خواب بر چشمان قهرمانان آسیایی حرام شده است

مترجم: شادی آذری

فعالیت‌های اقتصادی کوچک و متوسطی که نامشان در فهرست شرکت‌های آسیایی دارای سریع‌ترین رشد مشاهده می‌شود، رقابت تنگاتنگ و دشواری را تجربه می‌کنند. درست است که ستاره‌های اینترنتی رکوردشکن آسیا همه عناوین خبری را این روزها به خود اختصاص داده‌اند؛ اما برندگان بزرگ فهرست امسال بیزینس‌ویک از صد شرکت آسیایی دارای سریع‌ترین رشد منطقه دات‌کام‌های بلندپرواز نیستند. بلکه کسب‌وکارهای کوچک و متوسطی هستند که شاید چندان هم جذاب و جالب توجه به نظر نرسند. این فعالیت‌ها از فروش رشته‌های خوراکی گرفته تا تولید فیبرهای شیمیایی را در بر می‌گیرند.

اما این ستاره‌های آسیایی از مزیت‌هایی بهره‌مندند که از جمله آنها می‌توان به موانع نسبتا بزرگ بر سر ورود رقبا به حوزه‌های کاری شرکت‌های موجود و تقاضای روزافزون از سوی مصرف‌کنندگان جدید آسیایی اشاره کرد. به عنوان مثال شرکتی که رتبه یک را به خود اختصاص داده است، آجیسان هولدینگز است. این شرکت واقع در شانگهای یک اپراتور رستوران‌های سبک ژاپنی است که کارخانه‌های تولید رشته مخصوص به خود هم دارد. شرکت شماره دو، شرکت آموزشی را فلز سنگاپور است که به سرعت در شهرهای چین در حال رشد است.

چون در این کشور هر روز بر تعداد خانواده‌های طبقه متوسطی که علاقه‌مند به پرداخت دلارهای زیادی برای تحصیلات تکمیلی فرزندانشان هستند، افزوده می‌شود و سرانجام در سالی که خبرهای زیادی در مورد غذاهای ناسالم صادر شده از چین عناوین خبری را در سرتاسر جهان به خود اختصاص داده بود، شرکت شماره یازده به نام سلستیال نوتری فودز توانست با پاسخگویی به تقاضای روزافزون مصرف‌کنندگان چینی برای غذا، آن هم غذایی که نه تنها بی خطر است، بلکه بسیار سالم هم هست، رشد خوبی را تجربه کند.

اما برخی از این شرکت‌هایی که کارآیی خوبی از خود نشان داده‌اند، دلایلی هم برای نگرانی دارند. چون رقابت توسط سایر رقبای آسیایی آنها بسیار سخت‌تر و تنگاتنگ شده است. به عنوان مثال، شرکت ایی‌تون سولار، یکی از برترین تولیدکنندگان صفحات مخصوص انرژی خورشیدی در تایوان، شماره هفت را در فهرست امسال شرکت‌های آسیایی دارای سریع‌ترین رشد به خود اختصاص داده است و این نشان‌دهنده آن است که تقاضا برای برق به دست آمده از انرژی خورشیدی، در پی نگرانی‌های مربوط به تغییرات جوی افزایش یافته است.

کمبود مواد خام

مشکل این است که گروه جدیدی از رقبای گرسنه چینی و تایوانی، به سرکردگی شرکت سانتک پاور هولدینگز که سهام آن در بورس چین عرضه شده است، به حوزه فعالیت‌های شرکت ایی‌تون وارد شده‌اند. سایی چین یائو، رییس شرکت ایی‌تون می‌گوید:‌ «تعداد این شرکت‌ها بیش از حد زیاد است.» موانع ورود به این فعالیت بسیار کم هستند و تعداد زیادی از مهندسان با استعداد و باتجربه در صنایع نیمه‌هادی‌ها و صفحه‌های نمایش کریستال مایع که سایی معتقد است تفاوت چندانی با صفحات جذب انرژی خورشید ندارند، حضور دارند.

بنابراین یافتن کارکنان توانا هم در این بخش مشکلی محسوب نمی‌شود. تنها در سال جاری تعداد شرکت‌های فعال در زمینه انرژی خورشیدی در تایوان به سه برابر افزایش یافت و به بیش از ۲۰شرکت رسید. سایی می‌گوید:‌ «باورنکردنی است. حتی دیگر نام برخی از این شرکت‌های نوپا را هم دقیقا به خاطر نمی‌آورم. رقابت واقعا تنگاتنگ است.» همه رقابت موجود در تایوان و سرزمین اصلی چین منجر به کمبود موادخام می‌شود.

این دلیل عمده‌ای است برای این موضوع که چرا قیمت سهام ایی‌تون تاکنون در سال‌جاری تا کمتر از ۱۶درصد سقوط کرده است. بنابراین شرکت ایی‌تون که به مشتریان اروپایی می‌فروشد، در حال گسترش دسترسی‌اش به ورای مرزهای شعباتش در شهر جنوبی تایوان یعنی تاینان است. در ماه ژوئن این شرکت اعلام کرد که برای خرید شرکت آدما تکنولوژیز، تولیدکننده یکی از تجهیزات مورد نیاز در فرآیند تولید صفحات انرژی خورشیدی، ۱۵۵میلیون دلار هزینه خواهد کرد. سایی می‌گوید: به دلیل آنکه بسیاری از رقبای این شرکت هم اکنون در تایوان و چین اقدام به عرضه صفحات انرژی خورشیدی ارزان‌قیمت کرده‌اند، « ما بر ارتقای کیفیت و کارآیی تمرکز کرده‌ایم. ما نمی‌خواهیم با آنها بر سر قیمت رقابت کنیم.»

چکش افزایش ارزش روپیه بر سر شرکت‌ها

شرکت هگزاویر تکنولوژیز، یک شرکت متخصص در خدمات برون‌سپاری از جمله منابع انسانی و حمل‌ونقل مشتریان شرکت‌ها است که در بمبئی تاسیس شده است. این شرکت هم مانند بسیاری از شرکت‌های فن‌آوری اطلاعات هندوستان، سال سختی را گذراند. آنها زیرضربه‌های چکش افزایش ارزش ارز هندوستان بوده‌اند. طی ۱۲ ماه گذشته ارزش روپیه در برابر دلارهای سبز آمریکایی ۶/۱۲درصد افزایش یافت و همین مساله موجب شد که شرکت‌‌های هندی در برابر رقبای خارجی خود از رقابت‌پذیری کمتری برای مشتریان آمریکایی خود برخوردار باشند. ارزش سهام شرکت‌های فن‌آوری اطلاعات هندوستان؛ چون اینفوسیس، خدمات مشاوره‌ای تاتا و ویپرو به طور همزمان و هنگامی که شاخص سهام هندوستان، سنسکس، به بالاترین رکورد خود رسید، سقوط کرد.

از بلندپرواز‌ترین به ستاره‌ای رو به افول

جان دنگ می‌داند به ناگهان چه اتفاقی در مورد علایق سرمایه‌گذاران روی داده است. او که دوره دکترای تخصصی خود را از دانشگاه کالیفرنیای برکلی به پایان رساند، یکی از موسسان و مدیر کل شرکت ویمیکرو اینترنشنال است که تا همین چندی پیش ستاره‌ای در آسمان شرکت‌های فن‌آوری‌های پیشرفته چین بود.

این شرکت تاسیس شده در پکن، یکی از اولین تولیدکنندگان ریز‌ تراشه در چین است و به خاطر نیمه هادی‌هایی که در دوربین‌های تعبیه شده در رایانه‌های شخصی به کار می‌برد، شهرت دارد. رییس‌جمهوری چین، هوجینتائو، که سعی دارد افراد خلاق و مبتکر کشورش را تشویق کند، در سال ۲۰۰۵ جایزه ملی علوم و فن‌آوری را به دنگ اهدا کرد. در همین سال بود که شرکت ویمیکرو ۸۷میلیون دلار در یک عرضه اولیه سهام در سندک به دست آورد. پنج ماه پس از آنکه در ماه نوامبر، سهام این شرکت به عرضه عمومی رسید، ارزش سهام ویمیکرو دوبرابر افزایش یافت و علت آن هم تب ناشی از افزایش روزافزون چینی‌ها برای نیمه‌هادی‌ها بود.

اما آن روزهای سربلندی این شرکت به سر آمده است؛ حداقل فعلا این‌طور شده است. طی ۱۲ماه گذشته، ارزش سهام شرکت ویمیکرو ۶۰درصد کاهش یافته است و علت آن هم نگرانی‌های ناشی از افزایش تب رقابت و کاهش قیمت‌ها بوده است. روز پانزدهم ماه نوامبر، شرکت ویمیکرو اعلام کرد که درآمدهای فصل سوم آن نسبت به فصل مشابه سال ۲۰۰۶، ۲۴درصد کاهش یافته است و به ۱/۲۵میلیون دلار رسیده است. وضعیت سود به مراتب بدتر بوده است: سود فصل سوم این شرکت در سال‌جاری تنها ۳۰۰۰۰۰دلار بوده است.در حالی که در فصل مشابه سال ۲۰۰۶ میزان سود این شرکت ۵/۲میلیون دلار بوده است. به همین دلیل ویمیکرو استراتژی‌های خود را تغییر می‌دهد و دیگر برخی از ریزتراشه‌های کم‌سود را برای دوربین‌های رایانه‌های خود عرضه نمی‌کند. دنگ می‌گوید: «ما محصولات بسیاری را با کشتی به اقصی‌نقاط جهان صادر می‌کردیم که اکنون دیگر معتقدیم آنها برای آینده ما اهمیتی ندارند. ما می‌خواهیم چرخه غذایی خود را حذف کنیم تا بتوانیم محصولات پرسودتری تولید کنیم». که از جمله آنها می‌توان به ریزتراشه‌های مورد استفاده در دوربین‌های ویدئویی با کیفیت بالا اشاره کرد. دنگ در توجیه همه این تغییر و تحولات می‌گوید: «مگر فن‌آوری قرار است از کجا بیاید؟ باید از همین شرکت‌های فن‌آوری چون ویمیکرو برخیزد».