احمدی‌نژاد: لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها دیگر قابل اجرا نیست
یارانه نقدی منتفی می‌شود؟
مجلس بدون تامین نظر دولت، لایحه را نهایی کرد
یارانه‌ها در انتظار قضاوت شورای نگهبان
احمدی‌نژاد به ارسال لایحه یارانه‌ها به شورای نگهبان اعتراض کرد و از احتمال بازپس‌گیری آن سخن گفت
هادی چاوشی - محمود احمدی‌نژاد از تامین نشدن نظرش در نهایی شدن لایحه یارانه‌ها در مجلس «به شدت انتقاد کرد» و گفت که تصمیمش برای استرداد این لایحه همچنان پابرجا است. این توصیفی است که خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) از واکنش رییس دولت به ارسال لایحه هدفمندشدن یارانه‌ها از سوی مجلس به شورای نگهبان ارائه داده است. اتفاقی که صبح دیروز و پس از یک مناقشه کلامی تند و تیز میان احمد توکلی و غلامرضا مصباحی‌مقدم در صحن علنی مجلس، با تصمیم علی لاریجانی به وقوع پیوست و مجلس بدون بررسی ماده الحاقی مورد توافق کمیته مشترک برای تشکیل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، این لایحه را به شورای نگهبان فرستاد.
به این ترتیب، مجلس دست کم در این مرحله هیچ تلاشی برای جلب نظر دولت از خود نشان نداد و بدون تامین نظر محمود احمدی‌نژاد، لایحه پرمناقشه هدفمند کردن یارانه‌ها را نهایی کرد. رییس‌جمهور نیز بلافاصله در واکنش به این تصمیم مجلس اعلام کرد که «اگر لایحه آن طور که باید ظرفیت‌های لازم را برای اجرا تامین نکند، ما آن را پس می‌گیریم.» آن طور که ایرنا گزارش داده است، احمدی‌نژاد در بدو ورود به اصفهان در جمع خبرنگاران «با انتقاد شدید از اقدام مجلس در نادیده گرفتن تصمیمات کمیته مشترک بررسی هدفمند کردن یارانه‌ها» گفت: «مجلس مختار است، اما ما گله داریم؛ ما برای این لایحه یک ماه جلسه گذاشتیم و حتی سه جلسه هم خود من شرکت کردم، اما گویی بی‌فایده بود.»
رییس دولت دهم با تاکید بر اینکه این لایحه به طور کامل در مجلس دگرگون شده و چیز دیگری به تصویب رسیده، تاکید کرد: «اگر دست دولت بسته باشد، نمی‌توان دست به اقدامی زد که مردم آسیب ببینند.» احمدی‌نژاد البته در اصفهان از وعده‌های مجلس به دولت در مورد این لایحه نیز سخن گفت و تصریح کرد: «به ما گفته شده که اگر شورای نگهبان به لایحه ایراد بگیرد، اصلاحات مورد نظر را در آن زمان لحاظ می‌کنیم؛ اما اگر لایحه آن طور که باید ظرفیت‌های لازم را برای اجرا تامین نکند، ما آن را پس می‌گیریم و اگر شرایط اقتضا کند، لایحه دیگری به مجلس می‌فرستیم.»
استرداد لایحه مقدور است؟
جالب آنکه بلافاصله پس از این اظهارنظر احمدی‌نژاد در اصفهان، یک عضو هیات‌رییسه مجلس در تهران، تاکید کرد که در این مرحله دولت دیگر «نمی‌تواند درخواست استرداد لایحه را داشته باشد.» حسین سبحانی‌نیا به خبرگزاری مهر گفت: «لایحه اکنون به صورت قانون به شورای نگهبان ارسال شده و در مرحله کنونی دولت نمی‌تواند این لایحه را پس بگیرد.» وی با تاکید بر اینکه زمان برای پس گرفتن لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها از سوی دولت به پایان رسیده و دولت دیگر نمی‌تواند لایحه را پس بگیرد، افزود: «در صورتی که این قانون در شورای نگهبان با اشکالاتی مواجه شود، ممکن است در مجلس ایرادات اخیر دولت نیز در این لایحه لحاظ شود، در غیر این صورت قانون تصویب شده و لازم‌الاجرا است.» به گفته سبحانی‌نیا، «در صورت تایید شورای نگهبان، این مصوبه قانون تلقی می‌شود و دولت نمی‌تواند بگوید آن را اجرا نمی‌کنیم.» این نظر سبحانی‌نیا از سوی احمد توکلی نیز تایید شد. آنجا که رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در گفت‌وگو با ایسنا گفت: «از آنجا که کار مجلس در رابطه با این لایحه به اتمام رسیده است، دولت دیگر نمی‌تواند لایحه هدفمندکردن یارانه‌ها را مسترد کند؛ این امر تنها در زمان
رسیدگی به لایحه و با رای نمایندگان امکان‌پذیر بود.»
مجلس چگونه لایحه را نهایی کرد؟
مسیر نهایی شدن لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها در مجلس نیز مسیر عجیب و پرمناقشه‌ای بود. احمد توکلی که طی هفته‌های گذشته بارها نسبت به ارجاع این لایحه به کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی اعتراض کرده بود، دیروز هم برای چندمین بار در ابتدای جلسه علنی نسبت به این موضوع به علی لاریجانی تذکر داد. رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به روند طی شده در بررسی لایحه، خطاب به لاریجانی گفت: «مصوبه کمیسیون ویژه مبنی بر تاسیس سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها در جلسه رسمی و قانونی نبوده و اساسا کمیسیون تشکیل جلسه نداده است؛ بنابراین این مصوبه کمیسیون قانونی نیست.» به گفته توکلی «اصالتا ارجاع دوباره لایحه به کمیسیون تنها برای رفع ابهام بوده است، نه تصویب ماده‌ای جدید.» او تصویب این ماده را «زیر پا گذاشتن قانون»، «خوار کردن مجلس» و «زمینه‌ساز لجاجت و استبداد رای در قوه‌مجریه» خواند. در پاسخ به این تذکر، لاریجانی که پیش‌تر در چند نوبت در برابر تذکرات رییس مرکز پژوهش‌های مجلس مقاومت نشان داده بود، این بار از غلامرضا مصباحی‌مقدم خواست صراحتا بگوید که آیا سخنان توکلی درباره غیررسمی بودن جلسه کمیسیون ویژه صحیح است یا خیر. مصباحی‌مقدم نیز که
از اظهارات توکلی سخت برآشفته بود، با حرارت بسیار روند طی شده در کمیسیون ویژه و «زحمات و خونِ دل خوردن‌های» خود برای «تفاهم با دولت» را توضیح داد، اما تلویحا پذیرفت که مصوبه یادشده در جلسه غیررسمی کمیسیون به دست آمده است.
او گفت: «اگر مقصود از کمیسیون مجلس، محل کمیسیون باشد، خیر؛ چنین جلسه‌ای در محل کمیسیون ویژه تشکیل نشده است، اما اگر مقصود نشست اعضا و تصمیم‌گیری آنها است، این نشست و تصمیم‌گیری در حاشیه پارلمان تشکیل شده و من طی یادداشتی نتیجه آن را به شما منتقل کردم.» او در پایان از رییس مجلس خواست به خاطر «یک اختلاف‌نظر شکلی»، «نارنجک در برجک زحمات مجلس» نزند.
پس از این سخنان، بار دیگر توکلی پاسخ مصباحی‌مقدم را داد، اما در پایان این گفت و شنید داغ، علی لاریجانی حق را به توکلی داد و گفت: «باید بر اساس ضوابط قانونی جلو برویم؛ اگر آنطور که آقای توکلی می‌گوید جلسه‌ای نبوده، از نظر مجلس کار این لایحه تمام شده است و به شورای نگهبان می‌رود.» وی اضافه کرد: «پس از اظهارنظر شورای نگهبان، کمیسیون ویژه می‌تواند کارش را ادامه دهد و اصلاحات را پیگیری کند. اگر در فاصله اعلام نظر شورای نگهبان، این مدت کمیسیون به نظر دقیقی برای حل اختلاف رسید، راه‌حل آیین‌نامه‌ای آن را پیدا می‌کنیم.» بدین ترتیب، لاریجانی حکم به ارسال لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها به شورای نگهبان داد، با همان 17 ماده مصوب در جلسه بیستم آبان‌ماه.
لاریجانی عصر دیروز هم ساعاتی پس از سخنان احمدی‌نژاد، در مراسم افتتاح موزه مجلس با بیان اینکه «یک سری می‌گویند در کارهای اجرایی مسائل طولانی می‌شود و مجلس کار را معطل می‌کند»، گفت: «این امر ذات دموکراسی است و مردم‌سالاری دینی یعنی اینکه نمایندگانِ مردم را قانع کنند و اراده جمعی حاصل شود و این امر بر خلاف حکومت دیکتاتوری است که سریع تصمیم می‌گیرند، اما مفهوم آن این نیست که الزاما به معنای صحیح بودن تصمیم باشد.» رییس مجلس اضافه کرد: «اگر جامعه بخواهد در مسائل مهم حرکت ثابت، دقیق و مستمر داشته باشد، راهش نزدیک کردن افکار عمومی است؛ باید مجال دهند تا نمایندگان ملت از سر بصیرت تصمیم بگیرند.»
شورای نگهبان لایحه را تایید می‌کند؟
در سخنان علی لاریجانی در نشست دیروز مجلس، تاکیداتی مبنی‌بر تامین نظر دولتمردان پس از ارجاع احتمالی لایحه یارانه‌ها از سوی شورای نگهبان، دیده می‌شد. تاکیداتی که به گفته غلامرضا مصباحی‌مقدم، ناشی از استعلام غیررسمی لاریجانی از شورای نگهبان است. مصباحی‌مقدم در حاشیه جلسه علنی مجلس در پاسخ به خبرنگار «دنیای اقتصاد» در این باره گفت: «در پی استعلام رییس مجلس از شورای نگهبان، این شورا از برخی ایرادات وارده به مصوبه مجلس در مورد لایحه یارانه‌ها خبر داده است؛ بنابراین در چارچوب برطرف کردن ایرادات شورای نگهبان، دست کمیسیون برای افزودن الحاقات مورد نظر و ماده الحاقی باز خواهد بود.» وی اضافه کرد: «البته امید ما این بود که با ارجاع دوباره این لایحه به کمیسیون ویژه، به راه‌حل مشترکی با دولت برسیم؛ اما متاسفانه امروز (چهارشنبه) رییس مجلس این روند را خلاف آیین‌نامه مجلس عنوان کردند.» احتمال ایراد شورای نگهبان به این لایحه پیش‌تر نیز از سوی احمد توکلی عنوان شده بود. او در زمان تصویب ماده ۱۶ لایحه یارانه‌ها در مجلس، آن را با ماده ۱۳ «متناقض» دانسته و گفته بود که «به احتمال ۹۹ درصد» لایحه یاد شده در شورای نگهبان تایید
نمی‌شود.
میرتاج الدینی: برنامه پنجم را نمی‌دهیم
معاون پارلمانی رییس‌جمهور با انتقاد از ارجاع لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها به شورای نگهبان، این اقدام را برخلاف توافقات صورت گرفته در جلسات مشترک دولت و مجلس عنوان و تاکید کرد که درخواست دولت برای استرداد این لایحه همچنان پابرجا است.
میرتاج الدینی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با تاکید بر اینکه هیات رییسه مجلس حدود سه هفته لایحه یارانه‌ها را معطل حل مشکل آن کرده بود، گفت: اینکه یکباره لایحه به شورای نگهبان ارجاع داده شود قابل‌توجیه نیست.او اضافه کرد: نظر دولت در خصوص لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها این است که این لایحه با سازوکار مستقل اجرایی به دولت برسد. میرتاج الدینی ارائه لایحه برنامه پنجم به مجلس را نیز منوط به تعیین تکلیف لایحه یارانه‌ها کرد و گفت: تا زمانی که این لایحه به سرانجام نرسد، برنامه پنجم نیز نهایی نمی‌شود؛ در مورد بودجه نیز همین طور است. مگر اینکه مشخص شود بررسی لایحه یارانه‌ها متوقف شده که در این صورت دولت در سال آینده با مشکلات عدیده‌ای از جمله کسری بودجه مواجه خواهد شد.
باهنر: تامین همه مطالبات ممکن نیست
محمدرضا باهنر، نایب‌رییس دوم مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات محمود احمدی‌نژاد درباره ارسال لایحه یارانه‌ها به مجلس گفت: قاعدتا نمی‌توانیم تمام مطالبات رییس‌جمهور را برآورده کنیم.
باهنر در گفت‌وگو با پایگاه خبری خانه ملت در واکنش به اینکه رییس‌جمهور اظهار داشته که با توجه به دگرگونی لایحه یارانه‌ها در مجلس، امکان اجرای آن برای دولت فراهم نیست، گفت: در مذاکراتی که با آقای احمدی‌نژاد پیش از این داشته‌ایم، نظرشان بر این بود که این لایحه به شورای نگهبان برود و پس از ایراداتی که شورای نگهبان به این لایحه می‌گیرد، بخشی از تفاهمات صورت گرفته با رییس‌جمهور را انجام می‌دهیم. وی تصریح کرد: قاعدتا معلوم نیست که بتوانیم تمام مطالبات رییس‌جمهور را برآورده کنیم. باهنر در پاسخ به سوال دیگری مبنی‌بر اینکه رییس‌جمهور تاکید کرده که مصوبه نهایی مجلس در راستای توافقات قبلی مجلس و دولت نبوده است، اظهار داشت: نه اصلا این طور نبوده است.
عکس: خبرگزاری مهر
ارسال نظر