سینمای سوخته جان می‌گیرد

نگاه سوم- بسیاری از افرادی که طی ماه‌های اخیر روز یا شب مسیر رفت و آمدشان از تقاطع خیابان عباس‌آباد- میرزای شیرازی است، از سرعت ساخت ساختمان جدید سینما آزادی به شگفت درآمده‌اند. عکس: نسیم گلی

به گفته‌ای این ویرانه نوستالژیک برای سال‌ها چون چاله‌ای درون ذهن بسیاری از دوستداران و فعالان سینما را خالی کرده بود، اما ناگهان از چند ماه قبل گویی مسابقه‌ای آغاز شده است، انگار بخت بار دیگر به این پارادیزوی فراموش شده رو کرده باشد. کارگران چند شیفته کار می‌کنند و به طور مشخص، تغییرات کاملا برای رهگذران ملموس است. سینما آزادی تا قبل از آنکه بر اثر یک اتفاق مبهم به سینمای سوخته تبدیل شود، به نوعی نمادی از سینمای ایران به شمار می‌آمد، بسیاری از رویدادها از جمله جشنواره فیلم فجر در ذهن علاقه‌مندان با رفتن به سینما آزادی به خاطره تبدیل می‌شد و مراسم متعددی چون یادبود علی حاتمی و... در آن ساختمان منحصر به فرد برگزار شده بود. حالا اما انگار آپارات ساخت این سینما روشن شده و کم‌کم جای آن چاله خالی را سازه‌ای جدید که حداقل در ظاهر بی‌شباهت به ساختمان قبلی این سینما نیست، روی پرده چهارراه میرزای شیرازی جان می‌گیرد. براساس تابلوی دیجیتالی که بر سر در این سینما نصب شده کمتر از صد و چهار روز به پایان این پروژه باقی مانده است.

سینمایی که با پنج سالن و ساختمانی هوشمند جزو یکی از مدرن‌ترین سازه‌های ایران است. ایجاد این پروژه ساختمانی/ هنری در روزگاری که سالن‌های سینما یک‌به یک رو به تعطیلی می‌روند و سالن‌های سینما و تئاتر روز به روز فرسوده‌تر و بی‌کیفیت‌تر می‌شوند، یک امید زنده است. برای کسانی که روزها پشت چراغ قرمز خیابان عباس‌آباد توقف می‌کنند، کم‌کم مسلم می‌شود که پایان این فیلم واقعی واقعا خوش است.

پروژه مشترک

هرچند اختلاف میان شهرداری و حوزه هنری سال دلیل خاموش بودن چراغ پروژه سینما آزادی بود، اما حالا با مشارکت این دو نهاد گویی اتفاق جدیدی در حال شکل‌گیری است.

دکتر اکبر تشکری‌نیا، رییس شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهر تهران درباره هزینه‌های به کار رفته در این پروژه گفت: با توجه به در جریان بودن پروژه و عدم امکان رسیدگی قطعی به هزینه، امکان اعلام آن وجود ندارد. به گفته وی، هم‌اکنون ۷۰درصد از این پروژه تکمیل شده است. از سوی دیگر، دکتر جوزانی، رییس خانه هنرمندان و مدیر کل فرهنگی معاونت اجتماعی شهرداری که به نوعی مجری این پروژه است، در همین زمینه می‌گوید: تاکنون نزدیک به ۵میلیارد در طی پروژه هزینه شده و ۶۰درصد از این پروژه نیز تکمیل شده است.

تشکری‌نیا در ارتباط با ترسیم نقشه سینما آزادی می‌گوید: سینمای جدید شامل ۵سالن سینما، بخش‌های تفریحی، پارکینگ و واحدهای اداری، تجاری است. در تمام سالن‌ها نیز امکان اجرای برنامه‌های هنری نظیر کنسرت و... نیز وجود دارد.

وی با اشاره به استانداردهای به کار رفته در این پروژه گفت: ساختمان سینما آزادی به سیستم BMS (سیستم مدیریت هوشمند) مجهز است. استفاده از یک سیستم سخت‌افزاری و بهره‌‌مندی از آن در کل پروژه از جمله ویژگی‌های این سیستم است. به عنوان مثال یک مدیر برای نظارت در کل سیستم نیازی به این ندارد که در کل سیستم خود گردش کند و برای این که مشکل احتمالی پیش نیاید همه طبقات را بررسی کند. کل سیستم به یک مانیتور وصل است که در هر ۲۴ساعت کاملا چک می‌شود و هر اشکالی وجود داشته باشد سریع گزارش می‌کند. همچنین کل ساختمان این پروژه به سیستم اعلام و اطفای حریق نیز مجهز است. به گفته تشکری‌نیا هر ۵ سالن سینما مجهز به سیستم پخش صوت دالبی است. هر ۵سالن امکان پخش فیلم ۳۵میلی‌متری و به صورت هم زمان ویدئو پروژکشن‌ را نیز در خود دارند که از سیستم دوم برای پخش فیلم‌هایی به غیر از ۳۵میلی‌متری و اکران‌های خصوصی استفاده می‌شود. سالن اصلی مجموعه علاوه بر سیستم آنالوگ امکان پخش فیلم‌هایی با فرمت دیجیتال را نیز دارد.

به گفته وی حتی در سالن‌ها بلندگوهای سیستم موسیقی آگوستیک نیز تعبیه شده که برای برگزاری کنسرت‌‌ها می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

وی در خصوص چگونگی مشارکت با حوزه هنری و میزان سهم شهرداری می‌گوید: حوزه هنری در تمام طول پروژه حضور مستقیم دارد و در تمامی مراحل همراه شهرداری بوده است و به گفته تشکری‌نیا، شهرداری تهران و حوزه هنری هم پای هم، مانند روز اول که قرارداد همکاری را میان خود امضا کردند، هر کدام سهم پنجاه درصدی دارند.

اما جوزانی در جواب به همین سوال می‌گوید: شهرداری در ابتدا برای خرید زمین مبلغی را به حوزه هنری پرداخت کرد و حوزه هنری و شهرداری هر دو به عنوان مدیران پروژه وارد شدند، اما در ادامه حوزه هنری قدرت پرداخت سهم خود را نداشت و اگر تا اتمام پروژه به همین منوال پیش رود، شهرداری سهم بیشتری در قسمت‌های ساخته شده خواهد داشت. تشکری نیا همچنین در ارتباط با نحوه بهره‌برداری از سود پروژه می‌گوید: توافق حوزه هنری و شهرداری بر اساس مشارکت در تمام مراحل ساخت و بهره‌برداری از سینما آزادی انجام شده که امیدواریم به یک شرایط بهره‌برداری ایده‌آل از این مجموعه دست پیدا کنیم.

مدیر توسعه فضاهای شهری در ارتباط با واگذاری این سینما به بخش‌خصوصی گفت: این سینما صرفا متعلق به شهرداری نیست بلکه حوزه هنری نیز به اندازه شهرداری در آن سهم دارد. پس ما صرفا در ارتباط با آن هیچ تصمیم قطعی نمی‌توانیم بگیریم با اینکه علاقه مسوولان به واگذاری این نهادها به بخش‌خصوصی است، اما شاید این موضوع شامل حال سینما آزادی نشود و این پروژه با دیگر سینماها متفاوت باشد. وی در پایان گفت: این سینما در موعد مقرر که دهه فجر است به بهره‌برداری خواهد رسید و رویای سینماگران برای داشتن مکانی به عنوان یک مرکز فعالیت‌های فرهنگی و هنری به واقعیت تبدیل می‌شود.

سینما آزادی، آنچه گذشت

سینما آزادی که در سوم اردیبهشت سال ۴۸ با نام «شهر فرنگ» افتتاح شد و اولین سینمای ۴ستاره ایران و تهران محسوب می‌شد به طوری که تا آخرین روزهای فعالیت خود مکانی برای اهالی سینما و یکی از شلوغ ترین سینماهای کشور محسوب می‌شد. اوایل سال ۷۶ این سینما در آتش سوخت و مهر ماه با پایان کار تخریب بنای سوخته سینما آزادی و شهر قصه (سینمایی که در زیرزمین سینما آزادی از سال ۵۰ فعالیت داشت) موسسه توسعه حوزه هنری با اعلام فراخوان عمومی از اشخاص در داخل و خارج از کشور برای شرکت در رقابت‌های معماری این مجموعه دعوت به عمل آورد.

۱۶۰طرح ارائه شد و ۴۶۰شرکت‌کننده نیز اعلام آمادگی کردند. داوری مسابقه دو مرحله داشت، در مرحله اول ۳نفر انتخاب شدند و در مرحله بعد نیز یک نفر از میان ۳نفر به عنوان برنده اعلام شد.

بعد از آن حوزه هنری در سال ۱۳۸۱ با «مهندسان مشاور توان» قرارداد امضا کردند و بعد از آن نیز شهرداری تهران برای اتمام این مجموعه اعلام آمادگی کرد که در هر دو مورد بعد نیز کار در حد یک طرح و امضای چند کاغذ باقی ماند.

در سال ۸۴ قالیباف شهردار تهران در مراسم افتتاحیه جشنواره فجر در جمع هنرمندان، نوید ساخت مجدد سینما آزادی را داد و بعد از این مراسم هم بلافاصله به محل سینما‌آزادی رفت و کلنگ آن را به زمین زد و پرونده سینمای سوخته وارد مرحله جدید خود شد.