مجموعه‌ داستان و رمان را نباید خرید

محمدرضا سرشار معتقد است: در حالی‌که قیمت کتاب در کشور گران نیست، اکنون گران‌فروشی در نشر رایج شده؛ اما این یک گرانی واقعی نیست و کاذب است. این داستان‌نویس و منتقد ادبی در گفت‌وگو با «ایسنا» عنوان کرد: قیمت کتاب در ایران نسبت به سایر نقاط دنیا ارزان‌تر است و در هیچ کشوری کتاب ارزان‌تر از ایران عرضه نمی‌شود. حتی در کشوری مثل سوریه که سطح معیشت مردم از کشور ما به مراتب پایین‌تر است، قیمت کتاب حدودا سه‌برابر بیشتر از ایران است. در کشورهای آمریکایی و اروپایی نیز قیمت کتاب تقریبا ۱۰برابر بیشتر از قیمت آن در کشور ما است.

به گفته سرشار، شاید یکی از دلایلی که نویسندگی از نظر اقتصادی برای بعضی از افراد که می‌توانند کارهای دیگری را برای امرار معاش انجام دهند، جاذبه ندارد، همین است که قیمت کتاب پایین است و درصد حق تالیف، که مبلغ ناچیزی می‌شود.

او عنوان کرد: به عنوان مثال، گاهی حق تالیف کتابی در حوزه کودک و نوجوان از بنده چاپ می‌شود، حدود ۲۰۰هزار تومان می‌شود و آن‌هم مدت‌ها طول می‌کشد تا مراحل تصویب، چاپ و پخش کتاب انجام و تازه دو، سه ماه بعد از اینها، این پول پرداخت شود. حق تالیف پایین، از نظر مادی انگیزه‌ای برای نویسندگان ایجاد نمی‌کند. او قیمت کتاب را در مقایسه با قیمت سایر اقلام در کشور نیز گران ندانست و گفت: قیمت کتاب مثلا در مقایسه با قیمت یک بستنی یا چیپس و پفک زیاد نیست. سرشار با بیان اینکه باید به این نکته توجه کنیم که طی سال‌های اخیر یارانه مستقیم از روی کتاب برداشته شده است، گفت: در این راستا، دولت در سال‌های اخیر از طریق توزیع بن یا کارت‌های الکترونیکی کتاب به اقشاری از جامعه، سعی کرده امکان خرید کتاب را برای این گروه از مردم فراهم کند. اکنون اغلب اهالی قلم، فرهنگ و دانشگاهیان از این مزیت برخوردارند؛ اما اگر این مزیت به کارمندان هم اختصاص داده شود، خوب است.

او همچنین عنوان کرد: مساله دیگر، عادت‌های غلطی است که در جامعه ما نسبت به کتاب وجود دارد؛ گاهی ما بی‌جهت کتاب می‌خریم و فکر می‌کنیم که هر کتابی را باید بخریم؛ در صورتی‌که به عقیده من، تنها کتاب‌های مرجع، کتاب‌هایی که جنبه آموزشی دارند یا کتاب‌هایی که به آنها مراجعه مکرر داریم، ضرورت دارد که خریداری شوند؛ اما مجموعه داستان و رمان را نباید خرید؛ چون کتاب‌هایی از این دست را نهایتا یک بار می‌خوانیم. در عوض، با افزایش تعداد کتابخانه‌های عمومی و مدرسه‌ای، می‌توان این آثار را در آن‌جاها در اختیار مردم قرار داد. افراد باید یاد بگیرند که همه کتاب‌ها را نخرند؛ بلکه برای دسترسی به برخی از کتاب‌های مورد نیازشان به کتابخانه‌های عمومی مراجعه کنند یا با دیگران به مبادله کتاب بپردازند. دبیر علمی جایزه کتاب سال افزود: اگر یک کتاب واحد را از ۱۰ ناشر مختلف کنار هم بگذاریم و قیمت روی جلد را بر تعداد صفحات کتاب تقسیم کنیم، می‌بینیم که قیمت هر صفحه برای هر ناشر گاه تا سه برابر متفاوت است. این تفاوت‌ها نشانگر سوء‌استفاده ناشر کتاب است و بیشتر این سودهای نامشروع و بادآورده به جیب ناشران می‌رود. او تاکید کرد: همان‌طور که تعزیرات برای گران‌فروشی کالاهای دیگر وجود دارد، باید قیمت کتاب نیز کنترل شود.