بازتاب نخستین مذاکره ایران و آمریکا

احمدی‌نژاد: آمریکا ۴۰ بار برای مذاکره در خواست داده بود

نماینده آمریکا: توافق گسترده‌ای بر سر سیاستگذاری در عراق صورت گرفت. پس از ۲۷ سال اولین مذاکره رسمی برگزار شد

ارزیابی مثبت آمریکا از مذاکره با ایران

هیات مذاکره‌کننده ایرانی

به گزارش خبرگزاری فارس امیری مدیرکل شورای‌عالی امنیت ملی و امیر عبداللهیان، رییس ستاد عراق در وزارت امور خارجه ایران به همراه کاظمی قمی سفیر ایران در بغداد حضور داشتند.

تشکیل کمیته امنیتی سه‌جانبه

سفیر ایران در عراق تصریح کرد: تشکیل یک کمیته امنیتی سه‌جانبه که بتواند حکومت عراق را در تقویت بنیه دفاعی و حل مشکلات امنیتی یاری کند، در مذاکرات ایران و آمریکا مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش ایسنا، حسن کاظمی قمی، سفیر کشورمان در عراق که ریاست هیات مذاکره‌کننده با آمریکا را بر عهده داشت در یک کنفرانس خبری درخصوص روند مذاکرات خود با رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق اظهار کرد: مذاکرات به طور فشرده قریب به چهار ساعت طول کشید و طی آن مسائل به صورت شفاف و روشن مطرح شد. وی ادامه داد: در این دور گفت‌وگو‌ها اشکالات و ایراداتی که به مدیریت آمریکایی‌ها و اشغالگران عراق که باعث مشکلات اساسی برای مردم عراق شده، ‌اشاره کردیم و به صورت شفاف مطالب و نظرات خود را بیان نمودیم.

دنیای اقتصاد- رییس هیات مذاکره‌کننده آمریکایی پس از نشست چهارساعته بغداد در پاسخ به خبرنگاری که پرسید: «آیا در این دیدار پیامی مبنی بر تمایل یا خواست آمریکا برای عادی‌سازی روابط با ایران یا بالعکس وجود داشت» گفت: از آنجا که مهم‌ترین توافق دو جانبه برای برگزاری این گفت‌وگو آن بود که بر مسائل داخلی عراق متمرکز باشیم، بنابراین هیچ‌گونه گفت‌وگویی در این زمینه که به معنای ارائه یک پیام باشد انجام نگرفت.

رایان کروکر همچنین با مثبت ارزیابی کردن مذاکرات، افزود: ایران پیشنهاد برقراری یک مکانیسم امنیتی سه‌جانبه میان ایران، آمریکا و عراق را داده است.

وی همچنین در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: ایرانی‌ها نشست دومی را پیشنهاد داده‌اند.

روز گذشته مذاکره هیات‌های ایرانی و آمریکایی به ریاست حسن کاظمی قمی و رایان کروکر در منطقه سبز امنیتی بغداد آغاز شد.

گرچه مقامات دو کشور موضوع مذاکرات را محدود به عراق عنوان کرده‌اند و طرح هرگونه موضوعی از موارد اختلاف تهران و واشنگتن را نفی کرده‌اند، با این وجود رسانه‌های خارجی و بین‌المللی به این رویداد، توجه ویژه‌ای نشان داده‌اند.

به زعم برخی کارشناسان از آنجا که کاظمی قمی و رایان کروکر تنها مواضع دو کشور را درباره عراق نمایندگی می‌کنند و مشخصا تصمیم‌گیرنده نیستند و در ضمن مواضع تهران و واشنگتن نسبت به یکدیگر و در موضوع نابسامانی عراقی با متهم کردن دیگری، بارها اعلام شده است، حصول نتیجه‌ای مشخص از نوع بیانیه، توافقنامه یا برنامه زمانبندی چندان دست‌یافتنی به نظر نمی‌رسد. با این وجود این رویداد حساسیت ناظران را برانگیخته است، چرا که برخی بر ا ین باورند که تماس رسمی دو کشور در سطح سفرا در بیست‌وهشتم ماه مه سال ۲۰۰۷ میلادی می‌تواند نقطه شروعی برای پایان سه دهه تیرگی روابط ایران و آمریکا باشد.

با این حال دو کشور در هفته منتهی به مذاکرات، رویکرد تندتری را نسبت به یکدیگر اتخاذ کردند. از یکسو در آمریکا همزمان با تکرار اتهام مداخله ایران در امور عراق، مجلسین آمریکا نیز با تصویب قوانینی علیه ایران فشارها را تشدید کرد.

در این سو مقامات ایران نیز بحران موجود در منطقه را ناشی از هجوم نیروهای بیگانه و استمرار اشغال عراق عنوان و دو روز مانده به نشست بغداد اعلام کردند که شبکه جاسوسی وابسته به نیروهای اشغالگر عراق را کشف و منهدم کرده‌اند.

در چنین شرایطی که حتی دست دادن دو سفیر برای خبرنگاران مهم بود و در گزارش‌های خبرگزاری‌ها منعکس شد، هیات‌های مذاکره‌کننده در محل استقرار نوری المالکی به حضور او رسیدند تا پس از استماع خواسته‌های نخست‌وزیر عراق، بدون حضورش مذاکره را آغاز کنند.

نخست وزیر عراق در شروع اولین دور مذاکرات میان ایران و آمریکا درباره عراق انتظارات کشورش را از این مذاکرات در سه محور اعلام کرد.

نوری المالکی در حضور هیات ایرانی و آمریکایی مذاکره‌کننده درباره عراق در بغداد در سخنانی گفت: اولین انتظار این است که اراده مردم عراق محترم شمرده شود.

وی در این دیدار که دو معاون وی و مشاور عالی امنیت ملی و سخنگوی دولت عراق نیز حضور داشتند، افزود: عراق خواهان روابط خارجی مبتنی بر احترام متقابل و منافع مشترک و دخالت نکردن در امور کشورهای دیگر است.

وی اضافه‌کرد: ما خواهان عراقی باثبات و به دور از دخالت‌های خارجی و منطقه‌ای هستیم و نمی‌خواهیم اراضی کشورمان به پایگاه فعالیت سازمان‌های تروریستی تبدیل شود.

وی گفت: از کشورهای دیگر و همجوار نیز همین انتظار را داریم و تاکید می‌‌کنیم که می‌خواهیم عراق قوی دمکراتیک و با اقتصاد قوی محل تفاهم میان اراده کشورهای دیگر با هدف تضمین امنیت و ثبات در منطقه باشد. نوری المالکی درباره دومین انتظار عراق گفت: خروج نیروهای چند ملیتی از عراق منوط به مجهز شدن و تکمیل ساختار نیروهای عراق است و حضور فعلی این نیروهای خارجی با هدف تامین امنیت داخلی است.

نخست وزیر عراق تاکید کرد که هرگز عراق پایگاهی برای تهدید علیه کشورهای همجوار دیگر نخواهد بود. وی در خصوص سومین انتظار خود گفت: عراق خواهان اجرایی شدن تصمیمات اجلاس اخیر «شرم الشیخ» است و این تصمیمات را مبنا و اصل تعهد کشورهای همجوار و خارجی در برابر خودش می‌داند. وی ابراز امیدواری کرد که تمامی‌‌کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس شرم الشیخ به مصوبات این اجلاس پایبند باشند. نخست وزیر عراق ابراز امیدواری کرد که دیدار امروز بین ایران و آمریکا با پیشرفت همراه باشد و منجر به ایجاد پل‌های اعتماد بین دو کشور شود.

وی همچنین افزود: امیدواریم که این دیدار فضای مثبتی بین دو کشور ایجاد کند و منجر به حل همه مشکلات بین دو طرف شود.

کنفرانس خبری کروکر

سفیر آمریکا در بغداد، پس از نشست چهار ساعته با هیات ایرانی مذاکرات رسمی‌‌ روز دوشنبه درباره عراق را مثبت ارزیابی کرد.

به گزارش ایرنا، رایان کروکر، در نشستی خبری در بغداد گفت: مذاکرات مثبت بود و توافق‌های سیاسی بین سه طرف مذاکره‌کننده یعنی ایران، عراق و آمریکا درباره لزوم تامین ثبات و امنیت عراق حاصل شد.

کروکر اضافه کرد که طرف ایرانی در این مذاکرات نگرانی‌های خود را از حضور نیروهای چند ملیتی در عراق ابراز کرد و حضور این نیروها را به مثابه «اشغالگری» دانست.

وی گفت: ایرانی‌ها همچنین نارضایتی خود را از نحوه‌ تجهیز و تکمیل ساختار نیروی نظامی ‌‌و انتظامی ‌‌عراق توسط نیروهای چند ملیتی ابراز داشتند.

کروکر اضافه کرد که ایرانی‌ها در این نشست بر اصول خود مبنی بر حمایت از دولت و ملت عراق تاکید کردند، اما به آنها گفتیم که «خواهان اقدام عملی از سوی ایران در قبال این اصول هستیم».

سفیر آمریکا در بغداد در خصوص مسایلی که واشنگتن در این نشست برضد ایران بیان کرد، گفت: به آنها در خصوص حمایت از گروه‌های شبه نظامی‌‌و مسلح و دادن سلاح به آنها برای حمله به نیروهای عراقی و چند ملیتی سخن گفتیم.

وی تصریح کرد که طرف ایرانی این ادعاها را تکذیب کرد. کروکر در پاسخ به این پرسش که آیا مساله‌ پنج دیپلمات ایرانی مورد بحث و گفت‌و‌گو قرار گرفت، گفت: این مساله به هیچ وجه مورد بحث قرار نگرفت. وی در پاسخ سوال دیگری که آیا آمریکا تضمین‌هایی در مورد تعرض نکردن به جمهوری اسلامی ‌‌ایران مطرح کرده یا خیر، گفت: همان طور که سه طرف مذاکره کننده از قبل توافق کرده بودند، مذاکرات در خصوص تحولات عراق بود و مسایل دیگر را در بر نگرفت.

سفیر آمریکا در بغداد نقش عراق را در این مذاکرات مهم دانست و گفت: نوری المالکی، نخست وزیر عراق این مذاکرات را رهبری کرد و گفت‌وگوها در حقیقت با رهبری و مدیریت عراقی‌ها بود.

وی ادامه داد که دور بعدی مذاکرات منوط به درخواست دولت عراق است که در صورت وجود چنین درخواستی از سوی دولت عراق، آمریکا آن را بررسی و در خصوص آن تصمیم‌گیری خواهد کرد.

کروکر گفت: در مذاکرات به جزییات پرداخته نشد و تنها محدود به موضوعات عمومی‌‌بود.

یکی از خبرنگاران از سفیر آمریکا پرسید که آیا آمریکا سند و دلیلی مبنی بر حمایت ایران از گروه‌های مسلح عراق و انتقال سلاح به این کشور ارائه کرد؟ و کروکر در پاسخ گفت: ما درصدد اقامه دعوای قضایی در این نشست نبودیم و تنها می‌خواستیم به ایرانی‌ها بگوییم که «می‌‌دانیم در عراق چه کار می‌کنید». وی اضافه کرد: ما تنها از ایرانی‌ها خواستیم که از ادامه رفتارهای خود در عراق جلوگیری کنند، اما ایران به این نگرانی ما پاسخ روشنی نداد و مجموع این نگرانی‌ها را ادعا خواند. کروکر در خصوص موضوع همکاری امنیتی چند جانبه گفت: در این دور از مذاکرات مساله همکاری امنیتی طرح شد، اما طرفین وارد جزییات آن نشدند. وی گفت: خروج نیروهای آمریکایی از عراق و مساله جدول زمانی عقب نشینی آنها مورد بحث نبود و این جلسه هیچ تفاهم‌نامه‌ای در بر نداشت و طرفین مواضع خود را در برابر عراق اعلام کردند. کروکر تصریح کرد: نشست امروز تنها برای بررسی این نکته بود که دو کشور آمریکا و ایران چگونه می‌توانند در ایجاد ثبات و تامین امنیت در عراق سهیم باشند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس در نشستی که رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق آن را جدی و متمرکز بر عراق توصیف کرد، ایران پیشنهاد برقراری یک مکانیسم امنیتی سه جانبه را داده است که شامل آمریکا، ایران و عراق باشد. کروکر گفت که این پیشنهاد به بررسی و تحقیق در واشنگتن نیاز دارد. کروکر هم چنین به ایرانی‌ها گفت که کشورشان باید آنچه را وی مسلح کردن، تامین مالی و آموزش شبه نظامیان خواند متوقف کند.

به گزارش ایسنا، وی در کنفرانسی خبری در الخضرا با متهم کردن ایران به حمایت از شبه نظامیان عراقی گفت: موضوع به اقدامات مربوط می‌شود و نه فقط به اصول. من نگرانی‌های مستقیم و خاص را نسبت به رفتارشان در عراق و حمایت‌شان از شبه نظامیان که با نیروهای عراقی و ائتلافی مبارزه می‌کنند مطرح کردم.

سفیر آمریکا مدعی شد که ایرانی‌ها گفته‌اند نشست دومی‌ ‌را پیشنهاد می‌دهند.

کروکر گفت: وقتی پیشنهاد رسمی را دریافت کنیم، بررسی خواهیم کرد. وی افزود: هدف این نشست ترتیب دادن نشست‌های دیگر نبود. کروکر همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر آن که شما پیش از این گفت و گو اعلام کرده‌ بودید که درباره‌ فعالیت‌های ایرانی‌ها در عراق و ورود اسلحه از ایران به عراق گفت‌و‌گو خواهید کرد، گفت: هدف اصلی ما آن بود که در این زمینه تلاش بیشتری داشته باشیم و در این ارتباط سخن بگوییم اما طرف ایرانی آمادگی این موضوع را نداشت، همچنین ما آمده‌ بودیم که بگوییم این گونه فعالیت‌ها در عراق از سوی ایران نه تنها برای عراق بلکه برای تمامی‌ ‌منطقه خطرناک است.

سفیر آمریکا در بغداد همچنین گفت: به هر حال ما نیامده بودیم که در این گفت و گو مدارک و اسناد جهت اثبات فعالیت ایرانی‌ها در عراق ارائه بدهیم، زیرا که ما می‌دانیم ایرانی‌ها درعراق هستند و فعال می‌باشند.

کروکر تاکید کرد: همان طوری که همه می‌دانند این شایسته نیست که دیپلمات‌ها بخواهند درباره موضوعی به صورت عمیق و گسترده توضیح بدهند و من نیز مبادرت به چنین کاری نمی‌کنم.

وی هم‌چنین گفت: این دیدار چهار ساعته دیدار کاری بوده و توافق گسترده‌ای بر سر سیاست‌گذاری در عراق صورت گرفت.

سخنان کاظمی قمی در نشست

خبرگزاری‌های داخلی متن کامل سخنان حسن کاظمی‌قمی را در مقدمه این نشست منتشر کردند.

سفیر ایران در عراق با اعلام حمایت قاطع و پشتیبانی کامل ایران از دولت و ملت عراق در همه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی گفت: ایران به‌عنوان همسایه عراق با برخورداری از روابط دیرینه فرهنگی‌، مذهبی و تاریخی میان دو ملت و طولانی‌ترین مرزهای آبی و خاکی‌، اوضاع و تحولات این کشور را همواره با دقت پیگیری نموده و بر احترام به تمامیت ارضی‌، حفظ وحدت داخلی و ارتقای ثبات و امنیت در این کشور تاکید می‌کند. وی گفت: ایران همانند دوران مبارزه ملت عراق‌، تایید و حمایت همه جانبه خود را از تلاش رهبران‌، مراجع دینی و مردم‌، اعم از کرد‌، شیعه و سنی و مسیحی در فرآیند سیاسی در عراق جدید‌، سرلوحه خود قرار داد‌ه است.

کاظمی قمی با اشاره به موارد کمک ایران به شکل‌گیری دولت عراق گفت:‌ بنابراین با مروری بر عملکرد خدماتی و ارتباطات ایران در دو مقطع قبل و پس از سقوط رژیم صدام به خوبی مشهود است که نقش ایران در حمایت از مردم و دولت عراق‌، نقشی بی‌بدیل و مهم بوده است‌.

رییس هیات‌ایرانی مذاکره‌کننده با اشاره به اینکه امروز هم‌، متاسفانه مردم عراق همچنان مواجه با رنج‌ها و مشقات فراوانی هستند، گفت: متعجب هستیم که چرا می‌بایست تجهیزات ارتش و پلیس عراق ضعیف تر از گروه‌های تروریستی باشد و ارتش و پلیس سلاح‌های لازم برای دفاع از خود و ملت را نداشته باشند‌. چگونه ممکن است نیروهای مسلح عراق بتوانند در چنین شرایطی بر گروه‌های تروریستی که مجهزتر شده‌اند فائق آیند‌؟ انگیزه عدم‌تجهیز ارتش و پلیس عراق چیست‌؟

کاظمی قمی در پایان سخنان خود گفت: در چنین شرایط حساسی که عراق با اشغال طولانی و رفتار ناصحیح آنان از یکسو و ناامنی تروریست‌ها از سوی دیگر و همچنین در هم شکستن زیر‌ساخت‌ها و افول وضعیت اقتصادی مواجه است‌، دولت جمهوری اسلامی ایران برای احقاق حقوق عزیز عراق‌، هر‌گونه حمایت از دولت دموکراتیک منتخب عراق به ریاست آقای مالکی را وظیفه خود دانسته و امیدواریم این نشست منجر به سیادت هر چه سریع‌تر ملت عراق و پایان دادن به ناامنی‌ها و سرعت یافتن روند بازسازی کشور شود.