نگاه
اشکالات غایتی و ساختاری
طرح اختصاص ۱۰۰ لیتر بنزین برای سفرهای تابستانی، سرانجام با فشارهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بهبار نشست، اما هنوز سوالات زیادی در اینباره قابل طرح است. نخستین و شاید مهمترین مسالهای که با اختصاص بنزین سفر باعث نگرانی میشود، تزلزل در نظام سهمیهبندی است. چنانکه از شواهد و قرائن بر میآید، با اختصاص سهمیههای ویژه به گروههای مختلف اجتماعی که شمار آنها روز به روز بیشتر شده و از سوی دیگر تخصیص سهمیههایی همگانی چون بنزین سفر، نفس سهمیهبندی و هدف غایی آنکه صرفهجویی در مصرف بنزین بود زیرسوال رفته است.
گزارشها از هجوم دوباره مردم به پمپبنزینها حکایت دارد و اوجگیری دوباره مصرف بنزین، چندان دور از انتظار نیست. ضمن اینکه بسیاری از شهروندان ۱۰۰ لیتر بنزین اختصاص یافته را «عیدی نیمهشعبان» دانستهاند و به همین قیاس، امیدوارند که در دهه فجر، ایام نوروز یا سایر مناسبتها نیز چنین سهمیههایی اختصاص یابد. چیزی که حتی اگر عملی نشود، اثر روانی خود را در افزایش مجدد مصرف بنزین خواهد گذاشت.
انتقاد دیگری که به تخصیص سهمیه بنزین سفر به شکل فعلی وارد است، سازوکار مبهم و غیرواضح اختصاص ۱۰۰ لیتر بنزین به برخی خودروهای شخصی است. به گفته رییس سازمان میراث فرهنگی، به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر سفر، ۱۰ لیتر بنزین به خودروهایی که در تابستان امسال برای مسافرت استفاده شدهاند، تعلق میگیرد. اما این تخصیص بنزین اضافه، نه امروز، که دو ماه بعد و پس از ثبتنام خودرو در یک پایگاه اینترنتی که در آینده معرفی میشود، صورت خواهد گرفت. مشایی ثبت سوختگیری در جایگاههای با فاصله بیش از ۱۰۰ کیلومتر از مبدا را تنها عامل تعیینکننده در اختصاص بنزین سفر دانسته است، اما به نظر میرسد فارغ از ابهامات ساختاری در ارائه این نوع سهمیه، گریزگاههای فراوانی نیز برای به دست آوردن سهمیه، بدون سفر کردن وجود دارد. از جمله اینکه افراد میتوانند کارت سوخت خود را به آشنایان مسافر خود بدهند تا با یکبار سوختگیری در مسیر، امکان تخصیص بنزین سفر به آنها را فراهم کنند.
این موضوع مهمترین انتقاد شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی به ایده تخصیص بنزین سفر نیز بوده است تا جایی که نعمتزاده، مدیرعامل این شرکت به همین دلیل تخصیص چنین سهمیهای را «غیر ممکن» دانسته بود و همین مساله نیز به بروز اختلاف نظر شدید میان مسوولان وزارت نفت و سازمان میراث فرهنگی انجامید.
نکته دیگری که در مورد بنزین سفر وجود دارد، نحوه اطلاعرسانی ستاد تبصره ۱۳ در این مورد است. ستاد تبصره ۱۳ که پیش از این بارها نشان داده است در عرصه اطلاعرسانی به شدت ضعیف عمل میکند، این بار هم با سیستم «اطلاعرسانی شبانگاهی» خود از یک سو و نیز اعلام نکردن جزئیات و نحوه تخصیص سهمیه بنزین سفر از سوی دیگر، این ضعف خود را به رخ کشید. آن هم در شرایطی که چندی پیش رسما اعلام شد که در مورد سهمیهبندی بنزین و موضوعات مرتبط، تنها اطلاعات منتشر شده از سوی ستاد تبصره ۱۳ قابل اتکا و اعتماد است.
ارسال نظر