تحلیل مشایی از رفتار انتخاباتی هاشمی

دنیای اقتصاد- اسفندیار رحیم مشایی، رییس دفتر رییس جمهوری در جمع اعضای ارشد ستاد یاران خورشید‌، ضمن تشریح روند انتخابات از زمان کاندیداتوری احمدی‌نژاد و چگونگی انتخاب وی‌، به تحلیل چرایی حضور‌هاشمی رفسنجانی در انتخابات نهم پرداخت وقصد وی از کاندیداتوری را فشار بر رهبری عنوان کرد. وی در عین حال با اشاره به اینکه فرآیند روزهای قبل از انتخابات و نیز تحولات پس از آن، از یک هماهنگی وسیع و یک طراحی گسترده و مشارکت تعداد قابل ملاحظه‌ای از نخبگان سیاسی و مذهبی که مبنا را برای رفراندوم درایران گذاشته بودند، حکایت می‌کند، اعلام کرد: انتخابات دوره دهم به یک معنایی واقعا یک رفراندوم بود. به گزارش‌ ایرنا، رحیم مشایی در ابتدای‌این نشست خطاب به مسوولان ستاد یاران خورشید گفت: طرح همه مسائل در یک نشست و یک گفت‌وگو میسر نیست و از ورود به جزئیات مسائل قبل از انتخابات پرهیز می‌کنم. شاید بیشتر آنچه مهم است تحلیل وضعیت امروز و فردای جامعه است و‌اینکه ببینیم که مسیرمان چیست و مقصدمان کجا است؟ وی تاکید کرد: پیش از آن که‌این موضوع را به بحث بگذاریم، لازم است یک نکته خیلی مهم را مرور کنیم و آن‌اینکه‌این انتخابات در واقع یک انتخابات به مفهوم عادی و معمولی نبود. مشایی ادامه داد: حوادث و رویدادهای آخرین روزهای پیش از برگزاری انتخابات و مسائل بعد از انتخابات نشان داد که حقیقتا ماجرای انتخابات یک ماجرای معمولی و یک رقابت تعریف شده از قبل تجربه شده از دوره‌های پیشین نبود. وی افزود: اگر بخواهیم بدون ورود به بحث تحلیل جزئیات و تاکید روی اصل موضوع و نتیجه؛ ورودیه‌ای درست کنیم باید عرض کنم که انتخابات دوره دهم به یک معنایی واقعا یک رفراندوم بود.‌این معنای رفراندوم شاید در بیانات مقام معظم رهبری هم بود، در بیانات ریاست

محترم جمهور هم بود و نیز اندیشمندان و فعالان و نخبگان طرفدار ولایت و مشی و مرام آقای احمدی نژاد و هم در ادبیات و مطالب جناح رقیب هم معنای رفراندوم بودن انتخابات دهم ریاست جمهوری کاملا دیده و شنیده شده است.

ریشه‌یابی شکست اصلاح‌طلبان

مشایی اظهار کرد: موضوع ‌این است که با شکست یا عدم توفیق اصلاحات یا اصلاح‌طلبان در طول ۸ سال که در واقع بعد از ۸ سال دوره آقای‌هاشمی ‌برای گشایش در فضای سیاسی و فکری تلاش‌های خیلی وسیعی صورت گرفت و البته اثر گذار هم بود و جامعه ما متفاوت و متحول شد، نتیجه و هدف اصلاحات آن طور که در برنامه اصلاح طلبان پیش بینی شده بود محقق نشد.

رییس دفتر رییس جمهور اظهار کرد: علت مشکلات اصلاح‌طلبان‌ این بود که از یک سو آنها از نظر کارکردی در بخش مدیریت جامعه با ضعف‌های فراوانی مواجه بودند و عدم توانایی آنها در مدیریت آشکار شده بود و از سوی دیگر یک موج جدیدی در اصول‌گرایان ‌ایجاد شده بود که همزمان با انتخابات شورای دوم در تهران، در شورای تهران رای آوردند و احمدی نژاد، شهردار تهران شد.

مشایی ادامه داد: در طول ۲ سال یک فضای جدیدی به وجود آمد و یک موجی از تهران شکل گرفت و به سمت استان‌ها حرکت کرد و یک فرصتی پدید آمد. البته آن موقع بحث اصولگراها بحث داغی نبود، بلکه بحث آبادگران بود و‌این آبادگران بود که به عنوان یک جریان جدید و نوین موج را ‌ایجاد کرد.

زمینه‌سازی حضور ‌هاشمی‌ در انتخابات نهم

رییس دفتر رییس جمهور خطاب به اعضای ستاد یاران خورشید اظهار کرد: دراین شرایط اصلاح‌طلبان دچار مشکل شدند و برنامه‌ای برای آمدن ‌هاشمی‌ در صحنه انتخابات طراحی شد. هر چند که ‌هاشمی‌ صحنه انتخابات را طوری مدیریت می‌کند که تا آخرین لحظه سوخت نرود؛ چرا که اقبالی به‌ایشان برای حضور در انتخابات نبود و کاندیداتوری‌ ایشان در جامعه مورد اقبال عمومی‌قرار نداشت به همین دلیل اصلاح طلبان نگران بودند که اگر از روزهای اول اسم‌ هاشمی‌ مطرح باشد ممکن است باز یک فرصت سوزی بزرگ دیگری اتفاق بیفتد و یک موج مثبت قویتر برای آبادگران شکل بگیرد. آنان می‌دانستند که نام آبادگران در مواجهه و مقابله با برخی هسته‌ها و محفل‌های سیاسی که مصداق بارزش هم خود آقای‌هاشمی‌بود، رونق یافته، بنابراین اگر از اول نام آقای‌هاشمی ‌مطرح می‌شد ‌این موج سنگین تر می‌شد، بنابراین آقای‌هاشمی ‌را در انتخابات نهم ریاست جمهوری تا آخرین لحظات نگه داشتند.

رحیم مشایی ادامه داد: در همین چارچوب اصلاح طلبان سعی کردند موضوع کاندیداتوری آقای‌هاشمی‌ را پنهان کنند. از سوی دیگر، مقام معظم رهبری هم در بیاناتشان تاکید بر نو گرایی و جوان گرایی داشتند که‌ این موضوع، اصلاح طلبان را با محدودیت‌های بیشتری مواجه کرد، چون دیگر در تبلیغ آقای‌هاشمی ‌رفسنجانی هر کاری برای اصلاح طلبان قابل انجام بود جز ‌اینکه بگویند آقای‌هاشمی‌ رفسنجانی از جمله جوانان‌ این سرزمین است که ‌این یکی دیگر شدنی نبود.

محسن‌هاشمی ‌گفت: رای خاتمی، رای پدر من است

مشایی ادامه داد: من یادم است که پس از دوم خرداد ۷۶ در ستاد انتخابات وزارت کشور نشسته بودیم و انتخابات برگزار شده بود و آقای خاتمی ‌۲۰میلیون رای آورده بود و‌این در تاریخ کشور ما بی‌نظیر بود. ما هرگز انتخاباتی‌این همه پرشور و با‌این همه رای نداشتیم. ما بعد از انقلاب، انتخابات رقابتی نداشتیم و در انتخابات ریاست جمهوری سال ۷۶ اولین بار بود که رقابتی شکل گرفته بود. در همان‌ایام در وزارت کشور نشسته بودیم که آقای محسن‌هاشمی‌ آمد. ‌ایشان در ابتدا علیه آقای جنتی سخن گفت و بعد اظهار کرد که رای آقای خاتمی، رای پدر من است و‌ این رای، رای آقای خاتمی‌ نیست.‌ این را من بی‌واسطه می‌گویم و خودم آنجا نشسته بودم که آقای محسن‌هاشمی ‌گفت: رای خاتمی، رای پدر من است.

ترکیب دولت به انتخاب‌هاشمی

مشایی ادامه داد: کارگزاران به دنبال‌این بودند که اصلاحات را ادامه دولت آقای‌هاشمی ‌تلقی کنند. انتخابات دوم خرداد ۷۶ که تمام شد در شرایطی که رییس جمهور، آقای خاتمی ‌بود رفتند به سراغ آقای‌هاشمی ‌و از‌ایشان در مورد ترکیب دولت سوال کردند. آقای‌هاشمی ‌هم خیلی شفاف و صریح گفت که به زودی دولت را تشکیل می‌دهیم. ادبیات آقای‌هاشمی ‌چنان ادبیاتی بود که گویا دوباره آقای‌هاشمی ‌رفسنجانی رییس جمهور شده است. رییس دفتر رییس جمهور افزود: البته‌این رفتار آقای ‌هاشمی‌ رفسنجانی، واکنش‌های خیلی تندی را در میان نخبگان سیاسی فعال پشت سر آقای خاتمی ‌که در حلقه‌های اول بودند، ‌ایجاد کرد که بعد آقای خاتمی‌مجبور شد مصاحبه کند و بگوید که بعد از رهبر در ایران نفر دوم من هستم.

انصراف ‌هاشمی به دلیل سرشکستگی بود

مشایی اظهار داشت: از همین نقطه، جریانی در میان اصلاح‌طلبان علیه آقای‌هاشمی ‌شکل گرفت که بعد به یک هجمه خیلی تند و تیز علیه آقای‌هاشمی ‌و افراد نزدیک به ‌ایشان تبدیل شد تا آنقدر علیه آقای‌هاشمی، در انتخابات مجلس ششم تبلیغات کرده بودند که ‌ایشان استعفا داد. مشایی تاکید کرد: البته آقای‌هاشمی ‌استعفا داد چون نگران بود در انتخاب ریاست مجلس با مشکل مواجه شود. آن زمان، بعضی‌ها گفتند که آقای‌هاشمی ‌از حق خودش گذشت یعنی‌ایثار کرد که در واقع امر،‌ این طور نبود بلکه فضای مجلس به نحوی بود که ‌ایشان نه به عنوان رییس مجلس و نه به عنوان نایب رییس مجلس رای نمی‌آورد و‌این مساله، برای‌ایشان مایه سرشکستگی بود. در حقیقت، دلیل اصلی استعفای آقای‌هاشمی ‌در انتخابات مجلس ششم همین موضوع بود.

هاشمی‌رفسنجانی و فشار بر رهبری

رییس دفتر رییس جمهور عنوان داشت: آقای‌هاشمی ‌و برخی از نخبگان سیاسی و مذهبی در کشور، یک زاویه‌ای را که از ابتدا با مقام معظم رهبری در موضوع مدیریت جامعه داشتند؛ در هشت سال اصلاحات بزرگتر شد. مشایی افزود: آقای‌هاشمی‌ مایل بود از پشتیبانی عمومی‌و مردمی‌برای فشار بر رهبری استفاده کند تا مشی رهبری در اداره امور کشور تغییر کرده و آنچه که آنها مایل بودند، اتفاق بیفتد. وی ادامه داد: در دوم خرداد ۷۶ آنها تلاش می‌کردند که آقای ناطق به عنوان کاندیدای رهبری معرفی شود و آقای خاتمی ‌به عنوان کاندیدای آزاد مطرح باشد که بعد هم یک رای خیلی سنگین برای آقای خاتمی‌ نتیجه آن باشد تا همه چیز در آقای‌ هاشمی ‌تمرکز یابد تا آنها از‌این طریق بگویند که ‌این آقای ‌هاشمی ‌است که از محبوبیت بالای مردمی‌برخوردار است و لذا فرآیند مدیریت جامعه باید تغییر کند.