دنیای‌اقتصاد- رییس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در حالی از بررسی پنج گزینه مختلف برای قیمت بنزین در چارچوب بودجه ۸۶ خبر داده است که گزینه دلخواه دولت کاملا متفاوت از هر پنج‌گزینه در دست بررسی است و این پرسش را به ذهن متبادر می‌کند که آیا پیشنهاد موردنظر دولت خط خورده است؟.

گزینه دلخواه دولت که در قالب لایحه جداگانه‌ای به مجلس ارائه شده و بودجه ۸۶ نیز در چارچوب آن طراحی شده، آن است که بنزین تولید داخلی با حدود ۱۵میلیون لیتر بنزین وارداتی برای هر روز (مجموعا ۶۰میلیون لیتر برای هر روز) در قالب سهمیه‌بندی و قیمت یکسان ارائه شود، اما در گزینه سهمیه‌بندی در دست بررسی کمیسیون انرژی، بنزین وارداتی باید به قیمت تمام شده عرضه شود و دولت فقط مجاز است بنزین داخلی را به قیمت ۸۰تومان در قالب سهمیه‌بندی عرضه کند.

قیمت ۲۵۰تومان، قیمت ۵۰۰تومان و پرداخت نقدی یارانه از دیگر گزینه‌های تحت بررسی کمیسیون انرژی مجلس است. اهمیت نظر کمیسیون انرژی در آن است که مجلس ابتدائا روی آن رای‌گیری می‌کند، مگر آنکه پیشنهاد جایگزین قدرتمندی در صحن علنی رای نمایندگان را به خود جلب کند. کمیسیون انرژی بررسی می کند:

پنج پیشنهاد تعیین قیمت بنزین در سال ۸۶

یارانه واردات بنزین

براساس جزء ۷ بند «ج» تبصره «۱۱» لایحه بودجه۸۶ به شرکت ملی نفت ایران اجازه داده می‌شود در مقابل صادرات نفت‌خام و معاوضه آن حداکثر تا سقف یارانه مندرج در قانون بودجه کل کشور حداکثر تا معادل ارزی مبلغ ۳۳ هزار و۸۲۰ میلیارد ریال نسبت به واردات بنزین و نفت گاز مورد نیاز کشور اقدام کند منابع و مصارف این جزء در ردیف‌های ۲۱۰۱۰۳ و ۵۰۳۷۴۸ منظور در قسمت‌های سوم و چهارم این قانون به‌صورت جمعی - خرجی منظور می‌شود. از میزان ۳۳ هزارو ۸۲۰ میلیارد ریال واردات نفت و گاز به میزان ۲۲ هزارو ۵۰۰ میلیارد ریال معادل ۲۵۰۰میلیون دلار بابت واردات بنزین و ۱۱ هزار ۵۷۰ میلیارد ریال معادل ۱۳۰۰میلیون دلار بابت واردات نفت و گاز هزینه خواهد شد.

براساس قیمت بین‌المللی بنزین اگر ارزش هر لیتر بنزین به ازای هر دلار معادل ۸۹۰۰ ریال را ۳۴۹۰ ریال در نظر بگیریم. یارانه هر لیتر بنزین از مابه‌التفاوت قیمت فروش در ایران و قیمت بین‌المللی محاسبه می‌شود که رقمی در حدود ۲۶۹۰ ریال برای هر لیتر بنزین است.از آن‌جا که هر تن متریک بنزین معادل ۵/۸ بشکه (۵/۱۳۵۱ لیتر) است. بنابراین با توجه به قیمت FOB خلیج فارس، هر (۵/۱۳۵۱ لیتر) برابر ۵۳۰ دلار است.

به این ترتیب با اختصاص ۲۵۰۰ میلیون دلار بابت واردات بنزین می‌توان به میزان ۶ میلیارد و ۳۷۵ میلیون لیتر بنزین وارد کشور کرد که با توجه به مابه‌التفاوت قیمت هر لیتر بنزین ۳۴۹۰ ریال در سطح بین‌المللی و قیمت هر لیتر بنزین ۸۰۰ ریال در داخل کشور مشاهده می‌شود که میزان یارانه پرداخت شده بابت بنزین وارداتی برابر ۱۷۱۴۸۷۵۰میلیون ریال خواهد شد.به‌طور کلی با توجه به مصرف بنزین در ایران که حدود ۲۵میلیارد لیتر در سال است. یارانه حاصله حدود ۶۷۲۵۰میلیارد ریال خواهد شد. که از این میزان یارانه، بیش‌تر اقشار مرفه جامعه منتفع شوند. (هرچند که دهک‌های پایین درآمدی نیز به لحاظ پایین بودن قیمت خدمات حمل و نقل عمومی که منبعث از حامل‌های انرژی ارزان قیمت در ایران است، به نوعی از این یارانه استفاده می‌کنند).

در این جدول مشاهده می‌شود که در قالب بودجه مصوب و متمم آن در سال ۱۳۸۵، بالغ بر ۵میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه شده است.

این رقم در مقایسه با ۲۵۰۰میلیون دلار بودجه اختصاص یافته برای واردات بنزین در سال ۱۳۸۶ نشان‌دهنده کاهش این بودجه به میزان ۵۰درصد در سال ۱۳۸۶ می‌باشد که با در نظر گرفتن سطح تقاضا برای بنزین در کشور به دنبال افزایش تولیدات خودرو، این رقم بسیار کم است. مگر آنکه حقیقتا دولت در نظر داشته باشد که نظام سهمیه‌بندی تولید بنزین داخلی را به همراه تعیین یک قیمت هدف برای بنزین وارداتی اعمال کند تا از تخصیص مصارف ارزی و یا فروش نفت‌خام به‌صورت جمعی - خرجی رهایی یابد.

رییس کمیسیون انرژی مجلس از بررسی پیشنهادهای بنزین ۲۵۰تومانی، ۵۰۰‌تومانی، آزادسازی، سهمیه‌بندی و پرداخت مابه‌التفاوت بهای بنزین داخلی و وارداتی در سال آینده خبر داد.

کمال دانشیار در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به آخرین تصمیمات و پیشنهادهای این کمیسیون در خصوص لایحه بودجه پیشنهادی دولت گفت: در‌خصوص نحوه قیمت‌گذاری و عرضه بنزین برای سال آینده، چندین گزینه در کمیسیون انرژی مطرح بوده که در حال بحث و بررسی است. وی افزود: یکی از گزینه‌های مورد بررسی، تداوم روند موجود یعنی واردات بنزین است که در این صورت، دولت باید قریب به ۹ میلیارد دلار صرف واردات بنزین و گازوئیل در سال آینده کند.

دانشیار گفت: گزینه بعدی در این خصوص، افزایش بهای بنزین تا سقف هزینه واردات آن یعنی لیتری ۵۰۰ریال است که براین اساس، مابه‌التفاوت بهای بنزین در طول سه سال که با محاسبه تورم لیتری ۱۲۵تومان می‌شود، به هر خانوار پرداخت می‌شود. در این صورت، یک حساب بانکی برای پدر هر خانواده افتتاح و این مابه‌التفاوت ۳۷۵‌تومان به حساب وی واریز می‌‌شود. رییس کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به دیگر راه‌حل‌های مطرح، خاطرنشان کرد: راه‌حل‌های دیگر نیز وجود دارد که در واقع حد وسط دو راه‌حل یادشده محسوب می‌شود.

وی در ادامه گفت: استفاده از کارت‌ هوشمند سوخت و رعایت سهمیه در نظر گرفته شده برای هر خودرو از دیگر روش‌های پیشنهادی مطرح شده است. در این صورت خودروها تا سقف سهمیه تعیین شده با نرخ ۸۰تومان سوخت‌گیری و مازاد برآن با قیمت وارداتی تمام شده سوخت‌گیری خواهند کرد. به گفته دانشیار، عرضه بنزین به قیمت متوسط بهای بنزین وارداتی و داخلی که حدود ۲۵۰تومان می‌شود، یکی دیگر از راه‌حل‌های پیشنهادی است که در این صورت، کلیه خودروها با این نرخ، سوختگیری می‌کنند و سهمیه برداشته می‌شود.

رییس کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: هدف در نهایت آزادسازی بهای بنزین است، حال اینکه این امر در یک افق ۵‌ساله محقق شود یا اینکه به یک‌باره انجام پذیرد، مورد بحث و اختلاف است. همچنین کمیسیون انرژی در بررسی لایحه بودجه سال ۸۶ کل کشور پیشنهادی را در دست بررسی دارد که بر مبنای آن دولت بنزین را از ابتدای تابستان سال آینده به نرخ ۵۰۰‌تومان در تمام کشور به فروش برساند. به گزارش خبرگزاری فارس، این پیشنهاد یکی از ۵ گزینه دیگر است و بعید است در صحن علنی مجلس به تصویب برسد. در یکی از گزارش های کمیسیون انرژی که آن را به کمیسیون تلفیق بودجه ارائه کرده پیشنهاد مزبور را در تبصره ۱۱ ارائه نموده است. در این پیشنهاد آمده است: دولت مکلف است نسبت به سهمیه‌بندی و توزیع بنزین بر اساس این پیشنهاد اقدام کند. طبق این پیشنهاد که در کمیسیون انرژی به تصویب رسیده است دولت مکلف است قیمت بنزین را از ابتدای تابستان ۱۳۸۶ به نرخ ۵۰۰۰‌ریال در تمام کشور به فروش برساند. همچنین ما‌به‌التفاوت قیمت (هر لیتر ۳۷۵۰‌ریال) به مصرف‌کننده از «طریق فیش بانکی» به حساب بستانکار مصرف‌کننده عودت داده شود. بر اساس مصوبه کمیسیون انرژی مصارف عمومی «حمل و نقل عمومی» از سهم خودروهای شخصی تفکیک شده و مانده بنزین تولید داخل بین دارندگان خودروهای شخصی و موتور سیکلت‌ها به نسبت چهار به یک تقسیم می‌شود.

آیین‌نامه‌های اجرایی این پیشنهاد توسط وزارتخانه‌های اقتصاد و نفت تهیه و به تصویب هیات‌دولت خواهد رسید. همچنین پیشنهاد شده مازاد درآمد ناشی از این صرفه‌جویی و صادرات بنزین صرف امور حمل‌و‌‌نقل جاده‌ای و آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها و ایجاد اشتغال شود. مصوبات و پیشنهادات کمیسیون انرژی در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. `رییس کمیسیون انرژی مجلس از بررسی پیشنهادهای بنزین ۲۵۰تومانی، ۵۰۰‌تومانی، آزادسازی، سهمیه‌بندی و پرداخت مابه‌التفاوت بهای بنزین داخلی و وارداتی در سال آینده خبر داد.

کمال دانشیار در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به آخرین تصمیمات و پیشنهادهای این کمیسیون در خصوص لایحه بودجه پیشنهادی دولت گفت: در‌خصوص نحوه قیمت‌گذاری و عرضه بنزین برای سال آینده، چندین گزینه در کمیسیون انرژی مطرح بوده که در حال بحث و بررسی است. وی افزود: یکی از گزینه‌های مورد بررسی، تداوم روند موجود یعنی واردات بنزین است که در این صورت، دولت باید قریب به ۹ میلیارد دلار صرف واردات بنزین و گازوئیل در سال آینده کند.

دانشیار گفت: گزینه بعدی در این خصوص، افزایش بهای بنزین تا سقف هزینه واردات آن یعنی لیتری ۵۰۰ریال است که براین اساس، مابه‌التفاوت بهای بنزین در طول سه سال که با محاسبه تورم لیتری ۱۲۵تومان می‌شود، به هر خانوار پرداخت می‌شود. در این صورت، یک حساب بانکی برای پدر هر خانواده افتتاح و این مابه‌التفاوت ۳۷۵‌تومان به حساب وی واریز می‌‌شود. رییس کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به دیگر راه‌حل‌های مطرح، خاطرنشان کرد: راه‌حل‌های دیگر نیز وجود دارد که در واقع حد وسط دو راه‌حل یادشده محسوب می‌شود.

وی در ادامه گفت: استفاده از کارت‌ هوشمند سوخت و رعایت سهمیه در نظر گرفته شده برای هر خودرو از دیگر روش‌های پیشنهادی مطرح شده است. در این صورت خودروها تا سقف سهمیه تعیین شده با نرخ ۸۰تومان سوخت‌گیری و مازاد برآن با قیمت وارداتی تمام شده سوخت‌گیری خواهند کرد. به گفته دانشیار، عرضه بنزین به قیمت متوسط بهای بنزین وارداتی و داخلی که حدود ۲۵۰تومان می‌شود، یکی دیگر از راه‌حل‌های پیشنهادی است که در این صورت، کلیه خودروها با این نرخ، سوختگیری می‌کنند و سهمیه برداشته می‌شود.

رییس کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: هدف در نهایت آزادسازی بهای بنزین است، حال اینکه این امر در یک افق ۵‌ساله محقق شود یا اینکه به یک‌باره انجام پذیرد، مورد بحث و اختلاف است. همچنین کمیسیون انرژی در بررسی لایحه بودجه سال ۸۶ کل کشور پیشنهادی را در دست بررسی دارد که بر مبنای آن دولت بنزین را از ابتدای تابستان سال آینده به نرخ ۵۰۰‌تومان در تمام کشور به فروش برساند. به گزارش خبرگزاری فارس، این پیشنهاد یکی از ۵ گزینه دیگر است و بعید است در صحن علنی مجلس به تصویب برسد. در یکی از گزارش های کمیسیون انرژی که آن را به کمیسیون تلفیق بودجه ارائه کرده پیشنهاد مزبور را در تبصره ۱۱ ارائه نموده است. در این پیشنهاد آمده است: دولت مکلف است نسبت به سهمیه‌بندی و توزیع بنزین بر اساس این پیشنهاد اقدام کند. طبق این پیشنهاد که در کمیسیون انرژی به تصویب رسیده است دولت مکلف است قیمت بنزین را از ابتدای تابستان ۱۳۸۶ به نرخ ۵۰۰۰‌ریال در تمام کشور به فروش برساند. همچنین ما‌به‌التفاوت قیمت (هر لیتر ۳۷۵۰‌ریال) به مصرف‌کننده از «طریق فیش بانکی» به حساب بستانکار مصرف‌کننده عودت داده شود. بر اساس مصوبه کمیسیون انرژی مصارف عمومی «حمل و نقل عمومی» از سهم خودروهای شخصی تفکیک شده و مانده بنزین تولید داخل بین دارندگان خودروهای شخصی و موتور سیکلت‌ها به نسبت چهار به یک تقسیم می‌شود.

آیین‌نامه‌های اجرایی این پیشنهاد توسط وزارتخانه‌های اقتصاد و نفت تهیه و به تصویب هیات‌دولت خواهد رسید. همچنین پیشنهاد شده مازاد درآمد ناشی از این صرفه‌جویی و صادرات بنزین صرف امور حمل‌و‌‌نقل جاده‌ای و آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها و ایجاد اشتغال شود. مصوبات و پیشنهادات کمیسیون انرژی در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.