نمایندگان مجلس کلیات لایحه دوفوریتی انتشار اوراق مشارکت توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را تصویب کردند. کلیات این لایحه با ۱۵۷‌رای موافق، ۳۱‌رای مخالف و ۱۴‌رای ممتنع به تصویب رسید.

به گزارش ایسنا، ابراهیم شیبانی رییس بانک مرکزی در دفاع از این لایحه در مجلس گفت: حجم پول باید با حجم تولید ارتباط مناسب داشته باشد، زیرا تنها نقدینگی کشور پاکستان ۱۵ تا ۱۶‌درصد از ما کمتر است، و با توجه به اینکه نقدینگی با تورم ارتباط مستقیم دارد مطمئن هستم که حتی نمایندگان مخالف هم با این مقدار تزریق پول و حجم پول در کشور مخالفند. وی با بیان اینکه این اوراق مشارکت بانک مرکزی است، گفت: بانک مرکزی به بانک‌های دیگر خط اعتباری می‌دهد. در حال حاضر بانک‌ها بیش از ۴۰‌هزار‌ میلیارد ریال از بانک مرکزی برداشت کرده‌اند، پول بانک مرکزی نیز پولی پرقدرت است و هر یک ریال آن پنج ریال نقدینگی ایجاد می‌کند و باید نقدینگی را جمع کنیم تا بتوانیم به بانک‌ها خط اعتباری بدهیم. در واقع پول مردم را به بانک‌ها می‌دهیم تا نقدینگی کنترل شود.

رییس‌کل بانک مرکزی راه‌های کنترل نقدینگی در کشور را جلوگیری از تبدیل ارز به ریال، فروش اوراق مشارکت و کنترل بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی عنوان کرد. شیبانی با بیان اینکه در سال گذشته برای ۳۰‌هزار‌ میلیارد ریال اوراق مشارکت مجوز انتشار گرفتند، گفت: اکنون ۲۱‌هزار و ۴۰۰‌میلیارد ریال آن در دست مردم است که اگر شما مجوز ادامه آن را بدهید، این امر ادامه خواهد یافت. زیرا اگر موفق نشویم که اوراق مشارکت بدهیم باید پول نقد بدهید که این تورم را بیشتر می‌کند و نقدینگی افزایش می‌یابد. وی تصریح کرد: دغدغه ما تورم است و همه کارها برای جلوگیری از آن است. امسال تورم به ۲/۱۴درصد رسیده است که این افزایش، کاهش کیفیت کالا و انتظارات تورمی ایجاد می‌کند، بنابراین مجلس و دولت هدف را کنترل تورم بگذارند، زیرا با آن همه چیزهای خوب را به دست می‌آوریم.

اما حسن سبحانی به عنوان مخالف این لایحه دوفوریتی با بیان اینکه مجوز ۱۵‌هزار‌ میلیارد ریال اوراق مشارکت در پایان سال ۸۴، ۲۰‌هزار‌ میلیارد ریال در شهریور ۸۵ و ۱۰‌هزار‌ میلیارد ریال در اسفند ۸۵ داده شده، گفت: حالا لایحه ۴۰‌هزار‌ میلیارد ریالی آورده‌اند، هر بار هم گفته می‌شود که این لوایح برای کنترل تورم است و به دلیل آن‌که نمایندگان موافق کنترل تورم هستند همیشه به این لوایح دوفوریتی ‌رای می‌دهند، اما یک سوال همیشه باقی است و اینکه این مساله تا کجا ادامه پیدا می‌کند؟

وی افزود: هیچ‌گاه گفته نمی‌شود که چرا نقدینگی اضافه می‌شود، اما همان پول که به خزانه ریخته می‌شود نیز خود منشاء تورم است. دوستان به این دور باطل توجه کنند که در اسفند فروش ارز نفتی را تصویب می‌کنند و در تیر و مرداد می‌خواهند از تورم ناشی از آن جلوگیری شود.

سبحانی گفت: نظام بانکی ما خلق پول می‌کند، حال آن‌که در بانکداری بدون ربا خلق پول محلی از اعراب ندارد، این نشانه بی‌انضباطی مالی و عدم اجرای قانون عملیات بانکی بدون رباست که سبب می‌شود نقدینگی موجود، تورم را در جامعه زیاد کند. وی تصریح کرد: راه‌حل، بازگشت به قانون بانکداری بدون رباست و شما تا زمانی که اجازه می‌دهید بازار غیررسمی، نرخ بهره بیشتری بدهد نمی‌توانید انتظار داشته باشید که مردم پول‌شان را در نظام بانکی سرمایه‌گذاری کنند. راه دیگر آن است که بانک مرکزی به وظایف خود به گونه‌ای عمل کند که رشد نقدینگی افزایش نیابد.

از سوی دیگر، دلخوش به عنوان موافق کلیات این لایحه، گفت: انتشار اوراق مشارکت یا باید توسط بخش غیردولتی باشد یا بخش دولتی، یا از طریق بانک مرکزی و دولت که لازم است به تصویب مجلس برسد که این راه سوم بهترین راه برای مقابله با رشد نقدینگی است.

وی افزود: این اوراق مجددا به بازار برمی‌گردد و اثر ضد تورمی آن صد در صد نخواهد بود، اما اوراق مشارکت بانک مرکزی پول‌های سرگردان جامعه را بلوکه می‌کند. دلخوش گفت: اگر باید به این بخش ۴۰‌میلیارد کمک کنیم رشد نقدینگی ۲/۱۱‌درصد کاهش و رشد تورم هم کاهش می‌یابد. همچنین طبق سال‌های گذشته هر گاه مجلس انتشار اوراق مشارکت را تصویب کرد شورای نگهبان نیز تایید کرده و مغایرتی با مسائل شرعی ندارد.

کریم شافعی نیز به عنوان مخالف دوم با این لایحه با بیان اینکه پول فروش این اوراق حبس می‌شود، توزیع نمی‌شود و برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های عمرانی هم استفاده نمی‌شود، گفت: هم اقتصاددانان و هم مجلس قبول دارند که راهکار خروج از وضعیت موجود، ایجاد فرصت‌های شغلی و هزینه کردن پول برای اشتغال است، ولی بانک مرکزی پول را بلوکه می‌کند و ۶۰۰‌‌ میلیارد تومان هم سود آن را می‌دهد که خود آن موجب افزایش تورم می‌شود.

همچنین ندیمی به عنوان موافق این لایحه، گفت: در شرایط کنونی تصمیماتی می‌گیریم که فقط معطوف به موضوع تورم نیست چراکه متاسفانه لوایح متمم پیاپی خودش عامل افزایش تورم است.