توافق بر سر چگونگی از سرگیری گفت‌وگوهای ایران و اروپا

دیدار لاریجانی و زاپاته‌رو

خوسه لوییس رودریگز زاپاته‌رو نخست وزیر اسپانیا و علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان عصر جمعه از گشایش «افق‌های تازه» در نشست مادرید برای حل مساله هسته‌ای ایران ابراز خرسندی کردند.

لاریجانی در این دیدار با ارائه گزارشی از مذاکرات خود با خاویر سولانا مسوول سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپایی و «ایده‌ها» و طرح‌های تازه‌ای که در آن مطرح شده است، اظهار کرد: افق‌های روشنی در این مذاکرات گشوده شده که اگر عزم جدی در طرف مقابل وجود داشته باشد، می‌توان به سرعت به توافق سازنده رسید. زاپاته‌رو نخست وزیر سوسیالیست اسپانیا نیز تصریح کرد: ما معتقدیم مذاکره بهترین راه حل موضوع هسته‌ای ایران است و به همین دلیل، هم در مذاکرات قبلی خود با مقام‌های ایرانی و هم در صحنه بین‌المللی، همواره بر این موضع تاکید کرده‌ایم. دبیر شورای عالی امنیت ملی سپس در نشستی با «میگل آنخل موراتینوس» وزیر امور خارجه اسپانیا و هیاتی از مدیران ارشد این وزارتخانه و نخست وزیری اسپانیا، مساله هسته‌ای ایران و تحولات خاورمیانه را مورد بررسی قرار داد.

به گفته دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، نشست مادرید نتایج مشخصی در بر داشته است. علی لاریجانی اعلام کرد:‌ دو طرف در این نشست بر سر چگونگی شکل‌گیری مذاکرات رسمی ایران و اتحادیه اروپا به توافق رسیدند. به این ترتیب می‌توان گفت‌وگوهای لاریجانی و سولانا و هیات‌های همراه را طی روزهای گذشته در اسپانیا مفید و مؤثر قلمداد کرد.

در واقع دو نشست آنکارا و مادرید گفت‌وگوهایی مقدماتی با هدف رسیدن به توافقی برای از سرگیری مذاکرات ایران و اروپا بوده است و اگر دو طرف درباره چگونگی این شروع مجدد به توافق رسیده باشند، می‌توان امیدوار بود مذاکرات رسمی و منظم ایران و اتحادیه اروپایی به زودی از سر گرفته شود.

علی لاریجانی در گفت‌وگو با ایرنا از به دست آمدن توافقی در مادرید خبر داد و گفت: برداشت من این است که در مذاکرات مادرید، یک گام بسوی حل مساله هسته‌ای برداشته شده است.

لاریجانی، «نکته کلیدی» نشست مادرید را آن دانست که در این گفت‌وگوها، همه مسائل به صورت خیلی روشن و شفاف گفته شد و هیچ چیز ناپیدایی در بحث وجود نداشت.

وی دیگر ویژگی نشست مادرید را توافق دو طرف بر سر چگونگی شکل‌گیری مذاکرات رسمی ایران و اتحادیه اروپا برای دستیابی به یک توافق سازنده و جامع بر سر مساله هسته‌ای بیان کرد.

لاریجانی گفت: نتیجه این‌گونه بحث‌ها آن می‌شود که بتوان به یک راه‌حل عقلانی برای مساله رسید.

وی یادآور شد که در مورد نحوه شکل‌گیری مذاکرات رسمی نیز دو طرف توافق کردند که «کار کارشناسی» در این زمینه صورت بگیرد.

دبیر شورای‌عالی امنیت ملی گفت: فکر می‌کنم در مادرید، ظرفیت‌هایی به وجود آمد که از آن می‌توان برای حل مساله هسته‌ای استفاده کرد، اما نمی‌خواهم در مورد این پیشرفت غلو کنم.

لاریجانی به صورت فشرده، نتیجه دور تازه مذاکرات خود با سولانا را که یک ماه پس از آنکارای ترکیه در مادرید برگزار شد، آن دانست که یک فهم مشترک در مورد مساله به وجود آمد و اینکه مشخص شد چه راه‌هایی برای حل مساله هسته‌ای قابل تصور است که برگرفته از روش‌های کهنه گذشته نبوده و کارهایی نو باشد. وی گفت: اما اینکه این مسیر چگونه پیش خواهد رفت را باید در آینده دید، چون تجربه داشته‌ایم که ما روشی را انتخاب می‌کنیم، اما بعد طرف مقابل، میز مذاکره را ترک می‌کند.

مسوول مذاکرات هسته‌ای، نتیجه چنین رفتاری را پس از توافق دو طرف در نشست برلین مثال زد.

وی گفت: بنابر‌این، انتظارات را نباید زیاد بالا برد. حد نشست مادرید، همین است که فعلا یک گام برای حل مساله برداشته شده است و برای نتیجه آن، باید ببینیم این مساله در گام‌های بعدی چقدر پرورش می‌یابد و به نتیجه می‌رسد.

لاریجانی خاطرنشان کرد که برخی کشورها مایل نیستند مساله هسته‌ای ایران به سادگی حل شود و به دنبال اهداف دیگری می‌گردند و شاید، عده‌ای نیز، شرایط کنونی را «زمان مناسبی» برای حل آن نمی‌دانند.

دبیر شورای‌عالی امنیت ملی گفت: ایران به دنبال زمان گرفتن در پرونده هسته‌ای نیست و اراده دارد «همین امروز» این مساله را حل کند.

وی خاطرنشان کرد: ما قبلا هم این اراده را داشتیم، بارها هم آن را گفتیم و در برلین مبنای تفاهم را بوجود آوردیم؛ اما طرف مقابل تلاش نکرد به این راه کمک بکند تا به نتیجه برسیم.

لاریجانی گفت: هر‌چه زودتر این مساله حل شود، بهتر است و ما علاقه‌مندیم به وضعیتی برسیم که ارتباط صحیح و آرامی به وجود آید. این به نفع هر دو طرف است.

به همین دلیل، وی، وضعیت کنونی بر سر مساله هسته‌ای ایران را در صورت وجود «اراده‌ای برای حل آن»، «بسیار سریع» قابل رفع دانست.

لاریجانی گفت: اگر چنین اراده‌ای از آن سو باشد، می‌توان خیلی سریع در این زمینه به جمع‌بندی رسید، اما اگر آن را دچار نوعی پیچیدگی سیاسی بکنند، باید از روش‌های دیپلماتیک برای بازکردن این گره‌ها بهره گرفت.

دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در پاسخ به این سوال که «آیا در مذاکرات مادرید احساس کردید که اراده‌ای در طرف مقابل برای حل مساله وجود دارد»، اظهار کرد: این مذاکرات، از گذشته بهتر بود و احساس می‌کنم آقای سولانا داشت تلاش می‌کرد به یک تفاهم در این زمینه دست یابیم و این مسیر خوبی است؛ اما قضاوت بیشتر در این زمینه را باید به آینده موکول کرد.

لاریجانی، تاکید کرد: مسائل باقی‌مانده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، فقط باید در چارچوب مقررات بین‌المللی حل و فصل شود. وی این مطلب را در واکنش به انتشار برخی خبرها درباره پیشنهاد ایران به «خاویر سولانا»، مسوول بلندپایه سیاست خارجی و امنیت مشترک اتحادیه اروپا در نشست مادرید برای حل «مسائل باقی‌مانده» با آژانس بیان کرد.