جزئیات گزارش هسته‌ای البرادعی

دنیای اقتصاد - برخی کشورهای غربی که طی ده ماه گذشته به‌رغم همه تحولات همچنان بر تصویب قطعنامه سوم تحریم علیه ایران پافشاری کرده‌اند،‌ اکنون نیز با نادیده گرفتن گزارش دقیق البرادعی از همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان عالی‌ترین مرجع نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها، بازهم خواستار تصویب قطعنامه در سازمان ملل علیه ایران شده‌اند. به‌رغم گزارش مثبت البرادعی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران صورت گرفت

پافشاری کشورهای غربی بر تصویب قطعنامه

دنیای اقتصاد - برخی کشورهای غربی که طی ده ماه گذشته به‌رغم همه تحولات همچنان بر تصویب قطعنامه سوم تحریم علیه ایران پافشاری کرده‌اند،‌ اکنون نیز با نادیده گرفتن گزارش دقیق البرادعی از همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان عالی‌ترین مرجع نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها، بازهم خواستار تصویب قطعنامه در سازمان ملل علیه ایران شده‌اند. مهلت مقرر در قطعنامه ۱۷۴۷ بیش از ۱۰ ماه است که خاتمه یافته، اما به دلایل متعدد که مهم‌ترین آن افزایش همکاری‌های ایران با آژانس بر اساس مدالیته برای پاسخ دادن به مسائل باقی مانده از گذشته برنامه هسته‌ای ایران بوده است، آمریکا و متحدانش نتوانستند کشورهای ۱+۵ را وادار به اقدام علیه ایران کنند. قریب به یک ماه پیش وزرای خارجه ۱+۵ در برلین توافق کردند تا پیش‌نویس قطعنامه‌ای را که توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان تهیه شده بود، برای طرح در شورای امنیت به اعضای این شورا ارائه کنند. برخلاف تصور آمریکا و متحدانش، اعضای غیردائم شورای امنیت از تصویب این قطعنامه استنکاف کرده و خواهان انتظار تا زمان دریافت گزارش البرادعی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران و همکاری‌های تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شدند.

بعد از ظهر جمعه به وقت وین البرادعی گزارش خود را در اختیار اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انژی اتمی قرار داد تا پس از بررسی آن در پایتخت‌ها در نشست آتی شورای حکام مورد بحث قرار گیرد. در این گزارش البرادعی عدم انحراف فعالیت‌های کنونی ایران را تایید کرده و ضمن آنکه اعلام کرده است، ایران همکاری مناسبی برای حل مسائل باقی مانده نشان داده است، به تشریح جزئیات تحقیقات آژانس پرداخته است.

با این وجود گزارش روشن، صریح و مثبت البرادعی تغییری در رویکرد کشورهای مخالف برنامه هسته‌ای ایران نداشته است.

وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به گزارش جدید مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران با نادیده گرفتن اعلام همکاری ایران با آژانس ادعا کرد که گزارش البرادعی، مسیر تصویب قطعنامه سوم در شورای امنیت را علیه ایران هموارتر کرده است.

کاندولیزا رایس که در کاخ سفید سخن می‌گفت، با اعلام این مطلب مدعی شد: گزارش البرادعی یک موضع بسیار قوی برای حرکت در جهت صدور قطعنامه سوم شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران به سبب ادامه فعالیت هسته‌ایش فراهم کرده است.

رایس در نشست خبری خود گفت: هنوز ادله قانع‌کننده‌ای برای صدور سومین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران به خاطر فعالیت‌های هسته‌ایش وجود دارد؛ چرا که این کشور به فعالیت‌های خود در زمینه غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد و در راه توسعه و پیشرفت آن گام بر می‌دارد.

وی مدعی شد: ایران هنوز به پرسش‌های مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای گذشته که به صورت محرمانه انجام می‌داده پاسخی نداده‌ است و فقط تاکید می‌کند که چنین فعالیت‌هایی نداشته‌ است.

کاخ سفید نیز ادعا کرد که جامعه بین‌المللی تا زمانی که تهران به درخواست‌ها برای تعلیق فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم پاسخ ندهد، نمی‌تواند هیچ‌گونه اعتمادی به برنامه هسته‌ای ایران داشته باشد.

کیت استار، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه گفت که براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمریکا از شکست در پایبندی کامل به الزاماتش دلسرد شده و به اعمال فشار برای تحریم‌ها در شورای امنیت ادامه خواهد داد.

استار در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما با توجه به گزارش اخیر آژانس از تداوم شکست ایران در پایبندی به الزاماتش در قبال شورای امنیت و نیز درخواست‌های آژانس مبنی‌بر تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای حساس از نظر اشاعه و ارائه شفافیت کامل و دسترسی در برابر آژانس دلسرد شده‌ایم.

وی ادامه داد: این گزارش می‌گوید که ایران در طول سال گذشته فعالیت‌های غنی‌سازی را ادامه و گسترش داده است. در حالی که از پیشرفت آژانس در خصوص برخی مسائل حاصل کرده‌اند استقبال می‌کنیم، تا زمانی که ایران به الزاماتش عمل نکند جامعه بین‌المللی نمی‌تواند هیچ‌گونه اعتمادی نسبت به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران داشته باشد.

سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید افزود: بار دیگر از ایران می‌خواهیم چنین فعالیت‌هایی را تعلیق کند و در برابر آژانس به افشاگری کامل بپردازد. در این مرحله ما به پیشرفت به سوی سومین قطعنامه تحریم به همراه شرکای در شورای امنیت ادامه می‌دهیم.در همین حال، یک دیپلمات دیگر آمریکایی نیز ادعا کرد: گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران امکان صدور قطعنامه جدید در شورای امنیت و اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران را تقویت کرده است.

بر اساس این گزارش، محمد البرادعی در گزارش جمعه سوم اسفند خود اعلام کرد که «به یک روند کاملا مناسب» در برنامه هسته‌ای ایران رسیده، اما با این حال هنوز برای اعمال نظرنهایی درباره این برنامه نیازمند اطلاعات دیگری است.

آمریکا و برخی کشورهای دیگر با دستاویز قرار دادن این نکته و تکیه بر این مساله که ایران با نادیده گرفتن قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت، همچنان فعالیت‌های غنی‌سازی خود را ادامه می‌دهد، درصدد هستند تا با پوشاندن نکات مثبت گزارش البرادعی، قطعنامه ضد‌ایرانی و غیرقانونی دیگری را علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب برسانند.

ایران بارها اعلام کرده است که به هیچ عنوان فعالیت‌های مربوط به بازفرآوری و غنی‌سازی را متوقف نخواهد کرد؛ چراکه این حقی است که معاهده منع اشاعه هسته‌ای (NPT) در اختیار همه امضاکنندگان این معاهده از جمله ایران قرار داده است.

شورای امنیت با تصویب سه قطعنامه پیشنهادی کشورهای ۱+۵ از ایران خواسته است تا غنی‌سازی را به حالت تعلیق درآورد. رویترز خبر داد که با وجود تاکید البرادعی در گزارش خود مبنی‌بر همکاری ایران در شفاف شدن موضوعات باقی‌مانده، نمایندگان گروه ۱+۵ تحت فشارهای آمریکا دوشنبه این هفته در واشنگتن با هم ‌دیدار و درباره اقدام‌های بعدی خود درباره مناقشه هسته‌ای ایران رایزنی خواهند کرد.

دیپلمات‌های ارشد این گروه (انگلیس، فرانسه، آمریکا، چین، روسیه و آلمان) پس از انتشار گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این نشست خود خبر دادند. نیکلاس برنز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا که میزبان این گفت‌وگوها خواهد بود، گفت که واشنگتن خواستار بحث و رای‌گیری سریع درباره این قطعنامه است که هدف از آن وادار کردن ایران برای توقف غنی‌سازی اورانیوم است.

وی در جمع خبرنگاران گفت: مطمئنا در این نشست امکان یا میزان تمایل برای تلاش در جهت متقاعد کردن ایرانی‌ها را بررسی خواهیم کرد مبنی‌بر اینکه گزینه دیگر برای آنها، مسیر مذاکره است. برنز با همچنین به این مساله اشاره کرد که واشنگتن از دیدن اینکه گزارش آژانس می‌گوید: ایران برنامه غنی‌سازی خود را تسریع می‌کند نه اینکه آن را تعلیق کند، ناامید شده است.

در حالی که آمریکا در پی گزارش البرادعی درباره ایران، جنگ روانی و تبلیغاتی خود را تشدید کرده است؛ نماینده این کشور در سازمان ملل متحد اذعان کرد که ایران در برنامه هسته‌ای خود به اکثر سوالات آژانس پاسخ داده و پیشرفت‌هایی در برخی موارد داشته است. زلمای خلیل زاد در جمع خبرنگاران در نیویورک گفت: ایران به برخی سوالات پاسخ داده و پیشرفت‌هایی را در برخی موارد ایجاد کرده است. وی در عین حال ادعا کرد: اما مسائلی که حل شده است، اصلی‌ترین مسائل و محوری‌ترین مسائل گذشته نیستند و بدین ترتیب هیچ پیشرفتی در این زمینه وجود ندارد. در واقع اوضاع بدتر می‌شود.

خلیل‌زاد مدعی شد: این گزارش شامل چندین مورد است که کاملا نگران‌کننده است.

نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد در ادامه ادعاهای خود بدون تاکید آژانس بر اقدام‌های شفاف‌سازی ایران ادعا کرد: یافته‌های آژانس دلایل آمریکا را برای تحریم‌ها تقویت می‌کند؛ چرا که نشان می‌دهد ایران به نقض قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد که از آن کشور می‌خواهد برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را تعلیق کند، ادامه می‌دهد.

سفیر آمریکا در سازمان ملل بدون توجه به محتوای مثبت گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران، گفت که این گزارش باید راه را برای تصویب قطعنامه علیه ایران در روزهای آینده بگشاید.

خلیل‌زاد گفت: ایران در حال افزودن بر قابلیت‌های‌ خود است و نه تنها تعداد سانتریفیوژ‌ها افزایش یافته، بلکه آنها بر روی نسل دومی هم کار می‌کنند که سانتریفیوژی با قابلیت‌های بیشتر است.

خلیل‌زاد که در یک ناهار کاری با خبرنگاران دیدار کرد، گفت که اعضای مهم شورای امنیت قصد دارند در چند روز آینده با چهار عضو دیگر شورا که ملاحظاتی را نسبت به تحریم ایران مطرح کرده‌اند؛ یعنی لیبی، ویتنام، آفریقای جنوبی و اندونزی درباره قطعنامه علیه ایران مذاکره کنند.

وی ضمن ابراز اطمینان نسبت به تصویب قطعنامه گفت که رای‌گیری برای جمعه آینده برنامه‌ریزی خواهد شد. خلیل‌زاد افزود که باور دارد «برخی امیدوارند گزارش آژانس لزوم سومین قطعنامه را رفع کند.» اما در عین حال گفت: گزارش آژانس نکات بسیار مهمی را برای مطرح کردن در اختیار ما قرار می‌دهد. آنها (ایران) شفاف‌سازی نکرده‌اند.

خلیل‌زاد به گزارشاتی اشاره داشت که آمریکا ارائه داده و مدعی است، نشان می‌دهد ایران بر روی وسیله ورود دوباره به جو و آزمایش‌های انفجاری با قدرت بالا کار کرده است، اما تهران چنین گزارشاتی را رد می‌کند.

وزارت امور خارجه انگلیس نیز درباره این موضوع که براساس گزارش البرادعی مورد سؤال است گفت: ایران اگر می‌خواهد اعتماد بین‌المللی را احیا کند به این مسأله پاسخ دهد.

وزارت امور خارجه فرانسه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور ترجیح می‌دهد مساله هسته‌ای ایران از طریق «مذاکره و گفت‌وگو» حل شود، در عین حال از ایران خواست فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی را متوقف کند.

وزارت خارجه فرانسه در این بیانیه نوشت: لازم است که ایران از همه درخواست‌های جامعه بین‌المللی که توسط شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل اعلام شده است، پیروی کرده و نسبت به اینکه برنامه هسته‌ای‌اش صرفا ماهیت صلح‌آمیز دارد، اعتمادسازی کند. فرانسه علاوه بر آن از ایران خواست که طبق درخواست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل فعالیت‌های غنی‌سازی خود را متوقف کند.