استاد فرامرز پایور در سن ۷۷ سالگی درگذشت
خزان دلخراش سنتور
این روزها سنتور سخت‌ترین پاییز زندگی‌اش را می‌گذراند؛ چرا که هنوز زمان چندانی از خاموشی پرویز مشکاتیان نابغه سنتور نوازی نگذشته که فرامرز پایور یکی دیگر از اعجوبه‌های موسیقی ایرانی مضراب‌هایش را روی زمین گذاشت. فرامرز پایور در شرایطی دنیا را بدرود گفت که سال‌ها بابیماری دست و پنجه نرم می‌کرد.
او در ۲۱ بهمن سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد. پدرش علی پایور، هنرمند نقاش و استاد زبان فرانسه در دانشگاه تهران و پدربزرگش مصورالدوله، نقاش چیره‌دست دوره قاجار بود که با نواختن ویولن، سنتور و سه‌تار آشنایی داشت. وی در سن ۱۷ سالگی، آموزش موسیقی را نزد استاد ابوالحسن صبا آغاز کرد و همچنین از محضر استادانی چون عبدالله دوامی و نورعلی برومند بهره برد. هنگامی که فرامرز پایور برای فراگیری سنتور به کلاس درس استاد ابوالحسن صبا در خیابان ظهیرالاسلام رفت، سه سال از درگذشت آخرین بازمانده سنتورنوازان افسانه‌ای از نسل قدیم، استاد حبیب سماعی می‌گذشت. استاد ابوالحسن صبا که خود در دوره نوجوانی، سنتورنوازی را نزد علی اکبرخان شاهی و با تکنیکی متفاوت با روش خاندان سماعی فراگرفته بود، پس از مدتی معاشرت با حبیب سماعی، روش سنتورنوازی او را برتر از استاد پیشین خود یافت. بنابراین با تلاش فراوان پاره‌ای از بداهه‌نوازی‌های وی را نت‌نویسی کرد.
سپس استاد صبا تلاش کرد تا با آموزش روش صحیح سنتورنوازی به تعدادی از شاگردانش، از منسوخ شدن روش سنتورنوازی نزدیک به موازین هنری و زیباشناسی موسیقی دستگاهی ایران جلوگیری کند. در همین دوران، فرامرز پایور، یکی از برجسته‌ترین شاگردان استاد صبا شد و تا سال ۱۳۳۶ که استاد صبا درگذشت، از آموزش‌های وی بهره برد. او از سال ۱۳۳۳، فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی آغاز کرد و اولین سنتورنوازی بود که روی سنتور، نواسازی می‌کرد و تنها در پی بداهه‌نوازی نبود.
به بیان دیگر، اولین آهنگ‌سازی بود که ساز تخصصی او، سنتور بود. او سپس هارمونی و کمپوزیسیون را در کلاس استاد بزرگ آن زمان، امانوئل ملیک اصلانیان آموخت. در سال ۱۳۴۱ برای ادامه تحصیلات کلاسیک خود، از طرف وزارت فرهنگ و هنر به انگلستان رفت و از دانشگاه کمبریج در زبان و ادبیات انگلیسی دانشنامه گرفت و در تمام این سال‌ها تلاش فراوانی برای معرفی موسیقی ایرانی و سنتور در محافل دانشگاهی انگلستان انجام داد که برنامه‌های دلپذیری از آن سال‌ها در آرشیو رادیو بی‌بی‌سی وجود دارد. در همان دوران برای شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، از طرف دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او خواسته شد تا کنفرانس‌هایی در این زمینه همراه با ساز خود برگزار کند که همه این کنفرانس‌ها با موفقیت انجام شد و از سوی این دانشگاه‌ها به دریافت جوایزی نائل شد. او در سال 1345 گروه سازهای ملی را با شرکت هنرمندانی برجسته درتالار رودکی تهران تشکیل داد که این گروه هم‌چنان بانام گروه فرامرز پایور به فعالیت خود ادامه می‌دهد. استاد پایور در سال 1378 دچار عارضه سکته مغزی شد و از آن زمان تاکنون نتوانسته فعالیت هنری خود را ادامه دهد؛ اما سرانجام صبح روز گذشته در سن 77
سالگی در گذشت. پیکر مرحوم «فرامرز پایور» شنبه از مقابل تالار وحدت تشییع می‌شود. محمد سریر، مدیرعامل خانه موسیقی گفت: مراسم تشییع پیکر استاد فرامرز پایور ساعت 9 صبح روز شنبه 21 آذر از مقابل تالار وحدت با حضور اهالی موسیقی انجام می‌شود.
ارسال نظر