ملتی از خریداران عصبانی

مترجم: شادی آذری

کریس اسمیت یکی از مالکان یک کتاب‌فروشی کوچک در اوتاوا به نام کالکتدورکرز فکر می‌کرد حتی وقتی ارزش دلار کانادا در برابر دلار آمریکا به سرعت افزایش بیابد و باعث افزایش شدید قیمت درج شده روی جلد کتاب‌ها شود، باز هم مشتریانش وفادار خواهند ماند. اما وقتی اسمیت از برخی از مشتریان دائمی‌اش در مورد خرید کتاب‌ها سوال کرد شوکه شد؛ چون با این واقعیت مواجه شد که آنها برای خرید کتاب از خرده‌فروشان همسایه جنوبی کشورشان به صورت آنلاین اقدام کرده‌اند. اسمیت هم اکنون در اقدامی برای حفظ کسب و کار فعلی خود کتاب‌های آمریکایی را با قیمت ارزان‌تری به دلار کانادا به فروش می‌رساند. حتی اگر این کار به معنای متضرر شدن در فروش کتاب‌های آمریکایی باشد.

این اقدام حداقل اسمیت را از عواقب شورش و اعتراض کانادایی‌ها در برابر پرداخت پول بیشتر برای محصولات آمریکایی در امان می‌دارد. این روزها ارزش دلار کانادا که به خاطر طرح روی آن به مرغ پرنده شهرت دارد، نه تنها با دلارهای پشت سبز آمریکایی برابری کرده است، بلکه از آن پیشی نیز گرفته است. (پول کانادا روز هفتم نوامبر به مرز ۱۰/۱ دلار آمریکا رسید و این رقم از قرن نوزدهم تاکنون بی سابقه بوده است). از سال ۲۰۰۲ تاکنون ارزش دلار کانادا به طور ثابت در برابر ارزش دلار آمریکا افزایش یافته است و در سال ۲۰۰۲ به کمترین رکورد تاریخی خود یعنی ۶۲/۰دلار آمریکا رسیده بود، اما امسال ارزش دلار کانادا در برابر دلار آمریکا تا حدود ۲۵درصد افزایش یافت و منجر به پدید آمدن شرایطی شد که در کنار ضعیف شدن ارز آمریکا، شاهد افزایش قیمت صادرات کانادا چون نفت،‌ گاز و فلزات باشیم. اعتراضات مصرف‌کنندگان وقتی به اوج خود رسید که فاصله بین این دو دلار در اواخر ماه سپتامبر به صفر رسید و خریداران کانادایی در شمال مرزهای آمریکا توانستند به آسانی شاهد افزایش هزینه‌های خود باشند.

صحبت از صدها هزار نفر از کانادایی‌ها که رو به سوی مرزهای جنوبی کشورشان آوردند تا بتوانند فرصتی برای خریدهای ارزان‌تر بیابند، سرفصل اهم اخبار را به خود اختصاص داد.

بسیاری از کانادایی‌ها به آمریکا رفتند، اما واقعیت این است که خرید در خارج از مرزهای کشور خود در تئوری بسیار ساده‌تر از عمل است؛ چون کشور کانادا محدودیت‌های شدیدی در مورد حجم کالاهای خریداری شده از خارج و ورود آنها به داخل کشور بدون پرداخت مالیات خرید و سایر عوارض وضع کرده است. به علاوه چراغ مه‌شکن و سپر برخی از خودروهای آمریکایی باید برای مصرف در کانادا مورد اصلاحاتی قرار گیرند. از سوی دیگر برخی شرکت‌ها از ارائه خدمات پس از فروش برای کالاهای وارداتی خودداری می‌کنند.

همه این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا تحمل چنین شرایطی برای بسیاری از خریدارانی که یا از خرده‌فروشان محلی خود روبرگردانده‌اند و یا خواستار کاهش فوری قیمت‌ها شده‌اند یا به اینترنت روی آورده‌اند، دشوار شود. خرید از اینترنت در مورد کالاهایی چون کتاب بسیار آسان است. درنتیجه چنین وضعیتی، شرکت خدمات پستی کانادا که یک شرکت دولتی است و کانادا پست نام دارد، مجبور شده است سرویس‌های کاری مراکز تقسیم ‌نامه‌های بین‌المللی خود را افزایش دهد و شیفت‌های اضافه بگذارد.

دولت کانادا امیدوار است که کاهش مالیات برای کالاها و خدمات داخلی در ماه ژانویه از ۶درصد به ۵درصد کمکی باشد. جیم‌فلاهرتی، وزیر اقتصاد این کشور از خرده‌فروشان خواسته است کاهش قیمت‌ها را سرعت بخشند. دیوید داج، رییس بانک مرکزی کانادا، در توصیه‌های خود متفاوت‌ترعمل کرده و از کانادایی‌ها خواسته است برای آنکه بتوانند بهترین معاملات را انجام دهند از اطراف خرید کنند، اما در ضمن به این نکته اشاره کرده است که قیمت‌ها هرگز در دو سوی مرز مشترک این دو کشور یکسان نخواهد بود چون در کانادا رقابت کمتری وجود دارد. به عنوان مثال در بسیاری از استان‌های کانادا هیات‌مدیره شرکت‌های نوشابه‌سازی در انحصار عده‌ای خاص است. دیل اور، از مرکز مشاوره‌ای گلوبال اینسایت می‌گوید: وقتی بحث پس‌انداز ارز مطرح می‌شود، هیات‌های مدیره شرکت‌های نوشابه‌سازی بهترین متخلفان هستند.

خرده‌فروشانی که با رقابت مواجه هستند ناچار به نشان دادن واکنش شده‌اند. در ماه گذشته شرکت‌های زنجیره‌ای بزرگ آمریکایی چون وال‌مارت، زلرز، هادسونزبی و سیرز کانادا، قیمت‌های جدیدی را برای کالاهایی که از آمریکا به کانادا وارد کرده‌اند، اعلام کردند.

آیا این شرایط می‌تواند منجر به وضعیتی شود که مصرف‌کنندگان عصبانی کانادایی تسکین یابند؟

شاید یک نظرسنجی که به تازگی توسط مرکز ایپسوس رید انجام شد، نشان داد که اغلب کانادایی‌ها متوجه شده‌اند که تطابق قیمت‌ها در کانادا و آمریکا نیاز به زمان دارد. اما همان‌طور که آقای داج اشاره کرد، ممکن هم هست که چنین اتفاقی هرگز روی ندهد. آقای اور معتقد است درست همان‌طور که معرفی پول مشترک اروپا منجر به تخصیص مالیات‌های متفاوت و قوانین خاص در هر یک از کشورها شد، ممکن است رویدادی مشابه در کانادا رخ دهد. آن گاه نوبت دولت خواهد بود که با شکایات مصرف‌کنندگان دست‌وپنجه نرم کند.