ساخت‌وساز صنعتی، ضرورتی فراموش شده

مهدیس فرقانی

مسکن در جامعه ما یکی از معضلات بزرگ است که عوامل مختلفی در نشان دادن آن نقش دارند. گرانی مسکن و افزایش روز به روز قیمت آن بیداد می‌کند و مثل این است که قیمت مسکن روی غلتکی افتاده و هیچ مانعی هم برای ایستادنش وجود ندارد. شهر تهران به عنوان یک کلان‌شهر از آپارتمان‌ها،‌ مجتمع‌ها و برج‌های مسکونی اشباع شده است، اما با این حال با افزایش جمعیت و ظهور نسل جدید، تعداد واحد‌های مسکونی در تهران کمتر جوابگوی افراد است.

مسوولان شهر تهران با پیش‌بینی چنین وضعی و برای جلوگیری از پیش آمدن مشکل، طرح شهرک‌سازی در خارج از تهران را اجرا کرده و می‌کنند. شهرک‌هایی مانند هشتگرد، پردیسان، پردیس، پرند و... اما تنها ایجاد این شهرک‌ها برای رفع مشکل کافی نبود، چرا که باید برای طراحی یک شهرک، تمامی امکانات رفاهی، درمانی، آموزشی و از همه مهم‌تر زیرساخت‌ حمل‌و‌نقل را در نظر گرفت، اما در بعضی از این شهرک‌ها تمامی جوانب در نظر گرفته نشده است و اکثر ساکنان این شهرک‌ها با مشکلات اساسی مواجه هستند.

اما طرح جدیدی که در‌حال‌حاضر در برنامه دولت است، واگذاری و ساخت زمین‌های ۹۹ساله است.

این زمین‌ها در شعاع ۸۰ کیلومتری تهران واقع شده‌اند که از همین ابتدا یکی از مشکلات آینده شهرک‌های احداث شده در آن، فاصله‌ زیاد آن تا تهران خواهد بود. پس برای رفع این موانع مسوولان بایستی از هم‌اکنون طرح جامع زیرساخت حمل‌ونقل را طراحی و از پیش آمدن مشکلات تکراری جلوگیری کنند، اما این طور که به نظر می‌رسد تاکنون برنامه‌ریزی صحیحی در این باره هنوز صورت نگرفته است.

با نگاهی دقیق‌تر متوجه خواهیم شد که در حواشی شهر تهران هنوز زمین‌های بایر و خالی از سکنه وجود دارد، پس چه خوب است که ساخت‌وسازها بیشتر در مناطق داخلی تهران انجام شود، زیرا تهران از ترافیک درون شهری رنج می‌برد و این احتمال وجود دارد که با ایجاد شهرک‌ها در خارج از تهران با ترافیک برون شهری هم روبه‌رو شویم (در‌حال‌حاضر تا اندازه‌ای با این مشکل روبه‌رو شده‌ایم.)

در غرب اتوبان همت در منطقه ۲۲ تهران، زمین‌های دست نخورده‌ای است که این زمین‌ها به ارگان‌های دولتی، غیردولتی و تعاونی‌های مسکن برای ساخت‌و‌سازهای واحدهای مسکونی واگذار شده و فعالیت این ارگان‌ها در ساخت آپارتمان‌های ۴ تا ۵طبقه دو واحدی است، در صورتی که این منطقه قابلیت آپارتمان‌های ۳۰ تا ۴۰ طبقه را دارد که با مدیریتی کامل و برنامه‌ریزی صحیح می‌توان این طرح را به درستی اجرا کرد. طبق گفته برخی از مشاوران املاک، بهتر آن بود که خود دولت مسوول ساخت‌و‌ساز در این منطقه می‌شد و زمین‌ها را به ارگان‌های مختلف واگذار نمی‌کرد.

بعد از انتخاب مکان مناسب برای ساخت‌و‌ساز و برنامه‌ریزی صحیح، موضوع اصلی نوع ساخت‌و‌ساز است که در ایران در طول سالیان گذشته از ساخت‌و‌سازهای سنتی استفاده می‌شده و الان هم این روند در حال تکرار شدن است.

این در حالی است که در تمامی یا درصد بالایی از کشورهای خارجی از ساخت‌و‌ساز صنعتی استفاده می‌شود، زیرا ساخت‌و‌ساز صنعتی بسیار به‌صرفه‌تر است، چراکه در این نوع ساخت‌و‌ساز تیراژ ساختمان‌ها بسیار بالا است. همچنین ارزان بودن قطعات ساختمانی، نصب سریع و آسان این قطعات، استفاده از عایق‌های حرارتی، صوتی و بتن پیش‌ساخته و دخالت کمتر نیروی انسانی از مزایای خوب و مثبت آن به شمار می‌رود.

نمونه‌هایی از این نوع ساخت‌و‌سازها را در کشورهای نزدیک به ایران هم می‌توانیم، نظاره‌گر باشیم، مثلا در شهرک عجمان دبی این نوع ساخت‌و‌ساز صورت گرفته و هر واحد مسکونی شامل بهترین خدمات است و جالب است بدانید که با تمامی این تفاسیر واحد مسکونی این شهرک به مبلغ یک سوم واحدهای مسکونی تهران به فروش می‌رسد در صورتی که دبی سیمان و خاک را هم وارد می‌کند.

شاید ساخت‌و‌سازهای سنتی در تهران در گذشته قابل‌تحمل و به‌جا بوده، ولی خوب است با پیشرفت تکنولوژی در دنیای مدرن امروزی کشور ما هم شامل چنین تغییرات مفیدی باشد.

در حال حاضر بخش زیادی از مصالح ساختمانی تولیدی از جنس مرغوب نیستند، در ساختمان‌ها از عایق‌های حرارتی و صوتی استفاده نمی‌شود، دستمزد نیروی انسانی هر ساله با افزایش نرخ همراه است، سودی که نصیب بسازوبفروش‌ها در آخر کار می‌شود تقریبا ۴۰درصد است، این مسائل تمامی مشکلات ساخت‌و‌ساز سنتی است.

در ساخت‌و‌سازهای صنعتی افراد پیمانکار دخیل هستند که با سود تقریبی ۱۰ تا ۲۰درصدی قانع می‌شوند. البته این مقدار سود مربوط به پیمانکارانی است که در کشورهای خارجی فعالیت می‌کنند. پس خوب است نظام ساخت‌و‌ساز در ایران هم تغییر کند و از مزایای عالی طرح ساخت‌و‌سازهای جدید، متقاضیان مسکن و بسازوبفروش‌ها بهره‌مند شوند که مطمئنا این نوع

ساخت‌و‌سازها تاثیر بسزایی در کاهش قیمت مسکن خواهد داشت.