سیده مرضیه شفاپور

نسخه اول کتاب «افسانه‌های کانتربری» نوشته جفری چاوسر، در سال ۲۰۰۶ بالاترین قیمت را در حراج خانه «کریستی» در لندن از آن خود کرد. در دنیای امروز که نشر الکترونیکی، دنیای چاپ و به تبع آن عالم کتاب را به حاشیه رانده و کتابخانه‌ها در آستانه موزه شدن قرار دارند، اقبال روزافزون به نسخه‌های دست‌نویس نویسندگان بزرگ، بسیار قابل توجه است.

«افسانه‌های کانتربری» که در دنیای غرب همتای «هزار و یک‌شب» در مشرق زمین است، کتابی‌ است که قصه‌ها، افسانه‌ها و روایت‌های جهان قدیم را در بر می‌گیرد. از جادو جمبل گرفته تا اصول طب قدیم و ستاره‌شناسی و غیره. البته این کتاب، در کنار نشان دادن راز و رمز زندگی در دنیای باستانی غرب، از نظر قدرت قصه‌گویی و روایت‌پردازی هم جایگاه در خوری دارد. جفری چاوسر، شاعر و نویسنده بزرگ انگلیسی که در سال ۱۳۴۲ میلادی به دنیا آمد. خانواده‌اش از اعیان لندن بودند و به همین دلیل، سفر و تجارت به دور دنیا از جمله سرگرمی‌های آنان بود. چاوسر در جوانی به استخدام دولت پادشاهی انگلستان درآمد و توانست از امکانات بی‌بدیل آن بهره‌مند شود. او با استفاده از همین مزیت، در سراسر اروپا سیر و سفر کرد و نشانه‌ها حاکی از آن است که روایت‌های پراکنده «افسانه‌های کانتربری» را در سفری چند ماهه به ایتالیا جمع‌آوری و تدوین کرده و بعدها آن را به منبع اصلی شاهکارش تبدیل کرده است. «افسانه‌های کانتربری» در فاصله سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۰ میلادی نوشته شده است. مورخان اروپایی، این اثر چاوسر را با شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی مقایسه کرده‌اند. نکته جالب این جا است که دست‌نویس «افسانه‌های کانتربری» هنوز موجود است و در سال ۲۰۰۶ به قیمت ۴میلیون و ۶۲۲هزار دلار به فروش رفته که بالاترین قیمت در دنیای چاپ و نشر و کتاب‌های تاریخی بوده است. اما حتی از نسخه‌های چند قرن پیش شاهنامه فردوسی، اثری به جا نمانده است!