حاشیه‌های حضور رایس و متکی در نشست شرم‌الشیخ
این پرسش در حالی مطرح می‌شود که به گفته وزیر خارجه عراق برنامه‌ای برای دیدار این دو در شرم‌الشیخ تدارک دیده نشده بود. وی در عین حال گفت: مهم این بود که هر دو کشور در این نشست حضور یافتند. زیباری همچنین از نشست ایران و آمریکا در سطح کارشناسی در حاشیه شرم‌الشیخ خبر داد. در همین حال، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز از رد و بدل شدن جملاتی بین رایس و متکی هنگام صرف ناهار خبر داده است.
حاشیه‌هایی مهم‌تر از متن
طی دو روز گذشته، اجلاسی در مصر برگزار شد که هم از حیث موضوع و هم به دلیل سطح و تعداد اعضای شرکت‌کننده آن، بسیار حائز اهمیت و کم‌نظیر بود. در این اجلاس نمایندگان ۵۰کشور شرکت داشتند که بسیاری از آنان صاحب کرسی وزارت امور خارجه در کشور خود بودند.
گرچه این اجلاس به خودی خود مهم بود، اما رسانه‌های مکتوب و تصویری جهان، تمرکز ویژه‌ای بر حاشیه‌های آن داشتند. به عنوان مثال دیدار و لیدالمعلم، وزیر امور خارجه سوریه با کاندولیزا رایس و گفت‌و‌گوی منوچهر متکی با همتای بریتانیایی خود، در رسانه‌های بین‌المللی و ملی بازتاب ویژه‌ای داشت، همچنانکه برگزار نشدن جلسه‌ای برای گفت‌و‌گوی رایس و متکی مورد توجه قرار گرفت و بسیاری از خبرنگاران این موضوع را محور سوالات خود از وزرای خارجه ایران، عراق و ایالات متحده قرار دادند. حتی جملات کوتاه و رد و بدل شده میان رایس و متکی بر سر میز ناهار در روز پنجشنبه و اقدام متکی در ترک میز شام، به دلیل پوشش نامناسب نوازنده روسی ویولن، در رسانه‌ها منعکس شد.
همکاری 50کشور برای حل بحران عراق
متکی:حل مشکلات جهانی نیازمند همکاری جهانی است
وزرای خارجه انگلیس و ایران دیدار و گفتوگو کردند.
دنیای اقتصاد- طی دو روز گذشته، نمایندگان ۵۰کشور از جمله وزرای امور خارجه کشورهای همسایه عراق به علاوه اعضای دائم شورای امنیت و کشورهای درگیر در عراق در شرم‌الشیخ مصر گردهم آمدند تا با بررسی اوضاع عراق، تدابیری برای حل معضلات و کمک به دولت این کشور بیاندیشند. در این اجلاس برخی کشورها تمام یا بخشی از بدهی‌های عراق را بخشیدند و برخی کشورها از جمله ایران قول کمک‌های بلاعوض یا بلندمدت را به دولت عراق دادند.
همچنین در حاشیه این اجلاس دیدارهایی صورت گرفت. در حالی که ملاقاتی بین وزرای خارجه ایران و آمریکا صورت نگرفت، وزیر خارجه سوریه با کاندولیزا رایس دیدار و گفتوگو کرد. با این حال منوچهر متکی با تعدادی از همتایان خود از جمله مارگارت بکت، وزیر امور خارجه بریتانیا و سعودالفیصل، وزیر خارجه پادشاهی عربستان مذاکراتی داشت.
وزیر امور خارجه ایران در دیدار و گفتوگو با همتای انگلیسی‌اش در حاشیه نشست شرم‌الشیخ در مصر پیرامون مناسبات دو کشور بحث و تبادل نظر کرد.
به گزارش ایسنا، وزرای خارجه ایران و انگلیس در این دیدار با ارزیابی روند تحولات بین دو کشور تاکید کردند که طرفین باید زمینه‌های سازنده مناسبات را تقویت کنند.
همچنین، یک مقام مطلع در حاشیه کنفرانس به خبرنگار اعزامی ایسنا به شرم‌الشیخ گفت: وزیر خارجه انگلیس از دو هفته قبل به دنبال تماس و ملاقات با متکی بوده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه مارگارت بکت بعد از این دیدار به خبرنگاران گفت که این اولین باری است که با آقای متکی ملاقات می‌کنم. گفت‌وگوهای مفیدی درباره راه‌های ارتقای سطح روابط دو کشور داشتیم.
این خبرگزاری می‌افزاید این دیدار که پس از دیدار جک استرا و کمال خرازی در زمان ریاست‌جمهوری سابق در ایران اولین تماس دو کشور در سطح وزرای خارجه بوده است، با توجه به سابقه اخیر دستگیری ملوانات انگلیسی در آب‌های ایران و نیز تقابل دو کشور در قالب مناقشه هسته‌ای، اهمیت زیادی دارد.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ با بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل و فرستاده ویژه رییس‌جمهوری کشور سوئیس درباره تحولات عراق، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی بحث و تبادل نظر کرد.
منوچهر متکی در دیدار با دبیرکل سازمان ملل، به نقش سازنده ایران در عراق اشاره و اظهار کرد: مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عراق مبتنی بر اقدامات نمایشی و رویکردهای تظاهرآمیز نیست.
وی افزود: ایران همواره موضع منطقی و مبتنی بر مسوولیت و حسن همجواری را با دولت و ملت عراق تعقیب می‌کند.
متکی با تشریح مذاکرات سولانا و لاریجانی تصریح کرد: گام اولیه مثبت بوده است. آنچه که در این رابطه حائز اهمیت است اختیارات سولانا برای ورود به یک مرحله نوین، در مذاکرات ثمربخش می‌باشد.
منوچهر متکی همچنین در دیدار باخانم آگاسپی، فرستاده رییس‌جمهوری سوئیس با ارزیابی مثبت پیرامون رایزنی‌های جاری اظهار کرد: رایزنی‌های متنوع در عرصه‌های مختلف، همواره ظرفیت‌های جدید را در جهت منافع مشترک فراهم ساخته و پروژه خط لوله گاز و گسترش همکارهای اقتصادی و تجاری زمینه‌خوبی را برای تحکیم مناسبات ایجاد کرده است.
متکی از پیشنهاد طرف سوئیسی برای استمرار مشورت‌ها در ارتباط با برنامه صلح‌آمیز اتمی نیز استقبال کرد.
فرستاده ویژه رییس‌جمهوری سوئیس در این دیدار گزارشی از مشورت‌های سوئیس در ارتباط با برنامه صلح‌آمیز اتمی ارائه و ابراز امیدواری کرد که سوئیس بتواند نقش سازنده‌ای در ایجاد فضای موثرتر در مذاکرات جدید پدیدار سازد.
سعود الفیصل دیگر همتای متکی بود که در حاشیه اجلاس شرم الشیخ با اوگفت‌وگو کرد.
دیدار المعلم و رایس
در حاشیه اجلاس بین المللی شرم الشیخ،وزرای خارجه سوریه و آمریکا با هم دیدار کردند، اتفاقی که بسیاری از ناظران انتظار آن را می کشیدند.
این دیدار در رسانه‌های جهان بازتاب گسترده‌ای داشت و بسیاری از این دیدار با عنوان تلاش رایس برای شکستن یخ‌های روابط دو کشور یاد کردند. البته رایس در این کنفرانس همچنان تلاش ارتش سوریه را نسبت به ممانعت از عبور جنگ افروزان از مرزهای این کشور ناکافی دانست.
گاردین در گزارش خود درباره این دیدار نوشت، سوریه که همچون ایران از حزب‌ا... لبنان و حماس در فلسطین حمایت می کند، خواستار ارتقای مناسبات با غرب است. سوریه گرچه در افزایش روابط با اتحادیه اروپایی موفق بوده است، اما در روابط با آمریکا که این کشور را به دست داشتن در ترور رفیق حریری، رییس جمهور فقید لبنان متهم می کند،توفیقی نداشته است.
این روزنامه نوشت رایس یخ روابط سوریه و آمریکا را شکست، اما موفق به چنین کاری درباره ایران نشد.
گاردین از قول کاندولیزا رایس نوشت، گرچه او و متکی با هم ملاقات نداشتند، اما کلماتی را در پشت میز ناهار رد وبدل کرده‌اند.
مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تایید این خبر گفت که آن دو تنها به ابراز جملات معمولی در هنگام روبه رو شدن اکتفا کردند. او افزود بالاخره این دو -رایس و متکی- انسان‌های متمدنی هستند.
آنچه که از گفت‌وگوهای دور میز شام گزارش شد، به واسطه دیپلمات‌های حاضر در ضیافت شام نقل شده است و حاکی از مکالمه‌ای کنایه‌آمیز است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامات شرکت کننده در مهمانی ناهار مکالمات رد و بدل شده را این گونه گزارش کرده است: منوچهر متکی وارد مجلس می‌شود و به عربی می‌گوید: «السلام علیکم»، کاندولیزا رایس به انگلیسی سلام می‌دهد و به آقای متکی می‌گوید: «انگلیسی شما از عربی من بهتر است».
احمد ابوالغیط، وزیرخارجه مصر وارد می‌شود و به منوچهر متکی می‌گوید: «می‌خواهیم مجلس را گرم کنیم»، آقای متکی در پاسخ به انگلیسی می‌گوید: «در روسیه، مردم زمستان‌ها بستنی می‌خورند چون بستنی از هوا گرمتر است»، کاندولیزا رایس هم در واکنش به این جمله می‌گوید: «همین‌طور است».
آمادگی برای تجدید روابط
از سوی دیگر کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که کشورش حاضر است به ۲۸ سال قطع روابط با ایران پایان دهد؛ اما این امر را مشروط به توقف غنی‌سازی اورانیوم از سوی تهران کرد.
وی روز جمعه در شرم‌الشیخ مصر در نشستی مطبوعاتی گفت: حاضر بودیم با ایران مذاکره کنیم؛ اما تاکنون فرصتی دست نداده است.
رایس در عین حال ادعاهایی بی‌اساس واشنگتن مبنی بر ارسال اسلحه از ایران به عراق برای هدف قرار دادن نیروهای خارجی را تکرار کرد و خواستار جلوگیری از آن شد.
وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا شما به دنبال متکی می‌گردید؛ گفت: من به دنبال هیچکس نیستم.
از سوی دیگر وزیر امور خارجه عراق که تلاش زیادی برای ترتیب دادن ملاقاتی بین رایس و متکی کرده بود، از گفتوگو میان ایران و آمریکا در سطح کارشناسان در حاشیه اجلاس خبر داد.
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه تلویزیونی الجزیره، هوشیار زیباری، وزیر امور خارجه عراق در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با احمد ابوالغیظ همتای مصری‌اش تاکید کرد که نشست بین هیات‌های ایران و آمریکا در سطح کارشناسان دو کشور در حاشیه‌ی کنفرانس شرم‌الشیخ برگزار شد.
وی تاکید کرد این نشست در سطح وزرای امور خارجه دو کشور نبوده است.
زیباری ادامه داد: نشست شرم‌الشیخ گامی موثر را در کاهش تنش‌ها بین آمریکا، ایران و سوریه اتخاذ کرده و موجب جلوگیری از تبدیل عراق به عرصه تسویه حساب‌های خارجی شده است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه چرا بر خلاف اظهارات روز پنج‌شنبه‌اش در خصوص تلاش جهت برگزاری نشست بین منوچهر متکی و کاندولیزارایس این دیدار برگزار نشد، اظهار داشت: دیدارهای مستقیم بین وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در این نشست صورت گرفته اما این دیدارها بدون مذاکره بودند.
زیباری افزود: اما با توجه به نشست کارشناسی ایران و آمریکا باید بگوییم به رغم برگزاری نشست وزرای امور خارجه فضا و جو حاکم در حال حاضر مثبت است.
وی همچنین در خصوص بیانیه پایانی نشست شرم‌الشیخ تاکید کرد: این بیانیه در بر گیرنده تمامی خواسته‌ها و نیازهای دولت عراق از کشورهای همجوار بوده است.
وی نشست شرم‌الشیخ را یک نشست موفق دانست که اهداف زیادی را تحقق بخشیده است.
وزیر امور خارجه عراق تصریح کرد: در این نشست مسوولیت‌های کشورهای همجوار عراق در قبال تلاش‌ها‌ی دولت جهت مبارزه با تروریسم و تحقق امنیت و حمایت از این تلاش‌ها مشخص شده است.
زیباری در خصوص تعیین جدول زمانی برای عقب نشینی نیروهای خارجی از عراق اظهار داشت: به این موضوع در بیانیه پایانی نشست شرم‌الشیخ اشاره‌ای نشده است، زیرا مساله خروج نیروهای خارجی از عراق به موضع‌گیری دولت عراق و تصمیم شورای امنیت بستگی دارد.
وی افزود: همه می‌دانیم خروج نیروهای ائتلاف از عراق مستلزم آمادگی کامل نیروهای عراقی برای پذیرش مسوولیت‌های امنیتی است و با توجه به اینکه تا پایان سال ۲۰۰۷ زمان ماموریت نیروهای ائتلاف در عراق به پایان می‌رسد پس از آن همه چیز به درخواست دولت عراق جهت تمدید این مساله و نهایتا تصمیم شورای امنیت بستگی دارد.
سخنرانی متکی در اجلاس
وزیر امور خارجه کشورمان در دومین روز اجلاس به ایراد سخنرانی پرداخت.
متکی در این سخنرانی گفت: ما برقراری ثبات و آرامش، تحکیم وحدت و حاکمیت ملی، حفظ تمامیت ارضی عراق، برخورداری مردم آن کشور از دولت مستقل و دموکراتیک و نیز حق کامل تعیین سرنوشت خویش را کاملا همسو با منافع ملی خود می‌دانیم.
به گزارش ایسنا، وزیر امورخارجه در سخنرانی خود در اجلاس شرم‌الشیخ گفت: ما هم اکنون با دور باطلی در عراق مواجه هستیم. تروریست‌ها ادعای مبارزه با اشغالگری را دارند و اشغالگران ادامه حضور خود را به بهانه مقابله با تروریسم توجیه می‌کنند. بنابراین اشغال و تروریسم ریشه همه مشکلات در عراق به شمار می‌رود. نباید تردیدی وجود داشته باشد که ادامه افزایش اعمال تروریستی در عراق تاکنون ناشی از اتخاذ روش‌ها و سیاست‌های نادرستی بوده است که توسط نیروهای خارجی اتخاذ شده است، از این رو به اعتقاد ما ادامه اشغال عراق دلیل اصلی ادامه بحران است. دولت آمریکا باید مسوولیت‌های ناشی از اشغال کشور عراق را بپذیرد و نباید با بی‌مسوولیتی و فرار به جلو به متهم کردن دیگران بپردازد. از آن دولت انتظار می‌رود برای اعاده آرامش به عراق برنامه خود را برای آن کشور ادامه دهد. مردم عراق حق دارند انتظار داشته باشند همان‌گونه که کشورشان براساس یک برنامه از پیش طراحی شده به اشغال در‌آمد، برای خاتمه اشغال نیز برنامه‌ای مشخص وجود داشته باشد. چنین برنامه‌ای می‌تواند مردم عراق را قادر سازد تا افق‌های روشن‌تری را در برابر خود شاهد باشند.
متکی پیشنهاد‌های جمهوری اسلامی ایران را برای حل معضل عراق و خروج «نیروهای اشغالگر» به این شرح ارائه کرد: حمایت کافی بین المللی و منطقه‌یی از دولت جناب آقای نوری مالکی به عنوان دولت قانونی و مشروع عراق که محصول یک روند دموکراتیک است.اعطای هر‌چه بیشتر و سریع‌تر اختیارات کامل به دولت عراق برای تصمیم گیری در کلیه حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و به خصوص امنیتی. سپردن امور امنیتی به دست دولت عراق موثرترین راه برای مبارزه با ناامنی‌ها و بازگشت آرامش به عراق است. تقویت و تجهیز نیروهای مسلح و دولت منتخب عراق جهت آمادگی بیشتر برای تقبل مسوولیت‌های خود. و بلاخره اراده قاطع برای کمک به بازسازی عراق.
متکی در پایان گفت: اجازه دهید سخنان خود را با یادآوری اسارت دیپلمات‌های کشورم در عراق به پایان برم. بی‌تردید حمله به سرکنسولگری ایران در اربیل و ربودن دیپلمات‌های ایرانی نقض فاحش کنوانسیون‌های بین‌المللی، نقض حاکمیت ملت عراق و بی‌احترامی آشکار به دولت و ملت عراق به شمار می‌رود. ما عاملان این ماجراجویی ناشیانه را مسوول تبعات ناشی از اقدام خود دانسته و خواستار آزادی بلادرنگ ماموران کنسولگری ایران هستیم.
بخشش بدهی‌ها
ایالات‌متحده و دولت عراق خواستار دریافت کمک‌های خارجی برای بازسازی این کشور بوده‌اند.
مقامات عراقی موفق شدند موافقت اجلاس شرم‌الشیخ را به اعطای کمک‌های مالی به این کشور جلب کنند.
نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق، در سخنرانی افتتاحیه خود در این اجلاس خواستار چندین میلیارد دلار کمک به صورت اعطای وام، سرمایه‌گذاری و به خصوص بخشودگی بدهی خارجی این کشور شد.
جمهوری اسلامی ایران نیز با پرداخت وام یک‌میلیارد دلاری به عراق با بازپرداخت 30 ساله به دولت این کشور کمک می‌کند.
در مجموع، روز اول اجلاس شرم الشیخ موفق شد نظر مساعد کشورهای شرکت کننده را برای کمک‌هایی حدود ۳۰میلیارد دلار به شکل اعتبار مستقیم مالی یا بخشودگی بدهی‌های قبلی عراق جلب کند.
کنفرانس خبری متکی
منوچهر متکی در کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست شرم‌الشیخ تاکید کرد: حل مشکلات جهان نیازمند یک راه‌حل و همکاری جهانی است.
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه تلویزیونی الجزیره، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه‌ی کشورمان در پایان نشست شرم‌الشیخ در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: جامعه‌ی بین‌المللی باید حق مشارکت تمامی کشورها را در حل مشکلات جهان به رسمیت بشناسد و نمی‌توان یک یا دو کشور را از این حق محروم کرد.
وی افزود: مشکل اصلی مردم عراق بحران امنیتی حاکم بر این کشور است که توسط عناصری صورت می‌گیرد که دیروز حاکمیت این کشور را در دست داشته و شدیدترین شکنجه‌ها را علیه آنها تحمیل می‌کردند و امروز به عنوان عوامل جنایتکار حزب بعث و بقایای نظام دیکتاتوری و گروه‌های تروریستی به دنبال انتقام گیری از مردم عراق و ایجاد شکاف بین گروه‌های مختلف سنی، شیعه، کرد و ترکمن هستند که تجربه سال‌ها همزیستی مسالمت‌آمیز را پشت سر گذاشتند.
متکی تصریح کرد: آنهایی که ساختارهای زیربنایی عراق را هدف قرار می‌دهند و یا از سرویس‌دهی و خدمات رسانی به مردم ممانعت می‌کنند دشمنان اصلی مردم عراق هستند.
وی عنوان داشت: سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه و جانبدارانه واشنگتن نیز عامل اصلی وضعیت پیچیده‌ای است که امروز در عراق حاکم است.
وزیر امور خارجه‌ی کشورمان در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اتهام وجود سلاح‌های ایرانی در عراق و وجود دیگر گروه‌های تروریستی به غیر از گروه‌های بعثی در عراق گفت: بقایای حزب بعث بخشی از عناصر تروریستی عراق محسوب می‌شوند؛ همانطور که القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی نیز در این کشور فعالیت می‌کنند. اما ایران بخشی از راه‌حل برای عراق است نه مشکل این کشور.
وی افزود: طی سال‌های جنگ تحمیلی و ضرر و زیان‌های زیادی که ایران طی این جنگ متحمل شد، ما با بی‌توجهی کشورهای عربی روبه‌رو بودیم؛ اما همانطور که دیدید چهل و هشت ساعت پس از حمله عراق به کویت ایران با صدور بیانیه‌ای این حمله را محکوم کرده و عقب نشینی نیروهای عراقی از این کشور را خواستار شد.
وی در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر دیدار با کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا و یا شروط ایران برای برگزاری این نشست عنوان داشت: روز پنجشنبه دیدار گروهی وزرای امور خارجه انجام شد؛ اما دیدار جداگانه‌ای بین ایران و آمریکا صورت نگرفت و هیچگونه زمانی نیز برای برگزاری این دیدار تعیین نشد.
وی افزود: در خصوص مسایل مربوط به ایران و آمریکا و روابط دو جانبه وضعیت سخت و دشواری حاکم است. آمریکا با درخواست‌هایی از سوی ایران روبه‌روست و این در حالی است که نیمی از کشورهای منطقه معتقدند که آمریکا باید در برخورد با مسایل منطقه سیاست‌های خود را تغییر بدهد و این موضوع به ویژه در خصوص سیاست‌های این کشور طی سال‌های اخیر در عراق، افغانستان و لبنان وجود دارد.
متکی در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه‌ی الجزیره مبنی بر حل مشکلات بین ایران و آمریکا و پیشنهاد برگزاری کنفرانس بین‌المللی جهت حل این مشکل گفت: حل مشکلات بین ایران و آمریکا نیازمند زمانی طولانی است. حل مشکلات ریشه‌ای طرفین به این سهولت امکان پذیر نیست اما در خصوص اظهارنظر برخی از مسوولان آمریکایی در خصوص برقراری رابطه با ایران باید گفت در حال حاضر یک اراده سیاسی برای از بین رفتن این مشکلات وجود ندارد و چنانچه این عزم و اراده سیاسی بوجود آید، این مساله قابل بررسی است.
ارسال نظر