شهرام امیری توسط آمریکا در عربستان ربوده شده است

عکس: حمید جانی‌پور

دنیای‌اقتصاد- منوچهر متکی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی‌ ایران دیروز پس از جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران مسوولیت مفقود شدن شهرام امیری تبعه ایرانی در حج عمره را با دولت عربستان دانست و گفت: بر اساس برخی اسنادی که در اختیار داریم، آمریکایی‌ها را مسوول بازداشت و دستگیری امیری می‌دانیم. وی در پاسخ به سوالی در خصوص سفر البرادعی به ایران اظهار کرد: البرادعی از موضع ایران در برابر پروتکل الحاقی مطلع است و پیوستن به این پروتکل داوطلبانه می‌باشد، لذا ایران قصد پیوستن به این پروتکل را ندارد. وی افزود: از نظر شفافیت هم جمهوری اسلامی ‌ایران در چارچوب قوانین و مقررات مربوط به آژانس حرکت می‌کند و در همین مسیر هم به فعالیت‌های خود ادامه خواهد داد.

متکی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در خصوص مذاکره جلیلی با ویلیام برنز گفت: ایشان در ژنو بودند و مجموعه‌ای که ۱+۵ در نشست ژنو داشتند فضایی طبیعی برای گفت‌وگو بود، بحث پیرامون دستور کار اجلاس بوده است که ممکن است دو به دو یا در مجموعه صورت بگیرد. وی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص شهرام امیری‌، ایرانی مفقود شده در عربستان تصریح کرد: ما پیگیر این موضوع هستیم.

وزیر امور خارجه ادامه داد: یکی از مسوولیت‌های مهم دستگاه دیپلماسی در بخش کنسولی پیگیری وضعیت ایرانیان خارج از کشور است. بر این اساس ایرانیانی که در خارج از کشور بازداشت می‌شوند یا مشکلاتی پیدا می‌کنند ما این موضوعات را پیگیری می‌کنیم.

وی افزود: اخیرا در نیویورک با دبیرکل سازمان ملل در این خصوص صحبت کردیم. همچنین در خصوص افرادی که یا در آمریکا یا در کشورهای دیگر بر اساس درخواست آمریکا بازداشت و مسترد شده‌اند مانند موردی که در گرجستان مربوط به آقای اردبیلی بوده یا سایر مواردی که مفقود شده‌اند گفت‌وگوهایی صورت گرفته است. متکی تصریح کرد: برخی شواهدی که در اختیار ما قرار دارد نشان‌دهنده این است که آمریکایی‌ها در این مسائل دخیل بوده‌اند و ما این مسائل را مطالبه کرده‌ایم.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: شهرام امیری به عنوان حاجی‌امیری برای مراسم عمره به عربستان سفر کرده بود، ما دولت عربستان را مسوول وضعیت وی می‌دانیم. وی همچنین گفت: بر اساس برخی اسنادی که در اختیار داریم ما آمریکایی‌ها را مسوول بازداشت و دستگیری امیری می‌دانیم.

متکی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا امیری کارمند سازمان انرژی اتمی ‌ایران است یا خیر، گفت: ما وضعیت افراد را به عنوان اتباع ایران در سفرهای طبیعی که به خارج از کشور دارند، پیگیری می‌کنیم و وضعیت او را نیز در دستور کار داریم.

وزیر امور خارجه در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص مطرح شدن نام جعلی برای خلیج‌فارس از سوی برخی کشورها تصریح کرد: خلیج‌فارس همیشه خلیج‌فارس بوده و در طول تاریخ چند‌هزار ساله این منطقه موضوعی روشن است و ما هر کلام دیگری را درست نمی‌دانیم و به‌کار گرفتن خلیج ع‌رب‌ی برخلاف نامگذاری تعریف شده است که حتی از طرف سازمان ملل نیز بخشنامه شده و مشخص است.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه سفر وزیر خارجه ایران پس از ۳۰ سال به پایتخت آمریکا بی‌سابقه است، خاطرنشان کرد: بی‌سابقه بودن را از سوال خود حذف کنیم به دلیل اینکه ۱۰ سال قبل هم وزیر امور خارجه به واشنگتن رفته بود. متکی افزود: وزارت امور خارجه وظایفی دارد که یکی از آنها پیگیری امور ایرانیان خارج از کشور است و به دلیل اینکه بیشترین ایرانیان مقیم خارج از کشور ما در آمریکا سکونت دارند و این موضوع از ده‌ها سال قبل و بعد از انقلاب رواج داشته است.

وزیر امور خارجه اضافه کرد: با توجه به قطع روابط ایران و آمریکا دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن تنها مرکزی است که به نیازهای ایرانیان در سراسر آمریکا پاسخ می‌دهد و ما بیشترین کارکنان را در واشنگتن داریم، لذا به جهت خدماتی که باید به ایرانیان بدهیم بنده حدود ۹ ساعت و ۳۰ دقیقه در دفتر حفاظت منافع پیگیر مسائل ایرانیان با تک تک کارکنان این مرکز بودم و از زوایای مختلف مسائل را مورد بررسی قرار دادیم. وی گفت: طی ۴ سال اخیر بیش از ۲۵‌درصد به حجم مراجعات ایرانیان به دفتر حفاظت منافع ایران افزوده شده و انجام وظیفه و پیگیری کارهای آنان یک وظیفه و تکلیفی است که باید وزارت خارجه آنها را انجام دهد.

متکی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شنیده شده مسوولان دفتر حفاظت منافع ایران در آمریکا از مخالفان احمدی‌نژاد بوده‌اند و حتی در سفر احمدی‌نژاد به نیویورک یک تجمع را هدایت کرده‌اند، گفت: کارکنان سفارتخانه ایران و کارکنان دفتر حفاظت منافع در خدمت نظام و رویکرد نظام جمهوری اسلامی ‌هستند و کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند باید ادعای خود را ثابت کنند.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا اختلاف بین ایران و آژانس جدی است یا خیر، اضافه کرد: اگر منظورتان مساله اعلام جمهوری اسلامی‌ ایران در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای است ما در چارچوب مقررات آژانس و بر اساس مصوباتی که در کشور وجود دارد عمل می‌کنیم، لذا آنچه که ما اقدام کردیم زودتر از موعد و در چارچوب وظایف ما بوده است.

وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اظهارات وزیر خزانه داری آمریکا مبنی بر تحریم بانک‌های ایرانی و اینکه موضوع بررسی پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی متوقف شده است، گفت: آمریکایی‌ها ممکن است خیلی چیزها بخواهند، لذا همه این موضوعات باید در چارچوب مسائل بین‌المللی پیگیری شود.

رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان خاطرنشان کرد: موضوع پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی به طور عادی در حال انجام است.

متکی در پاسخ به سوالی در خصوص اشیای عتیقه کشف شده از بار دیپلمات آرژانتینی گفت: موضوع تخلفات دیپلمات‌های خارجی در هر کشوری از سوی اداره تشریفات وزارت خارجه آن کشور و همکاری نهادهای نظارتی در آن کشور معمولا مورد پیگیری قرار می‌گیرد و در ایران هم این طور است.

وزیر امور خارجه افزود: انجام تخلفاتی از این دست بار اول نبوده و دقت‌ها و تیزبینی‌های نهادهای نظارتی باعث کشف این عتیقه‌ها شد. وی ادامه داد: پرونده دیپلمات آرژانتینی در دستور کار وزارت خارجه است و این مورد براساس کنوانسیون‌های بین‌المللی دو جانبه مورد پیگیری قرار می‌گیرد.

متکی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه آیا بازرسی بار دیپلمات‌ها از روال معمول است یا خیر، گفت: در موارد خاصی که دولت میزبان به مورد خاصی مشکوک شود برای او چنین قواعدی وجود دارد که بر اساس آن می‌تواند موضوع را پیگیری کند. وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا این موضوع در خصوص دیپلمات‌های مقیم هم صدق می‌کند یا خیر، تصریح کرد: در خصوص دیپلمات‌های داخل ایران علی القاعده بنا بر عدم بازدید است.