راه و بیراهه منطقه آزاد قشم

کیمیا حمیدنیا

مراکز خرید منطقه آزاد قشم پس از کسادی پنج ساله بار دیگر رونق گرفت. هر چند سنگ‌ بنای این منطقه بر احداث واحد‌های صنعتی و همچنین جذب سرمایه‌گذار خارجی در این زمینه نهاده شد، اما به دلیل عدم زیرساخت‌های مناسب و همچنین نبود مدیریت جامعی که طی چند سال گذشته بر این منطقه حاکم بوده، رویکرد صنعتی آن به رویکردی تجاری تبدیل شده و این منطقه تنها به گذرگاهی برای واردات کالا از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و صادرات آن به سرزمین اصلی تبدیل شده است. هر چند رونق تجاری این منطقه نیز طی سال‌های گذشته با کسادی روبه‌رو بود؛ اما یک سالی است که بار دیگر مراکز خرید قشم رنگ و بویی از مشتری و خریدار را به خود دیده است و بسیاری از تجار و بازرگانان قشم نیز هم اینک خود را برای روزهای پررونق عید نوروز آماده می‌کنند.

بسیاری از گردشگران و تجار فصل پاییز و زمستان را از فصل‌های خوب گردشگری و خرید در منطقه آزاد قشم می‌دانند؛ اما با رونق ایام عید قابل قیاس نیست؛ از سویی رونق تجاری این منطقه مورد تایید رشیدی، رییس خانه تجارت قشم نیز قرار گرفته است وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان می‌کند که هم اکنون مسیرهای تردد دریایی و بنادر قشم از وضعیت خوبی نسبت به دو سه سال گذشته برخوردار بوده و مدیریت جدید این منطقه نیز توجه خاصی به وضعیت‌ عمرانی قشم دارد.

وی تاکید می‌کند که سالن‌های مسافری و گمرکی در طی سال‌های گذشته در شان منطقه آزادی همچون قشم نبوده که در حال حاضر سر و سامان یافته است. رییس خانه تجارت قشم همچنین در خصوص وضعیت بازار قشم می‌گوید که طی چند سال گذشته بازار کالاهای صوتی و تصویری در این جزیره از رونق خوبی برخوردار بود که به دلیل حذف لوازم برقی همچون یخچال و فریزر و لوازم صوتی و تصویری از فهرست کالاهای همراه مسافر، منطقه دچار رکود شد که هم اکنون کالاهای جایگزین توانسته تا حدودی به منطقه رونق دهد.

رشیدی همچنین از پوشاک، البسه و کیف و کفش به عنوان کالاهای جایگزین در بازارهای قشم نام برده و عنوان می‌کند که مراکز تجاری قشم با توجه به تصمیمات اتخاذ شده، کالاهای مختلفی را جایگزین کرده که هم اکنون نیز منسوجات رونق زیادی در بازار دارد. رییس خانه تجارت قشم در ادامه با تاکید بر اینکه طبق برنامه‌ریزی مسوولان، منطقه آزاد قشم می‌بایست به عنوان پایگاه صادراتی مدنظر قرار می‌گرفت، عنوان کرد که این منطقه از پتانسیل‌های فراوانی برخوردار است که متاسفانه به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها تاکنون نتوانسته حتی به اهداف اولیه دست پیدا کند.

وی تاکید کرد که منطقه آزاد قشم خود مکلف به درآمدزایی است بدون این که ابزاری در اختیار داشته باشد، بنابراین به مبدا ورود کالای تجاری تبدیل شده است.

رشیدی با اشاره به این که منطقه آزاد قشم تنها اسم منطقه آزاد را یدک می‌کشد، اظهار داشت: جزیره‌ای که قرار بود به عنوان پایگاه صادراتی تعریف شود از وجود یک اسکله مناسب نیز محروم است و اسکله کاوه به عنوان بزرگ‌ترین اسکله این جزیره چندین سال است که نیمه کاره مانده است، اما طی دو سه سال گذشته برخی از شرکت‌های چینی مبادرت به احداث مجتمع‌های تجاری در منطقه آزاد قشم کرده‌اند. هر چند به ظاهر وجود بازارهای چینی نیز رونقی به تجارت در منطقه آزاد قشم داده، اما کالاهای بی‌کیفیت و ارزانی که از سوی شرکت‌های مذکور وارد جزیره شده منجر به اعتراض تجار و بازرگانان قشمی شده است.

رشیدی در این زمینه عنوان می‌کند که چینی‌هایی که در دبی مبادرت به احداث مجتمع‌های تجاری کرده و یا کالا وارد می‌کنند با چینی‌هایی که در قشم سکنی گزیده‌اند، متفاوتند. چرا که فروشندگان چینی در قشم بیشتر دستفروش و خرده فروش هستند.

وی ادامه می‌دهد: در منطقه آزاد جبل‌علی شرکت‌های بزرگ چینی تاسیسات وارد کرده و در آنجا کارخانه‌ای برای تولید محصولات خود احداث کرده‌اند و اجناس مرغوب چینی نیز در دبی خرید و فروش می‌شود.

وی دلیل این امر را نیز نبود امکانات در منطقه آزاد قشم خوانده و تاکید می‌کند که چینی‌ها در ابتدای ورودشان به جزیره این پرسش را داشتند که اسکله وارداتی کالا کجاست؟ و ما از کدام بندر باید کالا وارد کنیم. حال تمام این عوامل منجر به آن شده که قشم تنها پذیرای واردات کالاهای بی‌کیفیت چینی باشد.

رشیدی همچنین در پایان، منطقه آزاد قشم را به خالکوبی شیری با دم و یال و اشکم تشبیه می‌کند که امروز این شیر نه دمی دارد و نه یال و اشکم.

وی تاکید می‌کند که هم‌اکنون بازار منطقه آزاد قشم پذیرای طبقه متوسط جامعه کشور است، چرا که آنها کشش خرید از این نوع بازارها را دارند.