اسکی خوب است، اما برای پولدار‌ها
گروه راهنما- دست‌کم زمستان‌ها شما هم این جمله را از اخبار هواشناسی تلویزیون یا رادیو شنیده‌اید: «محور شمشک به دیزین تا اطلاع ثانوی بسته است.»

البته ممکن است همین مفهوم با عبارات دیگری بیان شده باشد. مثلا در روزهای زمستان به ویژه زمانی که می‌خواهند خبر سلامت مسیرها بعد از یک برف یا باران سنگین را بدهند شنیده‌اید که می‌گویند «‌تمام محورهای مواصلاتی کشور به جز شمشک به دیزین باز است‌». حالا با این وصف تا به حال شده از خود بپرسید چرا این تک‌جمله‌ها مهمان همیشگی اخبار زمستانی است؟
اگر پایتخت‌نشین باشید شاید گذرتان به محور شمشک به دیزین افتاده باشد، اما در غیر این صورت جزو اتفاقات نادر است که تجربه آشنایی با مسیری را داشته باشید که با وجود داشتن اهمیت اقتصادی، فقط تابستان قابل استفاده است و به محض نخستین بارش برف، دیگر کارکردی ندارد.
دیزین منطقه‌ای در شمال تهران واقع در دامنه‌های البرز است که اگر از جاده تهران - کرج - چالوس سفر کرده باشید حتما تابلوهایی که آن را معرفی کرده‌اند دیده‌اید.
این منطقه در شمال کوه‌های تهران (منطقه گاجره) و به فاصله 123 کیلومتر از مسیر جاده چالوس و 71 کیلومتر از مسیر شمشک قرار دارد.
اگر از کرج وارد جاده چالوس بشوید ۶۵کیلومتر از مسیر کرج - چالوس را که بپیمایید، بعد از گچسر می‌توانید به جای ادامه مسیر شمال به دل کوه بزنید و به روستایی برسید که گرچه اینک نامش تغییر یافته ولی به واسطه موقعیت جغرافیایی‌اش از دیگر روستاهای منطقه معروف‌تر و جذاب‌تر شده است.
بعد از روستای «ولایت‌رود» کنونی و پشت سر گذاشتن چند مجتمع مسکونی به پیست اسکی دیزین می‌رسید.
جایی که هنوز می‌توان آسمان را آبی آسمانی دید و شب‌ها را با درخشش ستاره‌ها سپری کرد.
حتما هم لازم نیست اهل اسکی‌بازی و برف بوده باشید فقط کافی است دمی‌آسایش را جست‌وجو کنید آن وقت راه یافتن به دیزین حتی در فصل تابستان هم برای من و شمایی که نه اهل اسکی هستیم و نه استطاعت مالی چنین ورزشی را داریم جذاب می‌شود.
اما راه رسیدن به دیزین فقط مسیر کرج- چالوس نیست. مسیر دیگری هست که همواره در زمستان بسته است. مسیری که به مراتب نزدیک‌تر و کم‌تردد‌تر است. شاید تا به حال آخر هفته، یا یک روز به فشم، لواسان و آن طرف‌ها رفته‌اید. از لویزان تهران که به مسیر لواسان- فشم بروید به جای لواسان به سمت فشم و بعد میگون حرکت کنید و مسیر را ادامه بدهید تا به پیست شمشک برسید.
از آنجا حدود 30 دقیقه دیگر برانید به بلندترین نقطه‌ پیست اسکی دیزین می‌رسید. اگر در همان بلندترین نقطه از وزش بادی که اکسیژن به همراه دارد لذت برده باشید و یک آش رشته داغ هم میل کرده باشید، در مسیر 4 کیلومتری آن نقطه تا هتل‌های دیزین همه آن لذت، با دلهره، این موضوع که آیا خودرو شما از پس این مسیر برمی‌آید یا نه از سرتان می‌پرد. مسیر تهران-شمشک - دیزین حدود 65 کیلومتر است در حالی که اگر بخواهید همین مسیر را از جاده چالوس طی کنید بعد از 30 کیلومتر پشت سر گذاشتن اتوبان کرج، باید 65 کیلومتر از جاده چالوس را هم طی کنید که تقریبا 100 کیلومتر پرتردد می‌شود، اما این مسیر فقط یک مسیر توریستی محسوب می‌شود که معمولا یا مردم برای رفتن به مناطق ییلاقی فشم و میگون از آن بهره می‌برند یا اگر راه اجازه بدهد برای رسیدن به دیزین.
جالب است به این نکته توجه کنیم که علاوه بر علاقه‌مندان ایرانی به اسکی، بسیاری از دیپلمات‌ها و کارداران سفارتخانه‌های خارجی در ایران نیز مهمان زمستانه پیست دیزین هستند و ما با اندکی کار در مورد این جاده می‌توانیم از فرصت حضور آنها در دیزین برای جذب درآمد بیشتر بهره‌برداری کنیم.
این موارد وصف کوتاهی بود اندر‌حکایت جاده‌ای اقتصادی- توریستی که سال‌ها است خبر مسدود بودنش در فصل اسکی و در آمد اقتصادی آن ذهن و گوش همه ما را به خود مشغول کرده است.
سایت‌های اسکی اطراف تهران
کوه‌های اطراف تهران در زمستان، مکان‌های مناسبی برای هر نوع اسکی هستند.
سایت‌های اسکی فعال در اطراف تهران، عبارتند از: دربندسر، توچال، دیزین، آبعلی، شمشک.
پیست اسکی دیزین
پیست اسکی دیزین نخستین پیست اسکی در ایران است که از طرف فدراسیون جهانی اسکی پیش از این برای برگزاری مسابقات رسمی تایید شده و عنوان بین‌المللی به خود گرفته بود.
نکات فنی‌ای مانند شیب مسیر، طول مسیر، محل برگزاری مسابقات و امکانات رفاهی این مجموعه موجب شد تا آن را به عنوان پیست بین‌المللی برای اسکی به رسمیت بشناسند.
دیزین در شمال کوه‌های تهران (منطقه گاجره) و به فاصله ۱۲۳‌کیلومتر از مسیر جاده چالوس و ۷۱ کیلومتر از مسیر شمشک قرار دارد.
نخستین دستگاه‌های بالابر دیزین در سال 1348 نصب شده و سه تله کابین، دو تله سیژ، هفت تله اسکی بشقابی و یک تله اسکی چکشی است.
فصل اسکی در دیزین از اوایل آذر تا اوایل خرداد و امکانات رفاهی آن شامل دو هتل‌، ‌۱۹ کلبه و پنج رستوران است.
فعالیت مجموعه دیزین به فصل زمستان محدود نمی‌شود، در سال 1372 با نظر فدراسیون جهانی اسکی و همکاری متخصصان این رشته کلنگ احداث پیست اسکی چمن در این منطقه زده شد و تلاش یک‌ساله باعث شد تا در سال 1373 این پیست مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
در سال ۱۳۷۵ نخستین دوره مسابقات بین‌المللی در این مکان برگزار شد و فدراسیون جهانی این امکانات را برای مسابقات جام قاره‌ای آسیا مناسب دانست و نمایندگی مسابقات اسکی چمن غرب آسیا را به ایران سپرد.
زمان بهره‌برداری از این پیست در زمستان، هر روز ایام هفته و در تابستان روزهای پنجشنبه، جمعه و ایام تعطیل است.
مدرسه اسکی (برف، چمن) از جمله امکانات آموزشی این پیست است.
دیزین دو هتل و یک سری ویلاهایی تحت عنوان «‌شله‌» دارد. هنوز تیرآهن‌های اسکلت‌بندی هتل سوم نیز به چشم می‌خورد. از سال 1383 نیز یکی از هتل‌ها برای بازسازی تعطیل شد.
با این حال بازسازی هتل یک دیزین قرار است تا قبل از شروع فصل اسکی سال ۸۶ و با صرف هزینه‌ای بیش‌ از ۳۰۰‌میلیون تومان به پایان برسد.
پیست اسکی بین‌المللی شمشک‌:
پیست اسکی شمشک در ۵۷‌کیلومتری شمال شرقی تهران در روستای شمشک واقع است. این پیست برای اولین‌بار در سال ۱۳۳۷ مورد بهره‌برداری قرار گرفت و شامل ۲ تله سیژ‌، ۳ تله اسکی بشقابی و ۲ تله اسکی چکشی است.
پیست اسکی شمشک بعد از پیست اسکی دیزین در شهریور 1375 با تغییرات در شیب‌، مسیر پیست و تایی آن از طرف فدارسیون جهانی عنوان بین‌المللی به خود گرفت‌. امکانات رفاهی این پیست شامل 2 هتل‌ 4 رستوران است که در فصل زمستان‌پذیرای ورزشکاران و طبیعت دوستان است‌.
ارتفاع بالاترین نقطه این پیست از سطح دریا ۳۰۵۰ متر و پایین‌ترین نقطه این پیست از سطح دریا ۲۵۵۰ است‌. طول فصل اسکی در شمشک از اوایل آذر تا اواسط فروردین ماه متغیر است‌. شمشک در فصل تابستان محل بسیار خوبی برای تفریح و ورزش است‌. هوای مطلوب این منطقه همچنین نزدیکی آن به شهر بزرگ تهران باعث جلب توجه بسیاری از توریست‌های داخلی و خارجی شده است. در ضمن هنگام فصل زمستان پیست شب اسکی شمشک با وجود نورافکن‌های زرد رنگ محیطی جذاب و دیدنی را فراهم آورده تا اسکی‌بازان بتوانند تا پاسی از شب نیز به اسکی کردن بپردازند.
زمستان‌: هر روز ایام هفته
امکانات آموزشی:مدرسه اسکی
پیست اسکی آبعلی‌:
اولین پیست اسکی ایران که دارای دستگاه‌های بالابر شد آبعلی است‌. تاریخ نصب دستگاه‌های آن به سال ۱۳۳۲ است. قبل از آن هم ورزشکاران به ویژه علاقه‌مندان به محیط کوهستان و اسکی در این منطقه به ورزش می‌پردازند‌.
خصوصا این منطقه به دلیل اینکه از هوای بسیار مطلوبی در تابستان برخوردار بوده و همچنین به دلیل قرار داشتن در گذرگاه اصلی یعنی جاده تهران و شمال کشور، عده زیادی از ورزشکاران با منطقه آبعلی آشنایی داشتند.
ویژگی‌هایی نظیر‌، آب گرم‌، اماکن مقدس (‌امامزاده‌ هاشم‌) و… این منطقه را متمایز از پیست‌های دیگر ایران کرده است‌. آبعلی در ۵۷‌کیلومتری شرق تهران واقع شده‌ است. این منطقه محل تولد اسکی نوین و پایه و اساس ورزش اسکی در ایران است‌. آبعلی دارای ۱ تله کابین‌، ۵ تله اسکی بشقابی و ۳ تله اسکی چکشی است که به ۳ بخش پیست شرکت نفت‌، پیست‌های خصوصی و پیست تربیت‌بدنی تقسیم می‌شود‌. ارتفاع بالاترین نقطه آن از سطح دریا ۲۶۵۰‌متر و پایین‌ترین نقطه آن ۲۴۰۰‌متر است‌. طول فصل اسکی در این پیست از اواسط دی تا اواسط اسفند‌ماه متغیر است‌. این پیست از لحاظ امکانات رفاهی دارای ۶ رستوران و ۱ هتل است‌.
پیست اسکی توچال
پیست اسکی توچال نزدیک‌ترین مرکز اسکی به تهران و دارنده مرتفع‌ترین تلسکی‌ها با چشم‌اندازهای طبیعی کم‌نظیر است‌.
در طی مسیر رسیدن به هتل توچال‌، مناظر بی‌نظیر و سبز ارتفاعات البرز در فصل تابستان و نیز منظره چشمگیر قلل پوشیده از برف در زمستان‌، نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند.
با توجه به اینکه هتل در ارتفاع ۳۵۴۵ متری از سطح دریا واقع شده‌، می‌تواند با بهره‌گیری از دامنه‌های پوشیده از برف به مدت ۷ الی ۸ ماه از سال پذیرای علاقه‌مندان به ورزش اسکی باشد‌.
هتل توچال دارای 30 اتاق است به این شرح زیر است‌:
۶ اتاق تک‌نفره - ۱۱ اتاق دو‌نفره (‌۲ تخته‌) - ۸ اتاق دو قلو (‌با تخت دو نفره‌) که در طبقات اول و دوم واقع شده‌اند. علاوه بر اینها‌، چهار سوئیت معمولی و یک سوئیت VIP مجهز به امکانات ویژه در طبقه اول تعبیه شده‌اند.
تمامی اتاق‌ها مجهز به یخچال‌، تلویزیون‌‌، اثاثیه و مبلمان و دسترسی به برنامه‌های تلویزیونی بین‌المللی از دریافت‌کننده ماهواره‌ای هستند.
تمامی این امکانات و خدمات اقامت در این هتل را تبدیل به خاطره‌ای شگفت‌انگیز‌‌، به یادماندنی و لذتبخش می‌کند.
خطوط تله‌کابین
خط تله‌کابین توچال دارای سه خط اصلی (‌تله‌کابین‌) و ۳ خط تله سیژ و یک خط تله‌اسکی است‌.
این مجموعه شامل هفت ایستگاه مادر (Drive) و هفت هرزگرد (Tension) است که نقاط قرارگیری ایستگاه‌ها در نقشه روبه‌رو قابل مشاهده است.
مجموع طول سه خط اصلی تله‌کابین حدودا ۷۵۰۰ متر است که در بین تله کابین‌های نصب شده در جهان یکی از طولانی‌ترین خطوط تله کابین پیوسته محسوب می‌شود.
در جدول ذیل اطلاعات کامل‌تری در خصــوص خطوط تله‌کابین مجموعه توچال ارائه گردیده است‌:
بورس خرید و فروش لوازم اسکی:
اگر میدان منیریه و خیابان سپه را طی کنید به فروشگاه‌هایی می‌رسید که به فروش تخصصی لوازم ورزشی می‌پردازند که لوازم اسکی یکی از این وسایل است. اسکی ورزش گرانقیمتی است و فقط قشر خاصی به آن می‌پردازند. در این منطقه برخی از فروشگاه‌ها به صورت پراکنده به فروش لوازم اسکی می‌پردازند.
فروشگاه‌های لوازم‌ورزشی واقع در خیابان‌های بالای شهر در این زمینه فروش بیشتری دارند، چرا که اکثر متقاضیان این رشته ورزشی در مناطق بالای شهر زندگی می‌کنند و ترجیح می‌دهند لوازم اسکی را یا خود از خارج از کشور تهیه کنند یا از همان فروشگاه‌های بالای شهر بخرند.
فروشگاه‌های واقع در خیابان‌های آفریقا، سنایی، شیراز، پاسداران و ونک نسبت به فروشگاه‌های واقع در میدان منیریه از فروش بالاتری برخوردارند.
لوازم اسکی موجود در ایران به طور کلی از اروپا وارد می‌شوند. به عبارتی انحصار تولید لوازم اسکی به دست ۸ کشور اروپایی شامل فرانسه، ایتالیا، اتریش، آلمان، سوئیس، سوئد، نروژ و اسپانیا است.
8 کشور اروپایی که در رشته ورزشی اسکی شناخته شده هستند به صورت مشترک لوازم اسکی را وارد بازارهای جهانی می‌کنند که بازار ایران یکی از مراکز فروش کالاهای آنها محسوب می‌شود.
شرکت‌های داخلی در زمینه تولید لوازم اسکی فعالیتی ندارند. سالامون، هد، نیژ و روسینگنال از مارک‌های معروف لوازم اسکی هستند.
وسایل اسکی:
یک نجار ارمنی به نام واراز در خیابان لاله زار سفارش ساخت اسکی را از زمان‌های خیلی دور می‌گرفت، اما اولین کارگاهی که به تولید انبوه اسکی پرداخت واقع در خیابان شمالی کاخ دادگستری بود‌. این کارگاه اسکی‌هایی به نام اتحاد از سال ۱۳۲۰ به بعد تولید کرد و کیفیت اسکی‌هایش نیز نسبتا خوب بود، ولی چون نتوانست به تکنولوژی ساخت وسایل اسکی‌های اروپایی برسد پس از ۲۰‌سال سر تسلیم فرود آورد و تولید را متوقف ساخت در سال ۱۳۲۸ یک کارخانه کوچک ارتشی برای ساخت چوب اسکی به همت سرگرد یحیایی در لشکرک دایر شد‌. ولی چون چوب‌های ساخته‌شده در سطح استاندارد‌های بین‌المللی نبود، سرگرد یحیایی چند نفر را مامور نمونه‌برداری از انواع چوب‌های جنگلی کرد‌.
چوب اسکی، کفش اسکی، باتوم (چوب دست اسکی) و پوشاک اسکی
چوب اسکی، کفش، فیکس اسکی که روی چوب نصب می‌شود، باتوم، کلاه و عینک، کاپشن و شلوار و‌... لوازم اسکی را تشکیل می‌دهند.
چوب اسکی جزو اصلی‌ترین ابزار ورزش اسکی است که با قیمتی حدود 300 تا 500هزار تومان خرید و فروش می‌شود.
فیکس و کفش اسکی نیز با قیمتی حدود ۸۰ تا ۲۵۰هزار تومان خرید و فروش می‌شوند.
باتوم اسکی (چوب دستی) بسته به مواد به کار برده شده در ساخت آن، مثل آهن، کربن، تیتانیوم و فایبرگلاس با قیمتی حدود 13 تا 70هزار تومان به فروش می‌رسد.
قیمت عینک‌هایی که برای ورزش اسکی مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز با توجه به قابلیت‌های آنها متفاوت است.
عینک‌هایی که برای ورزش اسکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، چهار دسته هستند که عبارتند از: عینک‌های آفتابی معمولی، عینک‌های آفتابی ضدبخار، عینک‌های مخصوص هوای توفانی و مه‌شکن و عینک‌های دوجداره و نزدیک بین.
قیمت عینک‌های مخصوص اسکی با توجه به نوع و قابلیت‌های آنها بین ۱۷ تا ۳۰۰ و گاه ۵۰۰هزار تومان است.
در مورد قیمت و نوع لباس‌های اسکی نیز به طور کلی سه مدل لباس اسکی در بازار موجود است که عبارتند از: لباس ساده که در صورت تماس فرد با زمین به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کند.
لباس واترپروف (ضدآب) نوع دیگری از لباس‌های اسکی است که باعث عدم نفوذ رطوبت به داخل لباس می‌شود.
کروتکس یا همان بادگیرهای ساده است و دسته سوم لباس‌های اسکی را تشکیل می‌دهند که در دمای خیلی پایین و سرمای شدید هوای سرد به داخل لباس نفوذ نمی‌کند و باعث حفظ گرمای بدن نیز می‌شود.
قیمت لباس‌های اسکی نیز با توجه به نوع و جنس لباس‌ها بین ۶۰ تا ۷۰۰هزار تومان متغیر است. حدود دو سال است، کشور چین نیز در زمینه تولید لوازم اسکی فعالیت می‌کند و کالاهای خود را با قیمتی حدود ۳۰ تا ۴۰درصد ارزان‌تر از کشورهای تولیدکننده اروپایی به فروش می‌رساند و این محصولات از فروش خوبی برخوردارند.
اسنوبُرد:
یک تخته اسکی که دو پا روی آن قرار دارد و معمولا از ارتفاع با آن به پایین می پرند و مسابقه شکل مارپیچ نیز با آن انجام می‌شود.
از انواع دیگر مسابقات اسکی می توان به مسابقات سوپر ژیان- پارالل- 10×4 امدادی- استقامت صحرانوردی 15 و 30‌کیلومتر نیز اشاره کرد.
اما رشته ورزشی اسنوبورد، با ۶ سال سابقه در ایران یکی از زیرمجموعه‌های مفرح اسکی است. اسنوبورد، اسکی بدون چوب است. در این رشته، با کمک دست و کمر، تعادل بر روی چوب‌های اسکی حفظ می‌شود.
لوازم مورد استفاده آن نیز شامل بورد (تخته اسکی)، فیکس و بوت (کفش) است.
لوازم مورد‌نیاز این رشته معادل ۴۰۰ تا یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان برآورد می‌شود.
البته این هزینه‌ها بستگی شدیدی به مارک، جنس و کارخانه و کشور تولیدکننده دارد.
پول بدهید‌، وارد پیست شوید
حال که از قیمت لوازم اسکی گفتیم، بد نیست به هزینه ورود به پیست‌های اسکی نیز اشاره کنیم.
برای ورود به پیست‌های اسکی شما باید هزینه‌ای حدود ۷ تا ۱۰هزار تومان و برای اجاره لوازم اسکی هزینه‌ای حدود ۷ تا ۱۵هزار تومان بپردازد. اگر پرداخت این هزینه‌ها برای شما صرف نمی‌کند، می‌توانید به تماشای اسکی‌بازان و یا تیوپ سواری بپردازید. البته این تماشا نیز هزینه‌ای حدود ۷ تا ۱۰هزار تومان دارد؛ یعنی به هر حال شما باید برای ورود به پیست مبلغ ورودی را بپردازید.