واکنش سران مجلس به کابینه

اعتراض سران مجلس به ترکیب کابینه

باهنر: چهار پنج وزیر پیشنهادی رای اعتماد نمی‌آورند

دنیای اقتصاد - محمود احمدی‌نژاد در حالی کابینه دهم را در آخرین ساعات مهلت قانونی یعنی چهارشنبه شب گذشته به مجلس معرفی کرد که این نحوه معرفی و گزینش وزیران، صدای مردان با نفوذ مجلس را از ریاست آن گرفته تا نواب رییس درآورد‌. علی لاریجانی به همراه محمد رضا باهنر در گردهمایی اعضای شورای مرکزی جامعه اسلامی‌مهندسین به این روند انتقاد کردند و محمد حسن ابوترابی فرد، نایب رییس اول مجلس که از جمله چهره‌های حامی‌دولت محسوب می‌شود و تاکنون از هرگونه نقدی درباره عملکرد دولت پرهیز داشته، برخلاف معمول در یک برنامه تلویزیونی به احمدی‌نژاد درباره انتخاب وزیران دهم و عملکرد دولت نهم خرده گرفت. این انتقادها در شرایطی از زبان مردان رده یک مجلس به احمدی‌نژاد وارد می‌شود که اکثریت نمایندگان مجلس در زمانی که زمزمه‌هایی درباره مصادیق کابینه در رسانه‌های نزدیک به دولت شنیده شده بود، دو انتقاد کلی را به این ترکیب احتمالی وارد می‌کردند. اول عدم مشورت احمدی‌نژاد با نمایندگان حتی پس از حضور وی در مجمع عمومی‌ فراکسیون اصولگرایان و دوم عدم تناسب گزینه‌های معرفی شده برای وزارتخانه‌ها به لحاظ تحصیلاتی، مدیریتی و تجربه کاری.

این بار اما پس از نقدها و توصیه‌های پراکنده برخی چهره‌های شاخص مجلس، علی لاریجانی و محمدرضا باهنر به طور صریح از این نحوه گزینش اعضای کابینه انتقاد کردند و باهنر هم به احمدی‌نژاد پیغام داد که چهار یا پنج وزیر معرفی شده رای نمی‌آورند و یکی دو‌نفر هم مشکوک هستند و باهنر در عین حال به این نکته اشاره کرد که برخی اعضای معرفی شده برای وزارت کار یا بهداشت از وزرای دولت نهم کارآمد‌تر نیستند. لاریجانی هم که میهمان باهنر در نشست جامعه اسلامی‌مهندسین بود، در سخنانی با انتقاد تلویحی از عملکرد وزارت اطلاعات و خارجه اظهار کرد که اگر کسی بخواهد وزیر باشد باید تجربه و ورزیدگی لازم را داشته باشد؛ چرا که جایگاه مدیران استراتژیک جای کارآموزی برای آنها نیست‌. لاریجانی خاطرنشان کرد که بهتر از این می‌توان از نخبگان استفاده کرد و تلویحا به احمدی‌نژاد خاطر نشان کرد که کمتر دخالت دادن سلایق در مصالح کشور، به رشد سیاسی نیاز دارد. ابوترابی فرد هم از عدم تجربه و سابقه مدیریتی افراد معرفی شده گلایه‌های نسبتا تندی را به احمدی‌نژاد مطرح کرده بود. پیش از این احمدتوکلی هم درباره کابینه پیشنهادی گفته بود که افراد انتخاب‌شده تناسبی برای یک کابینه کارآمد ندارند و این خوب نیست.با این حال احمدی‌نژاد پنج‌شنبه شب گذشته بدون توجه به این انتقادها و پیغام‌ها کابینه خود را پیش از این که در مجلس معرفی و به دفاع از آنها بپردازد در صدا و سیما معرفی کرد و تمام قد از انتخاب‌های خود دفاع کرد. با این حال نحوه معرفی کابینه دهم به مجلس و عدم مشورت با نمایندگان شرایط چندان مناسبی را برای اخذ رای اعتماد از مجلس پیش روی وزیران معرفی شده از سوی احمدی‌نژاد قرار نمی‌دهد.

وزرا باید ذهن استراتژیک داشته باشند

لاریجانی اما در نشست جامعه اسلامی‌مهندسین چینش نیروها را در کنار داشتن تئوری و برنامه مناسب بسیار مهم و تاثیرگذار عنوان کرد و افزود: اگر ما این مسیر را به درستی طی نکنیم، چینش نیروها جنبه ویترینی خواهد داشت و دقیق عمل نکرده‌ایم. وی تصریح کرد: کسی که در این جایگاه قرار می‌گیرد باید برنامه درست و تئوری داشته باشد و اگر کسی بخواهد برنامه‌ها را پیاده کند باید تجربه و ورزیدگی لازم را داشته باشد؛ چرا که جایگاه مدیران استراتژیک جای کارآموزی برای آنها نیست و باید بدانند با چه سوالات استراتژیک مواجه هستند و چگونه باید عمل کنند.

رییس قوه‌مقننه خاطرنشان کرد: به عنوان مثال کسی که مسوول امنیت کشور است باید تئوری بلد باشد و زمانی که امنیت کشور مشکلی پیدا می‌کند، دیگر جای کارآموزی نیست که مشکل امنیت را حل کند. باید بداند چگونه مسائل امنیتی را تبدیل به مسائل سیاسی کند یا در ارتباط با دیپلماسی کشور، این فرد باید بداند برای این‌که اهداف و آرمان‌های کشور محقق شود چه باید کرد، دیپلماسی تنها رفت و آمد نیست. وزیر می‌تواند هزاران سفر انجام دهد، اما نتیجه‌ای نداشته باشد، در حالی که می‌تواند دو سفر انجام دهد و دو حادثه استراتژیک در کشور رقم بخورد. بنابراین مهم است چه برنامه‌ای برای این کار داشته باشد.

فرد معرفی شده زن یا مرد باشد،‌ میانسال یا جوان باشد جزو فروعات است

لاریجانی اضافه کرد: برای وزارتخانه‌های دیگر نیز این گونه است. باید تخصص و تجربه کافی داشته باشد و این تفنن نیست. در غیر این صورت اشل کار پایین می‌آید؛ و این‌که فرد معرفی شده زن یا مرد باشد،‌ میانسال یا جوان باشد جزو فروعات است. اگر مواجهه ماهوی و عمیق انجام دادیم، پس از آن می‌توانیم به فروعات هم توجه کنیم.

واکنش به نامه کروبی

وی همچنین در پاسخ به سوال این شخص در خصوص نامه‌ی اخیر مهدی کروبی خاطرنشان کرد: آقای کروبی دو روز پیش نیز نامه‌ای به بنده نوشتند که باید گفت، این بحث آن‌قدر پیچیدگی ندارد و اگر اسناد و مدارکی دارند به قوه‌قضائیه یا به کمیته مجلس بدهند و ما به هیچ‌وجه نمی‌خواهیم در این قضیه لاپوشی شود. مجلس به عنوان ناظر به هیچ‌وجه دنبال این‌که چیزی از مردم پوشیده شود نیست، اما تا به حال در بررسی این موضوع به این نتیجه نرسیده‌ایم که آقای کروبی در نامه خود آورده است. در عین حال گفتیم اگر استناداتی دارد، ارائه کند و حتی اطلاعات این افراد را به ما بدهد تا خودمان به آنها رجوع کنیم، ما قسم خوردیم از حقوق مردم دفاع کنیم. رییس مجلس شورای اسلامی در پایان در پاسخ به سوال مرتضی نبوی که در ارتباط با نوسانات تصمیم‌گیری‌ها در مجلس پرسیده بود، گفت: نگرانی و دل‌مشغولی شما در این مساله به ساختار مجلس برمی‌گردد که بر اساس قانون ۱۵‌نفر از نمایندگان می‌توانند طرحی بدهند که به تصویب مجلس برسد و امکان دارد دولت هم چنین کاری بکند. لاریجانی یادآور شد: ما در مجلس هشتم آیین‌نامه مجلس را تغییر دادیم و انطباق با برنامه‌ها و سیاست‌های کلی را در آیین نامه مجلس دیدیم.

سخنان باهنر

نایب رییس مجلس شورای اسلامی هم با بیان این‌که حداقل ۴ تا ۵‌نفر از اعضای معرفی شده از سوی رییس‌جمهور برای کابینه دهم موفق به کسب رای اعتماد نخواهند شد، گفت: برداشت مجلس این است که وزرای جایگزین کارآمدتر از وزرای قبل نیستند، مگر این‌که دلیل آقای احمدی‌نژاد مبنی بر هماهنگ نبودن برخی افراد کنار گذاشته شده از کابینه را کافی بدانیم.

محمدرضا باهنر در نشست مشترک شورای مرکزی و شورای استان‌های جامعه اسلامی مهندسین با بیان این‌که نامه رییس‌جمهور در آخرین ساعات به مجلس رسید، گفت: البته روش رییس‌جمهور در راستای معرفی کابینه از طریق رسانه ملی قبل از مجلس، جای گلایه‌ای را باقی گذاشت و روشی جدید و بدیع بود. اگرچه این امر خلاف قانون نبوده است، اما عرف و روش گذشته این بوده که قبل از معرفی اعضای کابینه توسط رییس‌جمهور از طریق رسانه، این افراد به مجلس معرفی شوند.

ضرورت ندارد مردم درگیر شوند

وی همچنین تاکید کرد: بحث تعیین وزرا میان مجلس و رییس‌جمهور انجام می‌گیرد و ضرورت ندارد که مردم درگیر این مباحث شوند تا این‌که یکی بگوید اخراج،‌ اعدام و یا هماهنگ باید گردد. دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین همچنین گفت: با توجه به پخش میزگردهایی درباره کابینه در رسانه ملی، از آقای ضرغامی خواستیم که این مباحث آرام‌تر دنبال شود.

باهنر با اشاره به جلسات فراکسیون اصول‌گرایان و اعضای هیات رییسه مجلس با رییس‌جمهور گفت: ما در این جلسات وارد مصادیق نشدیم. اما با توجه به اخباری که از مصادیق می‌رسید، تلاش می‌کردیم که مباحث مورد نظر خود را به رییس‌جمهور منتقل کنیم.

وی با بیان این‌که همه اسامی مطرح شده در نامه رییس‌جمهور تقریبا همان اسامی‌ای است که در روزنامه‌ها آمده بود، گفت: به احتمال قریب به یقین ۴ تا ۵‌نفر از این افراد رای نمی‌آورند و دو سه‌نفر از آنها برای ما مشکوکند و ما آنها را نمی‌شناسیم، مگر آنکه طی شناخت یک هفته‌ای نمایندگان نظر نهایی خود را اعمال کنند.

وزرای جایگزین کارآمدتر نیستند

باهنر در ادامه با بیان این‌که مجلسی‌ها در راستای برکناری برخی افراد کابینه قانع نشده‌اند، گفت: مثلا آقای لنکرانی یک فرد نخبه و فعال است و اگرچه خانم مرضیه وحید دستجردی فرد قابل قبولی است، اما به هر ترتیب مجلسی‌ها در این مورد قانع نشدند. همچنین آقای فتاح و آقای جهرمی نیز از جمله افراد مقبول در کابینه نهم بوده‌اند و به هر ترتیب باید گفت وزرای جایگزین کارآمدتر از وزرای قبل نیستند، مگر این‌که دلیل آقای احمدی‌نژاد مبنی بر هماهنگ نبودن برخی افراد را کافی بدانیم.

وی همچنین با بیان این‌که تا جمع‌بندی در مورد کابینه ۵ تا ۶‌هزار جلسه کاری تشکیل خواهد شد و رفت و آمد‌های زیادی انجام می‌گیرد، گفت: اگر فراکسیون اصول‌گرایان با توجه به تعداد افرادی که دارد به جمع‌بندی برسد، نتیجه نهایی نیز بر مبنای همین جمع‌بندی خواهد بود.

ضرورت خروج از حالت امنیتی

باهنر همچنین در این نشست با اشاره به وقایع رخ داده پس از انتخابات ریاست جمهوری گفت: در این بین تهمت‌ها و شایعاتی در رابطه با صحت انتخابات مطرح و بعد از آن نیز پیگیری‌های غیرمعقولانه و غیرمستدل آقایان منجر به وارد شدن هزینه‌هایی به جامعه شد. وی با بیان این‌که چنین اتفاقاتی به افکار عمومی جامعه، عدم اعتماد را تزریق کرد، گفت: این مسائل تزریق شده باید با بحث‌های منطقی حل شود و فضا از حالت امنیتی بیرون بیاید. دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین همچنین خاطرنشان کرد: به هر ترتیب در هر گرایشی افراد تندرو و میانه‌رو حضور دارند.

وقتی فضا به دست تندروها بیفتد، یک سری می‌گویند اعدام، اخراج و ابطال باید گردد. اما اگر فضا از حالت امنیتی بیرون بیاید آن‌گاه می‌شود اعتماد عمومی را به جامعه برگرداند. این عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که گام‌های ما باید ظرف سه چهار سال آینده استوارتر و مطمئن‌تر باشد، تاکید کرد: باید تلاش کنیم پشتوانه افکار عمومی را بیشتر به خود جلب کرده و شکافی را که عده‌ای به جامعه القا کردند، با تدبیر حل کنیم.

انتقاد ابوترابی‌فرد از احمدی‌نژاد

همچنین حجت‌الاسلام محمدحسن ابوترابی‌فرد در یک برنامه زنده تلویزیونی از شبکه اول سیما از عملکرد دولت نهم انتقاد کرد. نایب رییس مجلس شورای اسلامی‌ که انتقاد خود را بالحن نسبتا تندی بیان می‌کرد، گفت: تخصص و تحصیلات چند‌نفر از وزرا هیچ نسبتی با وزارتخانه‌ای که در آن مسوولیت پذیرفته‌اند ندارد.

وی همچنین با تاکید بر ضرورت تجربه داشتن در امور برای وزرا گفت: برخی از وزرا هیچ سابقه مدیریتی حتی در حد متوسط در امور اجرایی نداشتند. ابوترابی این عوامل را موجب ناکارآمدی دولت دانست و گفت: به همین دلیل رییس‌جمهور ۴وزیری را که به هنگام ترمیم کابینه وارد دولت کرد کنار گذاشت و این نشان می‌دهد که انتخاب آنها از ابتدا هم نادرست بود. ابوترابی در عین حال تاکید کرد که رییس‌جمهور برای تعیین ترکیب کابینه با مجلس تعامل لازم را نکرد.

مطهری: وزرای ضعیف رد شوند

نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی‌با بیان‌اینکه برداشت احمدی‌نژاد از همگرایی دولت غلط است، کابینه پیشنهادی دهم را کابینه‌ای ضعیف خواند که متناسب با توانایی‌های کشور نیست. وی راه پیشنهادی را عدم رای مجلس به افراد ضعیف کابینه دانست تا احمدی نژاد مجبور شود کابینه‌ای قوی را معرفی کند. به گزارش خبرگزاری مهر ادامه داد: برخی وزیران پیشنهادی حتی با معیارهای مورد نظر رییس جمهور یعنی اخلاق‌، کارآمدی و همگرایی نیز سازگار نیستند. عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس تعریف احمدی‌نژاد از همگرایی را نادرست خواند و گفت: همگرایی مورد نظر رییس جمهور به معنای مطیع بودن و تسلیم محض در مقابل نظرات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وی است، درحالی که معنای درست همگرایی کابینه آن است که وزیران و رییس جمهور نسبت به سیاست‌های کلی نظام مندرج در قانون اساسی‌، سند چشم‌انداز و قوانین توسعه ۵ ساله و همچنین نسبت به مصوبات شوراهای‌عالی مانند شوراهای عالی اقتصاد‌، انقلاب فرهنگی و امنیت ملی همگرا و هماهنگ باشند. وی ادامه داد: ‌این درحالی است که رییس جمهور تاکید دارد همه وزیران باید تابع افکار اقتصادی‌، سیاسی و فرهنگی وی باشند، آن هم به‌این دلیل که وی منتخب مردم است و مردم آرای او را تایید کرده‌اند. مطهری گفت: ‌این یک مفهوم نادرست از همگرایی است و همین برداشت غلط آقای احمدی نژاد از همگرایی باعث شده است که وی فقط به دنبال افراد تابع و مطیع باشد و کابینه را از برخی افراد متفکر و صاحب نظر محروم کند. وی با بیان‌اینکه وجه مشترک وزیران پیشنهادی کابینه دهم مطیع بودن آنها است، گفت: رییس‌جمهور می‌خواهد در وزارتخانه‌های حساس مانند اطلاعات‌، کشور‌، ارشاد‌، نفت و خارجه خود حاکم و فرمانروا باشد‌، لذا افرادی را برای‌این وزارتخانه‌ها معرفی کرده است که مهمترین شاخصه آنها مطیع بودن است. مطهری درباره وزارت زنان گفت: حدس من‌ این است که پیشنهاد تعداد قابل توجه وزیر زن در‌این دوره‌، توصیه رحیم مشایی است. نماینده تهران در مجلس در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود، درباره بهترین وضعیت تعامل مجلس با رییس جمهور گفت‌: بهترین تعامل ‌این است که مجلس به وزیران ضعیف رای اعتماد ندهد و رییس‌جمهور را مجبور به استفاده از وزیران قوی نماید و سپس از آن کابینه قوی حمایت کند. وی افزود: طبیعتا در‌این حالت مجلس کمتر از تذکر‌، سوال و استیضاح استفاده خواهد کرد و ثبات بیشتری بر کشور حاکم خواهد شد.