دنیای اقتصاد - نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیروز با 128رای موافق و 86رای مخالف، یک فوریت طرحی را تصویب کردند که در صورت تصویب نهایی، دولت را مکلف به عرضه بنزین آزاد در کنار بنزین سهمیه‌ای خواهد کرد؛ به اعتقاد نمایندگان موافق این طرح، بدون ارائه بنزین آزاد، پروژه سهمیه‌بندی بنزین ناقص و ابتر خواهد ماند؛ به گفته یکی از نمایندگان، طرح سهمیه‌بندی بنزین 20 موفقیت مهم به دنبال داشته است. که چنانچه بنزین آزاد در کنار آن تامین نشود، علاوه‌بر به خطر افتادن این موفقیت‌ها، حدود 1000 کسب و کار دچار رکود خواهد شد.برخی دیگر نیز اعتقاد دارند که فشار اصلی عدم‌ارائه بنزین آزاد به دلیل اینکه احتمال دارد بسیاری از تاکسی‌ها بنزین فروشی را جایگزین مسافرکشی کنند، به طبقه آسیب‌پذیر منتقل شود که نشانه‌های آن به تدریج در حال آشکار شدن است.

با تصویب یک فوریت استفساریه بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۸۶
راه عرضه بنزین آزاد هموار شد
نمایندگان مجلس به یک فوریت طرح استفساریه بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه درباره ضرورت عرضه بنزین مازاد بر سهمیه به نرخ آزاد رای مثبت دادند.
به گزارش خبرگزاری مهر، یک فوریت طرح استفساریه بند «و» تبصره 13 قانون بودجه، 128 رای موافق، 86 رای مخالف و 12 رای ممتنع داشت.
نمایندگان مجلس در جلسه دیروز ابتدا در خصوص دو فوریت طرح استفساریه بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه رای گیری کردند که از ۲۳۸ نفر حاضر، این طرح دو فوریتی با ۱۲۰ رای موافق، ۹۷ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع تصویب نشد.
در این طرح فوریتی که با 77 امضا تقدیم هیات رییسه مجلس شده، سوال شده است که آیا براساس بند «و» تبصره 13، دولت مکلف به تعیین قیمت بنزین غیرسهمیه‌بندی در سال 86 هست یا نه و پاسخ داده شده «بله دولت ملزم است.»
اظهارات موافقان و مخالفان
هادی حق شناس نماینده بندر انزلی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس که یکی از طراحان این طرح بود، در خصوص علت ارائه این طرح تفسیری اظهار کرد: وزیر کشور در جلسه یکشنبه گفت که از بند «و» تبصره 13، تعیین قیمت بنزین آزاد تفسیر نمی‌شود.
وی افزود: اگر قرار بود قیمت آزاد بنزین اعلام نشود، بسیاری از نمایندگان به تبصره ۱۳ رای مثبت نمی‌دادند و نمایندگان تاکید داشتند بنزین تولید داخل به علاوه ۵/۲ میلیارد دلار بنزین وارداتی باید با قیمت لیتری ۱۰۰ تومان براساس سهمیه‌بندی عرضه شود.
حق‌شناس گفت: بر‌اساس قانون بودجه 86، دولت برای مصرف خودروهای دولتی حق ندارد بنزین را لیتری 100 تومان عرضه کند و دولت مکلف بود تا پایان فروردین ماه قیمت آزاد بنزین اعلام کند.
این عضو فراکسیون اقلیت مجلس تصریح کرد: دولت نه تنها این کار را نکرد، بلکه بنزین آزاد را برای خودروهای دولتی هم اعلام نکرده است.
وی به کاهش ایرانگردی به ویژه در شهرهای زیارتی و شمال کشور اشاره کرد و گفت: 70‌درصد از مسافرت‌های داخل کشور کاهش یافته و بسیاری از هتلداران و اماکن اقامتی دچار زیان شده‌اند.
حق‌شناس تصریح کرد: دولت همچنین به ماده ۳ قانون برنامه چهارم توسعه عمل نکرده است، دولت مکلف بود ظرفیت پالایشگاه‌های کشور را افزایش دهد و حمل و نقل عمومی‌را گسترش دهد.
وی همچنین به خرید و فروش کارت هوشمند سوخت در کشور اشاره و اظهار کرد: دولت ملزم به تعیین قیمت مناسب بنزین غیر سهمیه‌بندی برای مصرف عمومی‌است.
از سوی دیگر غلامعلی حداد عادل رییس مجلس در مخالفت با طرح دوفوریتی استفساریه در خصوص فروش آزاد بنزین گفت: نمایندگان مجلس اقدام بزرگی را در قالب بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه آغاز و در سال جدید نیز آن را پیگیری کردند و متعاقب آن دولت هم اقدام پیچیده‌ای را برای ایجاد یک شبکه رایانه‌ای برای سهمیه‌بندی بنزین آغاز کرد.
وی گفت: کاری که صورت گرفته علاوه بر اینکه تاثیر مثبت داخلی دارد، آثار جهانی و بین‌المللی نیز در عرصه سیاسی داشته است.
رییس مجلس ادامه داد: بعضی‌ها انتظار نداشتند که مجلس هفتم بتواند این کار را انجام دهد و برخی هم حتی نصیحت کردند که امسال سال انتخابات است و ممکن است نارضایتی‌هایی از مجلس هفتم ایجاد شود.
وی با بیان اینکه قیمت آزاد بنزین بر قیمت کالاها اثر می‌گذارد، گفت: اگر در شرایط فعلی بنزین به قیمت آزاد عرضه شود آثار تورمی‌بسیار وسیعی خواهد داشت و مبنای افزایش قیمت کالاهای دیگر خواهد شد.
حداد عادل تصریح کرد: شما که هر روز راجع به افزایش قیمت‌ها و تورم تذکر می‌دهید، چگونه می‌خواهید بهانه‌ای بدهید که قیمت‌ها به طور سرسام آور افزایش پیدا کند؟ آیا مردم از شما گلایه نمی‌کنند که چرا قیمت بنزین را از ۱۰۰ تومان افزایش دادید و چرا گرانی را رواج دادید؟
حداد عادل خاطر نشان کرد: اگر در شرایط فعلی بنزین با قیمت آزاد عرضه شود، اصل سهمیه‌بندی و آثار آن از بین خواهد رفت و آن وقت تشخیص اینکه چه کسی از سهمیه استفاده می‌کند و چه کسانی از بنزین آزاد استفاده می‌کنند، غیر ممکن خواهد شد.
نماینده تهران افزود: اگر چنین شود بسیاری از کسانی که بنزین آزاد می‌گیرند، قیمت حمل بار و مسافر را به قیمت آزاد حساب خواهند کرد و این موجب هرج و مرج عجیبی می‌شود و در آن هنگام بر اقشار کم‌درآمد و ضعیف فشار خواهد آمد.
حداد عادل، ایجاد آرامش در جامعه، افزایش سرعت حمل و نقل، خلوت شدن خیابان‌ها و پاک شدن هوا از آلودگی را از جمله آثار مثبت اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین خواند و اظهار کرد: اگر سهمیه‌بندی هیچ مزیتی جز بهبود وضعیت محیط زیست نداشت، باز هم باید بر اجرای آن پافشاری می‌کردم.
وی گفت: سهمیه‌بندی بنزین این امکان را ایجاد کرده که مردم با خلوت شدن خیابان‌ها نفس بکشند و به آرامش دست یابند.
رییس مجلس خاطر نشان کرد: حتی اگر دولت‌های خارجی حاضر شوند به ما بنزین رایگان بدهند ما نباید قبول کنیم.
حداد عادل تصریح کرد: در صورتی که به دوفوریت این طرح رای دهید مردم بلاتکلیف می‌شوند و عادت خود در استفاده نکردن از خودروهای شخصی را کنار خواهند گذاشت و باز هم اتومبیل‌ها را وارد خیابانها خواهند کرد و وضعیت به حالت قبلی باز خواهد گشت.
وی گفت: آنچه مهم است این است که در این کار اشکالات متعددی وجود دارد اما هنوز مدتی از اجرای این طرح نگذشته است.
رییس مجلس اظهار کرد: هیچ محدودیتی در استفاده از سهمیه بنزین وجود ندارد، دولت در حال حاضر مشغول بررسی مواردی است که در طرح دیده نشده تا در آینده سهمیه افرادی که کم است به آنها سهمیه بیشتری بدهد.
اما رضا طلایی‌نیک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در موافقت با این استفساریه گفت: بند «و» تبصره 13 صراحت دارد، اما با توجه به ابهام موجود اگر به این استفساریه رای دهیم به مصوب گذشته خود صحه گذاشته‌ایم و این‌گونه نیست که مجلس متهم به این شود که هر چند ماه یکبار قانون مصوب خود را تغییر می‌دهد.
وی با اشاره به دلایل ضرورت فروش آزاد بنزین، گفت: خسارت در صنعت گردشگری، ایجاد بازار سیاه و کارت‌فروشی و همچنین امکان ایجاد سهمیه‌بندی دوم و ایجاد قاچاق معکوس در استان‌های مرزی از جمله دلایل ضرورت فروش آزاد بنزین است. بنابراین اگر این‌گونه مشکلات را مورد توجه قرار دهیم و اگر می‌خواهیم سهمیه‌بندی به صورت متعادل پیش برود و در آینده به نرخ متعادلی از سوخت برسیم، باید قیمت آزاد هم از سوی دولت اعلام شود.
رفعت بیات عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، نیز در موافقت با این استفساریه، گفت: در حال حاضر جای دولت و مجلس عوض شده است. متاسفانه در 20 روز گذشته بعد از اجرای طرح سهمیه‌بندی شما (حداد عادل) به عنوان همکاری با دولت فرمایشاتی دارید که متاسفانه از دیدگاه برخی از کارشناسان به دور است و این همکاری شما با دولت یک مقدار به ما توهین می‌کند. این در حالی است که باید همکاری دولت و مجلس خروجی‌اش رضایت مردم شود.
وی افزود: طبق آماری که نیروی انتظامی اعلام کرده در روز ۲۰‌میلیون لیتر بنزین در کشور گم می‌شود و قاچاق غیررسمی صورت می‌گیرد. آن گزارشی که به شما می‌رسد به عنوان آرامش، چرا به ما به عنوان نمایندگان مردم خلافش می‌رسد؟ ما در حال حاضر در سطح کشور مترو و همچنین اتوبوس به اندازه کافی نداریم و مینی‌بوس نیز به اندازه کافی در روستاها وجود ندارد و برای کسانی که از قبال اتوبوس و وسایل نقلیه خود کسب درآمد می‌کردند رکود اقتصادی را شاهدیم. این‌که عنوان می‌شود قیمت بنزین آزاد موجب تورم خواهد شد یکی از تئوری‌های تورم است، زیرا بالا رفتن قیمت کالاهای مورد نیاز مردم نیز تورم را بالا خواهد برد.
بیات ادامه داد: متاسفانه قاچاق بنزین از داخل مرزها به داخل کشور آمده و مردم از 150 تومان تا هزار تومان پول بنزین می‌دهند که این مبلغ برای خوش‌گذرانی‌شان نیست بلکه برای گذران زندگی روزمره‌شان است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با اشاره به سخنان مسوولان عالی نظام مبنی بر اجرایی شدن کامل قانون، گفت: چرا دولت بخشی از قانون را اجرا کرده و دو بخش آن را اجرا نکرده است؟
وی خطاب به رییس مجلس، گفت: با سهمیه‌بندی بنزین، کار بزرگی کرده‌ایم، اما این کار پیچیده نبوده است و قبلا کالاهای کوپنی را داشته‌ایم.
بیات گفت: بحران اعلام نشدن بنزین آزاد و مدیریتش در مهرماه قابل کنترل نخواهد بود، و باید دولت هر چه سریع‌تر قیمت آزاد بنزین را اعلام کند.


هشدار توکلی درباره هزینه سیاسی عرضه آزاد بنزین
احمد توکلی، نماینده مردم تهران در مجلس در مخالفت با دوفوریت طرح استفساریه بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه گفت: در صورت تصویب این طرح، شائبه جدایی دولت و مجلس پیش می‌آید و این موضوع هزینه سیاسی خواهد داشت.اگر قرار باشد دولت به یک سمت برود و مجلس به سمت دیگر، اعتماد دولت و مجلس زیر سوال می‌رود.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس افزود: طراحان این طرح احساس کرده‌اند که با استفساریه، باید در خصوص عرضه آزاد بنزین در کشور رفع تردید کنند و دولت را به تامین سهمیه آزاد موظف کنند.وی گفت: طبعا در استان هایی که عمده مصرف خودروها بنزین است، این سهمیه کفاف نمی‌دهد و بخش صنعت، کشاورزی و عمران نیز دچار مشکلات شده‌اند.توکلی با تاکید بر اینکه دولت هم اکنون در صدد حل این مشکلات است، افزود: تصویب طرح استفساریه بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری را نشان می‌دهد.نماینده تهران تصریح کرد: این طرح فوریت ندارد، چرا که بعد از چند سال تصمیم به این بزرگی گرفته شده و نباید انتظارات مردم را دستکاری کنیم.رییس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: در ایران 6 برابر مصرف جهانی، شدت مصرف انرژی وجود دارد.