تئاترهای روی صحنه با نگاهی به آمار تماشاگرانشان
۱۲۵روز، ۱۲۵هزار نفر حوالی تئاتر شهر
نگاه سوم – روزگار تئاتر ما روزگار سردی است، هر چند در‌این اوضاع و احوال عده‌ای تماشاگر پر و پا قرص در حوالی تئاتر شهر جمع می‌شوند و به تئاتری‌ها انرژی می‌دهند،اما با‌این حال روزگار سوت و کور نمایش در‌ایران ادامه دارد.
رویا تیموریان و مجید جعفری در صحنه‌ای از نمایش «همه فرزندان خانم آغا» به کارگردانی حسین کیانی
نگاه سوم - روزگار تئاتر ما روزگار سردی است، هر چند در‌این اوضاع و احوال عده‌ای تماشاگر پر و پا قرص در حوالی تئاتر شهر جمع می‌شوند و به تئاتری‌ها انرژی می‌دهند،اما با‌این حال روزگار سوت و کور نمایش در‌ایران ادامه دارد. چه خوب می‌شد اگر جلوی همه مکان‌های فرهنگی ما و سالن‌های خالی از تماشاگر سینماها، مثل گالری‌های جلوی محوطه تئاتر شهر بود که در ساعات اجرای کارها جمعیت در آن موج می‌زند. اما این‌گونه نیست و کسی هم فکری به حال کارهای نمایشی‌ایران نمی‌کند. با این حال مجموعه تئاتر شهر طی ۱۲۵ روز در پنج تالار نمایشی خود پذیرای ۱۲۵ هزار و ۷۷۸ تماشاگر شد. این رقم شاید در نگاه اول رقم قابل ملاحظه‌ای بیاید، اما اگر به تعداد سالن‌ها و نمایش‌ها منهای نمایش‌هایی که در تماشاخانه‌ایرانشهر که در حال حاضر برای خودش قطب دوم تئاتر شهر تهران شده است، دقت کنیم کاستی‌های قابل ملاحظه‌ای را در آن می‌بینیم. در این مجال به تئاترهای روی صحنه تئاتر شهر و تعداد تماشاگران آن نگاهی گذرا می‌اندازیم.
نمایش منهای دو که از هشتم تیرماه با کارگردانی داوود رشیدی در تالار ۵۷۹ نفری اصلی تئاتر شهر اجرا شد، با ۵۰ اجرا پذیرای ۲۱۱۳۷ تماشاگر شد. داوود رشیدی کارگردان این نمایش درباره نمایشش گفت: «اجرای این نمایشنامه دغدغه یک‌ساله من است، ولی طی یک سال گذشته با توجه به مسائل و اتفاقاتی که در کشور رخ داد، ترجیح دادم که در فضای آرام‌تری این نمایش را روی صحنه ببرم.»
رشیدی در ادامه گفت: گرچه معتقدم مردم برای درس گرفتن، «به تماشای تئاتر نمی‌آیند، اما قصدم این بود و ارتباط مخاطب امروز ایرانی با این نمایش هدف نهایی من بود که خوشبختانه در این مدت به آن رسیدم.»
همچنین نمایش همه فرزندان خانم آغا به کارگردانی حسین کیانی که از ۱۷ مرداد در سالن چهارسو اجرایش را آغاز کرده بود، با حضور ۲۷۲۲ تماشاگر و ۲۴ اجرا به اجرای خود ادامه می‌دهد. همه فرزندان خانم آغا روایت خانواده‌ای است که به وسیله افراط گرایی‌های بی‌اندازه خانم آغا/ رویا تیموریان در خانواده به نابودی کشیده می‌شود. خانم آغا که زنی است مذهبی، تا مرحله‌ای پیش می‌رود که خود را امامزاده می‌خواند، ملکش که در رهن بانک است را نظر کرده ائمه می‌داند. غرور بی‌اندازه خانم آغا او را به شخصی متوهم و بیمار تبدیل می‌کند و این مساله به نابودی همه آینده فرزندانش ختم می‌شود.
نمایش همه فرزندان خانم آغا روایتی است طنز اما تلخ، گاهی پوچ که پوچ بودن زندگی بر فرزندان خانم آغا اثبات می‌شود. آنها به مرحله‌ای می‌رسند که نا امیدی تمام زندگی شان را در بر می‌گیرد.
فضاسازی نمایش تا حد بسیار زیادی قابل توجه است. ریتم خوب نمایش که به مخاطب امکان این را می‌دهد که به عمق فاجعه نگاهی بیندازد، از دیگر نکات ویژه این نمایش است. بازی خوب و روان بازیگران نمایش نیز مخاطب را از‌این سردرگمی‌و ناامیدی خسته نمی‌کند.
نمایش اتللو نیز به عنوان تازه‌ترین اثر نمایشی عاطفه تهرانی که از ۲۴ تیرماه اجرای خود را در تالار ۱۱۵ نفری قشقایی آغاز کرده بود، با ۱۹ اجرا و ۱۵۰۴ تماشاگر به اجرای خود ادامه می‌دهد.این متن کلاسیک ویلیام شکسپیر که بدون دیالوگ اجرا می‌شود، فرم تازه‌ای از اجرای یک متن معروف و کلاسیک است. در این نمایش به علت عدم وجود دیالوگ چشم مخاطبان وظیفه مضاعفی را دارد.
نمایش خانه برنارد آلبا نیز به کارگردانی زهرا صبری از ۲۰ مرداد در سالن ۱۰۳ نفری سایه روی صحنه رفت و با پشت سرگذاشتن ۱۷ اجرا و ۸۶۸ تماشاگر اجرای خود را ادامه می‌دهد. نمایش خانه برناردآلبا یکی از قدیمی‌ترین نمایشنامه‌های معروف فدریکو گارسیا لورکا است که در انتقاد به جامعه سنت‌گرا و فرهنگ بسته و فالانژ جامعه فئودالیته روستایی آن زمان اسپانیا نوشته شده است. لورکا در این اثر خود نیز جایگاه و موقعیت کم اهمیت زنان در جامعه خرافه‌گرا و عقب افتاده و مذهبی را شاعرانه به تصویر می‌کشد؛ آن چه که نشان می‌دهد تعصب و عقاید ایدئولوژیک بی‌تدبیرانه نتیجه‌ای جز ویرانی برای خانواده سرشناس آلبا ندارد.
نمایش تنها سگ اولی می‌داند که چرا پارس می‌کند مکبث به کارگردانی ابراهیم پشت‌کوهی است که از ۱۵ شهریور در کارگاه نمایش با ظرفیت ۳۷ صندلی و با شش اجرا و ۱۶۵ تماشاگر ادامه دارد.این اثر نمایشی محصول گروه تئاتر پیتووک و اقتباسی از نمایش «مکبث» نوشته ویلیام شکسپیر است و خلاصه آن نیز بدین شرح است: مکبث برای به دست آوردن عنوان «بابای بزرگ زار»، «دانکن» را می‌کشد و از آنجا که برای رسیدن به‌این عنوان نیاز است که ۱۷ باد تسخیر شود و چون مکبث تمام بادها را در اختیار ندارد، بادها برای نابودی و از بین بردن مکبث اقدام می‌کنند.
نمایش نورا به کارگردانی علیرضا کوشک‌جلالی که از ۱۸ شهریور اجرای خود را در تالار ۵۷۹ نفری اصلی آغاز کرد نیز پس از سه اجرا پذیرای ۴۱۱ تماشاگر شده است. نمایش نورا اقتباسی است از خانه عروسک هنریک‌ایبسن که به موضوع تلخ روابط انسانی و جایگاه زنان در جامعه مرد سالار می‌پردازد. این نمایش سنت ستیز در زمان نگارش دشمنان زیادی را برای ایبسن رقم زد و کار به جایی رسید که در اروپا روی کارت‌های عروسی و میهمانی نوشته می‌شد: لطفا درباره نمایشنامه خانه عروسک صحبت نکنید. می‌توان گفت‌این نمایشنامه یکی از پایه‌های فمینیسم را بنا می‌نهد که ایبسن با آن به جنگ انسان‌های نخ‌نما شده جامعه رفت. از ۱۸ فروردین ۱۳۸۹ تا یکشنبه ۲۱ شهریور ماه ۱۲۵۷۷۸ نفر از نمایش‌های مجموعه تئاتر شهر دیدن کرده‌اند.
ارسال نظر