مجلس اجازه ندهد فشار باندها تحول در بودجه‌نویسی را مخدوش کند

لیست محرمانه برای تغییرات مدیریتی در استان‌ها

دنیای اقتصاد- به دنبال واکنش اعضای کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس به تحولات در بودجه۸۷، رییس‌جمهور ضمن دفاع از این تغییرات از برخی ناهنجاری‌های روش فعلی سخن گفت که به اعتقاد وی باعث شده است برخی افراد، پول‌های کلان از دولت بگیرند ولی سیاست‌های اعلامی و اعمالی آنها درست نقطه مقابل سیاست‌های دولت باشد. احمدی‌نژاد تاکید کرد که اجازه نخواهد داد چنین روندی ادامه یابد و از مجلس نیز خواست اجازه ندهد فشار برخی باندها این کار بزرگ را مخدوش کند. دیروز یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه از مخالفت شدید اعضای این کمیسیون با شیوه پیشنهادی دولت خبر داد و یک عضو کمیسیون اقتصادی نیز از احتمال پیشنهاد جایگزین توسط مجلس سخن گفت.

صحبت‌های احمدی‌نژاد را در صفحه ۸ و ارزیابی‌های دیگری از نمایندگان مجلس را در ادامه بخوانید. برقعی برای توضیح بودجه ۵۰ صفحه‌ای به مجلس می‌رود

نمایندگان: به دولت چک سفید امضا نمی‌دهیم

دنیای اقتصاد- امروز امیرمنصور برقعی، معاون برنامه‌ریزی و راهبردی رییس‌جمهوری به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس می‌رود تا در مورد نحوه متفاوت تدوین لایحه بودجه سال ۸۷ کل کشور به نمایندگان توضیح دهد. برقعی در شرایطی به مجلس می‌رود که انتقادات جدی از سوی نمایندگان مجلس به نحوه نگارش بودجه ۵۰صفحه‌ای دولت برای سال آینده مطرح است و برخی از چهره‌های مجلس از احتمال طرح بودجه‌ای جایگزین به جای لایحه دولت خبر داده‌اند.

انتقادات نمایندگان از آنجا نشات می‌گیرد که احمدی‌نژاد حاضر نشد هیچ‌گونه رایزنی و تعاملی را با مجلس داشته باشد و تصمیم به تغییر ساختار بودجه کاملا یک‌سویه در دولت اتخاذ شد، در حالی که مهم‌ترین وظیفه نمایندگان بررسی لایحه بودجه سنواتی کشور محسوب می‌شود. در چنین شرایطی احمدی‌نژاد در جلسه مشترک هیات دولت و استانداران ابراز امیدواری کرده است «مجلس محترم به ابعاد تحول در بودجه‌نویسی کشور توجه دقیق کرده و اجازه ندهد فشار بعضی باندها این کار بزرگ را مخدوش کند» بدین ترتیب رییس دولت نهم یک بار دیگر انگشت اتهام خود را به سوی نقطه‌ای مبهم (باندها) نشانه رفته اما از معرفی دقیق و اینکه این باندها چه اهدافی دارند خودداری کرده است.

به گفته برخی از نمایندگان از جمله محمد خوش‌چهره عضو فراکسیون اصولگرایان مستقل «ممکن است دولت با تهیه بودجه‌ای ۵۰صفحه‌ای صرفا دست خود را در خرج درآمدها باز گذاشته باشد و ضرایب نظارتی را از مجلس و دستگاه‌های کنترلی گرفته باشد».

غلامحسین مظفری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد با انتقاد از رویکرد دولت در تدوین لایحه متفاوت برای بودجه سال ۸۷ بدون مشورت با مجلس عنوان کرد: «به نظر می‌رسد دولت مجلس را دور زده و مهم‌ترین وظیفه نمایندگان (بررسی لایحه بودجه) را از آنها سلب کرده است».

مظفری افزود: «نمی‌دانم دولت چرا قبل از تصمیم‌گیری در مورد مسائل مربوط به مجلس نمایندگان را در جریان نمی‌گذارد و سعی می‌کنند مجلس در برابر عمل انجام شده قرار گیرد» احمدی‌نژاد پس از آن تصمیم به تغییرات جدی در نظام بودجه‌ریزی کشور گرفته است که پیش از این سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور با بیش از نیم‌قرن سابقه در تدوین لوایح بودجه سالانه را منحل کرده و هنوز متولی تدوین لایحه بودجه مشخص نیست اما دولت مدعی است در راستای شفاف‌سازی و عملیاتی کردن بودجه، میزان صفحات لایحه از هزار صفحه به ۵۰صفحه کاهش یافته است.

اما مظفری در این خصوص معتقد است: «در بسیاری از کشورها مهمترین کار نمایندگان بررسی لایحه بودجه است و بیشترین زمان آنها نیز صرف تنظیم بودجه کشور می‌شود. مشخص نیست چرا دولت در کشور ما بر کاهش حجم بودجه اصرار دارد و می‌خواهد لایحه به این مهمی را در ۵۰صفحه به مجلس بیاورد.»

عضو کمیسیون برنامه و بودجه به همکاران خود در مجلس هشدار می‌دهد: «با توجه به اینکه امسال سال انتخابات است،‌نمایندگان نباید خدای ناکرده از حق مسلم خود در بررسی لایحه بودجه کوتاه بیایند و اجازه سوءاستفاده احتمالی را به دولت بدهند زیرا در غیر این صورت ممکن است این روش باب شود و دولت حق قانونی مجلس را در بررسی بودجه سلب و خسارت جدی به کشور وارد کند.»

هادی حق‌شناس،‌ نماینده بندرانزلی و عضو هیات‌رییسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در این باره به دنیای اقتصاد گفت که «شفافیت بودجه در این نیست که دولت حجم لایحه را از هزار صفحه به ۵۰صفحه کاهش دهد بلکه باید مشخص شود این بودجه کجا و در کدام مناطق هزینه خواهد شد.»

حق‌شناس، از بی‌اطلاعی نمایندگان از تغییر نحوه نگارش بودجه از سوی دولت گله کرد و افزود: دولت عادت به تعامل و مشورت با مجلس ندارد اما باید بداند در مورد بودجه هر تصمیمی که مجلس بگیرد، دولت ناچار به تبعیت است» به گفته محمد کرمیان،‌ عضو کمیسیون انرژی مجلس، ‌دولت قدرت چانه‌زنی نمایندگان در بودجه ۸۷ را گرفته است او افزود: اینکه دولت بخواهد مجوز کلی را از مجلس بگیرد و سپس خود به تقسیم آن بپردازد به نظر درست نیست بلکه باید اجازه داده شود تا مناطق بر اساس قدرت چانه‌زنی و نیاز به میزانی از بودجه مورد احتیاج دست یابد.

بودجه‌ای متفاوت برای سال آینده

دولت برای تدوین لایحه بودجه‌ای متفاوت برای سال آینده مدعی است در بودجه‌های سال‌های گذشته معمولا یک ماده واحده دارای حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰حکم بود و در قالب ۱۹ یا ۲۰تبصره مطرح می‌شود اما از آنجا که این تبصره‌ها و احکام زمان زیادی را از تدوین‌کنندگان بودجه‌های سنواتی، دولت و مجلس می‌گرفته و بسیاری از آنها هر سال در بودجه‌های سالانه تکرار می‌شد باید از لایحه بودجه جدا شود و به صورت احکام دائمی و ثابت به تصویب مجلس برسد.

لایحه ۵۰ صفحه‌ای جداگانه نیز برای بودجه سالانه تهیه شود اما بسیاری از نمایندگان هنوز نمی‌دانند دولت در این ۵۰صفحه قصد دارد به چه موضوعی بپردازد آیا بودجه عمرانی مورد بررسی است یا بودجه جاری، میزان اعتبارات هر استان مشخص است یا خیر؟

هادی حق‌شناس بر این باور است که نمایندگان حاضر نیستند به دولت چک سفید امضا بدهند که هر کجا و در هر استان خواست خرج کند.»

نگرانی‌های نمایندگان در باب تدوین لایحه بودجه در دولت نهم از آنجا مطرح می‌شود که عملکرد دولت احمدی‌نژاد در تدوین لایحه بودجه در سال گذشته به نحوی بوده که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و حتی نمایندگان همسو با دولت از جمله احمد توکلی، «با افزایش رشد نقدینگی، اقتصاد ایران را به بیماری هلندی مبتلا کرده و غول تورم را بیدار کرده است.»

احمد توکلی رییس مرکز پژوهش‌های مجلس معتقد است «دولت نهم به دلیل نداشتن تئوری و برنامه و مسوول مشخص اقتصادی نمره خوبی در زمینه عملکرد اقتصادی نمی‌گیرد و کشتی دولت قطب‌نمای اقتصادی ندارد»

در چنین شرایطی حق‌شناس گفت «دولت نباید تحت عنوان شفاف کردن بودجه خود به توزیع بودجه بپردازد و نقش نمایندگان مردم را در این خصوص کمرنگ کند.»

این نماینده مجلس در خصوص پیش‌بینی خود از ارقام بودجه ۸۷ گفت: به نظر من با توجه به شرایط موجود بودجه عمرانی بیش از ۵۰درصد رشد خواهد داشت و به حداقل ۳۰هزار میلیارد تومان برسد.

وی افزود: به نظر می‌رسد که کل بودجه شرکت‌های دولتی (اعم از شرکت‌ها، بانک‌ها و موسسات غیرانتفاعی وابسته به دولت) با عنایت به بحث واگذاری‌ها و اجرای اصل ۴۴ به نسبت به ۱۷۰هزار میلیارد تومان گذشته با کاهش روبه‌رو شود. از سوی دیگر مرتضی تمدن عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان معتقد است دولت در بودجه ۸۷ تلاش کرد. بودجه را به عنوان یک مجموعه به هم پیوسته به مجلس ارائه دهد که این امر به معنای خلاصه‌تر کردن بودجه برای تسهیل در رسیدگی است»

به گفته تمدن چهار وجه پیشنهادی دولت برای بودجه در حال حاضر در مرکز پژوهش‌های مجلس تحت بررسی بوده و برای اظهارنظر در حال آماده شدن است.

البته تمدن خبر داده که بودجه در قالب ۱۲فصل از جمله جداول خلاصه بودجه کل کشور از حیث منابع و مصارف بودجه دستگاه‌های اجرایی، درآمدها و هزینه‌ها، بودجه عمرانی، بازپرداخت وام‌ها، ردیف‌های متفرقه، طرح جدید، خلاصه بودجه استان‌ها و همچنین طرح‌های تملک دارایی‌ها تهیه می‌شود و این جداول به جای تبصره‌ها می‌نشیند.

لایحه بودجه مذکور یک ماده واحده دارد که در آن سر جمع بودجه کل کشور را به تفکیک جاری و عمرانی مطرح می‌کند. تمدن کاهش تعداد دستگاه‌های اجرایی از ۶۰۰دستگاه اجرایی به حدود ۷۰دستگاه اجرایی را از دیگر ویژگی‌ این شیوه جدید بودجه‌ریزی خواند و گفت: در این راستا بسیاری از دستگاه‌های اجرایی که در گذشته به صورت مستقیم با سازمان مدیریت سابق موافقت‌نامه مبادله می‌کردند با الگوی جدید دولت در بودجه، هر کدام تحت نظر وزارتخانه ذیربط خود قرار می‌گیرد و دولت فقط با ۶۰یا حداکثر ۷۰دستگاه تبادل موافقتنامه می‌کند.

دولت تاکنون تلاشی برای تعامل با مجلس برای جلب نظر نمایندگان در تغییر ساختار تدوین لایحه بودجه نداشته است اما تمدن گفته است دولت قول داده در لایحه بودجه ۸۷ نقطه‌نظرات نمایندگان را رعایت کند.