اژدهای ترسناک

مترجم: شادی آذری

کالاهای فاسد چینی موجب ایجاد ترس درباره سلامت کالاها در سرتاسر جهان شده‌اند.

چند ماه اخیر برای صادرکنندگان چینی دوران سختی بود. در ماه مارس معلوم شد که غذای فاسد حیوانات که در چین تولید شده بود، موجب مرگ حیوانات در آمریکا شده است. پس از آن هنگام، محموله‌های خمیردندان‌ها، اسباب‌بازی‌ها و غذاهای دریایی سمی در کنار صدها هزار تایر معیوب موجب ایجاد هراس زیادی درباره سلامت کالاها شدند. کالاهای معیوبی که مدت‌های طولانی مصرف‌کنندگان چینی را با مشکل مواجه ساخته بود، اکنون در سرتاسر جهان توزیع می‌شود و این روند نگرانی‌ها را در مورد صادرات پررونق چین برانگیخته است. داستان تولید نامرغوب و خطرناک در داخل چین چیز تازه‌ای نیست. در سال ۲۰۰۴ فرمولی که به دروغ ادعا شده بود مخصوص کودکان است، موجب مرگ ده‌ها تن از خردسالان شد. به‌تازگی رسانه‌های چین گزارشی منتشر کردند حاکی از آنکه بر اثر یک آنتی‌بیوتیک فاسد، شش نفر کشته و بسیاری بیمار شدند. ۱۱ نفر نیز بر اثر تزریق داروهای فاسد کشته شدند و ۵۶ نفر در نتیجه مصرف گوشت غیربهداشتی، تنقلات سمی و پروتئین تقلبی خون، بیمار و در بیمارستان‌ها بستری شدند. در ماه مه ژنگ زیائویو رییس مرکزی که مسوول غذا و داروی چین است به جرم پذیرش رشوه در ازای صدور مجوز داروها و ابزار پزشکی تقلبی به مرگ محکوم شد.

در هفته جاری نیز گزارشی که از سوی سازمان نظارت بر کیفیت، بازرسی و قرنطینه چین منتشر شد حاکی از آن بود که ۲۰درصد محصولات داخلی مورد آزمایش قرار گرفته شده، از استاندارد خارج بوده‌اند.

اما عدم رعایت استاندارد تنها به تازگی توجه خارجیان را به خود جلب کرده است. روز اول ماه جولای، چارلز شومر، یک سناتور آمریکایی که یکی از منتقدان مشهور چین است، گزارشی منتشر کرده که در آن اشاره شده است ۶۰درصد کالاهایی که توسط بخش دولتی نظارت بر کالاهای آمریکا مرجوع شده‌اند، چینی بوده‌اند. در این گزارش آمده است فقط در ماه ژوئن ۶۸۰۰۰ صندلی تاشو، ۲۳۰۰ وسایل اسباب‌بازی کباب‌پزی، ۲/۱میلیون بخاری، ۵۳۰۰ گوشواره، ۵/۱میلیون قطار اسباب‌بازی و ۱۹۰۰۰ گردنبند کودکان به دلیل نقص یا استفاده از مواد سمی در آنها پس داده شدند.

سازمان غذا و داروی آمریکا هم چندین محموله بار غذاهای فاسد شده صادراتی از سوی چین را امسال مرجوع کرد و یک عمده‌فروش در نیوجرسی شکلات‌های چینی حاوی مواد سرطان‌زا را پس فرستاد.

آمریکایـی‌های پــرادا، تنها مصرف‌کنندگانی نیستند که نگران صادرات کشور چین هستند. در پاناما گزارش شده است که حدود ۱۰۰ نفر پس از مصرف شربت سرماخوردگی چینی جان خود را از دست دادند. در هنگ‌کنگ مغازه‌ها به‌طور معمول کالاهای مصرفی چون تخم‌مرغ و شیر چین را ارزانتر از تخم‌مرغ و شیر سایر کشورها می‌فروشند این خود شاخص خوبی است که نشان‌دهنده خطر استفاده از این محصولات است. قوه قضایی چین دولت این کشور را برای ضوابط سهل‌انگارانه استاندارد در روز چهارم جولای مورد سرزنش قرار داد و در واکنش به این موضوع خواستار ایجاد یک «نظام پیگرد» عرضه مواد غذایی شد تا مشکلات در منبع خود یعنی چین، کشف شود. اتحادیه اروپا نیز در این زمینه نگرانی خود را ابراز داشته است.

کشورهای فقیری که در آنها تولید در حال رونق گرفتن است، اغلب در ابتدا برای دستیابی به استانداردهای کیفی با مشکل زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند.

زمانی عبارات «تولید ژاپن» و «تولید کره» هم معنی با کالاهای بی‌کیفیت بود. ژاپن پس از جنگ هم یک فاجعه محیط‌ زیستی محسوب می‌شد.

عکس‌های یوجین اسمیت از قربانیان مسمومیت از جیوه در خلیج میناماتا به سمبل‌های بین‌المللی نگرانی از صنعتی شدن کشورها تبدیل شد. اما شاید عملکرد مرموز دولت چین در کنار فساد مالی فزاینده و سرکوب مطبوعات، اوضاع را بدتر کند.

آقای شومر بیم آن را دارد که بسیاری از اشتباهات هرگز مورد پیگیری قرار نگیرند. گذشته از همه در آمریکا به مانند اغلب کشورها، تنها سهم نسبتا کوچکی از واردات مورد بازرسی قرار می‌گیرد. به علاوه مراکز متعددی قدرت لازم برای نظارت و جلوگیری از محموله‌ها را دارند. این مراکز مهلکه‌ای بروکراتیک را برای کالاهای تقلبی و سمی ایجاد می‌کنند. آقای شومر پیشنهاد انتخاب یک مسوول نظارت بر صحت کالاهای چینی را ارائه کرده است. اما منتقدان این پیشنهاد نگرانند که چنین اقدامی به منزله فشار سیاسی تلقی و به زودی به نام سلامت کالاها به نفع حامیان صنایع داخلی تمام شود.

به علاوه مشکل کنونی، حل کردن مشکل است. یک تولیدکننده در جنوب چین به خاطر می‌آورد که چگونه یک کارخانه در دهه ۹۰ میلادی فاضلاب خود را در آب شهر وارد می‌کرد و این امر موجب آبی رنگ شدن همه لباس‌های مردم شده بود. آن کارخانه اکنون تعطیل شده است. مدیر دیگری به یاد می‌آورد که شکایت از یک کارخانه تولید آبمیوه منجر به تعطیلی آن شد. اما امروز، کارخانجات چینی شرکت پپسی کولا از بهترین استانداردها در میان کارخانجات سرتاسر جهان برخوردار است.

شاید امیدوارکننده‌ترین جنبه جریان‌های اعتراضات اخیر این است که چنین جریان‌هایی برای بهبود اوضاع ایجاد شده است. برای اولین بار طی چندین دهه گذشته دولت چین آنقدر پیشرفت کرده است که متخصصان زبده‌ای را که عضو حزب کمونیست نیستند به وزارت علوم و بهداشت خود برگزیده است. هر دوی این وزرا تحصیلات و تجربه کاری خود را در اروپا گذرانده‌اند. هر چه آنها کار خود را بهتر انجام دهند، تعداد بیشتری از این پرونده‌های پیگیری و فاش شدن تخلفات برملا می‌شود.

هفته گذشته دولت این کشور اعلام کرد که ۱۸۰ کارخانه تولید مواد غذایی را طی شش ماه گذشته تعطیل کرده است. اگر قرار باشد کیفیت تولیدات چینی بهبود یابد، گام اول به نمایش گذاردن تخلفات است.