تحریم جشنواره‌های غربی

عکس‌:حنا مخملباف در جشنواره ونیز
نگاه سوم- جواد شمقدری، مشاور رییس‌جمهور در واکنش به اتفاقات جشنواره ونیز تهدید کرده است: جشنواره‌های غربی اگر بخواهند مکان نمایشی برای جریان‌های براندازانه علیه نظام باشند، هنرمندان و مسوولان تصمیم به تحریم این جشنواره‌ها خواهند گرفت.

بهمن ماه گذشته بود؛ هنوز صفار هرندی سکان وزارت فرهنگ و ارشاد را در دست داشت و موسم برگزاری جشنواره فیلم فجر بود. مهم‌ترین سوال اهالی سینما در آن روزها سرنوشت آخرین فیلم اصغر فرهادی بود که شواهد حکایت از تولد یک شاهکار داشت، اما مدیران وزارت فرهنگ به دلیل حضور گلشیفته فراهانی در این فیلم روی خوش به آن نشان نمی دادند و چیزی نمانده بود که این فیلم به محاق توقیف برود. اما شمقدری، اپوزیسیون آن روزهای صفار، دست به کار شد و با اعلام حمایت از پخش درباره الی، خیال فرهادی و بقیه را راحت کرد و حالا جشنواره‌ای که به حنا مخملباف جایزه داده و در بخش جنبی‌اش گلشیفته حضور داشته، شمقدری را وادار به موضعگیری تندی کرده است.مشاور رییس‌‌جمهور در امور هنری در گفت‌و‌گو با پایگاه خبری هیات اسلامی هنرمندان گفته است: اهداف سیاسی جشنواره‌های جهانی کمتر بر کسی پوشیده است، اما با این حال به خاطر اندک واکنش‌های مثبتی که ممکن است از حضور جمهوری اسلامی‌ایران در این جشنواره‌ها مدنظر باشد، تاکنون نظام برای مشارکت فیلمسازان و هنرمندان در این جشنواره‌ها آیین‌نامه یا دستورالعمل خاصی ارائه و اجرا نکرده است. این در حالی است که حتی بعضی مسوولان هنری برای ادامه این حضور از هیچ تلاشی در طول سی سال گذشته فرو گذار نکرده اند.
وی در ادامه تاکید کرد: هر چند ممکن است این مسوولان بیشتر به منافع اقتصادی و اعتباری خود توجه داشته‌اند، اما باید ما خطوط قرمز خود را در مشارکت و حضور در این جشنواره‌ها بشناسیم. اگر چه در گام اول این بر عهده هنرمندان و فیلمسازان است که منافع ملی را بر تجلیل و خوشامد اجنبی‌ها ترجیح بدهند و حساسیت داشته باشند که حضور آنان در این جشنواره‌ها با عزت و هویت ملی و دینی ملیت ایران در تعارض نباشد، شبیه اقدامی ‌که در تحریم جشنواره دانمارک شاهد بودیم که به خاطر دفاع از حریم پاک و ملکوتی نبی‌اکرم و پیامبر اعظم (ص) تحقق یافت.
مشاور رییس‌‌جمهور تصریح کرده است: اخیرا دیده شده که پس از آن که دشمن در اهداف خود در جنگ نرم و کودتای مخملی در درون نظام به اهداف خود نرسید، تلاش دارد تب این تحرک برانداز را در محافل هنری و سینمایی خارجی زنده نگه دارد که جشنواره فیلم ونیز شوی گستاخانه ای بود که این هدف دشمن را برملا ساخت. تصور می‌کنم مسوولان فرهنگی نسبت به این تحرکات مداخله‌گرایانه برخورد قاطع و روشنی نشان دهند؟، اگر این مسوولیت از جامعه هنری و سینمایی نیز به نو به خود قابل انتظار است تا در تاریخ بماند که نخبگان فرهنگی و هنری، آلوده به دسیسه‌های دشمن نشدند و توانستند موضعی از روی انصاف و عدالت و در جهت هویت و منافع ملی و انقلابی خود اتخاذ کنند.
«روزهای سبز» مثل «بدون دخترم هرگز»
خبرگزاری فارس هم پیش از این نسبت به جشنواره ونیز واکنش تندی نشان داده بود. فارس با تیتر «حنای مخملباف‌ها دیگر برای مردم ایران رنگی ندارد» با زیرزمینی و غیررسمی خواندن کارگردانان شرکت‌کننده در جشنواره‌های خارجی به نقل از محمد خزایی نوشته است: «واقعیت این است که در این جشنواره‌ها، یکسری سرقت‌های فرهنگی وجود دارد و نگاه این نوع جشنواره‌ها کاملا سیاسی است، این‌ها به آثار فاخر توجه ندارند و به دنبال آثاری هستند که به تفکر خودشان نزدیک باشد تا بتوانند توجه همه دنیا را معطوف خود کنند و در جشنواره ونیز این تفکر که با آثار برخورد کاملا سیاسی دارند، به نقطه اوج خود نزدیک شد.» خزایی در ادامه افزوده است: باید این نکته را هم بگوییم بعضی آثار فاخر هم در این جشنواره‌ها توانسته‌اند به نحو مطلوب عرض‌اندام کنند؛ مثل چند اثر ساخته «مجید مجیدی» که توانست جوایزی را از آن خود کند. این نشان می‌دهد که فیلم‌های شاخص ایرانی هم گاه به این جشنواره‌ها می‌روند، اما طرز نگاه این جشنواره‌ها اینگونه است که فیلم‌هایی را که با تفکر خود سازگارند، پررنگ کنند و رویشان مانور دهند تا نگاه جهان معطوف آنها شود.
در ادامه این گزارش شهرام خرازی‌ها، منتقد سینما در واکنش به اهدای تندیس شجاعت به «حنا مخملباف»، به خاطر فیلم «روزهای سبز» و اهدای شیر نقره‌ای به «زنان بدون مردان» ساخته شیرین نشاط از سوی جشنواره ونیز، گفته: «حنای مخملباف»ها دیگر برای مردم ایران رنگی ندارد و ما از این شیرین‌های تو خالی زیاد دیده‌ایم، از شیرین عبادی گرفته تا شیرین نشاط، روزگاری خانم «شهرنوش پارسی‌پور» به خاطر نگارش کتاب مستهجن زنان بدون مردان مورد تشویق مجامع فرهنگی غرب قرار می‌گرفت، امروز هم جشنواره سرشار از اغراض سیاسی و نیز جایزه خود را به خاطر فیلم «زنان بدون مردان» به شیرین نشاط که مایه نشاط آنسوی آبی‌هاست! اعطا می‌کند. مخملباف‌ها سال‌هاست که تیشه به دست گرفته و به ریشه فرهنگ و هنر این مملکت می‌زنند. آنها یک حرف را مدام در آثار خود تکرار می‌کنند: «نقض حقوق بشر بالاخص زنان در ایران.» عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران در ادامه اظهار داشته است: «روزهای سبز» حنا مخملباف؛ شرح سرگردانی دختری به نام آوا در خیابان‌های تهران در روزهای قبل و بعد از برگزاری انتخابات است. در طول فیلم بارها بازنانی مواجه می‌‌شویم که در اجتماعی به‌شدت خشن و مردانه زیردست‌ها و پاها له می‌شوند، دخترانی که دهانشان با چسب بسته شده و نمی‌توانند فریادبکشند و بانوانی که در پی هیچ، همه جا روان‌اند! میزانسن شلوغ و خفه خیابان‌های تهران در این فیلم یادآور فیلم صهیونیستی «بدون دخترم هرگز» است! در این فیلم، «آوا» یگانه ضدقهرمان فیلم درپی ملاقات با خاتمی است. در این فیلم، خاتمی و موسوی به عنوان بت‌واره‌های کاریزماتیک انقلاب سبز مخملین معرفی می‌شوند که در کانون توجه تین‌ایجرهای سبزپوش قرار دارند. وی در ادامه افزوده است: «فیلم درپی ارائه تصویری اسطوره‌ای از آنان است و چهره زشت و کریهی از رییس‌جمهور منتخب دکتر احمدی‌نژاد به‌ نمایش می‌گذارد. ورای همه اینها، فیلم جمهوری اسلامی ایران را به عنوان قتلگاه آزادی و نظامی دیکتاتوری و مشحون از تقلب و لابی‌های پشت پرده تشبیه نموده است که خب برای ما ایرانی‌های مقیم داخل کشور بسیار خنده‌دار است. جالب است که «حنا مخملباف»؛ که دم از فقدان آزادی درایران می‌زند، آزادانه دوربین خود را در خیابان‌ها و کوچه‌های تهران چرخانده و در کمال آزادی از اغتشاشات و درگیری‌های خیابانی فیلمبرداری کرده است! یک نفر هم نیست از این خانم بپرسد که اگر در این مملکت آزادی نبود، تو چگونه این همه تصویر را شکار کرده‌ای؟»
نمونه کمرنگ تر این واکنش‌ها به حضور جعفر پناهی در هیات داوران جشنواره مونترال کانادا و پوشیدن شال سبز از سوی آن‌ها مشاهده شده بود. باید دید آیا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم موضعی رسمی در این زمینه خواهد گرفت؟