انتقاد کنفرانس لندن از کاهش سرمایه‌گذاری در منابع نفت و گاز خاورمیانه

درحالی که کنفرانس دوروزه چشم‌انداز نفت و گاز خاورمیانه در لندن از ۲ روز گذشته آغاز به‌کار کرده‌ و بررسی مشکلات مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی در منابع و صنایع نفت و گاز سه کشور ایران، عربستان سعودی و عراق دردستور کار آن قرار گرفته‌است، کارشناسان جهانی با اشاره به اهمیت روزافزون گاز در تعاملات آینده انرژی بر ضرورت جذب سرمایه‌گذاری‌های لازم در این کشورها تاکید کردند. به گزارش ایسنا، کارشناس ارشد اقتصاد انرژی از دانشگاه داندی اسکاتلند، ضمن تاکید بر اهمیت منابع نفت و گاز خاورمیانه در اقتصاد جهانی، از کاهش سرمایه‌گذاری شرکت‌های چند ملیتی در منابع نفت و گاز خاورمیانه انتقاد کرد.

پل استیونس، کارشناس انرژی دانشگاه اسکاتلند، اعلام کرد که دلیل اصلی کاهش علاقه برای سرمایه‌گذاری در این منابع، دسترسی محدود به منابع قابل بهره‌برداری و بازده محدود سرمایه است، ضمن آنکه احساس عدم وجود امنیت کافی نزد سرمایه‌گذار نیز مزید بر علت خواهد بود.

در حالی که با توجه به اهمیت فوق‌العاده امنیت انرژی نزد مصرف‌کنندگان و همچنین تولیدکنندگان محلی نفت و گاز، روند تحولات سیاسی آینده در منطقه و تبعات امنیتی آنها نمی‌توانست از مباحث عمده کنفرانس خارج بماند، طی اولین روز کنفرانس، مسائل سرمایه‌گذاری خارجی در منابع نفت و گاز خاورمیانه، نقش شرکت‌های چند ملیتی و منافع کشورهای واردکننده نفت و گاز مورد بررسی قرار گرفته است.

در این بخش از کنفرانس نکات مربوط به ضمانت‌های تولید و مصرف، اهمیت گاز در توسعه اقتصادی منطقه، ضرورت سرمایه‌گذاری خارجی برای توسعه منابع گاز و مراکزی که می‌توانند سرمایه‌های لازم را تامین کنند، مورد اشاره قرار گرفت.

در همین‌حال، مارتین تراشل، نماینده شرکت شل، نیز اظهار داشت که این باور که نگهداری نفت در داخل چاه از نگهداری در آمد ناشی از فروش آنها در بانک مقرون به صرفه‌تر است، آهسته آهسته در بعضی از کشور‌های تولیدکننده در حال قوت گرفتن است.

نماینده شرکت توتال نیز پیش‌بینی کرد که طی ۱۰ سال آینده، رشد مصرف گاز طبیعی معادل دو برابر رشد مصرف سالانه نفت در جهان افزایش یافته و گاز طبیعی در آن تاریخ در مقام مهم‌ترین منبع انرژی مصرفی در جهان قرار گیرد. او همچنین یادآور شد که برای پاسخگویی به نیازهای بازار مصرف جهانی نفت، رشد تولید سالانه نفت خاورمیانه باید به دو برابر میزان کنونی برسد که این افزایش تنها در صورت افزایش چشمگیر سرمایه‌گذاری در این منطقه ممکن خواهد شد.

نماینده توتال همچنین یادآور شد که به‌دلیل جوان بودن نسبی حوزه‌های نفتی خاورمیانه و در نتیجه نیاز کمتر به تکنولوژی پیشرفته و هزینه‌های سنگین استخراج، شرکت‌های چند ملیتی در این منطقه با رقابت شرکت‌های ملی کشور‌های نفتی روبه‌رو هستند.

به گزارش پایگاه خبری بی.بی.سی، هزینه تولید یک بشکه نفت در خاورمیانه، ازجمله در ایران و عربستان سعودی تا ۵‌دلار است، حال آنکه استخراج هر بشکه نفت حوزه خزر و روسیه تا چهار برابر این میزان تمام می‌شود. نماینده شرکت شل با اشاره به بازارهای صادرات و واردات گاز در خاورمیانه یادآور شد که میزان مصرف و واردات گاز طبیعی در خاورمیانه در کنار افزایش ظرفیت‌های صادراتی آن طی ۱۰ سال آینده افزایش چشمگیر خواهد یافت.

نماینده شل، ضرورت تزریق گاز به چاه‌های نفت، مصارف کارخانه‌های شیرین کردن آب، صنایع ذوب فلزات و تولید برق را از جمله دلایل افزایش نیازهای کشورهای خاورمیانه به واردات چشمگیر گاز طبیعی برشمرد. وی با اشاره به امکانات محدود صادرات گاز ایران به خارج، عنوان کرد: حال آنکه در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های عمده کشورهای آمریکایی همچون شرکت اکسیدنتال در منابع گاز قطر، انتظار می‌رود که این کشور به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده گاز مایع (ال.ان.جی) جای محکمی‌در بازار جهانی گاز به‌خود اختصاص دهد.

او یادآور شد که شرکت آمریکایی یاد شده برای انجام صادرات گاز مایع قطر مشغول ایجاد تاسیسات لازم برای تحویل و حمل گاز مایع در بنادر کشورهای اروپایی و آسیایی است. این در حالی ‌است که ایران پس از روسیه دارای دومین ذخیره بزرگ گاز دنیا است و گاز قطر نیز از منابع مشترکی که ایران و قطر در آب‌های خلیج‌فارس دارند استخراج می‌شود. از سوی دیگر، قطر بهره‌برداری از این حوزه گازی مشترک را که در ایران پارس جنوبی نامیده می‌شود از پنج سال پیش در ایران آغاز کرد.

در برنامه‌های استخراج گاز قطر و صنایع تولید گاز مایع این کشور شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های عمده نفت و گاز اروپا ازجمله شل و توتال فعالیت دارند. کشورهای خاورمیانه در حدود ۴۵‌درصد از منابع گاز طبیعی دنیا را در اختیار دارند که بخش عمده‌ای از این میزان، در اختیار ایران و قطر است و ذخایر گاز طبیعی دو کشور یاد شده ۳۰درصد ذخایر مجموع دنیا است.

در این اجلاس همچنین اعلام شد که انتظار می‌رود طی ۱۵ سال آینده سه خط لوله جدید گاز طبیعی ایران را به کشورهای امارات، کویت و عربستان سعودی برساند، هرچند که در این پیش‌نگری اشاره‌ای به طرح مسکوت مانده صدور گاز ایران به هند نشد. توجه عمده اجلاس دوروزه معطوف به مسائل سرمایه‌گذاری در منابع و صنایع گاز خاورمیانه بوده است که باهدف بررسی وضع موجود و مطالعه شرایط امکانات و مشکلات مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی در منابع و صنایع نفت و گاز سه کشور ایران، عربستان سعودی و عراق از روز ششم نوامبر آغاز به‌کار کرده بود.