شاید «نود» اجتماعی بسازیم

فاطمه عود باشی

گفت‌وگو با علی‌اصغر پورمحمدی ظهر یکی از روزهای پایانی فصل بهار در اوج رقابت‌های انتخاباتی دهمین دوره ریاست جمهوری در دفتر وی انجام شد؛ روزهایی که شبکه تحت مدیریت او با پخش مناظره چهار نامزد انتخاباتی به پربیننده‌ترین شبکه تلویزیون تبدیل شده بود. زمانی شبکه سه در تولید پخش مجموعه‌هایی با موضوع‌های خاص جوانان از جمله «خط قرمز» زبانزد بود، ولی الان با مشاهده مجموعه‌های روی آنتن مثل «پس از سال‌ها» احساس می‌شود شبکه از فضای آن سال‌ها کمی‌فاصله گرفته و دیگر در تهیه مجموعه‌های جذاب پیشقدم نیست؟

من خیلی حرف شما را قبول ندارم. همین مجموعه «پس از سال‌ها» داستان جوانی و جوانان است و ارتباطات آنها و تاثیر روابط اجتماعی دوران جوانی در بزرگسالی. از طرف دیگر در سال‌های اخیر با پخش مجموعه‌های شبانه ۵۰ قسمتی همچون «نرگس» و «ترانه مادری» در تابستان توانسته‌ایم نظر جوانان را جذب کنیم. برای تابستان امسال هم مجموعه «رستگاران» را آماده کرده‌ایم که داستان آن درباره سه دختر جوان است و پخش آن از ۳۰ خرداد ساعت ۲۳ شروع می‌شود.

الان چند مجموعه جدید در دست تولید داریم که اغلب آنها درباره جوانان است و می‌توانم به مجموعه‌های «گاوصندوق»، «دلنوازان» با محوریت ازدواج جوانان، «پنجمین خورشید» با موضوع یک پسر جوان که حمید گودرزی قهرمان داستان است، طنز تابستانی رامبد جوان، مجموعه «هوش سیاه» ویژه جوانان و درباره جرایم رایانه‌ای که در مجموع یک موضوع مدرن دارد و «ستایش» درباره یک زوج جوان اشاره کنم. البته مجموعه «وضعیت سفید»، «بلندی‌های بادگیر» و «اوسنه پادشاهی» هم تولید می‌شوند.

گاهی در شبکه‌های مختلف شاهد موازی‌کاری‌ها و موج‌های ناگهانی به سمت تولید برنامه‌هایی با موضوع‌های خاص هستیم، به ویژه در برنامه‌های مستند. آیا با تصمیم معاونت سیما در تقسیم‌بندی مستندها این مساله ساماندهی می‌شود؟

بله، این مساله در شبکه‌ها ساماندهی شده و روز به روز هماهنگی بیشتر می‌شود. شبکه سه هم بعد از این تقسیم‌بندی تولید مستندهایی با محوریت‌های مختلف از جمله مهاجرت، طلاق، دانشگاه، سربازی، زندانیان، ورزش و انحرافات اجتماعی را در برنامه‌هایش دارد. به نظرم یکی از نیازهای مخاطبان، مستندهای اجتماعی تاثیرگذار است، حتی ساخت یک مستند تاثیرگذار به اندازه یک سریال می‌تواند برای مخاطبان مفید باشد.

سال گذشته رییس صدا و سیما وعده تولید نودهای اختصاصی با موضوع‌های مختلف را دارد. با توجه به پخش برنامه نود ورزشی از شبکه سه، آیا قصد تولید نودهای اختصاصی با محوریت‌های دیگر را را دارید؟

در حال حاضر تصمیمی‌برای ساخت نودهای اختصاصی نگرفته‌ایم. شاید نودهای اجتماعی بسازیم.

چرا شاید؟

چون کار راحتی نیست و نیازمند برنامه‌ریزی صحیح است.

منظورتان موضعگیری و فشارهایی است که دامنگیر نودهای اختصاصی می‌شود؟

نه، منظورم موضعگیری نیست، گرچه فشار همیشه روی رسانه زیاد است، اما یک برنامه نود باید به درستی اداره شود. از سوی دیگر بودن یک مجری و تهیه‌کننده خوب در این نوع برنامه‌ها اهمیت زیادی دارد. اگر برنامه نود موفق است، مرهون مجری خوب است. موفقیت یک برنامه گفت‌وگومحور انتقادی خوب وابسته به یک مجری متخصص، سالم و صالح است.

یعنی کمبود مجری خوب باعث می‌شود تصمیم شما برای تولید نود اختصاصی با موضوع‌های مختلف به تعویق بیفتد؟

بله. مجری خوب و یک تیم خوب باید این برنامه‌ها را اداره کنند؛ البته ما در شبکه جلسات زیادی در این باره داشته‌ایم تا بتوانیم نودهای اجتماعی تهیه کنیم. امیدوارم در آینده این مساله اجرا شود.

سال‌های گذشته شبکه سه در جذب مجریان جوان موفق بود، ولی الان احساس می‌شود دیگر مجریان مناسب را شناسایی نمی‌کند تا از آنها در برنامه‌های گفت‌وگو محور بهره ببرد؟

ما از دو هزار نفر تست اجرا گرفته‌ایم. از این تعداد ۵۰‌نفر در مرحله اول انتخاب شدند. مخاطبان شبکه سه به زودی می‌توانند شاهد اجرای خوب مجریان جدید باشند. از سوی دیگر به دنبال شناسایی مجریان و گزارشگران ورزشی جدید هم هستیم.

شبکه سه از تولید طنزهای ۹۰ شبی موفق هم فاصله گرفته، چرا دیگر به سمت موضوع‌های نو در این باره نمی‌رود؟

ساخت طنزهای ۹۰ قسمتی جذاب کاری بسیار پیچیده و سخت است؛ اما با این همه، دو گروه رامبد جوان و مهران مدیری برای تولید برنامه‌های طنز در شبکه سه فعالیت می‌کنند. مجموعه طنز جوان که نامی‌برای آن انتخاب نشده تابستان پخش می‌شود. کار مدیری هم در مرحله نگارش قرار دارد که اگر به خوبی کارها انجام شود، بعد از ماه رمضان از شبکه سه پخش می‌شود. من مدعی‌ام ما در شبکه سه از همه طنزپردازان ایران از جمله زنده‌یاد منوچهر نوذری، مهران مدیری، مهران غفوریان، داریوش کاردان، رضا عطاران و سروش صحت برای تولید برنامه‌های طنز استفاده کردیم. تعداد نویسندگان طنز ما با توجه به تعدد شبکه‌ها کم است. به همین دلیل کارهای ماندگار طنز کمتر ساخته می‌شود. مگر یک نویسنده می‌تواند هم برای شبکه سه ۹۰ قسمت بنویسد و هم برای دیگر شبکه‌ها؟ مشکل اصلی ما قصه و نداشتن خلاقیت و ابداع سوژه‌های جدید است.

احساس می‌شود شبکه سه فقط با گروه‌های خاصی کار می‌کند. شما برای کارهای طنز سراغ عطاران و مدیری و برای ماه رمضان سراغ افخمی‌می‌روید. چرا به جای جمع کردن گروه‌های خاص دنبال شناسایی نیروهای جوان و متبحر نیستید؟

نه، ما با گروه خاصی کار نمی‌کنیم. در حال حاضر هم کارگردانان مختلف از جمله اکبر خواجویی، احمد امینی، کمال تبریزی، رامبد جوان، مهران مدیری و علیرضا افخمی‌برای شبکه سه مشغول تولید مجموعه‌هایی با موضوع‌های متنوع هستند. هر کس طرح بهتری ارائه دهد با او کار می‌کنیم. یک طرح از میان صدها طرح مختلف انتخاب می‌شود. ما نمی‌توانیم گروه آماتور بیاوریم. باید از بودجه‌ای که داریم بهترین استفاده را ببریم.

در شبکه‌های مختلف شاهد تصمیم‌های آنی هستیم. مثلا پخش سه روز در هفته مجموعه‌ها که در شبکه سه مداوم نیست یا بعد از سه هفته باکس فیلم‌های تولید سیمافیلم از روزهای چهارشنبه به یکشنبه منتقل می‌شود.

محدودیت پخش منجر به گرفتن چنین تصمیم‌هایی می‌شود. ما در تابستان قصد داشتیم علاوه بر مجموعه‌های جدید برنامه‌های شبانه را متوقف نکنیم، اما معاونت محترم سیما گفتند برنامه‌های شبکه سه در ایام تابستان زیاد است و باید بخشی از آنها حذف شود. مثلا احتمال دارد باکس فیلم‌های سیما فیلم در تابستان و ماه رمضان قطع شود.

یکی از کارهای خوب شبکه سه نظارت کیفی است، چون برخی مواقع در مجموعه‌های شما مواردی نشان داده می‌شود که در شبکه‌های دیگر ممنوع است. حتی برنامه‌سازان هم می‌گویند که دست‌شان در تولید برنامه در شبکه سه بازتر است.

ما خطوط قرمز را رعایت می‌کنیم و دستمان هم چندان باز نیست؛ البته خود موضوع هم اهمیت دارد. وقتی می‌خواهیم یک پدیده زشت اجتماعی را نشان بدهیم، نمی‌توانیم خنثی عمل کنیم، به همین دلیل با برخی تمهیدات به خطوط قرمز نزدیک می‌شویم، اما همیشه تلاش می‌کنیم به هنجارها و ارزش‌ها احترام بگذاریم و عملی انجام ندهیم که موجب نارضایتی مخاطبان شود. ما نمی‌توانیم وقتی برای جوانان مجموعه می‌سازیم، خنثی عمل کنیم و صدا و سیما تلاش می‌کند به مسائل مهم با رعایت فرهنگ عمومی ‌جامعه بپردازد.

با توجه به تاکید رییس رسانه ملی مبنی بر آزادی عمل مدیران، احساس می‌شود برخی مدیران به خاطر نداشتن آزادی عمل به سمت تولید برخی موضوع‌های مهم نمی‌روند؟

نه، این حرف را قبول ندارم؛ چون مدیران آزادی عمل دارند و ما از راهنمایی آقای ضرغامی ‌استفاده می‌کنیم. به هر حال رییس رسانه ملی مسوول اصلی رسانه است و مردم و مسوولان از او انتظاراتی دارند و ایشان پاسخگوی نهایی هستند.