کشف داروی ایرانی کنترل ایدز

دنیای اقتصاد - داروی ایرانی برای کنترل عوارض بیماری ایدز دیروز به صورت رسمی از سوی وزیر بهداشت کشورمان معرفی شد.به گفته وزیر بهداشت، اساس این دارو که به ابتکار دانشمندان ایرانی برای اولین بار ارائه می‌شود، گیاهی بوده و عوارض مهمی در مراحل آزمایش آن مشاهده نشده است. این دارو با نام تجاری ایمد (IMOD) عرضه شده و با تقویت سیستم ایمنی بدن بیماران، آنان را در برابر این بیماری مقاوم و طول عمر و کیفیت زندگی آنها را ارتقا می‌دهد.به گفته وزیر بهداشت، داروهایی که قبلا برای درمان بیماری ایدز استفاده می‌شد، داروهای شیمیایی بودند که در بیش از ۳۰‌درصد موارد به علت عوارض این داروها مجبور به عوض کردن دارو یا دوز مصرف آن بودیم اما این دارو هیچ عارضه ای ندارد، ضمن اینکه هزینه این دارو از داروهای شیمیایی بسیار کمتر است. تاکنون این دارو برای ۲۰۰بیمار مبتلا به ایدز استفاده شده و ثابت شده است که پس از یک دوره درمان ۹۰روزه سطح ایمنی بدن تا یک سال بالا می‌ماند. ویژگی‌های داروی ایرانی ایدز

دنیای اقتصاد- در ژوئن سال ۱۹۸۱ ما با مرد همجنس‌بازی برخورد کردیم که به مخرب‌ترین نوع نقص ایمنی مبتلا بود، ما نمی‌دانستیم که آن بیماری چه بود اما امیدوار بودیم که دیگر هرگز چنین چیزی نبینیم:

سخنان دکتر ساموئل برودر از انستیتوی ملی سرطان ایالات متحده آمریکا نشان‌دهنده آن است که جهان در طی ۲۵سال، از زمانی که پزشکان اولین مورد بیماری ایدز را در بیمارستان‌های آمریکا، جمهوری دموکراتیک کنگو و سواحل دریاچه ویکتوریا واقع در شرق آفریقا مشاهده کردند، چقدر تغییر کرده است. دنیا به آهستگی اهمیت این بحران سلامتی جدید را درک کرده است. در سال ۱۹۸۵ مواردی از بیماری در تمام نواحی جهان گزارش داده شد. گروهی از دانشمندان و متخصصان سلامتی تحت حمایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) گردهم آمدند تا یک استراتژی جهانی برای پیشگیری و کنترل ایدز پیشنهاد دهند. با تاسیس برنامه جهانی در مورد ایدز از سال ۱۹۸۷ و الحاق برنامه سازمان ملل متحد در مورد ویروس HIV در ۱۹۹۶، سازمان ملل، ایدز را نه تنها به عنوان یک مشکل سلامتی مورد توجه قرار دارد بلکه آن را یک مساله بر سر راه پیشرفت بشری برشمرد. در سال ۲۰۰۱، در نشست تخصصی انجمن عمومی سازمان ملل در مورد ایدز، ۱۸۹کشور بر سر آن که ایدز یک موضوع در حال گسترش جهانی و بین‌المللی است که در بالاترین حق‌تقدم است، موافقت کردند و اعلامیه تعهد نیز در مورد HIV و ایدز امضا شد. در این اعلامیه کشورها به واکنش‌های نوآورانه، تلاش‌های مناسب و زمان‌بندی شده برای حمایت از هدف توسعه هزاره یعنی توقف و وارونه کردن روند شیوع ایدز تا سال ۲۰۱۵ میلادی، مشخص شده بود.در کل تاکنون به‌رغم برخی موفقیت‌های قابل‌توجه، واکنش در برابر شیوع ایدز، تاکنون در هیچ جا کافی نبوده است. در طول ۲۵سال، HIV به طور بی‌رحمانه‌ای از چند منطقه خطرناک که بیشترین شیوع در آنها دیده شده بود، به تقریبا تمام کشورهای جهان سرایت کرد، ۶۵میلیون نفر را آلوده کرد و ۲۵میلیون نفر را کشت.تقریبا حدود ۶/۳۸میلیون (۴/۳۳میلیون تا ۴۶میلیون) نفر در سراسر جهان در سال ۲۰۰۵ به ویروس HIV آلوده بودند. حدود ۱/۴میلیون نفر در این سال به این ویروس آلوده شدند و حدود ۸/۲میلیون نفر در این سال جان خود را در اثر بیماری ایدز از دست دادند.

حقایقی درباره ایدز در ایران

ایدز در ایران در حال گسترش است و این بیماری در زندان‌های کشور شایع شده است.عمده بیماران ایدز در ایران از طریق سرنگ آلوده مبتلا شده‌اند (معتادان)، اما در چند سال اخیر روابط جنسی نامطمئن، در حال تبدیل شدن به علت اصلی انتقال ایدز در ایران است. داروهای مورد استفاده بیماران ایدز در ایران ، عمدتا داروهایی کپی است که از هند وارد می‌شود ، بیماران ایدز در ایران از نظر دریافت داروی ایدز و درمان بیماری‌های عفونی ناشی از ایدز تحت پوشش کامل دولت قرار دارند و بیماران تنها هزینه آزمایش CD۴ خون خود را پرداخت می‌کند.

بنابر آمار اعلام شده تعداد مبتلا به HIV در ایران ۶۶۰۰۰ نفر گزارش شده است که از این تعداد حدود ۱۱۰۰۰ نفر را زنان بالای ۱۵ سال تشکیل می‌دهد. براساس این آمار سالانه ۱۶۰۰ نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و طبق آمار غیررسمی هزینه هر بیمار مبتلا به ایدز برای دولت ایران ماهانه حدود ۴۰۰ دلار است.

داروهای مبارزه با ایدز و IMOD

داروهای مبارزه با ایدز در پنج دسته ذیل قرار دارند Protease Inhibitors ، NRTIs ، NNRTIs ، Entry and Fusion Inhibitors و داروهای تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن قرار دارند. چهار دسته اول گروه داروهای HAART را تشکیل می‌دهند و دسته ششمی نیز وجود دارد که این دسته داروهایی هستند که به درمان عفونت‌های فرصت‌طلبی که در اثر ضعف سیستم ایمنی بروز پیدا می‌کنند، می‌پردازند. چهار دسته اول، داروهای مورد تایید FDA هستند.داروهای دسته اول از داروهای جلوگیری کننده از تکثیر پروتئاز (PI) هستند. این داروها عفونت HIV و یا AIDS را درمان و پیشگیری نمی‌کنند و همچنین خطر انتقال این ویروس به دیگران را کاهش نمی‌دهند. این دسته از داروها ممکن است باعث برخی عوارض جدی ناخواسته مانند بیماری پانکراس، دیابت یا قند خون بالا شوند. سایر عوارض جانبی جدی شامل تغییرات چربی بدن، کلسترول بالا و افزایش خون‌ریزی در بیماران هموفیلی است.داروهای دسته دوم باعث جلوگیری از تکثیر یک نوع پروتئین که HIV برای تکثیر به آن نیاز دارد، عمل می‌کنند. این داروها عفونت HIV و یا AIDS را درمان و پیشگیری نمی‌کنند. این داروها ممکن است باعث برخی عوارض ناخواسته مانند تب ناگهانی، خستگی یا درد شدید، اسهال و یا معده درد، تنگی نفس، تغییرات در چربی بدن، قند خون بالا، وخیم‌تر شدن افسردگی و ... شود. داروهای دسته سوم نیز مانند دسته دوم عمل می‌کند و برای درمان عفونت HIV در بزرگسالان نیز تایید شده است. این دارو می‌تواند اثرات ناخواسته‌ای همچون، اضطراب، کما، افسردگی ، انقباض عضلانی، سرگیجه، حالت تهوع، تشنج، ورم و... شود و از عمده‌ترین این عوارض کم‌خونی و مشکل کبدی است.داروهای دسته چهارم مانع از ورود ویروس HIV به سلول‌های بدن انسان می‌شوند و در سال ۲۰۰۳ از سوی FDA برای استفاده تایید شدند. این دارو عفونت HIV و یا AIDS را درمان نکرده و از آن پیشگیری نمی‌کنند. رایج‌ترین عوارض جانبی این دارو واکنش‌های پوست است که ۹۸درصد از بیماران تزریق می‌کنند. این واکنش پوستی را تجربه می‌کنند.

اما دارو‌های دسته پنجم سبب شده است که تشخیص این بیماری دیگر به منزله صدور حکم مرگ فوری برای بیماران تلقی نگردد. این دارو‌ها به مبارزه با ویروس در درون بدن بیمار می‌پردازند (ضدویروس‌ها) و اکثر بیماران نیاز دارند که داروهای مختلف را به صورت همزمان مصرف کنند. همین امر باعث ایجاد مشتقات زیاد برای بیماران، پزشکان و همچنین جامعه می‌شوند و قیمت‌های فزاینده این داروها ممکن است هزینه‌های یک بیمار در طول یک‌سال را از رقم ۲۰۰۰۰دلار نیز فراتر ببرد.درمان‌های ضدویروس باعث افزوده شدن چندین سال به زندگی میلیون‌ها بیمار شده‌اند ولی در عین حال بیمار را در معرض عوارض جانبی مختلف و آزاردهنده‌‌ای قرار داده‌اند. پاسخ سیستم ایمنی بدن در مقابل ویروس HIV معمولا مدت کوتاهی پس از اینکه فرد آلوده می‌شود، از میان می‌رود و بدن پس از آلوده شدن به این ویروس توان کنترل کردن عفونت و مقابله با آن را ندارد. داروهای این دسته هدف خود را تقویت سیستم ایمنی بدن قرار می‌دهند.

ویژگی‌های داروی IMOD

عصاره گیاهی IMOD دارای آثار تنظیم‌کننده سیستم ایمنی است. در مطالعه‌ای که بر روی بیماران مبتلا به ویروس HIV که به مرحله ایدز وارد شده‌اند و عملا تعداد CD۴ آنها کمتر از ۲۰۰ بوده است این دارو می‌تواند طی یک دوره درمانی یک تا ۳ماهه باعث افزایش قابل توجه CD۴ شود به گونه‌ای که بیماران از مرحله علامت‌دار ایدز خارج و نیازی به بستری شدن نداشته‌اند و این اثر تا مدت طولانی به صورت پایدار باقی می‌ماند.

نحوه و مقدار مصرف:

این دارو به میزان روزانه یک‌ ویال ۴ml که در ۱۰۰ml محلول کلرید سدیم ۹/۰درصد رقیق شده است به صورت داخل وریدی مصرف می‌گردد و دوره درمانی کامل آن حداکثر ۹۰ روز است و تاکنون هیچ‌گونه عوارض جانبی جدی در اثر مصرف این دارو مشاهده نشده است. در‌حال‌حاضر با توجه به محدودیت مطالعات انجام شده تنها در بیماران باردار این دارو منع مصرف دارد.