قدرت خاموش مترجمان سیاسی
در دیدار سران کشورهای گروه ۸، علاوه بر مرکل و پوتین و بوش کسان دیگری هم شرکت داشتند که نقشی بسیار پراهمیت در این نشست تاریخی بازی میکنند: مترجمان شفاهی که در ظاهر «نامرئی» بهنظر میرسند. مترجمان شفاهی در دیدارهای سیاسی نقش بسیار مهمی بازی میکنند، هر چند در ظاهر «نامرئی» به نظر میرسند. بدون حضور این مترجمان، گفتوگوهای گوناگون و متنوع نشست سران گروه ۸ در هالیگندام، غیرقابل تصور بود. با این حال رسانهها دربارهی این دیدارها طوری گزارش میدهند، انگار که تمام گفتوگوها بدون واسطه رد و بدل و فهمیده شده است. جالب اینجاست که خود مترجمان هم بر این نقش «نامرئی» بودن تاکید میکنند و حتی میکوشند، به هر قیمتی شده به آن دستیابند. چون «در این مرحله به بالاترین حد حرفهای بودن» میرسند.
دم زدن از «من» خطاست!
حضور نداشتن، نادیده گرفته شدن، از ابراز وجود و نظر خودداری کردن و از همه مهمتر رازداری از خصوصیات غیرقابل چشمپوشی یک مترجم حرفهای است، آنهم نه فقط حین انجام وظیفه ترجمه، بلکه قبل و بعد از آن هم، یعنی یک عمر! در این عرصه از «من» دم زدن، خطاست.
از این رو برخی بر ورنر زیمرمن، مترجم فرانسه زبان صدراعظم پیشین آلمان، گرهارد شرودر خرده میگیرند که چرا در سال ۲۰۰۵ در فیلم مستند «در گوشی حرفزنان» از تجربیات و «راز»های پیشه خود جلوی دوربین سخن گفته است. این فیلم که به کارگردانی دیوید برنت تهیه شده است، سفری به دنیای مترجمان شفاهی است که درپارلمان کشورهای اروپایی در اشتراسبورگ کار میکنند. این فیلم همچنین نحوه کار و مشکلات مترجمانی که از جمله در دادگاه بینالمللی لاهه گفتههای متهمان و رییس دادگاه و دیگرشاکیان را به زبان دیگر برمیگردانند، نشان میدهد. اغلب مصاحبهشوندگان در این مستند تاکید میکنند که «از خود گذشتگی» به معنای «حذف خود» در جریان بحثها و گفتوگوها، یکی از ویژگیهایی است که درجه کار حرفهای آنان را مشخص میکند.
آرامش هنگام خشم
مترجمان شفاهی از سوی دیگر هنگام ترجمه مطالب «بحثبرانگیز» بین سیاستمدارانی که تازه برای اولین بار با هم دیدار میکنند و مواضع متضادی دارند، باید نقش «آرامکننده»ای به عهده بگیرند. واضح است که مترجمان، نباید لحن شدید وعصبی یا توهینهایی که سیاستمداران به یکدیگر میکنند، منتقل یا ترجمه کنند. آنلی لنهارت در گفتوگو با روزنامه زود دویچه تسایتونگ، ملاقات شرودر، زمانی که مقام نخستوزیری ایالت نیدرزاکسن را به عهده داشت، با فیدل کاسترو را به یاد میآورد که چندان آرام صورت نگرفت. او میگوید که در این رابطه «کاری که البته میتوان کرد، این است که به جو خوب گفتوگو دامن زد و در هر شرایطی خونسرد ماند.»
ارسال نظر