تحلیل سایت الف بر طرح دورکاری

دورکاری در شرایط کنونی ایران هزینه‌ها را افزایش و بهره‌وری را کاهش می‌دهد

پایگاه اینترنتی الف، وابسته به احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در یادداشتی با انتقاد از طرح «دورکاری» (تله ورکینگ) که آیین‌نامه آن به تازگی از سوی دولت ابلاغ شده است، تاکید کرده است که «در شرایط کنونی ایران، دورکاری نه فقط هزینه‌های دولت را کم نمی‌کند، بلکه با افزایش پیچیدگی اداری و سیستم‌های نظارتی، هزینه‌ها افزایش یافته و بهره‌وری نیز از میزان کنونی کمتر خواهد گردید.» یادداشت نویس الف که «متخصص شبکه‌های کامپیوتری از لندن» معرفی شده است، می‌نویسد: «دورکاری به این معنا است که کارمند اداره وظایف خود را بدون حضور فیزیکی در محل اداره انجام دهد. در این طرح کارمند به اداره نمی‌آید و کار خود را در جایی دور از آن مثلا خانه انجام می‌دهد. ارتباط کارمند با اداره، به وسیله اینترنت، تلفن، ایمیل و امثال آن برقرار می‌شود.»

او می‌افزاید: «واقعیت این است که حفظ بهره‌وری مناسب در دورکاری بسیار مشکل است. به‌خصوص با شرایط اجتماعی ایران این امر تقریبا امکان‌ناپذیر است. اجرای طرح دورکاری فقط به فراهم کردن سازوکار تکنولوژیک آن نیست. مهم‌ترین عامل موفقیت دورکاری، فراهم کردن سازوکار نرم‌افزاری و فرهنگی است.» الف در توضیح برخی از عوامل موفقیت دورکاری می‌نویسد: «۱- مردم خود را بخشی از سیستم بدانند و عمیقا نسبت به انجام وظایف خاص خود احساس مسوولیت کنند. ۲- سیستم نظارتی قوی برای مانیتور کردن کارمند از راه دور وجود داشته باشد. ۳- سیستم ارزشیابی قوی برای تعیین کیفیت کار وجود داشته باشد. ۴- اجرای کار به صورت خصوصی، پروژه‌ای و درصدی انجام شود. کار به‌صورت کارمندی و حقوق بگیری با دورکاری سازگاری ندارد.»یادداشت نویس الف تصریح می‌کند: «در ایران بهره‌وری در ادارات بسیار پایین است. ما در اینجا بنای بررسی چرایی پایین بودن بهره‌وری را نداریم. ولی توزیع کار در ادارات مناسب با هزینه مصروفه نیست. کارمندان نسبت به اتلاف وقت خود حساس نیستند. در نهایت فقط همین حضور در اداره است که آنها را مجبور به انجام کار اداری می‌کند. حال چگونه می‌توان این افراد را در خانه و دور از نظارت مجبور به کار کرد ... در این حالت هر روز کارمند با توجیهات و عذرهای دروغین کم‌کاری خود را توجیه می‌کند و مسوول بالا دست هم باید وقت خود را صرف صحت و سقم ادعاهای او بکند. ادعاهایی از قبیل بیماری، قطعی اینترنت، خراب بودن دستگاه، طول کشیدن کار از مواردی است که اثبات آنها برای مسوول بالادست خیلی مشکل است.» نویسنده در پایان پیشنهاد می‌کند: «به جای طرح دورکاری بهتر است انتقال هوشمند ادارات مورد توجه قرار گیرد. در این طرح بخش‌های نیازمند به مراجعه حضوری مردم از بخش‌های بدون نیاز به آن از یکدیگر تفکیک می‌شوند. اگر این تفکیک با دقت صورت گیرد، کمتر از ده درصد کارها نیازمند به حضور ارباب رجوع در محل اداره می‌شود. پس از انجام تفکیک، فقط بخش‌هایی را که نیازمند به مراجعه حضوری ارباب رجوع است در تهران نگه داشته و سایر بخش‌ها را که بالغ بر نود درصد می‌شود به شهرهای کوچک منتقل می‌گردد.»