وزارت خزانه‌داری آمریکا درباره آنچه مخاطره آمیز بودن معاملات تجاری با بانک‌های ایرانی می‌خواند، رسما به موسسات مالی جهانی هشدار داد.

بانک‌های ایرانی مورد نظر وزارت خزانه‌داری آمریکا از دو بخش دولتی و خصوصی هستند و با در نظر گرفتن شعب خارجی تعدادشان به بیش از ۵۰ مورد می‌رسد. از جمله این بانک‌ها، شعب مرکزی و خارجی بانک‌های سپه، ملی، ملت و صادرات و نیز بانک‌های کشاورزی، کارگشایی، کارآفرین و پاسارگاد هستند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا مدعی است این بانک‌ها را تهدیدی برای نظام مالی جهانی هستند. دولت ایران چنین اتهام‌هایی را بی اساس می‌داند.

مقام‌های وزارتخانه خزانه‌داری آمریکا برای نخستین بار با استناد به قطعنامه ۱۸۰۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد، بانک مرکزی ایران را هم تهدیدی برای سیستم مالی جهانی خوانده‌اند.

در این رابطه، شماری از سناتورهای دموکرات هم با ارسال نامه‌ای به جورج بوش، رییس جمهوری آمریکا، خواسته‌اند که بانک مرکزی ایران را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کند.

این نامه در ۵ مارس به امضای ۲۶ سناتور دموکرات از جمله سناتور هری رید، رهبر دموکرات‌ها در سنا، سناتور چارلز شومر از ایالت نیویورک، سناتور رابرت کیسی از ایالت پنسیلوانیا و سناتور رابرت منندینز از ایالت نیوجرسی رسیده است.

آنها بانک مرکزی ایران را به حمایت از تروریسم و گسترش سلاح‌های غیرمتعارف در جهان متهم کرده‌اند و به جورج بوش گفته‌اند که تحریم این بانک «پیام محکمی به دولت ایران خواهد فرستاد.»

مقام‌های ایرانی تحریم‌های آمریکا را غیرعادلانه خوانده و به عنوان تروریسم مالی علیه ایران محکوم می‌کنند.

برخی ناظران، هشدار وزارت خزانه‌داری آمریکا درباره بانک مرکزی ایران و نامه اخیر سناتور‌های دموکرات به جورج بوش را مقدمه‌ای برای وضع تحریم‌های جدید علیه بانک مرکزی ایران می‌دانند.

استوارت لیوی، معاون وزیر خزانه‌داری در امور اطلاعات مالی و تروریسم، هرچند از تایید احتمال تحریم شدن بانک مرکزی ایران خودداری می‌کند، امکان وقوع آن را هم رد نمی‌کند.

وی در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی، بانک مرکزی ایران را به فعالیت‌های فریبکارانه متهم کرد و مدعی شد: بانک مرکزی ایران یکی از موسسات مالی ایرانی است که مکررا از بانک‌های دیگر خواسته نامش را از فهرست عملیات مالی جهانی حذف کنند و این شگردی است برای انجام مبادلات غیرمجاز.

آمریکا بانک مرکزی ایران را متهم کرده که بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ میلادی از طریق بانک صادرات حدود ۵۰میلیون دلار به حزب‌ا... لبنان منتقل کرده است.

دولت ایران با رد چنین اتهام‌هایی، تاکید دارد که تنها از گروه حزب‌ا... حمایت معنوی می‌کند.

بانک مرکزی ایران مانند بانک مرکزی خیلی از کشورها مدیریت ذخایر ارزی را برعهده دارد و پشتوانه اصلی نظام بانکی ایران به حساب می‌آید.

به‌ زعم برخی کارشناسان از آن جایی که ایران در عمل با بانک‌های آمریکایی مبادلات مالی چندانی ندارد، هشدارها و تحریم‌های آمریکا در قبال این بانک تنها در صورتی موثر خواهد بود که جامعه بین‌المللی با آمریکا همکاری کند تا گشایش اعتبارات اسنادی و عملیات دریافت و پرداخت که احتمالا از طریق بانک ثالثی صورت خواهد گرفت، هزینه مبادلات را برای طرف ایرانی بیشتر کند.

این تحول می‌تواند برای ایران که اقتصادش به واردات وابسته است، پیامدهایی در برداشته باشد؛ چرا که آمریکا و اتحادیه اروپایی در مجموع بیش از ۶۰درصد تولید ناخالص جهان را در اختیار دارند.

پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده بانک‌ها و موسسات مالی ایرانی زیر ذره‌بین رفته و مبادلات و سرمایه‌گذاری‌های خارجی آنها به شدت کنترل شود.

با این وجود مقام‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا به کاربرد واژه «تحریم» علیه سیستم بانکی ایران علاقه چندانی ندارند.

استوارت لیوی، معاون وزیر خزانه‌داری در امور اطلاعات مالی و تروریسم، بیشتر از عبارت «تدابیر مالی» استفاده می‌کند.

او بارها به کشورهای حوزه خلیج فارس سفر کرده تا درباره آنچه وی ریسک مبادلات مالی با ایران می‌خواند به آن کشورها هشدار دهد.

به گفته استوارت لیوی اگر به بخش خصوصی در سراسر جهان نشان دهید که دقیقا چه کسی در فعالیت‌های غیرقانونی شرکت دارد و آن فعالیت دقیقا به چه نحوی انجام می‌شود، این بخش از آن فعالیت‌ها دوری خواهد کرد تا به منافع و اعتبارش لطمه نخورد.