روایت سخنگوی اقتصادی دولت از اوضاع پولی، ارزی و تصمیمات یارانه‌ای
عکس: خبرگزاری مهر، اشرف طباطبایی

سخنگوی اقتصادی دولت در کنفرانس مطبوعاتی ارائه کرد
گزارش شاخص‌های اصلی اقتصاد کشور
دنیای اقتصاد - زهراواعظ: زمان دقیق اجرای قانون یارانه‌ها، وضعیت شاخص بورس، وضعیت دخایر ارزی در بانک‌های خارجی، اصلاح قانون پولی و بانکی، مالیات بر ارزش افزوده، پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران، اصلاح قانون اصل ۴۴، رشد سرمایه‌گذارى در ایران و نیز کسری بودجه از جمله موضوعاتی بود که دیروز شمس‌الدین حسینی، سخنگوی اقتصادی دولت در جمع اصحاب رسانه به آنها پاسخ داد.
در این نشست حسینی بر اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در نیمه دوم سال تاکید کرد؛ اما باز هم زمان مشخصی را برای اجرا اعلام نکرد. وی همچنین بار دیگر خود را از جمله مدافعان اجرای قانون یارانه‌ها برشمرد و گفت برای اجرای قانون هدفمندی اگر لازم باشد، کت خود را درمی‌آورم و ماشین هدفمندی یارانه‌ها‌ را هل می‌دهم. حسینی همچنین افزایش شاخص بورس را واقعی دانست و از بین رفتن سفته‌بازی و مناسب بودن قیمت نفت را دلایل افزایش شاخص بورس دانست.
قطعا مقابله‌هایی با اجرای هدفمندی یارانه‌ها خواهیم داشت
سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینکه رییس‌جمهور اعلام کرده است ستادی برای جلوگیری از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها تشکیل شده و برخی از نمایندگان نیز از عدم اجرای قانون سخن می‌گویند، نظر سخنگوی اقتصادی دولت در این باره چیست، تصریح کرد: سخنگوی دولت هم نظر دولت را می‌‌گوید. در اقتصاد یاد گرفته‌ایم هم الگو بلد باشیم و هم روش‌شناسی معلوم باشد، بنابراین قطعا مقابله‌هایی با اجرای هدفمندی یارانه‌ها خواهیم داشت که با انگیزه‌های مختلف صورت خواهد گرفت. وی افزود: آنچه در دولت دنبال می‌شود برنامه‌ریزی منظم برای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها است که به رغم دغدغه برخی افراد که دولت با شتاب عمل می‌کند؛ اما ملاحظه می‌کنید دولت با طمانینه در حال فراهم کردن مقدمات این طرح است؛ اما جزئیات این طرح و زمان اجرای آن در فرصت‌های بعدی اعلام خواهد شد. دولت استان به استان حساب‌های سرپرست خانوار را می‌گیرد و قبلا هم گفته‌ام اجرای هدفمندی یارانه‌ها آغاز شده است.
قیمت‌ها آزاد است؛ در بند نکرده‌ایم
در ادامه خبرنگاری از سخنگوی دولت پرسید که قیمت‌ها چه وقت آزاد می‌شود که حسینی در پاسخ گفت: قیمت‌ها آزاد است؛ اما ما فکر می‌کنیم در بندشان کرده‌ایم. وی در مورد زمان دقیق اجرای هدفمندی یارانه‌ها با اشاره به گفته رییس‌جمهور درباره شارژ کارت‌ها در مهر ماه اظهار داشت: اطلاعات و جزئیات به موقع اعلام می‌شود؛ اما رییس‌جمهور هم به طور قطع گفت طرح هدفمندی یارانه‌ها اجرا می‌شود.
خبرنگاری از سخنگوی اقتصادی دولت در مورد تضمین اجرای هدفمندی یارانه‌ها و اینکه اگر اجرا نشود آیا وزیر اقتصاد استعفا خواهد کرد، پرسید که وی گفت: آیا شما تضمین می‌دهید اگر قانون هدفمندی یارانه‌ها را اجرا نکنم مجلس مرا استیضاح نکند. من نه تنها از حامیان طرح هدفمندی یارانه‌ها بودم که اکنون نیز هستم و سهم ما این است که قانون را به درستی اجرا کنیم، زمینه آن را فراهم کرده همانند یک پزشک که تخصص و مشاوره‌اش تضمین کارش است نه اینکه بخواهد بیمار را بترساند ما هم برای معرفی طرح زحمت زیادی کشیدیم، مجلس نیز همت زیادی گذاشت. آیا هیچ قانون اقتصادی در ایران وجود دارد که به اندازه هدفمندی یارانه‌ها وقت صرف آن شده باشد. حسینی تاکید کرد: هدفمندی یارانه‌ها قانونی است، متعلق به همه مردم و برای اجرا شدن از هیچ چیز دریغ نمی‌کند، شما خبرنگاران نباید فراموش کنید که فقط کارمند یک نشریه نیستید، بلکه یک ایرانی هستید.
کت خود را درمی‌آورم و ماشین هدفمندی یارانه‌ را هل می‌دهم
وزیر اقتصاد با ذکر خاطره‌ای از دوره دانشجویی خود گفت: در فصل‌های مختلف مسیر تهران تا تنکابن را در فصل سرما و بوران و گرما طی کرده بودم. در زمستان کمتر ترافیک می‌دیدم؛ اما در بهار ترافیک بیشتر بود، زیرا در فصل سرما عده‌ای جوان در اطراف جاده، ماشین‌هایی که در جاده می‌ماندند را کمک کرده تا از گردنه بگذرند؛ اما در فصل بهار هر کس از جاده خاکی و چپ و راست سبقت می‌گرفت و جاده به صورت یک طرفه قفل می‌شد. وی تاکید کرد: برای اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها اگر لازم باشد کت خود را درمی‌آورم و ماشین هدفمندی یارانه‌ را هل می‌دهم. وی تاکید کرد: کسانی که نسبت به اجرای هدفمندی یارانه‌ها انتقاد می‌کنند، آیا تضمین می‌دهند اگر این قانون اجرا نشود از سال ۱۳۹۰ به بعد چگونه کشور را می‌خواهند اداره کنند؟ ترساندن بیمار کاری ندارد باید آن را مداوا کرد.
تاریخ دقیق اجرای قانون یارانه‌ها مشخص نیست
وی همچنین در پاسخ به سوالی که آیا با توجه به اظهارنظر رییس‌جمهور مبنی بر واریز یارانه‌های نقدی به حساب افراد در مهر ماه آیا آذر ماه زمان آزادسازی قیمت‌ها است، گفت: اجرای این قانون به آیین‌نامه‌های متعددی نیاز دارد که تاکنون آیین‌نامه‌های ماده ۷ (چگونگی بازتوزیع) آیین‌نامه ماده ۸ (چگونگی حمایت از تولید)، آیین‌نامه ماده ۶ و اساسنامه سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها تصویب شده و به طور کلی زیرساخت‌های مقرراتی برای اجرای این قانون آماده است. وی ادامه داد: بسته‌های حمایتی از بخش‌های صنعت، راه، کشاورزی، خدمات، ذخیره سازی و نظارت تدوین شده و کار پایگاه اطلاعاتی نیز براساس برنامه زمان‌بندی پیش می‌رود و تاکنون اطلاعات حساب بانکی متقاضیان استفاده از یارانه نقدی در ۲۷ استان جمع‌آوری شده است. حسینی با تاکید بر اینکه دولت قبل از اصلاح قیمت‌ها حساب‌های بانکی را شارژ خواهد کرد، افزود: بقیه جزئیات به مرور زمان و براساس پیشرفت کار اعلام می‌شود و تاریخ دقیق اجرای قانون مشخص نیست.
آینده را فدای تحریم‌ها نمی‌کنیم
حسینی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: ما به طور کلی از تحریم‌ها استقبال نمی‌کنیم؛ اما به هیچ وجه حاضر نیستیم آینده را فدا کنیم و نمی‌پذیریم که برای اجتناب از تحریم امروز، تحریم فردا باشد و نمی‌توانیم پاسخگوی نسل‌های آینده باشیم.
حسینی تصریح کرد: قطعنامه‌های اخیر اتحادیه اروپا و خزانه‌داری آمریکایی‌ها نشان داد، به‌رغم سلطه اینها بر نهادهای بین‌المللی نفس سلطه‌طلبی در آنها بیش از آن چیزی است که می‌خواهند بر نهادهای بین‌المللی تحمیل کنند. سخنگوی اقتصادی دولت خاطرنشان کرد: آنهایی که خودشان این تحریم‌ها را تحمیل می‌کنند، خودشان به اقدامات بچه گانه می‌پردازند. همین هم می‌شود که این تحریم‌ها تاثیری ندارد. حسینی عنوان کرد: با گذشت زمان این تحریم‌ها و قعطنامه‌ها هم مثل عهدنامه شعب ابی‌طالب موریانه‌ها آن را می‌خورند.
فعالان اقتصادی توانمند‌تر شده‌اند
حسینی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا میزان چک‌های برگشتی در سیستم بانکی افزایش پیدا کرده است، افزود: در اقتصاد معمولا از شاخص‌های کلان و مشخص برای بازار پولی استفاده می‌کنند؛ اما وقتی رییس کل بانک مرکزی اعلام می‌کند مطالبات معوق بانکی کاهش یافته این به این معنی‌ است که فعالان اقتصادی توانمند‌تر شده‌اند. حسینی با بیان اینکه تحریم‌های بیمه‌ای خللی در تجارت کشور ایجاد نخواهد کرد تاکید کرد؛ در زمان تحریم، شرکت‌های اروپایی از ظرفیت شرکت‌های بیمه داخلی پوشش‌های لازم را ایجاد می‌کنیم.
تسویه بدهی دولت به بانک‌های خصوصی تا پایان شهریور
وی یادآور شد: همچنین به دولت اجازه داده شد تا پایان شهریور ماه امسال بدهی خود را به بانک‌های تجارت، ملت، صادرات و رفاه کارگران که خصوصی می‌شوند از محل مانده تسهیلات حساب ذخیره ارزی، وجوه اداره شده یا از محل واگذاری سهام شرکت‌های دولتی تسویه کند. وی با بیان اینکه موضوع یادشده در کمیسیون اقتصادی دولت مطرح شده است، افزود: همچنین کارگروهی از سوی نمایندگان دولت، بانک مرکزی، بانک مربوطه و دستگاهی که بدهی متعلق به آن است تشکیل می‌شود که به تفکیک هر بانکی این کار صورت خواهد گرفت.
وضعیت ذخایر ارزی در بانک‌های خارجی
حسینی در خصوص کاهش ذخایر ارزی در بانک‌های خارجی افزود: دولت برای تامین نیاز ارزی داخل بخش قابل‌توجهی از ذخایر ارزی کشور را در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اختیار بخش‌های مولد قرار داده، اما بانک مرکزی نسبت به تعهدات خود به بانک‌ها و مشتریان خارجی پایبند بوده و به میزان لازم سپرده خود را در حساب‌های خارجی حفظ می‌کند.
کسری بودجه را رد می‌کنیم
سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به این سوال که اخیرا زمزمه‌هایی از کسری بودجه شنیده می‌شود و با توجه به اینکه بودجه امسال از بودجه سال‌های گذشته حجم بزرگ‌تری دارد، آیا این موضوع صحت دارد یا خیر اظهار داشت: قانونگذار و قانون تعابیر و تفسیر روشنی از ادبیات بودجه‌ای دارند؛ قانون بودجه در بخش درآمدها و هزینه‌ها پیش‌بینی انجام می‌دهد که روند امسال نشان می‌دهد وصولی‌های اصلی در بخش درآمدها روند خوبی داشته و امسال هم مثل گذشته رد می‌کنیم.
پاسخ به انتقادات درباره طرح آتیه مهر
سخنگوی دولت در خصوص انتقاداتی که از طرح تامین آتیه مهر امام رضا (ع) می‌شود، تصریح کرد: این طرح در آبان ماه سال گذشته در هیات دولت مصوب شد و تاکنون هیچ ایرادی از سوی مجلس و دیوان عدالت اداری بر آن گرفته نشده و براساس قانون لازم‌الاجرا است. طرح آتیه مهر هم مصوب هیات وزیران است و هم مبانی قانونی لازم را در قالب قانون بودجه دارد. حسینی در پاسخ به این نکته که منابع در نظر گرفته شده در قانون بودجه با توجه به رشد جمعیت کافی نیست، اظهار داشت: قانون بودجه 89 یکی از محل‌های تامین اعتبار این طرح است و همچنین دولت می‌تواند بخشی از منابع حاصل از آزادسازی قیمت‌ها را به طرح‌های اجتماعی اختصاص دهد.
رشد سرمایه‌گذارى در ایران ۸۷ درصد است
حسینی درباره رشد سرمایه‌گذاری خارجی گفت: جریان سرمایه‌گذاری در سال 2009 چیزی حدود 35 درصد رشد منفی داشته است و این در حالی است که ایران به لحاظ رشد سرمایه‌گذاری‌ها رتبه ششم در جهان را به خود اختصاص داده است. وی درباره میزان سرمایه‌گذاری ایرانیان مقیم خارج از کشور در ایران نیز گفت: سرمایه‌گذاری خارجی تعریف خاص خود را دارد که بر اساس آن تعریف و منبع رسمی اگر سال 2009 را در نظر بگیریم، چیزی حدود دو میلیارد و 800 میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته است.
موافق اصلاح قانون اصل ۴۴ هستم
حسینی همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره چگونگی برخورد با نهادهای شبه‌دولتی هنگام خصوصی‌سازی گفت:‌ زمانی که در قانون سیاست‌های کلی اصل 44 به صراحت آمده است، قانون ما را مکلف می‌کند که تا سقف 40 درصد به نهادهای عمومی غیر‌دولتی سهام واگذار کنیم و این یک تکلیف قانونی است. وی افزود: البته من با این موضوع که قانون اصل 44 به اصلاح نیاز دارد، موافقم و برخی اصلاحات نیز ضمن لایحه بودجه امسال صورت گرفت؛ بنابراین نظر من این است که باید در خصوصی‌سازی به سمتی حرکت کنیم که رقابت‌ها منصفانه‌تر باشد.
پرداخت بدهی پیمانکاران
خبرنگار دیگری درباره میزان بدهی دولت به پیمانکاران بخش خصوصی سوال کرد و سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ این سوال گفت: پیمانکارانی بودند که تعدادی از پروژه‌ها را اجرا کرده‌اند و تصمیم بر این شده است که همان‌طور که طلب نهادهای غیردولتی را از طریق محل واگذاری سهام پرداخت کنیم از این طریق هم طلب پیمانکاران پرداخت خواهد شد که طلب آنها چیزی حدود 5 هزار میلیارد تومان است.
مالیات بر ارزش افزوده
سخنگوی کمیسیون اقتصادی دولت در خصوص درخواست محمد نهاوندیان؛ رییس اتاق بازرگانی ایران از وزیر اقتصاد برای عدم دریافت مالیات بر ارزش افزوده به عنوان حق عضویت اعضای اتاق‌های بازرگانی و تعاون تصریح کرد: این بخش‌ها باید توسط دولت حمایت شوند؛ به همین دلیل به سازمان امور مالیاتی کشور این مطلب را اعلام کردم مبنی بر اینکه عضویت اعضا در این اتاق‌ها عملیاتی اقتصادی محسوب نمی‌شود. بنابراین نیازی به دریافت مالیات ندارد که پاسخ این سازمان نیز مثبت بود. البته قرار شد با بررسی نتایج آن اعلام شود.
اصلاح قانون پولی و بانکی
حسینی درباره اصلاح قانون پولی و بانکی در دولت نیز خاطرنشان کرد: لایحه مذکور توسط کمیسیون اقتصادی دریافت نشده، البته قرار است با همکاری بانک مرکزی و وزارت اقتصاد اصلاحیه آن نهایی شود، همچنین طی سال‌های اخیر نیز دولت به شدت درگیر لوایح مختلفی بوده؛ با این وجود یکی از اولویت‌های ما اصلاح قانون پولی و بانکی است که اگر به ما ارجاع شود در نوبت رسیدگی قرار می‌گیرد.
افزایش اجاره بهای تابستان تقویمی بود
سخنگوی اقتصادی دولت در مورد افزایش اجاره بها در تابستان گفت: در اقتصاد واژه اثر تقویمی وجود دارد، در زمان‌هایی از سال برای برخی کالاها تقاضا به شدت افزایش می‌یابد، اما بعد از آن کاهش می‌یابد و رشدی که وزیر مسکن در مورد اجاره بها اعلام کرده در فصل نقل و انتقال مستاجران است و بعد از آن این رشد متوقف می‌شود. وی تاکید کرد: قیمت بخش مسکن در سال‌های گذشته کمترین رشد را تجربه کرده و در برخی سال‌ها منفی بود که این شاخص رکود به شمار نمی‌رود. حسینی افزود: شرایط افزایش یکباره قیمت مسکن در سال 86 مشابه دهه 70 بود، ولی بالاخره این افزایش ناگهانی همیشگی نخواهد بود.

دفاع تمام عیار از رشد بورس

سخنگوی اقتصادی دولت در ابتدای این نشست تصریح کرد: شاخص بورس دیروز از مرز ۱۶ هزار و ۶۰۰ واحد گذشت و نسبت به ابتدای سال ۶/۳۲ درصد رشد را نشان می‌دهد. این رشد برای شاخص صنعت ۷/۳۲ درصد بوده و ارزش بازار سرمایه به ۷۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسید که ۶/۲۰ درصد رشد داشته است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: آمار گمرک ایران حکایت از این دارد که صادرات غیر‌نفتی کشور در چهار ماه اول سال با رشدی بالغ بر 21 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل به عدد 9 میلیارد و 145 میلیون دلار رسیده است. وی ادامه داد: اگر میعانات گازی را در نظر نگیریم،‌ ما شاهد 7 میلیارد و 700 میلیون دلار صادرات غیر‌نفتی هستیم که سال قبل 6 میلیارد و 300 میلیون دلار بوده است که صادرات نفتی 5/1 میلیارد دلار افزایش یافته است. حسینی به واردات نیز اشاره کرد و اظهار داشت: واردات به حدود 18 میلیارد و 500 میلیون دلار رسیده که 3/17 درصد رشد داشته است و حجم تجارت خارجی ما در 4 ماه گذشته مثبت بوده و به رغم هیاهوهای رسانه‌ای غربی‌ها، رشد 4 درصد بیشتر بوده است. سخنگوی دولت تصریح کرد: آنچه اتفاق افتاد مرهون تلاش و پایمردی مردم و بازاریان و صنعتگران است.
خاطره‌ای دیگر از زمان کشتی‌گیری
وی در مورد ایراد خبرنگاری به افزایش شاخص بورس و مبنای محاسبه آن گفت: پایه محاسبه شاخص بورس همان است که سال 87 به رقم 7 هزار و800 واحد رسید و امسال به 16 هزار و 600 واحد رسیده است، چگونه آن را قبول کرده و می‌گویند رکود بوده، اما این شاخص جدید را قبول نمی‌کنند؟ هر کس شک دارد به عنوان رییس شورای‌عالی بورس او را دعوت می‌کنم تا در حضور کارشناسان غیردولتی در شورای‌عالی بورس این شاخص بررسی شود. حسینی به ذکر خاطره‌ای دیگر از زمان کشتی‌گیری خود پرداخت و گفت: یک کشتی‌گیر فقط با یک فن حریف‌های خود را ضربه می‌زد و برخی مطبوعات به او ایراد می‌گرفتند که چرا فقط با یک فن برنده می‌شود؟ او گفت من قهرمان جهان می‌شوم شما همچنان انتقاد کنید به هر حال بازار بورس دارای شاخص قابل‌توجهی شده است. سخنگوی اقتصادی دولت تاکید کرد: تجربه نشان می‌دهد وقتی قیمت نفت مناسب باشد روی شاخص بورس و شرکت‌هایی که به محصولات نفت بستگی دارند، اثر می‌گذارد. از طرفی سفته‌بازی در بسیاری از بازارهای ایران از بین رفته است. حسینی افزود: تا 10 سال قبل عده‌ای خودرو می‌خریدند که با آن معامله کنند و به عنوان کالای سفته‌بازی و نه کالای بادوام برای مصرف نگاه می‌کردند. یک روز دیگر موبایل به عنوان کالای سرمایه‌ای بود. سال 86 مسکن این وضعیت را پیدا کرد، اما آیا امروز کسی می‌تواند موبایل را به عنوان کالای سرمایه‌ای خریداری کند؟
عکس: حمید جانی‌پور