گشتی در آشفته بازار قطعات یدکی
ترافیک صاحبان پراید در کوچه ناظم‌الاطباء
محسن گروسی- به موازات خیابان ملت کوچه نسبتا باریکی وجود دارد با نام ناظم‌الاطباء. هرچند نام این کوچه هیچ‌گونه سنخیتی با ماهیت آن ندارد، اما این کوچه که عرض آن از سه متر هم تجاوز نمی‌کند را می‌توان مرکز عرضه انواع لوازم یدکی ماشین‌های صنعتی، کشاورزی و تا حدود کمی نیز خودروهای سواری دانست. بیش از صد فروشگاه در کوچه‌ای سه متری که هر روز صدها نفر از دارندگان خودروی صنعتی، سواری و کشاورزی را پذیراست. روی شیشه بیشتر این فروشگاه‌ها، کلمه بلبرینگ حک شده و البته در کنار آن، یاتاقان و پیچ و مهره هم مشاهده می‌شود. وقتی از مغازه‌داران در مورد کیفیت این قطعات می‌پرسی، در پاسخ می‌گویند: انواع مختلف آنها را داریم از ژاپنی گرفته تا اروپایی، البته جای نگرانی نیست، چینی‌ها در این کوچه باریک نیز نفوذ کرده‌اند. در اینجا هم کمیت حرف اول را می‌زند. به طوری که سراغ هر فروشگاهی که می‌روی به تقاضای قطعات یدکی مورد نیاز شما، جواب مثبت می‌دهند و کیفیت در مرحله بعدی قرار دارد.
اما در نبش کوچه ناظم‌الاطباء فروشگاهی متفاوت از دیگر فروشگاههای لوازم یدکی به چشم می‌خورد. ویترین این مغازه با انواع چراغ‌های جلو و عقب بنز و آینه بغل‌های خودروهای این کمپانی آراسته شده است و خبری از قطعات فنی یدکی و موتور بنز، نیست. هرچند تعجبی هم ندارد. اما جالبتر از این مغازه، فروشگاه دیگری است که روی آن کلمه مگان را مشاهده می‌کنی. صاحب فروشگاه در پاسخ به این پرسش خبرنگار ما که می‌پرسد آیا کسی برای تهیه لوازم یدکی مگان، به شما مراجعه کرده یا خیر می‌گوید: با توجه به تازه وارد بودن این خودرو، خیلی مراجعه نداریم. در ضمن فقط قطعات بدنه مگان را عرضه می‌کنیم و فعلا لوازم فنی و موتوری آن در بازار موجود نیست و البته تقاضای آن هم بسیار پایین است. در این مکان قطعات بدنه خودروهایی مانند تویوتا کمری، رونیز و سرانزا هم عرضه می‌شود.
خیابان سعدی و کوچه‌های اطراف آن که مرکز خرید و فروش لوازم یدکی قطعات خودرو است به دلیل عرضه قطعات بی‌کیفیت و عدم نظارت جدی بر آن وضعیت نه چندان مناسبی را برای صنعت قطعه‌سازی به وجود آورده است.
سرتاسر این بازار با محصولات بی‌کیفیت و البته ارزان چینی، تایوانی و سایر کشورهایی که به تقلب کاری معروفند پر شده است.
حال این که چه نهاد و ارگانی مقصر است بماند، اما ظاهرا گمرک کشور می‌بایست در این زمینه نظارت بیشتری کند؛ چرا که این بی‌توجهی سبب شده است که محصولات بی‌کیفیت عضو جدایی ناپذیر بازار صنعت خودروی کشور شود به خصوص مهمان تازه وارد و ناخوانده بازار قطعات یدکی یعنی چینی‌ها که به ظاهر هیچ راهی برای خلاصی از دست آن وجود ندارد.
کمیت بالا و کیفیت پایین قطعات بدنی خودرو یکی از مسائلی که معمولا صاحبان خودرو همیشه با آن دست و پنجه نرم کرده‌اند، تهیه لوازم یدکی با کیفیت مورد نیاز خودرو است.
قطعاتی که از ایمنی و کیفیت خود و البته قیمت مناسب نیز برخوردار باشد که با توجه به اینکه بیشتر خودروهایی که در سطح کشور تردد می‌کنند، خودروهای ساخت داخل است. به طور طبیعی نباید مشکلی از جهت تامین لوازم یدکی وجود داشته باشد، اما موضوعی که در این مورد مطرح است اشباع بازار این قطعات توسط محصولات بی کیفیت است که هم شامل قطعات تولید داخل و هم محصولات وارداتی از سایر کشورها به خصوص چین می‌شود. خیابان ملت را بسیاری از دارندگان خودرو می‌شناسند؛ چرا که این خیابان بورس قطعات یدکی خودرو در تهران است. وارد این خیابان که می‌شوی با فروشگاههای متعدد فروش لوازم یدکی خودرو برخورد می کنی فروشگاه‌هایی که با توجه به نوع تقاضا بخش زیادی ازخیابان ملت را اشغال کرده‌اند.
روی شیشه بیشتر این مغازه‌ها کلمه پراید، حک شده است که نشانگر عرضه و تقاضای بالای قطعات یدکی این خودرو است. بعد از پراید، مدل‌های مختلف پژو، از ۴۰۵ گرفته تا ۲۰۶ و همچنین انواع مدل‌های سمند دارای بیشترین تقاضا برای قطعات یدکی هستند.
موضوعی که بیشتر فروشندگان قطعات یدکی از این فروشندگان به خبرنگار ما می‌گوید: خوشبختانه در زمینه عرضه، مشکلی نداریم و قطعات یدکی بیشتر خودروهای ساخت داخل در بازار موجود است و متقاضیان مشکلی برای تهیه آنها ندارند، اما موضوع نگران کننده، کیفیت پایین این لوازم است یکی دیگر از فروشندگان می‌گوید: درست است که از لحاظ کمیت، بازار وضعیت مناسبی نسبت به تقاضا دارد، ولی از لحاظ کیفی به هیچ وجه مناسب نیست.
وی در مورد کیفیت پایین خودروهای ساخت داخل نیز می افزاید: با تمام احترامی که برای پیکان قائلم، اما بی کیفیت‌ترین خودرو را در حال حاضر پراید می دانم. قطعات یدکی این خودرو از کیفیت نازلی برخوردار است، همین که در بازار شاهد عرضه و تقاضای بالای قطعات یدکی پراید هستید خود به خوبی گویای این نکته است.
وی در مورد قطعات یدکی وارداتی نیز معتقد است: فضای بیشتر فروشگاههای لوازم یدکی خودرو را اجناس بی کیفیت چینی پر کرده است. لوازمی که از قیمت بسیار ارزانی برخوردارند و همین قیمت پایین باعث تقاضای بالای آن شده است.
البته چینی‌ها، لوازم با کیفیت بالا هم تولید می‌کنند، ولی متاسفانه واردکنندگان علاقه‌ای به آنها نشان نمی‌دهند، زیرا سود در واردات قطعات بی کیفیت است. مردم نیز به خرید این نوع لوازم علاقه نشان می‌دهند، چون قدرت خریدشان پایین است.
فروشنده دیگری می‌گوید: علت پایین بودن کیفیت قطعات ساخت داخل، نبود حس رقابت بین تولیدکنندگان است. البته نه اینکه رقابت وجود ندارد اما این رقابت، ناسالم و بیشتر در جهت ارتقای کمیت است تا کیفیت، سیستم نظارتی مناسبی هم که برقرار نیست. فروشنده دیگری در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که پرسید تقاضا برای خرید لوازم قطعات یدکی بیشتر شامل چند خودرو می‌شود، می گوید: پراید و ۴۰۵ بیشترین تقاضا را دارد. البته دلیل دیگر هم، ارزانی لوازم یدکی آنهاست.
پژو ۴۰۵، بیشتر قطعات یدکی‌اش وارداتی چین است، پراید هم که داخلی است.
وی کمترین تقاضا را مربوط به پژو ۲۰۶ می‌داند و می‌افزاید: خیلی کم پیش می‌آید که کسی برای قطعات یدکی فنی یا موتور ۲۰۶مراجعه کند، ولی با توجه به اینکه، این خودرو دارای شتاب و سرعت بالایی بوده و بیشتر زیر پای قشر جوان جامعه است. به طور طبیعی آمار تصادف بدنه آن بالاست و بیشتر مراجعه‌کنندگان برای تهیه لوازم یدکی مربوط به بدنه آن، به ما مراجعه می‌کنند نه موتور.
باز هم چینی‌ها
فروشنده دیگری هم با تاکید بر کیفیت پایین پراید و پژو ۴۰۵ تصریح می‌‌کند: سمند هم دست کمی از آنها ندارد و از لحاظ قطعات یدکی از کیفیت مناسبی برخوردار نیست: وی با اشاره به ورود بیش از حد لوازم بی‌کیفیت چینی به بازار می افزاید: به تازگی شرکت‌های چینی لوازم بی‌کیفیت خود را با آرم یا مارک‌های تقلبی کشورهای صنعتی و پیشرفته‌ای مانند آنها و ژاپن به بازار ایران، قالب می‌کنند، اگر متاسفانه هیچ نظارتی از سوی گمرک به روی آنها وجود ندارد و این لوازم به راحتی بازار قطعات یدکی را اشباع کرد و به موضوعی حاد و معضلی در این زمینه تبدیل شده است.
و نوع دیگری که البته شاید مورد توجه درصد بسیار کمی از صاحبان خودرو باشد، تهیه قطعات یدکی خودروهای وارداتی مانند مگان، تویوتا و بنز است. با توجه به تعداد اندک این خودروها و همچنین کیفیت بالای آنها شاید تصور شود که کسی به فکر عرضه قطعات یدکی این خودروها در فروشگاه خود بیفتد.
ولی به هر حال بیشتر فروشندگان قطعات یدکی بر این باورند که عرضه قطعات یدکی این نوع خودرو، باید به دوستان و آشنایان خود در خارج از کشور متوسل شده و با قیمت بالایی این قطعات را در داخل تهیه کنند.
وقتی از فروشندگان در مورد قطعات یدکی خودروهای تندر ۹۰می‌پرسی، در جواب می‌گویند که قطعات یدکی تندر۹۰ هنوز به بازار نیامده و در نمایندگی‌های خودرو موجود است، حتی بعضی از این فروشندگان منکر وجود چنین خودرویی در کشور شده و ادعا می‌کنند که هنوز آن را در خیابان ندیده‌اند.
ارسال نظر