگواری آزرده می‌شوند. اما به اندک نوازشی رو می‌آورند و آشتی می‌کنند. با بسیاری از اینها، بد معامله شد. من آرزو دارم شما (وزیر ارشاد) فاصله‌هایی را که به وجود آمده، بردارید و مطئمن هستم، دوران خوشی خواهیم داشت.

وی خطاب به جنتی گفت: به آقای روحانی بابت انتخاب شما تبریک می‌گویم. هر چند وقتی که ایشان درباره وزیر ارشاد با ما مشورت کرد، گزینه دیگری را به عنوان انتخاب اول معرفی کردیم؛ اما مطمئن هستم که آقای روحانی با سنجش‌های محکمی شما را انتخاب کرده است.

دعایی در پایان نیز به خاطره‌ای اشاره کرد و گفت: یکی از دوستان بعد از نقل خاطره به من گفت تو داری از امام تصویری لیبرالی ارائه می‌دهی. گفتم چرا واقعیت را تحریف کنیم؟ امام ما این بود. چرا تصویر دیگری از او ارائه بدهیم؟