توافق نهایی هسته‌ای نزدیک است

عکس: AFP

دنیای اقتصاد- کنفرانس امنیتی مونیخ که از روز جمعه و با حضور مقامات ۴۰کشور قدرتمند جهانی در آلمان آغاز به کار کرده است،. به فرصتی تبدیل شد تا منوچهر متکی، وزیر خارجه به عنوان یکی از مدعوین به رایزنی با همتایان غربی‌اش درباره پرونده هسته‌ای ایران بپردازد و در عین حال از آمادگی ایران برای عملیاتی کردن معاوضه سوخت هسته‌ای خبر بدهد. خبری که بازتاب وسیعی در رسانه‌های داخلی و خارجی داشت و سخنان متکی را به عنوان نشانه‌ای دیگر بر توافق هسته‌ای میان ایران و غرب مخابره کردند. هر چند منوچهر متکی در حاشیه این کنفرانس با وزرای خارجه کشورهایی چون ترکیه‌، آلمان و روسیه دیدار کرد اما با این وجود سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد اگر ایران مبادله سوخت هسته‌ای را عملیاتی نکند، احتمال بررسی پرونده ایران در شورای امنیت وجود دارد‌. این در حالی است که وزیر خارجه چین که او هم در مونیخ به سر می‌برد، همچنان بر سیاست پکن برای حل مساله هسته‌ای ایران از راه گفت‌و‌گو تاکید دارد‌. منوچهر متکی از آمادگی ایران برای عملیاتی کردن مبادله سوخت هسته‌ای خبر داد

نشانه‌‌های‌ توافق هسته‌ای در مونیخ

روسیه: احتمال بررسی مساله هسته‌ای ایران در سازمان ملل وجود دارد

دنیای اقتصاد- چهل و ششمین کنفرانس امنیتی مونیخ با محورهای کاهش تسلیحات هسته‌ای، تقویت ان. پی. تی، افغانستان، امنیت انرژی، مناقشه خاورمیانه و ساختار امنیتی اروپا به فرصتی برای طرح دوباره موضوع هسته‌ای ایران تبدیل شد.منوچهر متکی وزیر خارجه کشورمان در این کنفرانس از نزدیک شدن ایران و طرف‌های مذاکرات هسته‌ای به توافقات جدید خبر داد. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز در کنفرانس مونیخ از احتمال بررسی مساله هسته‌ای ایران در سازمان ملل سخن به میان آورد، همتای چینی وی اما از همه کشورهای جهان درخواست کرد تا صبور بوده و به تلاش‌های دیپلماتیک درقبال ایران ادامه دهند. همزمان با نخستین روز از کنفرانس سه روزه مونیخ، گفت و گوی تلفنی معاونان وزارت خارجه کشورهای عضو۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، آلمان) نیز درباره موضوع هسته‌ای ایران به مدت ۹۰ دقیقه انجام گرفت که به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این مذاکرات، نمایندگان کشورهای عضو درباره هر دو مسیر اعمال فشاربر ایران و ادامه مذاکرات با آن گفت و گو کردند. به گزارش ایسنا، متکی جمعه شب درکنفرانس امنیتی مونیخ گفت: در فعالیت‌های هسته‌ای باید حق و تکلیف برای همه کشورها یکسان باشد و امروز همه کشورها حق ایران را برای داشتن انرژی صلح آمیز هسته‌ای تایید می‌کنند. حتی برخی از کسانی که در گذشته شرط‌هایی طرح می‌کردند امروز به مذاکرات پیوسته‌اند.

وی با بیان اینکه اکنون بحث رآکتور تهران و نیاز آن به سوخت مطرح است، افزود: این رآکتور که حدود ‌٥٠ سال پیش ساخته شده است، داروهای مورد نیاز بیماران خاص را تامین می‌کند. بعد از انقلاب سوخت آن از منابع دیگری تامین می‌شد، ولی در یک سال آینده این رآکتور نیاز به سوخت جدید دارد که سه راه تولید سوخت ‌٢٠ درصد، خرید از کشورهای دیگر و مبادله سوخت در پیش است. پیشنهاد مبادله سوخت با تبلیغات و حرکت‌های خاصی مواجه شد و سوالاتی پیرامون این مساله مطرح شد. متکی اظهار کرد: در دو یا سه ماه گذشته این موضوع مورد بررسی طرف‌ها بود و ما نهایتا اعلام کردیم که آماده عملیاتی کردن این پیشنهاد هستیم و سه روز قبل فرمول تبادل سوخت و معاوضه سوخت ‌٥/٣ درصد با سوخت ‌٢٠ درصد مطرح شد، این در حالی است که تامین این سوخت برای اعضای آژانس باید انجام شود.

وی با بیان اینکه در این تبادل سه مولفه زمان، مکان و میزان سوخت مطرح است، افزود: ما چارچوب‌ها را بیان کردیم و با طرف‌های مختلف مستقیم یا غیرمستقیم در گفت‌وگو هستیم. فکر می‌کنم که طرفین اراده سیاسی خود را برای انجام این تبادل به اثبات رساندند. وی گفت: با گروه وین دو دور مذاکره کردیم و ایران هم جدیت خود را برای تبادل در بالاترین سطح اعلام کرده است. با توجه به گفت‌وگوهای انجام شده و نزدیکی نظرات تصور می‌کنم که زمینه انجام این تبادل در آینده نه چندان دور فراهم شده است و ما به یک توافق مبنایی نزدیک می‌شویم. این گزارش همچنین حاکی است‌، متکی در حاشیه چهل و ششمین کنفرانس امنیتی مونیخ با وزیران خارجه ترکیه، آلمان و روسیه دیدار کرد.

شبکه تلویزیونی بلومبرگ به نقل از متکی از دیدار وی با یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌درروز شنبه و گفت و گو درباره پیشنهاد هسته‌ای سازمان ملل خبرداده است.

بر اساس این پیشنهاد، ایران بخش اعظم اورانیوم خود با غنای پایین را به خارج از کشور می‌فرستد و در ازای آن سوخت لازم برای رآکتور تحقیقاتی تهران را دریافت می‌کند.

احتمال بررسی مساله هسته‌ای ایران در سازمان ملل

در این میان،سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در کنفرانس مونیخ گفته است که احتمال بررسی مساله هسته‌ای ایران در سازمان ملل وجود دارد.

لاوروف، روز جمعه در برلین اعلام کرد که اگر تهران به پیشنهاد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ‌در خصوص خروج اورانیوم از جمهوری اسلامی‌جهت تولید سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران در کشورهای سوم پاسخ شفافی ندهد، مساله هسته‌ای ایران برای بررسی به سازمان ملل متحد ارائه خواهد شد.

وی در پایان مذاکراتش با گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان گفت: ما تایید می‌کنیم که اگر ما پاسخ سازنده‌ای از سوی ایران دریافت نکنیم وادار خواهیم شد که این موضوع را در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح کنیم.

وی که پیش از دیدار با وزیر خارجه‌ کشورمان در مونیخ صحبت می‌کرد، ابراز امیدواری کرد که در دیدار با وی توضیحاتی در خصوص امکان دریافت پاسخ شفاف و دقیق تهران به پیشنهادات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ‌بشنود.

بر اساس گزارش شبکه خبری بلومبرگ لاوروف پیش از دیدار با متکی اظهار کرد که به همتای ایرانی‌اش خواهد گفت که جهان از جمهوری اسلامی ‌درباره برنامه هسته‌ای‌اش پاسخ می‌خواهد. لاوروف گفت که متکی را در طول مذاکراتش تحت فشار خواهد گذاشت تا نشان دهد که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز هستند. وزیر امور خارجه روسیه افزود که یک توافق با ایران به بهبود فضا برای مذاکرات با ۱+۵ منتهی خواهد شد. لاوروف به خبرنگاران در برلین گفت که این نشست یک فرصت خواهد بود و به امکان انتقال سوخت به خارج از کشور برای رآکتور تحقیقاتی تهران اشاره کرد. وی گفت: توافق درباره این سوالات می‌تواند فضای گفت‌و‌گو را تغییر زیادی دهد و شرایط را برای بازگشت بر سر میز مذاکرات گروه شش و ایران فراهم کند.

صبوری در تلاش‌های دیپلماتیک

یانگ جیه چی‌،وزیر خارجه چین نیز در رابطه با مذاکرات هسته‌ای از کشورهای جهان خواست صبور بوده و به تلاش‌های دیپلماتیک در قبال ایران ادامه دهند تا راه حلی را برای برنامه هسته‌ای تهران پیدا کنند.

یانگ جیه چی روز جمعه در نشست کنفرانس امنیت مونیخ با حضور مقامات دفاعی عالی رتبه کشورهای جهان گفت که مذاکره با دولت ایران «وارد مرحله‌ای حیاتی شده است».

جیه چی گفت: کشورهای دخیل باید منافع درازمدت و کلی را در نظر گرفته و تلاش‌های دیپلماتیک را افزایش دهند، صبور باشند و یک سیاست عملی و انعطاف‌پذیرتر را اتخاذ کنند. هدف یافتن یک راه حل مناسب‌، جامع و دراز مدت از طریق گفت و گو و مذاکره است.

کنفرانس تلفنی ۱+۵

همزمان با تلاش‌های دیپلماتیک وزیران خارجه‌ایران و اعضای ۱+۵ در مونیخ، معاونان عضو گروه ۱+۵ نیزروز جمعه درباره برنامه هسته‌ای ایران تلفنی گفت‌و‌گو کردند.

فیلیپ کراولی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز جمعه خبرداد که مقامات کشورهای آمریکا‌، انگلیس، روسیه، چین‌، فرانسه و آلمان در یک کنفرانس تلفنی درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت و گو کردند که ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه آمریکا در زمینه امور سیاسی نمایندگی طرف آمریکایی را برعهده داشت.

به گزارش خبرگزاری شینهوا، کراولی با اشاره به دو مسیر اعمال فشار و مذاکرات که کشورهای غربی در قبال برنامه هسته‌ای ایران در پیش گرفته‌اند، گفت: آنها درباره هر دو مسیر صحبت کرده‌اند. این کنفرانس تلفنی حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید.

کراولی افزود: گفت و گوهای برنز با نمایندگان سایر کشورهای جهان شامل در نظر گرفتن اظهارات هسته‌ای اخیر محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ایران نیز بود‌، اما علاوه بر آن از ایران خواست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ‌را نیز در جریان قرار دهد.

زمینه تبادل سوخت فراهم شده است

متکی در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در گفت‌وگو با همتاهای آلمانی و روسی خود به طرح آخرین دیدگاه‌های ایران درباره موضوع تبادل سوخت برای رآکتور هسته‌ای تهران پرداخت و پس از آن از امکان رسیدن به تفاهم خبرداد.

به گزارش ایسنا، وزیر خارجه با اشاره به دیدار‌های خود، درباره بحث تبادل همزمان سوخت از سوی ایران گفت: «وقتی بحث مبادله همزمان مطرح شد، طرف‌های دیگر مشکلات فنی را مبنی بر اینکه تبدیل غنی سازی به ۲۰ درصد یک دوره زمانی لازم دارد، مطرح کردند و خواستار روشن شدن نحوه برخورد با آن گردیدند.»

متکی ادامه داد:« ما یادآور شدیم که در این زمینه می توانیم صبر کنیم تا وقتی که ۲۰ درصد تولید شد آن وقت تبادل انجام شود. بنابراین به شکلی در واقع آن بحث همزمانی اعمال می‌شود.»

وی یادآور شد: «ما درباره پیشنهاد آژانس با طرف‌های مختلف صحبت می‌کنیم و آنچه که مهم است اراده سیاسی طرفین برای این تبادل است. امکان رسیدن به تفاهم درباره سایر اجزای آن از جمله زمان و مکان و مقدار مورد نیاز وجود دارد.» متکی در دیدار با گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان‌، پیشنهاد همکاری دو کشور برای تدوین کنوانسیون جامع امحای سلاح‌های هسته‌ای را نیز ارائه کرد.

وی گفت: «در این پیشنهاد یادآور شدیم که حتی می‌توان زمان مشخصی را برای نابودی سلاح‌های اتمی تعیین کنیم.»

شرایط ایران برای معاوضه اورانیوم

دیروزسایت اینترنتی «تایمزآنلاین» مدعی شد که ایران شرایط سختی را برای توافق پیشنهادیش جهت انتقال ذخیره سوخت هسته‌ای مطرح کرده است. به گزارش خبرآنلاین به نقل از سایت اینترنتی روزنامه تایمز لندن‌، شرایط ایران که به صورت طرح مکتوبی به نمایندگان بریتانیا نیز ارائه شده، شامل تحویل سوخت ایران در ۲ قسمت و در خاک ایران است. سایت اینترنتی «تایمزآنلاین» مدعی است که نسخه‌ای از طرح ایران برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اختیار «بن والس» از نمایندگان محافظه‌کار پارلمان انگلستان قرار گرفته است. والس که ریاست گروه دوستی پارلمانی ایران و انگلیس را بر عهده دارد به سایت اینترنتی «تایمز» گفت که این طرح خواهان آن است که در نخستین بخش ۱۶۰ کیلو از اورانیوم با غنای کم؛ یعنی ۳ و نیم درصدی ایران با میزان همترازی از اورانیوم غنی شده ۲۰ درصدی معاوضه شود. بن والس افزوده است که ایرانیان خواهان آن هستند که معاوضه درون ایران رخ دهد و سوخت با غنای بالا [۲۰ درصدی] به صورت همزمان تحویل شود، نه اینکه سوخت ۳ و نیم درصد ایران بازفرآوری شده و پس از مدتی تحویل ایران شود. ۸۰۰ کیلو سوخت ۵/۳ درصد مابقی ایران پلمب شده و تا زمانی که معامله اول به اتمام نرسد، تحویل امانتداری سازمان بین‌المللی انرژی اتمی خواهد شد. نماینده پارلمان بریتانیا می‌افزاید: «این ایده با تحویل همزمان اورانیوم ۲۰ درصدی، راه اندازی مجدد روند اعتماد‌سازی خواهد بود.» به نوشته تایمز ،روز جمعه سازمان بین‌المللی انرژی اتمی از اظهارنظر در مورد اینکه آیا چنین سندی را دریافت کرده یا نه، خودداری کرد.

متکی در کنفرانس مونیخ - عکس: AFP