شما هم انگشتر دارید؟
محمد طجوزی
آنقدرها هم از زمان کشف طلا و نقره نمی‌گذشت. مردم به این فکر افتاده بودند تا به جای مبادله کالا با کالا در قبال خرید مایحتاج روزمره‌شان نیز می‌توانند طلا و نقره بپردازند.
چند وقتی به همین منوال گذشت تا آنکه اشراف به این فکر افتادند که از این فلزات، زیورآلاتی بسازند تا با استفاده از آن کمی از دیگران متمایز و بالاتر دیده شوند.

عکس‌ها: نسیم گلی
پس صنعتگران عصر خویش را برآن داشتند که با استفاده از طلا و نقره انواع دستبند، گردنبند، خلخال و انگشترها را بسازند.
اما امروز استفاده از انگشتر و دیگر زیورآلات تنها در انحصار اشراف و بزرگان نیست بلکه تمام اقشار مختلف جامعه به استفاده از انواع آن می‌پردازند.
دیگر انگشترها تنها به لحاظ زیبایی استفاده نمی‌شوند. انگشترهای نقره گذشته از زیبایی خاصی که در خویش نهان ساخته‌اند، اصولا میزبان انواع سنگ‌های مختلف با خواص و رنگ‌های متفاوت هستند و همین مساله سبب می‌شود تا جلوه مناسب‌تری به خود بگیرند.
تنها زیبایی انگشترها نیست که اینقدر انگشترها را مورد استفاده مردم قرار داده است. بلکه برخی خواص سنگ‌ها و آیات و ادعیه‌های قرآنی که بر روی سنگ‌های انگشترها کنده می‌شود باعث شده تا مردم آنها را به دست کنند.به طور مثال انگشترهای شرف‌شمس که غالبا بر روی سنگ‌های عقیق زرد حکاکی می‌شوند یک نمونه از انگشترهایی است که در بازارهای عرضه انگشترهای نقره از تقاضای بسیار بالایی برخوردار است.این دعا در روز نوزدهم فروردین نوشته می‌شود. واو کج و کوج و سه الف، نهاده مدی بر سر، نردبانی سه خط و چهار الف، هـ دو چشم این است اسم اعظم خدای یکتا. گذشتگان و اجداد ما به نقل از بزرگان و معصومان دین، این دعا را مخصوص زیاد شدن رزق و روزی دانسته و به این اعتقاد بودند که همراه داشتن این دعا، آنها را از بلاهای زمانه دور نگاه می‌دارد.
درویش عبدا...، یکی از سازندگان و حکاکان بر روی انگشتر می‌گوید: اغلب سنگ‌ها نظیر فیروزه و عقیق دارای خواص خاصی هستند، به طور مثال سنگ‌های فیروزه نور چشم را زیاد می‌کند و به عنوان چشم‌زخم هم می‌توان از آن استفاده کرد.
سنگ‌های عقیق قرمز که روایت است همیشه در انگشتان مبارک امام علی (ع) انگشترهای عقیق دیده می‌شده باعث ازدیاد نور قلب آدمی می‌شود. (برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به کتاب حلیته‌المتقین، نوشته علامه مجلسی مراجعه نمایید.)



در‌حال‌حاضر فروش انگشتر به عنوان یک حرفه پرطرفدار در آمده است، ولی در این میان گروهی هستند که به نوعی از آنان می‌توان به عنوان تاریخدانان انگشتر یاد کرد، چرا که در هر دوره انگشترها بسته به سلیقه و پسند مردم آن دوره ساخته می‌شد و امروزه از آنها به نام انگشترهای عتیقه یاد می‌کنند که این گونه افراد تمام اطلاعات مربوط به انگشترهای هر دوره را دارند.
البته عواملی نظیر سازنده انگشتر و حکاک نگین آن از عواملی هستند که سبب بالا بردن ارزش انگشترها شده‌اند. استاد اسفندیار، استاد جدی و استاد حمید از بزرگان در صنعت ساخت و استاد طاهر و استاد خیبر از بزرگان حکاکی انگشتر هستند و در بازار انگشترهایی که میزبان هنر این استادان بزرگ هستند را کمتر از حدود صدهزار تومان نمی‌توان پیدا کرد.
شهر انگشتر
مسجد امام خمینی (ره) واقع در بازار بزرگ
تهران یکی از مراکز عظیم عرضه انگشترهای نقره به شمار می‌رود. این مسجد که دارای شبستان‌هایی بسیار بزرگ است، در دل خود حیاطی را جا داده است که از سمتی به بازار بین‌الحرمین و از سمتی دیگر به پاساژ اردیبهشت متصل می‌شود. از این مسجد که دارای عمری کهن است، تنها به عنوان یک مسجد معمولی استفاده نمی‌شود.
گذشته از مغازه‌هایی که در این سو و آن سوی این مسجد قدیمی قرار دارند، عده کثیری از دست‌فروشان انگشتر در حیاط مسجد امام (ره) دیده می‌شوند. هر کدام از آنها با در دست داشتن ویترین‌های بسیار کوچکی که در اصطلاح به آنها جعبه آیینه هم می‌گویند، مشغول خرید و فروش انواع انگشترهای نقره هستند.
به کجا باید رفت
از بازارهای تجریش، بازار هم جوار حضرت سیدالکریم و مسجد حضرت امام (ره) می‌توان به عنوان مهم‌ترین مراکز عرضه انگشترهای نقره یاد کرد. مغازه‌هایی که به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل شده‌اند و همگی به خرید وفروش انگشتر مشغولند، سبب زیبایی هرچه بیشتر این بازارها شده است، به طوری که از هر سو به این بازارها بنگرید، طرح‌ها و رنگ‌های متفاوت انواع انگشترها به وضوح به چشم می‌خورد.
انگشترها به دو شکل سری‌سازی وسفارشی ساخته می‌شوند. انگشترهایی که به صورت عمده یا همان سری ساخته شده است، همان رکاب‌های مد روز هستند که نسبتا تقاضای بالایی نیز دارند، ولی انگشترهای سفارشی بسته به سلیقه‌ و میل مشتری ساخته می‌شوند.
رقابتی که میان انگشترسازها به وجود آمده، سبب شده تا در بازارها شاهد خرید و فروش انواع آن از قیمت پایه سه‌چهار‌هزار تومان تا برخی اوقات حدود چند ده و چندصدهزار تومان باشیم.
توصیه
اما اگر خواستید انگشتر بخرید، به نکاتی از قبیل سازنده، نوع رکاب، نوع سنگ، کیفیت انگشتر و میزان نقره مصرفی در آن توجه کنید و تا زمانی که از اصل بودن انگشتر مطمئن نیستید، هیچ‌گاه با فروشنده وارد معامله نشوید.