تعویق چندباره راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر از سوی روسیه
عکس: AFP روسیه: نیروگاه بوشهر را راه‌اندازی نمی‌کنیم
قرار بود نیروگاه بوشهر تا دو ماه دیگر راه‌اندازی شود
دنیای‌اقتصاد- روسیه یک بار دیگر تکمیل طرح نیروگاه اتمی بوشهر را به تعویق انداخت. این تعویق دیروز در شرایطی از سوی مقامات روسیه اعلام شد که روز یکشنبه رییسان جمهور روسیه و آمریکا به اتفاق، به ایران هشدار داده بودند که زمان برای حل مناقشه هسته‌ای ایران از راه دیپلماتیک در حال از دست رفتن است.
منظور باراک اوباما و دیمیتری مدودف رییسان‌جمهور آمریکا و روسیه از مناقشه هسته‌ای، همان پیشنهاد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تامین سوخت اتمی رآکتور تهران است که به موجب آن اورانیوم ۵/۳درصد ایران باید برای فرآوری بیشتر تا مقیاس ۲۰درصد به روسیه منتقل شود. مدودف در دیدار با همتای آمریکایی خود به تهران هشدار داده بود: در صورتی که پیشرفتی در این زمینه به دست نیاید، راه‌های دیگری مد نظر قرار خواهند گرفت. اینک در شرایطی که ۹ سال از اجرای تعهد روسیه برای تکمیل نیروگاه بوشهر گذشته است و طی ماه‌های گذشته مقامات مسکو بارها و بارها بر راه‌اندازی این نیروگاه تا پایان سال ۲۰۰۹ میلادی (اوایل دیماه سال جاری) تاکید کرده بودند، بار دیگر بهرهبرداری از این نیروگاه تعلیق شد.
اگرچه تعویق در راه‌اندازی نیروگاه بوشهر آنچنان که وزیر انرژی روسیه اعلام کرده است، بنا به دلایل فنی صورت می‌گیرد، اما روسیه در بد قولی زبانزد است، چه آن که هفته گذشته علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در پاسخ به سوال خبرنگاران پارلمانی درباره عدم تحویل سامانه موشکی اس-۳۰۰ از سوی مسکو به تهران گفت: دور تازه بدقولی روس‌ها آغاز شده است. بدقولی این روزهای روس‌ها در قیاس با بدقولی‌های پیشین آنها به اندازه‌ای بارز و برجسته شده است که آخر هفته گذشته سردار فیروزآبادی نیز از بدقولی روس‌ها گله کرد. رییس ستاد کل نیروهای مسلح با بیان این که ما از دوستان روس در همسایه شمالی گله داریم، گفته بود: آیا استراتژیست‌های روسیه اهمیت ژئوپلیتیک ایران را در امنیت‌این کشور در نظر نمی‌گیرند؟ چرا موشک‌های دفاعی اس-۳۰۰ که با تفاهم دو دولت برای اقدامات دفاع از‌ایران مورد توافق قرار گرفته است، مجوز ارسال دریافت نمی‌کند و بیش از شش ماه است که از تحویل آنها از طرف روس تخطی شده است. این در حالی است که تخطی دوباره از راه‌اندازی نیروگاه بوشهر دیروز توسط سرگئی اشماتکو،وزیر انرژی روسیه اعلام شد. به گزارش ایرنا، اشماتکو اعلام کرده است: برای راه‌اندازی نیروگاه هسته‌ای بوشهر منتظر نتایج نهایی آزمایش سیستم‌های فنی در این نیروگاه هستیم و این نیروگاه تا پایان امسال آغاز به‌کار نمی‌کند. به گفته اشماتکو، موعد راه‌اندازی نیروگاه هسته‌ای بوشهر ارتباطی با بهانه‌های سیاسی ندارد و در زمان مقرر با تایید نهایی مسایل فنی، این نیروگاه آغاز به‌کار می‌کند. وی پس از دیدار با آندریس پیبالگز، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران در مسکو افزود: موعد راه‌اندازی نیروگاه بوشهر تنها به مسایل فنی آن بستگی داشته و به مسایل سیاسی ارتباطی ندارد.
به موجب قرارداد تکمیل واحد اول نیروگاه بوشهر ایران که در پاییز ۱۹۹۲ (۱۳۷۳) میان تهران ومسکو امضا شد، ساخت این نیروگاه باید تا پایان سال۲۰۰۰ به پایان می‌رسید که تا کنون این قرارداد تحقق نیفتاده است. در این قرارداد طرف روس متعهد شد تا سال ۲۰۰۰ ساخت نیروگاه را به پایان برساند. همچنین ایران متعهد شده‌است، پسماند سوخت نیروگاه هسته‌ای بوشهر را به روسیه بازگرداند.
مبلغ کل قرارداد در این پروژه در ابتدا یک‌میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار بود که با گذشت زمان و تجدید نظرها مبلغ این قرارداد ۱۰درصد افزایش داشته‌است. سوخت نیروگاه بوشهر نیز ۵۲میلیون دلار به انضمام کل هزینه‌های حمل تا محل ساختگاه پیش‌بینی شده بوده است.
اینک پس از گذشت ۹ سال اشماتکو گفته است: روسیه در امر ساخت و راه‌اندازی نیروگاه بوشهر به تعهدات خود عمل می‌کند و راه‌اندازی آن تنها به شرایط فنی بستگی دارد. راه‌اندازی نیروگاه بر اساس توافق با طرف ایرانی و اتمام آزمایشات فنی سیستم‌ها انجام خواهد شد.
اشماتکو پیشتر اعلام کرده بود مسکو در زمان مقرر نیروگاه بوشهر را راه‌اندازی می‌کند.
شرکت اتم استروی اکسپورت در ژانویه سال ۲۰۰۹ اعلام کرد که سوخت مورد نیاز نیروگاه هسته‌ای بوشهر به ایران ارسال شده است.
بی‌بی‌سی نیز گزارش داده است که طرف روسی قرارداد بارها تاریخی را برای تکمیل طرح نیروگاه بوشهر تعیین کرده و به تعویق انداخته است. در خلال ده سال گذشته، روسیه دلایل مختلف فنی و مالی را عامل تعویق در تکمیل این طرح عنوان کرده است. چند ماه پیش پرویز فتاح، وزیر نیروی ایران، پیش‌بینی کرده بود که برخلاف وعده قبلی، نیروگاه اتمی بوشهر «در تابستان سال جاری» راه‌اندازی نخواهد شد. پیش از آن، فتاح قول داده بود که تا آخر تابستان امسال ۵۰۰ مگاوات برق نیروگاه بوشهر وارد مدار شود.
در ماه مارس (اسفند ۱۳۸۷)سال جاری میلادی، مقامات دولتی ایران اعلام کردند که نیروگاه بوشهر «پیش راه‌اندازی» شده و به زودی، تولید برق در این تاسیسات آغاز خواهد شد.
ظاهرا هدف از پیش راه‌اندازی، آزمایش تجهیزات نصب شده در این نیروگاه و حصول اطمینان از بی خطر بودن این تاسیسات بود و یک مقام شرکت روسی مجری طرح گفت که لازم است نیروگاه در شرایط کاملا امن فعالیت خود را آغاز کند.
اواخر سال ۲۰۰۷ (پاییز ۱۳۸۶)، روسیه تحویل سوخت اتمی به نیروگاه بوشهر را آغاز کرد و مقامات روسی اظهار داشتند که به این ترتیب ایران نیازی به غنی سازی اورانیوم در داخل کشور ندارد. در آن زمان، به نقل از مقامات روسی گزارش شد که تحویل سوخت شش ماه قبل از راه‌اندازی نیروگاه صورت می‌گیرد، هر چند تاریخ قطعی آغاز به کار بوشهر اعلام نشد.
هشدار اوباما و مدودف به ایران
تازه‌ترین خبر تعویق راه‌اندازی نیروگاه بوشهر روز دوشنبه در شرایطی از سوی وزیر انرژی روسیه اعلام شد که رییسان‌جمهور روسیه و آمریکا در دیدار حاشیه‌ای نشست سران کشورهای آسیا-اقیانوسیه در سنگاپور به ایران هشدار داده‌اند که زمان برای حل مناقشه هسته‌ای ایران از راه دیپلماتیک در حال از دست رفتن است.
به گزارش بی بی سی، اوباما گفت: این مایه تاسف است که ایران هنوز قادر نیست به آنچه او طرح خلاقانه جامعه جهانی برای کاستن از نگرانی‌ها درباره ماهیت برنامه هسته‌ای ایران خواند، پاسخ مثبت دهد. مدودف نیز گفت او هنوز امیدوار است که ایران متقاعد شود اورانیوم غنی شده خود را برای تبدیل به سوخت هسته‌ای به روسیه بفرستد. رییس‌جمهور روسیه هشدار داد: در صورتی که پیشرفتی در این زمینه به دست نیاید، راه‌های دیگری مد نظر قرار خواهند گرفت. مدودف مشخص نکرده است که چه ابزاری مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اما تحلیل‌گران می‌گویند احتمال دارد تحریم‌های سفت و سخت تری علیه ایران وضع شود.
رییس‌جمهور روسیه در سخنان خود گفته است: «هدف ما روشن است، یک برنامه هسته‌ای آشکار و شفاف به جای برنامه‌ای که مایه حساسیت و نگرانی سایرین شود.»
طبق طرحی که آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای ارائه کرده و روسیه، آمریکا و فرانسه از آن حمایت کرده‌اند، ایران ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غلظت پایین (هفتاد و پنج‌درصد اورانیوم تولیدی) خود را تا پایان سال جاری به روسیه بفرستد تا بیشتر غنی‌سازی شود.
اورانیوم غنی شده تا خلوص مورد نظر سپس به فرانسه ارسال و محصول نهایی به شکل لوله‌های سوخت که تنها قابل کاربرد در رآکتور تهران خواهد بود، در اختیار ایران قرار خواهد گرفت. ایران رسما پاسخی به این طرح نداده، اما برخی نمایندگان مجلس و مقام‌های دولتی اشکالاتی فنی و اقتصادی نسبت به این طرح مطرح کرده‌اند.
فلاحت پیشه: روس‌ها تبانی کردند
حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی دیروز با اشاره به نشست مشترک رییسان‌جمهور آمریکا و روسیه و توافقات حاصل شده از این نشست گفت: مقامات روسی یکبار دیگر ایران را به بهای بالاتر به امریکایی‌ها فروختند.
فلاحت پیشه در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت گفت: روس‌ها پیش از این نیز در ارتباط با ایران به تبانی دست زده بودند و نمونه آن تاخیر در بهرهبرداری نیروگاه اتمی بوشهر بود که مقرر شده که سال ۲۰۰۹ این پروژه تکمیل شود، ولی ما می‌بینیم که روس‌ها از تاخیر مجدد در راه‌اندازی این نیروگاه خبر می‌دهند. متاسفانه روس‌ها همواره از ایران به عنوان یک مورد برای معامله با قدرت‌های دیگر بهره گرفته‌اند.
بروجردی: اظهارنظر روس‌ها غیرعادی است
علاءالدین بروجردی رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در واکنش به اظهار نظر وزیر انرژی روسیه مبنی بر عدم راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر تا پایان سال جاری، گفت: این اظهارنظر شتابزده روس‌ها عادی به نظر نمی‌رسد. بروجردی در گفت‌وگو با مهر، گفت: با اینکه هم اکنون روس‌ها به صورت آزمایشی نیروگاه بوشهر را راه‌اندازی کرده‌اند، اما این اظهار نظر شتابزده وزیر انرژی روسیه عادی به نظر نمی‌رسد. وی خواستار آن شد که مسوولان سازمان انرژی اتمی درباره این موضوع اطلاع‌رسانی و اظهار نظر کنند.
ارسال نظر